Basisinkomen doorgerekend én haalbaar.

Dossier:

ANALYSE - Deze nieuwe variant van de vereniging voor het basisinkomen handhaaft de huurtoeslag en houdt een afhankelijkheid van de samenstelling van het huishouden. Er vindt tevens de (beperkte) herverdeling plaats: vooral topinkomens gaan erop achteruit.

In dit voorstel krijgt iedere burger 600 euro per maand netto en 600 per huishouden, plus 300 euro per kind. Alle andere toeslagen dan de huurtoeslag, de hypotheekrenteaftrek en de heffingskortingen verdwijnen. Alle uitkeringen worden met 1200 euro verlaagd, en er komt een extra tarief voor de belastingen van 72% voor hoge inkomens.

Hier een link naar het volledige rapport:
https://basisinkomen.nl/wp-content/uploads/Inkomenseffecten-basisinkomen.pdf

 

Open artikel

0

Reacties (76)

#1 Bolke

“Het gaat om een herverdeling van geld. Als een grote groep erop vooruitgaat, moet een andere groep inleveren.”

Dat zijn bijvoorbeeld de mensen met een hoog inkomen die meer belasting moeten afdragen in dit plan. “Die zullen zich dus verzetten. Of überhaupt niet gemotiveerd zijn om veel te verdienen, omdat ze maar 28 cent overhouden van elke extra euro die ze verdienen.” Wel merkt hij op dat Nederland die inkomensbelasting van 72 procent eerder heeft gekend voor een deel van de hoge inkomens, en dat er dus weinig reden is tot zorg daarover.

Dat was voordat je vrij eenvoudig net over de grens kon gaan wonen en dan een lange neus kan trekken naar de NL belastingdienst door jezelf als een ‘uitzendkracht’ vanuit een ander EU land in Nederland te laten detacheren zodat je niet langer belastingplichtig bent in Nederland, 3 x raden waarom er ondertussen hele volksstammen Nederlanders net over de grens in Duitsland wonen.

#2 JANC

@1: “hele volksstammen”

#3 Bolke

@2: Inderdaad, het zijn hele wijken in Duitsland waar jij geen Duitser meer zult vinden, allemaal Nederlanders, het had zelfs niet veel gescheelt of in 2011 een Nederlander was Burgemeester geworden van Nordhorn.

https://www.trouw.nl/home/nederlander-kan-vandaag-burgemeester-duitse-nordhorn-worden~a404634d/

in 2014 woonden er al zo’n 145.000 Nederlanders in Duitsland en dat zijn alleen de Nederlanders die zich in moeten schrijven.

https://vbngb.eu/landeninformatie/duitsland-portal/nederlanders-in-duitsland-aantallen/

#4 JANC

@3: Jazeker, maar die wijken maken echt geen 145.000 man. In jouw artikel valt bijvoorbeeld te lezen dat er ook velen in Beieren en Baden-Wuerttemberg wonen. Dat is niet net over de grens. Hoeveel Duitsers wonen er in Nederland? Dat zijn er meer dan twee maal zoveel! Dat zijn er dus een paar volksstammen meer.

#5 Bismarck

@1: “3 x raden waarom er ondertussen hele volksstammen Nederlanders net over de grens in Duitsland wonen.”
In ieder geval niet de reden die jij noemt. In 2012 waren er maar 16.015 Nederlanders die in Duitsland woonden en in Nederland werkten.

#6 JANC

@5: oftewel een verwaarloosbare 0,09% – “volksstammen”

#7 reyer brons

Vreemd dat op dit VBi-voorstel alleen gereageerd wordt betreffende een kleine groep die net over de grens woont of kan gaan wonen.
De kern van het voorstel is dat er een variant haalbaar is met een basisinkomen van € 600 per volwassene, € 600 per huishouden en € 300 per kind.
Zie het persericht https://basisinkomen.nl/persbericht-basisinkomen-2-0/ en het rapport van het NIBUD https://basisinkomen.nl/wp-content/uploads/Inkomenseffecten-basisinkomen.pdf

#8 Klokwerk

Ach ja, er zijn natuurlijk altijd slimmeriken die proberen iets te vinden waardoor het niet zou werken. Het is opvallend dat het in dit geval kennelijk niet zo goed lukt.

Het mooie van het voorstel is dat ook mensen die twee keer modaal verdienen er licht op vooruit gaan. Er zijn niet veel mensen die een zieligheidsverhaal op gaan hangen voor mensen die drie keer of meer modaal verdienen. Ja, die leveren in.

Overigens vind ik dat een topbelasting over inkomen en vermogen gewoon een Europese belasting zou mogen zijn. En dan de nationale afdrachten aan de EU daartegen wegstrepen, die zijn dan niet meer nodig. Dan ben je van een hoop gezeik verlost.

#9 gbh

Jammer dat het artikel achter een betaalmuur zit.

#10 Klokwerk

Ik heb net wat extra info en de link naar het Nibud-rapport in de tekst gezet – dat is wat handiger.

#11 gbh

@10: Thanx

#12 beugwant

@1: etc. Veel van die net-over-de-grens-woners doen dat ook vanwege de huizenmarkt. Dat geeft weer andere scheven ogen, die hier echter niet on-topic zijn.

#13 reyer brons

@12: Die hoge huizenprijs in Nederland komt deels door de HRA (hypotheek rente aftrek). Wordt afgeschaft in het VBi-voorstel, dat zal ongetwijfeld op termijn de stijging van de huizenprijzen flink afremmen.

#14 Sikbock

We hoeven vanaf schijf 2 alleen maar 50% belasting te betalen, de hypotheekrente-aftrek af te schaffen en dan komen we nog 800 miljoen per jaar te kort. Ik verwacht dat ook dit keer de werkende burger niet staat te klappen. Over wat er uit het buitenland wordt aangezogen heb ik het dan nog niet eens.

https://www.daskapital.nl/5153476/zegt-u-het-maar-is-basisinkomen-2-0-wel-een-goed-idee/

#15 reyer brons

@14: Grappig. Voorgaande reacties gingen vooral om de zorg voor de vlucht naar het buitenland, nu komt de aanzuigende werking aan bod.
Beide verschijnselen zijn waarschijnlijk marginaal.
En het idee van Klokwerk (8) om een aantal zaken via de EU te regelen helpt ook prima!

#16 gronk

@14: 800 miljoen per jaar, da’s de helft van de dividendbelasting. Goed te doen dus.

#17 Sikbock

@15: de werkenden gaan minder werken om minder belasting te betalen (werken loont veel minder) of vluchten naar het buitenland en de buitenlandse handophouders zullen aankloppen voor een riant basisinkomen. Wie gaat er dan betalen? Enfin, gaat nooit gebeuren

#18 reyer brons

Zoals ik al gezegd heb, beide verschijnselen zijn marginaal en zullen dat blijven. Geen zorgen.
Gewoon beginnen met invoeren!

