Corona en de sociale zekerheid: bijstand, basisbaan, basisinkomen?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Serie: , Dossier:

© Sargasso logo Kort

 

Het zijn interessante tijden voor mensen die interesse hebben in hoe de sociale zekerheid is georganiseerd. De aanleiding is vooral ellendig: het coronavirus is nog steeds een wereldwijde gesel. Niet alleen worden talloze mensen ernstig ziek en komen er velen te overlijden – ook raken mensen massaal hun baan kwijt, doordat de economie wereldwijd plat ligt. Wat betekent dit voor de sociale zekerheid, en hoe we die organiseren met elkaar?

Enerzijds laait de discussie over het basisinkomen weer op, nog feller dan voorheen. Over heel de wereld geven landen onvoorwaardelijk geld aan burgers om de ergste financiële noden te ledigen. Voor sommigen aanleiding om het basisinkomen weer te agenderen. Wat er overal op de wereld gebeurt op dit onderwerp en wat dit zegt over ‘het basisinkomen’, is een artikel (of een hoop artikelen) op zichzelf waard. Over een paar dagen worden de definitieve resultaten van het Finse experiment verwacht, dat zal de discussie een nieuwe zwengel geven.

Dichter bij huis, in Nederland, laait (ook) de discussie over de basisbaan weer op. Enkele maanden geleden werd er al voor gepleit door zowel de Wetenschappelijke Raad voor Regeringsbeleid als commissie Borstlap. Recent werd vanuit de vereniging voor sociale diensten Divosa nog voorgesteld om hiermee te experimenteren.

En nu we het toch over experimenteren hebben… héél dicht bij (mijn) huis werd geëxperimenteerd met de bijstand. Dit staat los van de coronacrisis, maar: morgen worden de lokale resultaten openbaar van de zes gemeenten die hiermee meededen. En over een maand is een aantal rapporten over de gezamenlijke effecten te verwachten, en de reactie van het ministerie van SZW.

Zoals ik al zei: interessante tijden.

Reacties (29)

#1 beugwant

Misschien dat we dat basisinkomen met een bedelnapje kunnen ophalen op de Amsterdamseweg 55 in Amstelveen.

  • Volgende discussie
#2 Bolke

Juist nu zou een basis inkomen keihard falen, want als iedereen een basis inkomen zou hebben dan zou op dit moment niemand gaan werken ivm angst voor corona, want waarom zou je het risico op corona vergroten als je toch wel geld krijgt en dan ploft het systeem dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 McLovin

@2: Ik kan me niet voorstellen dat iedereen met meer dan modaal zijn baan opzegt om van het bestaansminimum wat basisinkomen is te gaan leven……zelfs niet in Corona tijd (Als je ziet dat er al weer rijen bij de IKEA staan….)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 gbh

Covid-19: Nearly half of global workforce at risk of losing livelihoods, report says

https://www.france24.com/en/20200430-covid-19-nearly-half-of-global-workforce-at-risk-of-losing-livelihoods-report-says

Universeel Basisinkomen Nu!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Janos

@2 Ik zou het wel willen zien hoor. Ik zou mijn baan er niet voor opgeven in ieder geval, maar goed ik heb makkelijk praten (vast contract, veilig werk, kan vooral vanuit huis).

Ik merk dat ik steeds meer moeite krijg met het Heel Zeker Weten hoe het uit gaat pakken. Ondertussen heb ik toch behoorlijk wat gelezen, en echt goed onderzocht is er maar weinig hoor. En op wat er is, is genoeg op en aan te merken – zowel bij de voor- als tegenstanders.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Joop

Dat basisinkomen komt er niet. Hoogstens als vereenvoudiging voor de uitkeringen, waar ze al lang mee bezig zijn. Al die rare uitzonderingen eruit halen. Want doel minder bureaucratie, meer eenheidsworst.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Gerrit Walders

@0 k vind het basisinkomen best een goed idee.. Iets zegt mij dat het veel rechtvaardiger is dan het enkel subsidieren van uitkeringstrekkers. Ligt er wel een beetje aan hoe hoog die is. Immers voor huisje boompje beestje huur, hypotheek, gwl, verzekering en auto heb je toch al gauw 3000,- nodig. Of misschien nog meer. Als je ook nog belasting moet betalen is het nog meer. Dus is dat wel betaalbaar en wie gaat dat betalen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Joop

@7.

Subsidiëren van uitketingstrekkers?

Weet je hoeveel banen niet direct of indirect gesteund worden door belastinggeld? Allemaal subsidieslurpers.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Janos

@7 DE RIJKEN NATUURLIJK!

Maar eh, serieus: als het gaat om de hoogte van een basisinkomen wordt bij mijn weten meestal gerekend met of de bijstandsnorm (70% minimumloon), of het minimumloon zelf. Ik zou er dan ook niet van uit gaan dat een auto en een huis met hypotheek er in zit; idee is meestal voldoende om bescheiden van te leven, en als je kiest er naast gaat werken kan het worden aangevuld zodat auto’s etc er wel in zitten.

