Duitse energiebedrijven willen 7,9 GW aan conventionele elektriciteitscentrales sluiten

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

ANALYSE - Ben je op zoek naar een woord voor galgje in het Duits? Probeer “Kraftwerksstillegungsanzeigenliste”, dat is de lijst met (conventionele) elektriciteitscentrales waarvoor een sluitingsverzoek is ingediend. In juli stonden er 49 centrales op deze lijst met een totale productiecapaciteit van 7.900 megawatt.

Als je de critici van windenergie mag geloven zijn windturbines niet alleen vogelgehaktmolens, maar zijn ze ook niet volledig in staat om conventionele elektriciteitscentrales te vervangen. Deze blijven nodig als backup, voor als de wind niet waait.

Maar als je, zoals Duitsland doet, veel windturbines plaatst in combinatie met zonne-energie en biomassa dan vervang je op een gegeven moment blijkbaar toch volledige conventionele elektriciteitscentrales. Volgens de officiële lijstvanconventioneleelektriciteitscentraleswaareensluitingsverzoekvoorisingediend (fraai resultaat van verlengingen in het Duits!), zouden Duitse energiebedrijven 49 centrales willen sluiten met een totale capaciteit van 7,9 GW. De Bundesnetzagentur, die de verzoeken moet beoordelen om de betrouwbaarheid van het net te garanderen alvorens zijn goedkeuring te verlenen, heeft tot nu toe slechts 246 MW laten sluiten. Dat lijkt niet veel, maar Duitsland heeft al 10 kerncentrales volledig vervangen met hernieuwbare energie, met nog 9 te gaan tot 2020.

De nieuwe Kraftwerksstilllegungsanzeigenliste (afgekort tot KWSAL om op kleine schermpjes te passen) toont dat het aantal kolencentrales, gasturbines, oliegestookte elektriciteitscentrales en pompcentrales dat te weinig draait om winstgevend te blijven inmiddels ruwweg 7% van de conventionele capaciteit bedraagt. De conventionele capaciteit wordt op basis van de Kraftwerksliste (geen afkorting) geschat op 107 GW.

Natuurlijk worden niet al de centrales waar een sluitingsverzoek voor is ingediend gesloten. Ongeveer 4,5 GW van de centrales liggen in Zuid-Duitsland, waar de komende jaren knelpunten worden verwachten door het sluiten van kerncentrales. En natuurlijk heeft Duitsland, zoals ik herhaaldelijk stel, ongeveer de omvang van z’n piek elektriciteitsvraag (plus 10% veiligheidsmarge) nodig als afroepbaar vermogen.

Vorig jaar lag de piekvraag naar elektriciteit rond de 75 GW, een verlaging ten opzichte van de gebruikelijke piek van 80 GW, en de elektriciteitsvraag ligt dit jaar wederom lager. Misschien dat 75 GW het nieuwe startpunt zou moeten zijn voor berekening van het benodigd afroepbaar vermogen in plaats van 80 GW.

Met een veiligheidsmarge van 10% betekent dit dat Duitsland grofweg 82,5 GW afroepbaar vermogen nodig heeft voor de nabije toekomst. Maar afroepbaar betekent nog niet dat dit vermogen niet hernieuwbaar kan zijn en Duitsland heeft al grofweg 7,5 GW (de veiligheidsmarge) aan basislast vermogen in de vorm van waterkracht en biomassacentrales.

Het lijkt dus denkbaar dat Duitsland haar vloot conventionele centrales kan verkleinen van 107 GW naar ongeveer 75 GW. Duitsland zou dan geen 8 GW, maar 32 GW aan conventionele centrales sluiten. En

Craig Morris is Amerikaan van geboorte en woont sinds 1992 in Duitsland. In 2006 schreef hij het boek ‘Energy Switch’ en hij schrijft regelmatig over de Duitse energietransitie. Hij is editor van Renewables International, hoofdauteur van EnergyTransition.de en directeur van Petite Planète en is te vinden op Twitter als PPChef.

Dit artikel is een vertaling van het artikel ‘German utillities want to shut down 7.9 GW. Het artikel is met toestemming van de auteur vertaald door Krispijn Beek.

Reacties (10)

#1 RZhu

De laatste paragraaf eindigt nogal abrupt, foutje met kopieëren/plakken?