#19 Sikbock

@18: haha! Kostelijk!

#20 Klokwerk

Nu is het al zo dat het extreem moeilijk is om Nederlands staatsburger te worden, waarom zouden we dat makkelijker maken?

En ja, laten we goede ideeën niet uitvoeren omdat er anders mensen op afkomen zeg. Nog een idee: schaf de gezondheidszorg af, dan komen er nog minder mensen op ons land af! Briljant.

Ik zou verder niet weten waarom ik in zo’n systeem als beschreven minder zou gaan werken. Je gaat dan ook immers minder verdienen, en ik denk dat de meeste mensen niet zo van mij verschillen, en niet graag in inkomen achteruit gaan, en in meerderheid ook nog van hun werk houden.

Maar spreek uiteraard voor jezelf.

In ieder geval gaat zo een systeem voor mensen die nu in een uitkeringssituatie zitten werken juist méér lonen. En dat geldt voor meer mensen. In de situatie nu zie je dat als je meer gaat werken je je toeslagen kwijtraakt. Dat is met dat basisinkomen 2.0 zoals ze dat noemen om te beginnen al niet meer zo.

#21 JANC

@17: 600 euro is riant?

#22 Bolke

@4: Volgens mij heeft Duitsland wel iets meer dan 2 x zoveel inwoners als Nederland, dus er wonen procentueel veel meer Nederlanders in Duitsland dan andersom.

#23 Bolke

@5: Nee omdat je wer dan financieel niks op vooruit gaat, maar je gaat voor een Duits bedrijf werken die jou vervolgens detacheert in Nederland waardoor jij als werknemer belastingplichtig bent in Duitsland en niet in Nederland, maar daardoor kom je dus ook niet meer in jou lijstje voor.

Die 16k mensen zijn slechts de mensen die in Duitsland wonen en nog steeds rechtstreeks in dienst zijn bij een Nederlands bedrijf.

#24 JANC

@22: Ach nu gaan we procentueel doen. Nou jongetje, je bent duidelijk niet het slimste jongetje van de klas, maar in plaats van dat je zegt mea culpa probeer je als een rechtgeaarde VVD-er het nog recht te lullen.

Je kan namelijk met jouw argumentatie ook zeggen dat er op de Nederlandse bevolking procentueel gezien veel meer Duitsers wonen in Nederland.

Maar goed, je gaat niemand voor de gek houden.

#25 JANC

@23: Als je in Beieren of Badem-Wuerttemberg woont zal je zeer waarschijnlijk je niet laten detacheren in Nederland. Sterker nog, dat zullen er nog niet eens zoveel in Nedersaksen doen, want zoals de meeste mensen die in het buitenland leven, werken die ook daar. Men is in het buitenland gaan wonen om dichter bij het werk te zitten. Juist jouw detacheringsverhaaltje zullen de weinigsten zijn.

#26 Klokwerk

Hahaha, hoe krom wil je het trekken? Duitsland is groter dan Nederland ja, maar volgens mij hebben we een exact even lange gezamenlijke grens. En je gaat niet om belastingredenen net over de grens van Nederland wonen als je daarvoor aan de grens met Polen woonde lijkt mij.

Verder loop je als je in het voorgelegde basisinkomenmodel over de grens gaat wonen om 20% te besparen wel gelijk minstens 1200 euro aan basisinkomen mis. Dat gaat echt niet tegen die 20% extra inkomsten over de top van je inkomen opwegen voor de meesten.

Verder heb je gezien je laatste antwoord kennelijk niet naar het artikel gekeken waar @5 naar linkte.

Enfin, je kan ook gewoon toegeven dat het argument van die kapitaalvlucht kennelijk niet heel sterk is geweest ;).

#27 analist

Ben eigenlijk wel blij met deze aandacht voor het basisinkomen. Sinds eind jaren ’60 – toen dit idee voor het eerst opkwam in NL, zie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Basisinkomen#Nederland – zijn de voorstanders de usual suspects van beroepswerklozen en de “intellectuelen” die hen bespelen om zelf ingang tot de macht te krijgen. De grote groepen linkse stemmers – lager opgeleide handarbeiders en hoger opgeleide stedelingen – zagen en zien er niks in.

Maar het leidt wel mooi af van sociale wetgevign waar er misschien wel een meerderheid voor is. Wat ik goed vind: we hebben al genoeg (teveel) herverdeling in dit land.

#28 Hans Verbeek

Wiens brood men eet wiens woord men spreekt.
Wie wil er zijn vrijheid opgeven en afhankelijk worden van een (overheids) basisinkomen?

#29 Klokwerk

Nee, volledig afhankelijk zijn van je werkgever is lekker wilde je zeggen?

#30 Hans Verbeek

@29: nee, gewoon voor jezelf beginnen
Dat is moeilijk: hard werken, afzien van luxe.. maar je bent wel vrij

#31 Klokwerk

@27: Ach, spuit elf komt weer zijn anti-linkse riedel afdraaien met zijn analyses die minder te maken hebben met de werkelijkheid dan met ‘Analist’ zijn natte dromen over hoe die in elkaar zou zitten.

Een peiling van de Hond in 2015 over het basisinkomen leverde 40% voorstanders op, 45% tegenstanders, en 15% geen idee, een jaar later in een onderzoek binnen heel de EU vindt 64% voorstanders.

Allemaal beroepsuitkeringstrekkers en hun bespelers kennelijk … sure.

In praktijk is mondiaal het idee sterk groeiende in de afgelopen zes jaar. Toen ik in 2013 hier op Sargasso met een basisinkomen-maand kwam had ik nooit durven dromen dat er zes jaar later zoveel over het idee gesproken zou worden.

Ook binnen de politieke partijen groeit het idee. Groenlinks noemt de negatieve inkomstenbelasting als optie en de Partij voor de Dieren en de Piratenpartij noemen het basisinkomen zelf al in hun partijprogramma.

Maar los daarvan heeft de discussie over het basisinkomen nu al het discours veranderd. PvdA, D66 en GroenLinks staan sympathiek tegenover de experimenten met de regelarme bijstand, en in diverse steden lopen zelfs al proeven hiermee. Nogal een scherpe turn met de politieke leidende koers daarvoor, om telkens strengere regels en controles te willen opstellen.

#32 Klokwerk

@29 Ik ben zelf zelfstandig ondernemer, maar dat is zeker niet voor iedereen weggelegd. Veruit de meeste mensen in onze samenleving zijn financieel volledig afhankelijk van één werkgever, of een verdienende partner. En dan zijn er mensen die nu in een uitkering zitten, die allemaal daarvoor aan bepaalde verplichtingen moeten voldoen, en worden gecontroleerd door de overheid.

Die mensen, en dat is dus het leeuwendeel van de bevolking, is allemaal veel meer afhankelijk van één partij dan onder een basisinkomenregime.

Eén van de belangrijke voordelen van een basisinkomen is juist de vrijheid en onafhankelijkheid die het mensen geeft.