Volgens mij zitten er ergens op deze site wel een aantal uitgewerkte scenario’s onder het dossier ‘basisinkomen’ (maar dat is van voor ik hier schreef dus ik weet het niet zeker).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Joop

@9.

Wat een onzin.

Ik werk onderin de arbeidsmarkt. Onze lonen zijn niet hoog. Iedereen werkt zwart bij. Kan ons dat basisinkomen schelen. Meer een ideaal van mensen die al de zekerheden hebben van vaste baan, veel te hoog inkomen en overbodig werk wat meestal administratief leuk is, maar geen toegevoegde waarde heeft op economisch vlak.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Le Redoutable

De discussie over het basisinkomen laait alleen maar op in dezelfde hoek, net als de hele standaard riedel over privatisering, milieu en wat al niet meer. De huidige situatie is eigenlijk al 1 groot basisinkomen experiment, waar je gelijk al aan kan zien wat een gigantische kosten en maatschappelijke gevolgen dat met zich meebrengt.

Ik ben zeer benieuwd hoeveel vakkenvullers, vuilnismannen, schoonmakers en andere, minder spannende maar essentiële beroepen er nog aan het werk zouden zijn als het echt helemaal onvoorwaardelijk zou zijn. Ik denk dat de samenleving dan meteen zou crashen van het werk dat blijft liggen. Ik geloof best dat de verzorging uit ethische overweging door zal gaan, maar die kunnen ook niet zonder ondersteuning. Zelf zou ik momenteel ook 3x nadenken als ik een vakkenvullers salaris zou krijgen voor de uitdaging van de baan, het risico en het salaris als je voor een paar tientjes minder thuis kan blijven dus laat staan driekwart van Nederland.

Er lijkt me momenteel in ieder geval genoeg te leren voor de sociologen en economen om geen nadere experimenten nodig te maken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Gerrit Walders

@8: Dat is waar. Is me ook al eens opgevallen dat er flink wat types goed verdienen aan de uitkeringstrekkers. Je zou het haast misbruik kunnen noemen. Dus zonder het subsidieren van uitkeringstrekkers door dit te vervangen met een basisinkomen zouden deze ook zonder uitkering zitten. Hoe dan ook zit ik me af te vragen hoe hoog een basisinkomen dient te zijn. Iedereen gewoon hetzelfde lijkt me veel redelijker dan zoals het nu is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Gerrit Walders

@9: Ik vind het prima hoor. Snap ook niet waarom de ene 100 keer zoveel moet hebben als de andere. Niets tegen rijken maar wel met een limiet.
Dat minimumloon stelt niets voor. Kan je niet van rondkomen. Waar ik een beetje bevreesd voor ben is dat een basisinkomen weer zo vrekkerig wordt, uitkering die veel te laag is en dan weer dat subsidiecircus nodig, terwijl de gedachte erachter best goed is. Ik vind 3000,- daarom redelijker.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 Joop

@12.

Weet jij hoeveel bedrijven er links of rechts subsidie ontvangen? Volgens mij snap je er niets van, en ben je zeker geen ondernemer, maar een loonslaaf die niet nadenkt hoe het komt dat het loon zoveel meer is dan het werk waard is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Joop

@11.

Hahaha, jij hebt een spannend beroep?

Volgens mij gaat het jou alleen maar om het geld, en ben je erg plichtsgetrouw, en geniet je totaal niet van wat je werk wat je doet.

Ik verdien een stuk minder, maar ik geniet van het werk. En ik hoef niet neer te kijken omdat ik mezelf nou zo slim vind.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Gerrit Walders

@11: “Zelf zou ik momenteel ook 3x nadenken als ik een vakkenvullers salaris zou krijgen voor de uitdaging van de baan, het risico en het salaris als je voor een paar tientjes minder thuis kan blijven dus laat staan driekwart van Nederland.”
Misschien is dat dan wel de beste reden om eens over dat basisinkomen na te denken. Ik vind het ronduit schandalig hoe laag de lonen aan de onderkant zijn en dan heb ik het niet over mezelf. Linksom of rechtom is het gewoon zeer zeer unfair. De mensen werken harder, draaien meer uren, vaak in kutberoepen en worden dan ook nog eens onderbetaald.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 beugwant

@11: [Ik denk dat de samenleving dan meteen zou crashen van het werk dat blijft liggen.]
Niet als je dat werk beter betaalt. Het wordt nu veelal tegen een te laag loon gedaan door mensen die geen keuze hebben. Dat is in essentie uitbuiting.