  • Volgende discussie
#2 Terrebel

Waarom zou de Nederlandse overheid weigeren substantieel te investeren in duurzame energie-opwekking? In Duitsland blijkt het te kunnen!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 majava

vogeltjes?
http://www.motherjones.com/files/birds-turbines-graph-630.gif

Oooh… het was helemaal niet om de vogeltjes te doen. Gewoon windmolenhaat dus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Krispijn Beek

@1 klopt, sorry. Foutje van mijn kant. Zal morgen precieze tekst opzoeken. Er moet iets staan in de trend van ‘en tegelijkertijd van die vervelende vogels afraken’.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Herman Vruggink

@2: Wat een rare vraag. Nederland (overheid & samenleving ) investeert de komende jaren miljarden in duurzame energie en het implementatie schema van windmolens ligt hoger dan ze in Duitsland ooit gedaan hebben. Waarom suggereren dat er in Nederland niets gebeurd ?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 roland

@2: 1. Bij ons is veel meer nadruk op dure zeewindmolens
2. opbrengst windenergie is verhoudingsgewijs vergelijkbaar
3. terugleververgoeding is bij ons hoger dan in Duitsland
4. grootverbruikers worden in Duitsland nog meer ontzien en hebben een lagere stroomprijs.

Fossiele energie is alleen goed vervangbaar met omvangrijke betaalbare opslag, dat negeert dit stuk. In Duitsland is daar meer aandacht voor dan bij ons, maar ook voor verdere uitbreiding van bruinkoolwinning. Zoals bij ons zijn gascentrales het minst rendabel. De lage stroomprijs voor grootverbruikers is ook niet bevorderlijk voor energiebesparing.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Krispijn Beek

@6 grootverbruikers worden in Nederland ook ontzien. Systeem is niet volledig vergelijkbaar, omdat Duitsland verder gaat met het korting geven op netwerkkosten en transportkosten aan grootverbruikers.

De lagere groothandelsprijs ligt grotendeels aan het grote aandeel elektriciteitscentrales met nauwelijks tot geen marginale kosten, te weten zonnepanelen en windturbines. Dat een lage stroomprijs slecht is voor energiebesparing klopt, alleen al het uitzetten van een tijdspad om dat aan te pakken kan zorgen voor meer energiebesparing. In een eerder stuk gaf Craig Morris overigens al aan dat de vraag naar elektriciteit in Duitsland terugloopt. De piek ligt inmiddels zo’n 5 GW lager (van 80 naar 75 GW).

Grote aandelen duurzame energie kan prima uit zonder energieopslag. Ierland heeft geregeld 50% windenergie, zonder energieopslag, deelstaten van Australie ook. Wat je nodig hebt is een flexibel park elektriciteitscentrales. Dat kan ook prima door biomassa geleverd worden, bv. biovergisters bij boeren of biogascentrales bij waterzuiveringsinstallaties.

Bruinkool blijft nog wel even in Duitsland, is de goedkoopste fossiele brandstof bij ontbering van een stevige CO2 prijs of stevig prijskaartje aan de milieuvervuiling die het met zich meebrengt. Aan de andere kant laat de door RWE aangekondigde sluiting van een bruincentrale zien dat ze niet onaantastbaar zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 AltJohan

@Krispijn: 7,9 GW klinkt mooi, maar beter is het te kijken naar het aantal TWh. Een koude-periode-kolen-achter-de-hand-houdt-centrale is toch relatief “schoon” als ie de meeste tijd van het jaar stilstaat.

Overigens is het pikant dat een deel van het capaciteitsverlies lijkt te worden opgevangen door Polen m.b.v. kernenergie**

** http://de.wikipedia.org/wiki/Energiewende

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 roland

@7: Gebrek aan energieopslag heeft twee kanten.
1. te weinig zon-windenergie, dat kan worden aangevuld met fossiel. Grootschalige aanvulling met biomassa geeft andere problemen, zoals grondgebruik dat anders voor voedsel benut wordt.
2. zon-winenergiepieken kunnen niet verwerkt worden dus blijft deze duurzame energie onbenut of wordt tegen lage prijzen op de markt gedumpt wat energieverspilling uitlokt. Dat is nu al het geval in Duitsland, Denemarken …
Wat verspilling met duurzaamheid te maken heeft, ontgaat mij

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Krispijn Beek

@9: Grootschalige winning van fossiele brandstoffen geeft dezelfde problemen met grondgebruik. Of vergeet je voor het gemak de milieuschade bij winning van kolen en gas?

Verspilling heeft inderdaad weinig met duurzaamheid te maken, daarom vind ik het ook zo zonde dat zelfs de nieuwste kolencentrales minder dan 50% van de energieinhoud van kolen om weten te zetten in bruikbare elektriciteit. Ik ken geen cijfers van windparken of zonne-energiecentrales waar meer dan de helft van de bruikbare energie wordt weggegooid.

Overigens is het een volledige omkering van marktwerking om te stellen dat het de energieopwekkers met de laagste marginale kosten degene zijn die dumpen. Wat eerder gebeurd is dat er conventionele centrales in Duitsland zijn die inclusief kosten voor transport en interconnectie nog steeds lager in de marginale kosten zitten dan Nederlandse energiecentrales. Waardoor de zunige Hollanders liever Duitse elektriciteit inkopen, eventueel vergroent met Noorse waterkrachtcertificaatjes.

  • Vorige discussie