#33 analist

@29: Je kan altijd switchen van werkgever, van overheid not so much. Inkoppertje.

#34 Hans Verbeek

@32: ik ben niet tegen een basisinkomen, maar ik zie het niet als vrijheid of onafhankelijkheid.
Zoals je afhankelijk kunt worden van die supermarkt op de hoek, zo zul je ook afhankelijk worden van dat basisinkomen. Het is human nature.
Totdat natuurlijk een volgende regering dat basisinkomen weer afschaft of er allerlei voorwaarden aan verbindt.

Zelf in je eigen levensonderhoud voorzien, zoals de meeste dieren doen, zie ik als echte vrijheid en onafhankelijkheid.

#35 analist

@31: #37 duurt nog 6 reacties. Gaat ie lekker met je?

Een peiling van de Hond in 2015 over het basisinkomen leverde 40% voorstanders op, 45% tegenstanders, en 15% geen idee, een jaar later in een onderzoek binnen heel de EU vindt 64% voorstanders.

Je vergelijkt een onderzoek in Nederland uit 2015 met een onderzoek in de gehele EU uit 2016. Wederom, alles goed verder? Thuis met de kids alles ok?

Toen ik in 2013 hier op Sargasso met een basisinkomen-maand kwam had ik nooit durven dromen dat er zes jaar later zoveel over het idee gesproken zou worden.

Rutger. Bregman. Net zoals vele anderen heeft hij jou meegezogen in de hype die hij heeft gecreerd (wel knap van hem hoor). Hij heeft er prima aan verdiend (boekverkopen, media optreden), maar volgens is er in politieke zin geen enkele voortgang gemaakt. Intussen houdt hij zich bezig met z’n volgende project (miljardairbelasting ofzo) en is de interesse voor het BI alweer over z’n hoogtepunt heen.

En dat was mijn punt ook. Het basisinkomen is een ouderwets idee dat in een veel linkser Nederland veel besproken was maar uiteindelijk niet is aangeslagen. Waarom zouden die kansen nu beter zijn? Het enthousiasme voor “leuke dingen voor linkse mensen” is anno 2019 in het algemeen veel lager dan in 1989 (ten tijde van de “Werkgroep 2000” die actief het BI bepleitte).

Maar los daarvan heeft de discussie over het basisinkomen nu al het discours veranderd. PvdA, D66 en GroenLinks

Het “discours” in de steeds kleiner wordende echokamer genaamd “progessief Nederland”.

en in diverse steden

Volgens mij was er maar 1 gefaalde proef in Groningen.
https://www.dvhn.nl/groningen/Te-weinig-geld-Einde-aan-experiment-met-basisinkomen-in-Groningen-23165923.html

In Nijmegen gaat het niet over het basisinkomen maar over versoepelde bijstand.

#36 analist

@34: “idealiter” ben je dan afhankelijk van de machtswellusteling die de hoogte van het basisinkomen vaststelt.

#37 Klokwerk

@35
Ik weet dat dingen correct opzoeken niet jouw sterkste kant is – of het moet het correct opzoeken van een nummertje van een reactie zijn – maar dat dossier basisinkomen op Sargasso is als je het even nagaat een paar maanden opgezet vóórdat de Correspondent werd opgericht en nog een paar maanden langer voordat Bregman daar zijn eerste stukken over het basisinkomen opzette.

Bregman zegt zelf dat hij er kort voordat hij er voor het eerst over schreef nog nooit over gehoord had. Nu ga ik zeker niet zeggen dat Sargasso dit allemaal aangezwengeld heeft, hoewel het onwaarschijnlijk is dat Bregman ons dossier niet op zijn minst heeft doorgenomen. De aanleiding voor dat dossier was de stemming voor een Europees burgerinitiatief voor het idee van een basisinkomen – dat het net niet gehaald heeft, en een referendum voor een basisinkomen voor Zwitserland, dat het ook niet gehaald is maar de referendumdrempel werd wel makkelijk gehaald en iets van 30% was voor.

Het is niet zo moeilijk te verzinnen dat dit referendum en dit burgerinitiatief de discussie weer aangezwengeld hebben, en dat Sargasso en veel krachtiger de Correspondent dit lokaal opgepakt hebben.

Hoe dan ook is dit een mondiale discussie met lopende proeven in ons land, een proef in Finland, iemand als Bernie Sanders gebruikt het als vergezicht. Veel denkers, zoals ook Bregman, kiezen voor de Negatieve Inkomenstaks als de manier om het door te voeren, maar nu ligt er een doorgerekend model van de vereniging voor het basisinkomen. De discussie is volop in ontwikkeling, mondiaal gezien, en absoluut niet alleen in Nederland.

Maar volgens Analist is het weer “over”. Ik begrijp dat als je dat allemaal niet weet en je je een beetje oppervlakkig inleest je kan gaan denken dat Bregman het helemaal in zijn eentje heeft verzonnen en als hij dan even wat artikelen over iets anders schrijft het wel weer “over” zou zijn. Maar voordat je met dat soort beweringen op een forum de pedante frik uit gaat hangen, is het misschien handig je een beetje beter te informeren. Je analyse is weer als een nat vaatdoekje zo zwak – er is eigenlijk nauwelijks nog lol aan om het door te prikken.

#38 reyer brons

@35: Niet zo pessimistisch over de experimenten. In Nedereland stelt het niet zo veel voor tot nu toe, maar elders behoorlijk positief. Zie hier een link naar een overzicht van 10 à 20 experimenten:
https://basisinkomen.nl/overzicht-van-experimenten-pilots-en-aanzetten-richting-basisinkomen/
Groningen komt daar niet expliciet in voor, maar wordt wel genoemd bij het wel heel goed lopende Duits initiatief Mein Grundeinkommen (https://basisinkomen.nl/duitsland-mein-grundeinkommen-verloot-basisinkomens/)

#39 Klokwerk

Edit: add @37: De experimenten met de regelvrije bijstand lopen in tien gemeenten in Nederland en iedereen die bij de opzet betrokken is refereert naar de discussie over het basisinkomen als inspiratiebron. En jij loopt hier verdwaasd rond te toeteren dat je blij bent met de discussie over het basisinkomen omdat het mensen zou afleiden van de discussie over sociale zekerheid. Je hebt echt geen idee hè?

#40 Klokwerk

@34: De basis is onvrijheid. Dieren kunnen geen dagje vakantie nemen van de struggle for life. Als jij zelfstandig werkt, ben je afhankelijk van de gezondheid van je lichaam en geest, anders kan je geen klant helpen. Bovendien ben je afhankelijk van je klanten, van de infrastructuur die je gebruikt.

Dat is allemaal maar schijnzelfstandigheid.

In al die situaties – als zelfstandig werkend persoon, als werknemer bij een werkgever, als ontvanger van een uitkering, als partner van iemand met een inkomen – is er net zulke grote afhankelijkheid van anderen of andere instanties als met een basisinkomen.