En wat moeten we met die laatste zin? Juist van experimenten leren we.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Gerrit Walders

@14: Wat ik ben of niet ben is irrelevant. Of ik het snap? Iedereen die om zich heen kijkt en de rijen bij de voedselbank ziet groeien, de toename van armen en niet alleen met mensen die in de uitkering hangen maar ook werkenden, snapt dat er iets niet helemaal goed zit als men zelfs met een baan niet eens fatsoenlijk kan rondkomen. Verder geloof ik niet in de voordelen van overheden, bedrijven en mensen die zo druk zijn met uitkeringstrekkers. Dikke onzin die volgens mij niets oplevert. Gewoon een fatsoenlijk inkomen zonder voorwaarden en dan voor iederern lijkt mij veel rendabeler en economisch best haalbaar. Behalve dan hoe hoog en wie betaalt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Joop

@16.

Krokodillentranen, juist de groep waar jij dus ook in zit gaan er met het geld vandoor. Hypocriet want dan zou jij moeten inleveren, doe je toch niet.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 Joop

@18.

Je lult er nog steeds omheen.

Je hebt het over gesubsidieerde uitketingstrekkers. Klinkt erg laagdunkend. Velen kunnen er niets aan doen dat ze in uitkering zitten. En dan weer zeuren over voedselbanken, typisch geenstijl gejank.

Ik heb het over banen die indirect met belastinggeld worden betaald. Voorbeeld: oud ambtenaar zet bureautje op die voor de overheid diensten aanbiedt. Connecties dus opdrachten komen wel binnen. Voor advies en consultancy. Allemaal belastinggeld voor mensen met een zeer goed belegde boterham.

Snapst du?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#21 beugwant

@18: Wie dat betaalt? Als we nou eens beginnen met de belastingdruk eens eerlijk te verdelen. Maar dat betekent ook dat de bezem door de top van de belastingdienst moet om een eind aan die rulings voor multinationals te maken.
Helaas weten we ook hoe het afloopt met mensen die de wisselaars uit de tempel verjagen…
Ook klokkenluiders worden nog altijd structureel kapot gemaakt in ons eigenlijk best wel corrupte kleine koninkrijkje.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#22 Joop

@21.

Hahaha, ja natuurlijk, de belastingen. En de daarbij behorende dienst. Daar gaat het heel niet om. Die voedselbank heeft er heel niet mee te maken, dat wordt gebruikt als een idee dat mensen met slecht betaalde baan niet rond zouden kunnen komen. Onzin. Meeste mensen met een lage loon komen goed rond.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#23 Joop

@21.

Hoewel, zit ik nu te denken het lijkt erg op die 1000 euro van onze mp. Hij zou dat ook via de belasting regelen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#24 Joop

Voorspelbaar…

https://www.binnenlandsbestuur.nl/sociaal/nieuws/bijstandsexperimenten-nog-geen-wondermiddel.13099936.lynkx

“De resultaten in Nijmegen zijn weinig bemoedigend. ‘Er is geen bewijs dat het vervangen van de huidige bijstandssystematiek door één gebaseerd op het experiment, leidt tot meer uitstroom naar werk of deeltijdwerk’, schrijft het college aan de Nijmeegse raad op basis van het onderzoek. Deelname aan de ontheffingsgroep (minder verplichtingen) en de intensiveringsgroep (meer begeleiding) van beide groepen heeft niet geleid tot een verhoogde uitstroom naar werk. Er lijkt zelfs sprake te zijn van een verminderde uitstroom.”

“Ook in Utrecht komt er niet één aanpak naar voren waarmee bijstandsgerechtigden het beste worden geholpen. In alle drie de groepen leidde de aanpak wel tot meer arbeidsparticipatie, al nemen de Utrechtse onderzoekers een flinke slag om de arm. Veel van de resultaten zijn namelijk niet statistisch significant, wat betekent dat ze ook op toeval kunnen berusten.”

etc etc etc …

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#25 beugwant

@24: Ik kan me van hier stukken herinneren (wellicht ook van de hand van Janos) waarin werd beschreven dat vooral de meer behoudende partijen een dusdanig raamwerk aan voorwaarden optuigden, dat het experiment sowieso geen doorslaand succes zou kunnen worden.
Een paar van die verkalkte regenten geniet teveel van het minder fortuinlijken chicaneren; die conclusie kun je wel trekken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#27 beugwant

Muziekje erbij…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#28 P.J. Cokema

@24: Niet zo voorspelbaar??

https://www.trouw.nl/economie/gemeenten-enthousiast-bijstand-metminder-regels-blijkt-te-werken~b3549550/

“Een alternatieve aanpak helpt bijstandsgerechtigden vaker uit hun uitkering dan de huidige regels. De gemeente Utrecht wil er daarom mee doorgaan.”

“Ook de gemeenten Tilburg, Groningen, Deventer, Wageningen en Nijmegen kwamen donderdag met de resultaten van hun experimenten. In verschillende steden wijzen de onderzoekers erop dat de alternatieve aanpak zorgt voor een hogere uitstroom uit de bijstand.”

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#29 Janos

@27 OE OE OE ik heb nog allemaal mooie muziekjes!!1!

  • Vorige discussie