Het grote verschil is dat in al die andere gevallen er altijd iets wordt teruggevraagd: meestal een bepaalde inspanning, soms alleen maar het bewijs van dat je een bepaalde inspanning niet kan verrichten, vaak allebei.

Bij het basisinkomen is dat er niet, en daarom kan je zeggen dat het meer vrijheid en onafhankelijkheid met zich meebrengt.

Natuurlijk, een basisinkomen kan altijd van hoogte veranderen of wegvallen, maar dat geldt voor alle vormen van inkomen.

Daarbij is er met een basisinkomen een grotere vorm van verdeling van afhankelijkheid voor mensen met een partner of een baan bij één werkgever. In de huidige situatie ben je altijd afhankelijk van één partner (ook al kan je switchen), in die met een basisinkomen ben je deels van de overheid afhankelijk van je inkomen (die niets terugeist) en deels van de werkgever of je partner.

Daarom betekent het voor die mensen een grotere onafhankelijkheid.

#41 Sikbock

@38: is er een loterij waar je een basisinkomen kunt winnen? Wat zijn de winkansen? Beter dan de staatsloterij? Belastingvrij? Interessant! Doe mij maar een straatje! Ik ben ook dol op gokken :p

#42 Hans Verbeek

@40:

De basis is onvrijheid. Dieren kunnen geen dagje vakantie nemen van de struggle for life.

De strijd om te overleven zie ik als een gegeven, niet als een last.
Vakantie zit tussen je oren: het is een gevoel.
Ik ben de rest van mijn leven met vakantie, ook op mijn werk loop ik te shinen en maak ik het mijzelf naar de zin. Ik hoef niet zo nodig naar de zon, ik kan wel wachten tot de zon naar mij komt en dan geniet ik ervan.

Als jij zelfstandig werkt, ben je afhankelijk van de gezondheid van je lichaam en geest,

Ik vind de gezondheid van lichaam en geest belangrijker dan inkomen. Liever hongerig gezond en relaxt, dan gestressed achter een bord vol.

#43 Klokwerk

Dat is een heel mooie levenshouding maar dat doet voor deze discussie naar mijn idee niet echt ter zake :).

Waar het natuurlijk om gaat is dat afhankelijkheid van omstandigheden voor je cost of living (zonder vakantie, het gaat juist om de overlevingsdrempel) niet door de mens of overheden zijn geschapen. Verzekeringen en een vangnet wel en die geven juist meer zekerheid, en daarmee meer flexibiliteit en keuzevrijheid. Tenzij de geld gevende instantie er voorwaarden aan gaat stellen, maar dat is juist bij het basisinkomen geminimaliseerd.

#44 Sikbock

@43: gewoon crowdfunden jongens! Met zo’n geweldig idee zullen grote aantallen mensen vrijwillig veel geld willen doneren! Waarom de overheid betrekken als je het ook samen kunt regelen?

#45 Hans Custers

@44

Waarom de overheid betrekken als je het ook samen kunt regelen?

“Het samen regelen”, is dat niet zo’n beetje het uitgangspunt van democratie?

#46 Klokwerk

@44: Ach jee, jij ook weer wat aandacht? :)

De werkenden gaan naar het buitenland … zeg je (in je laatste serieuze bijdrage in deze discussie).

Stom van ze zeg, want dan missen ze gelijk 1200 euro aan inkomen.

Of bedoel je dat ze dan ook hun werk gaan zoeken in het buitenland?

Nou, dan wens ik ze veel succes, als ik jou mag geloven is het vrij makkelijk om mensen terug te vinden dan ;).

Waar je gedachten mis gaan, is dat jij denkt dat werkenden in dit systeem meer belast gaan worden onder de streep. Maar dat is niet waar. In totaal is de belasting voor werkenden ongeveer even hoog. Vrijwel alle mensen tot twee keer modaal gaan er in het doorgerekende model iets op vooruit zelfs.

Ze worden dus anders belast (en anders gesubsidieerd), maar in totaal wel minder.

#47 Sikbock

@45: dat is geen antwoord op mijn vraag :p

@ 46 huh? Spui je maar wat in het wilde weg?

#48 Klokwerk

Jouw @44 nam ik net als @19 en @41 niet serieus, en zag ik als pure pogingen om aandacht te trekken na je deceptie dat er niemand is die ingaat op @14 en @17, en je misschien daarom abusievelijk ervan uitging dat je gelijk had – vandaar dat ik daar op inga – ik houd het gesprek graag inhoudelijk serieus :).

#49 Sikbock

@48: ach, beetje spotternij moet kunnen klokwerk. Succes met je serieuze iniatief verder. Als ik betalen moet dan hoor ik het wel he? * thumbs up*

#50 Hans Custers

@47

Goed, dan krijg je antwoord: omdat een kind (en jij zelfs dus ook) heel goed snapt dat het alleen werkt als iedereen meedoet. Je moet dus geen ruimte laten aan de minderheid van de maatschappij die bestaat uit egoïsten die er wel van zullen profiteren als het ze uitkomt, maar die weglopen voor hun verantwoordelijkheid als er een bijdrage van ze wordt gevraagd.

#51 Klokwerk

Een beetje spotternij kan bij mij altijd, maar ga dan niet zitten kijken als je daar ook geen (serieuze) reactie op terugkrijgt ;).

#52 sikbock

@50: ik bestrijd dat het alleen werkt als iedereen meedoet en de overheid daarom noodzakelijk is. In theorie kan het prima werken als niet iedereen meedoet.

Het is echter aannemelijk (en dat wijzen de particuliere experimenten ook wel uit) dat de bereidheid van de deelnemers om te ontvangen, veel groter is dan de bereidheid van de deelnemers om te doneren.

Wie hier de egoïstische minderheid genoemd kan worden, is derhalve betwistbaar :P

#53 analist

@38: In Nedereland stelt het niet zo veel voor tot nu toe

Omdat we hier al allerlei basisinkomen-achtige voorzieningen hebben. Ik begrijp meteen dat men in een V.S. enthousiast zou zijn. Maar Kees schrijft voor een Nederlands publiek, dus ik heb het over Nederland.

De experimenten met de regelvrije bijstand lopen in tien gemeenten

Ik heb hier Janos letterlijk horen zeggen dat de regelvrije bijstand geen basisinkomen is. Maar in jouw propaganda is het nu opeens wel basisinkomen. Ga toch weg man.

het mensen zou afleiden van de discussie over sociale zekerheid

Sociale zekerheid is meer dan “leuke dingen voor linkse mensen” in die paar steden met een links college. Dat in een Nijmegen of Tilburg een select gezelschap als “experiment” de hele dag mag luieren is hobbyisme, geen materiele verbetering van de levensstandaard en levenskansen van de arbeidersklasse.

Sociale zekerheid zit in arbeidsvoorwaarden en volksverzekeringen (tegen ziekte, arbeidsongeschiktheid, ouderdom). Die worden beetje bij beetje uitgekleed. Het minimum van het basisinkomen biedt voor de meeste mensen geen alternatief. Alleen de grootste luilakken onder ons zijn tevreden met enkel overleven. De meesten willen toch vooruit komen in het leven. Het basisinkomen ruilt het perspectief op het wenselijke voor de zekerheid van het acceptabele.

@45:
“Het samen regelen”, is dat niet zo’n beetje het uitgangspunt van democratie?

Nee zeker niet. Hoe kom je daarbij?

#54 analist

maar dat dossier basisinkomen op Sargasso is als je het even nagaat een paar maanden opgezet vóórdat de Correspondent werd opgericht en nog een paar maanden langer voordat Bregman daar zijn eerste stukken over het basisinkomen opzette.

Zoals ik eerder zei is er in Nederland al vanaf 1968 discussie over het basisinkomen. Ik had nog een docent die zijn promotieonderzoek begin jaren ’90 (!) erover heeft geschreven. De belangstelling komt en gaat. De laatste paar jaren is de belangstelling weer toegenomen. Dat dit plaatsvond precies net na Sargasso dit domme slimme idee heeft aangeraakt zegt weinig en is waarschijnlijk toeval. Bregman staat op het podium en niemand kent Klaas. Dat zegt genoeg. Nu hij verder trekt verwacht ik dat de publieke interesse (verder) weg ebt.

Punt is: dit is alweer de vierde of de vijfde incarnatie van het idee “basisinkomen”. Loopt elke keer stuk op dezelfde (praktische) bezwaren. Probeer eens te leren van de geschiedenis zou ik zeggen!

#55 Klokwerk

Dat leren door de geschiedenis gebeurt zeker, doordat de voorstellen zich ontwikkelen, en de modellen inhoudelijk verschillen. Dit doorgerekende model verschilt op een paar punten wezenlijk van het basale idee van het basisinkomen, zoals met name de afhankelijkheid van het huishouden.

En het verschilt ook op zo een manier van het klassieke model dat het immuun is voor de bezwaren die je opsomt in @53 trouwens, want dit model blijft ook in andere aanvullende uitkeringen voorzien, zoals huursubsidie, rest-WW en rest-WW/Wia. Zoals je had kunnen lezen. En ook pensioensparen blijft gewoon overeind staan.

Het heeft mensen dus gewoon wel degelijk meer te bieden dan alleen ‘het minimum van een basisinkomen’.

“Ik heb hier Janos letterlijk horen zeggen dat de regelvrije bijstand geen basisinkomen is. Maar in jouw propaganda is het nu opeens wel basisinkomen.”

Niet alleen lezen maar ook beter lezen aub, want dat zeg ik helemaal niet.

En over beter lezen gesproken: waar het verder om ging is niet dat ik niet de illusie heb dat Sargasso een heel significante bijdrage aan de mondiale discussie over het basisinkomen, maar dat jij schijnt te denken dat de Correspondent dat wel in zijn eentje heeft klaargespeeld – of in Nederland dan – en net even deed alsof wij die Bregman hem alleen maar een beetje overgeschreven zouden hebben.

Dat is onzinnig: de discussie is veel breder, en inderdaad ouder, en je aantijging dat wij de Correspondent na zouden hebben geschreven is door de chronologie aantoonbaar onwaar. En dit voorliggende artikel staat ook in de Telegraaf en het AD en het Parool, en Bregman heeft daar geen enkele hand in gehad.

Nogmaals: prima, als je kritiek wilt geven, maar lees je dan tenminste een beetje in.

#56 analist

En ook pensioensparen blijft gewoon overeind staan.

Dat jij het “pensioensparen” noemt is veelzeggend. De grote kwesties in de sociale zekerheid zitten bijvoorbeeld in de uitholling van het tweede pijler pensioen (dat is, voor de duidelijkheid geen “sparen”). Door je obsessief bezig te houden met een randgeval als het basisinkomen gaan de “zorgen van gewone mensen” volledig aan je voorbij, zo lijkt het. Dat bedoel ik met “afleiden”. Alleen de meest kansloze beroepswerklozen en hun case workers worden enthousiast van onvoorwaardelijk inkomen. De meeste mensen willen hun voorwaardelijk inkomen behouden.

#57 analist

@56: maar dat jij schijnt te denken dat de Correspondent dat wel in zijn eentje heeft klaargespeeld

Denk ik inderdaad. Het is trouwens wel meer dan 1 persoon, de Correspondent. Voor de duidelijkheid: Wijnberg, Bregman, etc zijn wat mij betreft popi jopi demagogen die hun publiek van deugmensjes naar de mond praten, maar mediatalent hebben ze wel. Basisinkomen was voor 2014 het domein van overjarige “hippies” en omhooggevallen student-activisten. Daarna begonnen collega’s er opeens over bij het koffieapparaat: dat is echt de verdienste van een Bregman. Het idee was/is niet nieuw, de popularisering er van wel.

#58 Klokwerk

Ga je nou een beetje mierenneuken over mijn woordkeuze of ga je echt eindelijk eens proberen een inhoudelijk interessante bijdrage te leveren?

De tweede pijler pensioen (sparen via je werkgever) blijft in dit voorstel ook onaangetast. Alleen de AOW gaat erin op. Ga nou eindelijk eens een keer lezen waar je op reageert, en kom dan pas terug, zou ik nogmaals willen zeggen.

#59 Klokwerk

En ook als je andere journalisten wilt aanvallen kom je sterker over als je ze inhoudelijk bekritiseerd, in plaats van er alleen wat van FvD/GS-fora overgetikte popi-jopitermen als ‘deugmensjes’ over uit te storten. Want enige inhoud heeft ook dat niet.

#60 analist

@58: De tweede pijler pensioen (sparen via je werkgever)

Is geen sparen. Dat is echt relevant in deze discussie: de problemen in de tweede pijler komen juist voort uit het feit dat het geen sparen is. Ik bedoel het hier niet als een belediging: ik vind het echt zonde dat als je zogenaamd geinteresseerd bent in de sociale zekerheid je je hoofd vult met marginale kennis wat (blijkbaar) ten koste gaat van echte kennis.

Ik beweer niet dat dit BI ten koste gaat van de tweede pijler. Ik zeg dat dit (of ieder ander) basisinkomen totaal geen antwoord heeft op de problemen in het Nederlandse pensioenstelsel. Dat is sociale zekerheid voor 95% van de bevolking: kan ik na 65 (of 66, 67, etc) er zeker van zijn dat ik mijn levensstandaard kan handhaven?

“Basisinkomen” is niet alleen het verkeerde antwoord het stelt ook de verkeerde vraag. De groep die niet kan of wil werken is erg klein. De groep die wel wil werken maar daarmee niet genoeg denkt te verdienen is veel groter. Basisinkomen bedient alleen de eerste groep.

@59: denk niet dat ze er wakker van liggen. ik bedoel juist te zeggen dat ondanks dat ik ze kwallen vind, toch moet erkennen dat ze het onzalige idee van het basisinkomen goed de media hebben ingeslingerd.

#61 Klokwerk

Je bent nu echt spijkers op laag water aan het zoeken. Dat ik pensioensparen via de werkgever geen pensioensparen mag noemen van jou is puur mierenneuken – ik weet heus wel hoe dat is opgebouwd. Ik heb er zelf meer dan genoeg mee moeten rekenen in mijn eerdere werkzame leven.

En nu ga je proberen je eruit te wurmen door – nu je erachter bent dat de tweede pijlerpensioen door dit voorstel niet geraakt wordt – te gaan zeggen dat het er wél over zou moeten gaan, en iedere andere discussie over het sociaal stelsel daarom irrelevant is?

Ga je dat nu ook onder ieder artikel over bijvoorbeeld de bijstand of de AOW zitten pennen? Komop vent, zelfs jij kan beter.

Basisinkomen is inderdaad vooral interessant voor mensen die verdienen tot bijstandsniveau. Dus mensen in de bijstand of een dergelijke uitkering, studenten, partners van mensen met een inkomen zonder eigen inkomen, flexwerkers die rond het minimumloon verdienen, mensen met een onvolledige AOW.

Allemaal onbelangrijk volgens jou. Ach ja …

Maar onderhand heb je nu al een aantal maal gezegd dat je het idee (ook dit idee) van een basisinkomen “onzalig” vindt, toch heb je er feitelijk geen enkel zinnig argument tegenin kunnen brengen behalve dat er niet genoeg mensen in geïnteresseerd zouden zijn en het daar niet over zou mogen gaan. Nou, als dat de weerstand moet zijn …

#62 gronk

Alleen de meest kansloze beroepswerklozen en hun case workers worden enthousiast van onvoorwaardelijk inkomen

Zo, hier neem ik even aanstoot aan. Ik denk namelijk dat een onvoorwaardelijk basisinkomen op de hele lange termijn onvermijdelijk is (gegeven verdergaande verbeteringen in industriele productie etc), tenzij we terechtkomen in een maatschappij waar alle bezit in de handen van een paar ‘elitefamilies’ is terechtgekomen, en iedereen moet werken voor de paar kruimels van wat die elites de rest van de wereld gunt.

Wat doet je denken dat jouw baan niet weg te optimalizeren is?

#63 analist

@61: En nu ga je proberen je eruit te wurmen door

Ik heb nooit beweerd dat dit BI het tweede pijler pensioen zou raken. Mijn bezwaar is dat het daar geen antwoord op biedt terwijl dat *het* issue is in de Nederlandse sociale zekerheid anno 2019. Naast de flexibilisering van arbeid en de sterke groei van de arbeidsongeschiktheid.

Ga je dat nu ook onder ieder artikel over bijvoorbeeld de bijstand of de AOW zitten pennen?

Nee omdat de bijstand en AOW niet de pretentie hebben een integrale verbetering te zijn van de sociale zekerheid. Het BI kost erg veel en laat nog steeds gaten vallen.

Basisinkomen is inderdaad vooral interessant voor mensen die verdienen tot bijstandsniveau.

In 2014 zat ongeveer 8% van de huishoudens in Nederland op of onder het sociaal minimum.

https://statline.cbs.nl/StatWeb/publication/?VW=T&DM=SLNL&PA=80861NED&D1=0,3&D2=a&D3=a&D4=0,26-28&D5=0,120,126-127,241,244,249,277,314,319,343,354,490,l&D6=l&HD=110427-1020&HDR=G5,G2,T,G1&STB=G3,G4

Ik vind het onlogisch om voor kleine groep een enorme stelselwijziging door te voren voor vrijwel iedereen. Dan zou ik zelfs zeggen: geef de “armen” een paar honderd extra per maand en we hebben het nergens over.

dat er niet genoeg mensen in geïnteresseerd zouden

Het beste argument om iets niet te doen is omdat je het niet wil. Je hebt je podium gehad. Men is er nu wel bekend mee. Time to move on.

@62: Ja ik hou ook van sci-fi.

Wat doet je denken dat jouw baan niet weg te optimalizeren is?

Omdat de verpleegster, de docent op de middelbare school, de man achter de bar in de buurtkroeg en de bouwvakker nog niet weg geoptimaliseerd zijn. Sterker nog, deze zijn niet aan te slepen (!). In de jaren ’70 hoorde je precies hetzelfde “automatisering”-argument voor het basisinkomen. Intussen zijn we met z’n allen meer en vaker gaan werken.

#64 Klokwerk

Het is toch verbazingwekkend hoe jij jezelf op dit forum keer op keer volkomen belachelijk weet te maken, Analist. Je hebt nu al tientallen bijdragen geleverd en je hebt noch over dit voorstel noch op het idee van het basisinkomen als geheel ook maar één zinnige tegenwerping kunnen geven. Terwijl die echt wel zijn te verzinnen hoor.

Maar jij komt er maar niet toe, omdat je je verliest in waandenkbeelden en drogredeneringen.
Eerst zit je uit je duim te zuigen dat de discussie over het basisinkomen op zijn retour is, iets dat aantoonbaar onjuist is, en dat Sargasso alles over het basisinkomen van Rutger Bregman zou hebben overgeschreven, wat ook aantoonbaar niet juist is.

Daarna kwam je met je absurde statement dat omdat het pensioen er niet mee gemoeid is de hele discussie niet zou deugen. En nu is het niet interessant omdat het “maar” voor 8% van de mensen goed zou zijn.

Los van dat dit natuurlijk niet weinig is, is het voor veel meer mensen dan dat interessant, want in het doorgerekende plan gaat vrijwel iedereen er onder twee keer modaal op vooruit. De hypotheekrenteaftrek verdwijnt bovendien pijnloos, één van de heetste hangijzers in de politiek. Je noemt zelf flexibilisering van arbeid als één van de heetste hangijzers in de discussie over het sociale stelsel. Laat het basisinkomen nu juist dáárop ook een antwoord zijn, want het levert permanente inkomenszekerheid voor mensen die regelmatig van baan wisselen (je vergeet ook totaal dat die 8% een wisselende groep is en dat gedurende hun leven wel een stuk meer mensen in die situatie komen dan ‘slechts’ 8% – neem alleen al iedereen die ooit gaat studeren). Je noemt zelf de groei van arbeidsongeschiktheid als probleem (groei?) maar het komt niet bij je op dat je hiermee precies aanstipt waar Gronk nu juist mee komt: dat steeds meer mensen niet meer fit for jobs zijn.

Je mag trouwens toch wat beter naar de inhoud van Bregman kijken, die zijn verhaal over het basisinkomen koppelt aan het verhaal van Graeber over de “bullshit jobs”, plus het klassieke verhaal van de klontering van kapitaal en de terugtrekkende beweging van de belastingdienst (die man is niet alleen handig in het bespelen van de media namelijk, zijn analyse is vooral zeer veelomvattend en absoluut niet te reduceren tot alleen maar ‘basisinkomen basisinkomen en oh ja, ‘iets met belastingen’ geloof ik’).

Dat sluit ook precies aan op wat Gronk zegt: dat het alternatief van een eerlijke verdeling door middel van bijvoorbeeld een basisinkomen is dat alles in handen valt van een internationale elite, terwijl iedereen zich het schompes werkt voor een paar kruimels in jobs die meer te maken hebben met rituelen dan met nuttige arbeid – de mensen die met mensen werken daargelaten, maar juist die worden in ons systeem systematisch onderbetaald, en steeds verder gedrongen in flexbanen of zelfs vervangen door vrijwilligers of minder professionelen die het vooral goedkoper of gratis moeten doen (mantelzorgers, klasseassistenten en Boa’s) – waar ze wel voor moeten kiezen omdat ze toch moeten overleven ook al is het op een onzeker minimumloon.

Dit alles is precies waar de discussie over het basisinkomen zich op richt. En zeg niet dat dit geen problemen zijn waar je je analyse op zou moeten richten want dat laatste is precies wat zelfs jij ook als problemen benoemt in je laatste bijdrage: flexwerk en arbeidsongeschiktheid – at your service.

Nogmaals: misschien zou je mist van je bijdragen wat kunnen opklaren als je een keer kennis neemt waar je eigenlijk op reageert, want eerlijk gezegd heb ik het idee dat je dat nog steeds niet hebt gedaan, en dat je nauwelijks een idee van de discussie en haar ins en outs hebt.

Je verzet je gewoon vanwege een klassiek rechts onderbuiksentiment. Maar zelfs daar zijn veel interessantere bezwaren uit voortgekomen dan de gasbellen die jij produceert, die het hele verhaal niet eens raken maar eigenlijk neerkomen op:

‘wat hunnie zegt is (in mijn fantasie) niet populair en (in mijn wereld) niet relevant voor de meeste mensen, dus waarom heb je het niet over iets anders’

Je kan toch zelf ook wel verzinnen dat áls je daarin al gelijk zou hebben het nog geen geldige argumenten zijn om iets niet te doen?

Want stél dat het voor weinig mensen gunstig zou zijn, dan is dat geen argument om er niets mee te doen, en stél dat (nog) weinig mensen er warm voor zouden lopen, ook dat is geen argument waarom iets een slecht idee zou zijn.

Los daarvan, beide statements zijn aantoonbaar niet waar.

Probeer eens een keer met een interessanter tegenargument te komen of reageer anders gewoon niet.

#65 analist

@64: En nu is het niet interessant omdat het “maar” voor 8% van de mensen goed zou zijn.

In mijn eerste bijdrage in deze thread zei ik
De grote groepen linkse stemmers – lager opgeleide handarbeiders en hoger opgeleide stedelingen – zagen en zien er niks in.

Dat ligt in het verlengende daarvan. Voor de meeste mensen is een vast bedrag per maand ontvangen maar wel veel meer belasting betalen een kwestie van broekzak-vestzak. Op z’n best. Voor mij zou het een ergenis worden omdat ik (wij) en van de werkgever(s) en van de overheid op verschillende momenten verschillende plukjes geld zou ontvangen. Veel meer gedoe voor dezelfde uitkomst.

je vergeet ook totaal dat die 8% een wisselende groep is en dat gedurende hun leven wel een stuk meer mensen in die situatie komen dan ‘slechts’ 8% – neem alleen al iedereen die ooit gaat studeren

Studenten maken doorgaans deel uit van het huishouden van hun ouders, vaak in letterlijke zin (grote groep blijft thuiswonen). De ouders van studenten zijn gemiddeld bovenmodaal verdieners en dat zullen studenten ook zijn. Je moet wel een erg kortzichtige student zijn als je vier, vijf jaar een basisinkomen van 900 euro ruilt tegen veertig a vijftig jaar (veel) meer belasting betalen.

Over het “doorgerekende plan”:
want in het doorgerekende plan gaat vrijwel iedereen er onder twee keer modaal op vooruit.

Dat is niet waar, of beter gezegd dat is niet wat het plan doorrekent. Het plan rekent vier modelgezinnen door. Het eerste bovenmodale gezin bestaat twee laag verdieners (35k per jaar), het tweede bovenmodaal gezin bestaat uit een (1) veelverdiener (70k per jaar).

Deze modelgezinnen komen in werkelijkheid weinig voor: de meeste gezinnen hebben een hoofdverdiener met een relatief hoog inkomen (het mannetje) en een parttimer met een relatief laag inkomen (het vrouwtje). Zonder die case(s) door te rekenen kan je eigenlijk niks zeggen over het effect in de werkelijkheid.

Ik vermoed dat deze twee huishoudens strategisch zijn gekozen: het 2x 35k gezin heeft veel last van het afschaffen van de kortingen maar weinig last van de verhoogde belastingtarieven, het 1x 70k gezin heeft weinig last van het afschaffen van de kortingen (die zijn toch al uitgefaseerd) maar veel last van de verhoogde tarieven.

#66 analist

Tevens: volgens mij is de afschaffing kinderopvangtoeslag als “besparing” ingeboekt op macroniveau maar komt niet terug als kosten op micro(gezins) niveau. Zeker als je het hebt over werkende paren met kinderen heeft dat toch wel impact.

#67 Janos

Even een reactie, oa omdat ik mijn naam voorbij heb zien komen in het gesprek tussen @klokwerk en @analist

In willekeurige volgorde een paar punten:

– Bregman heeft inderdaad een heel belangrijke rol gespeeld bij het op de kaart zetten van deze discussie in Nederland. VPRO Tegenlicht ook. En andere partijen hebben ook hun bijdrage geleverd. Dat het niet alleen Bregman is, wordt ook wel duidelijk als je ziet dat in allerlei andere landen precies dezelfde discussie, inclusief roep om experimenten, opkwam. Daar liggen m.i. eerder wat grotere internationale gebeurtenissen / stromingen aan ten grondslag. Enerzijds de in de discussie genoemde angst voor automatisering/robotisering en massawerkloosheid. Maar ook de inzichten op het gebied van ‘direct cash transfers’ als hulp in derdewereldlanden. Daaruit blijkt steeds meer dat als je mensen geld geeft, het meestal verstandig besteed wordt. De angst dat dat niet zou gebeuren is vaak gebruikt als argument tegen een basisinkomen.

– er experimenteren in Nederland momenteel 6 gemeenten met toestemming van het Rijk: Deventer Groningen Nijmegen Tilburg Utrecht en Wageningen. Op iets bescheidener schaal, zonder af te wijken van de wet, doen dat ook: Amsterdam, Apeldoorn, Geldrop/Mierlo en Oss. Bij elkaar meer dan 5000 mensen doen mee, 5 universiteiten en twee hogescholen zijn betrokken bij het onderzoek. Dit is echt wel groot, ook in internationaal opzicht.

– Het experiment in Nijmegen (en soortgelijke experimenten in Nederland) zijn inderdaad GEEN basisinkomen. Verschillende zijn wel ooit zo begonnen, maar later afgezwakt tot een experiment met een meer op vertrouwen gebaseerde, regelarme bijstand. Ze hebben nog wel enkele elementen die overeenkomen met een basisinkomen (een geldbedrag zonder dat daar verplichtingen op het gebied van re-integratie tegenover staan, kunnen bijverdienen naast de uitkering).

– Wat de experimenten echter zeker ook niet zijn is dit: “Dat in een Nijmegen of Tilburg een select gezelschap als “experiment” de hele dag mag luieren is hobbyisme, geen materiele verbetering van de levensstandaard en levenskansen van de arbeidersklasse.” (#53). Deze typering is wat vals. Te beginnen met experiment tussen aanhalingstekens. Zoals hierboven aangegeven: wat we aan het doen zijn is groot, en de wetenschappelijke evaluatie ervan uitermate grondig en zorgvuldig. Ten tweede de suggestie dat mensen gaan luieren: ik wil het nog wel eens zien, als we de resultaten hebben, of dat het geval is. Ten derde: ‘hobbyisme’. Of je er nu wel of geen vertrouwen in hebt, de experimenten zijn opgestart door raadsleden, bestuurders en maatschappelijk middeveld, vanuit de behoefte om kwetsbare mensen te helpen, op basis van aannemelijke (wetenschappelijke) theorieën. Ten slotte, dat het geen verbetering gaat opleveren van de levensstandaard en levenskansen van de arbeidersklasse is ook uitermate speculatief. Op basis van de literatuur zijn er wel degelijk veel positieve effecten te verwachten. Ook daar: we gaan het zien zodra de resultaten er zijn.

– wat betreft de voorspelling dat de discussie dood aan het bloeden is: hell no. Er gaan nog minstens twee grote pieken komen. Ten eerste in januari 2020, wanneer de rapportages van de Nederlandse experimenten openbaar worden (in ieder geval van de 6 officiële). Daarna in mei/juni, als het CPB met een rapportage komt waarin ze de effecten op het gebied van ‘uitstroom naar werk’ van de lokale experimenten op gaat proberen te bundelen. Vervolgens verwacht ik ook nog wel een piek in aanloop naar het debat in de Tweede Kamer over al die rapportages.

We zijn nog lang niet klaar, en nog lang niet uitgesproken.

#68 Klokwerk

@64: Ik dacht eigenlijk niet meer te hoeven reageren op je, Analist, maar het lijkt nu toch alsof je eindelijk een keer je best gedaan hebt om kennis te nemen van waar je op reageert en daar inhoudelijk op ingaat: dat verdient dan weer hulde. Aan de andere kant schijnt het mij nu aan dat je snel de pdf hebt opengetrokken met het doel om snel wat punten te scoren waarom je het niet met het idee eens kan zijn, zonder je nog echt te verdiepen, maar goed. Dat kan dan nog blijken.

Voor mij zou het een ergenis worden omdat ik (wij) en van de werkgever(s) en van de overheid op verschillende momenten verschillende plukjes geld zou ontvangen. Veel meer gedoe voor dezelfde uitkomst.

Volgens mij zijn mensen helemaal niet zo bezig met het betaalmoment van hun salaris, maar ik wil je erop wijzen dat de meeste mensen in Nederland ofwel gebruik maken van een of andere toeslagregeling (iedereen tot modaal) en/of de hypotheekrenteaftrek en/of kinderbijslag. Die verdwijnen allemaal en komen in één keer binnen. Dus voor de meeste mensen zal het juist een versimpeling zijn. Ook de belastingaangifte en -afrekening wordt een stuk simpeler.

Je probeert verder nu even snel weg te redeneren dat studenten een grote groep zijn (omdat ze allemaal bij hun ouders zouden wonen???) maar dat doet niets af aan dat die 8% van de mensen die jij niet belangrijk genoeg vindt (want 8% van de bevolking is verwaarloosbaar of zo) veranderend is, zodat gedurende hun hele leven er wel een stuk meer dan die 8% te maken heeft met de voordelen van een simpele regeling om je recht op het bestaansminimum te verzilveren.

Ik roep bijvoorbeeld maar in je herinnering dat we nu al meer dan tien jaar tijdens iedere formatie en begroting weer lopen te ruziën over de AOW leeftijd. Zeker onbelangrijk voor je? Met een basisinkomen is die discussie beslecht.

Plus dat de hypotheekrenteaftrek in één keer vrijwel pijnloos is afgeschaft. Zoals je weet is dat een ander hoofdpijndossier: niemand durft het aan te raken, maar iedereen weet dat de collectieve hypotheekschuld dé achilleshiel is van de Nederlandse economie, en die wordt door de HRA sterk aangewakkerd.

Het Nibud is verder een onafhankelijke en gerenommeerde organisatie die haar naam echt niet gaat bevuilen met een wishful-thinking doorrekening van een verzoek van de veel minder gerenommeerde vereniging voor het basisinkomen.

Volgens mij gaat die case die jij noemt, van een grootverdiener en één parttimer, simpelweg niet veel verschillen van de case van een nog-groter-verdiener en één thuiszittende partner. Maar als jij denkt dat het anders is, reken dan maar uit waarom.

Je vraag over de kinderopvang vind ik eerlijk gezegd de enige echt interessante. Zoals je kan zien is het basisinkomen per kind een stukje hoger dan de huidige kinderbijslag voor kinderen van 6 tot 11 jaar, en al helemaal voor kinderen van 0 tot 5 jaar (respectievelijk iets van drie tientjes en acht tientjes per maand). Dat moet dan waarschijnlijk compenseren voor het wegvallen van de kinderopvangtoeslag.

Maar in het extreme geval dat iemand werkt voor een minimumloon, en drie nog-niet-schoolgaande kinderen 40 uur naar de opvang brengt, is dat verschil groot, want die kan volgens mij nu voor de kids naast de kinderbijslag iets van 1300 euro per maand beuren, en in het nieuwe geval wordt dat dus 240 per maand. Dat verschil is lijkt mij te fors. Nu gaan mensen met een minimumloon er over-all wel erg op vooruit (iets van 200 euro), maar dat gaat natuurlijk ook niet compenseren voor dit verschil.

Ik zou dat door het Nibud wel berekend willen zien en vraag me af of daar geen correctie voor nodig zal zijn. Als je dat zou willen trouwens. Want los van de verschillen is dit natuurlijk een extreem voorbeeld. Je kan je hierbij de vraag stellen of het wenselijk is dat iemand 900 euro per maand aan gemeenschapsgeld aan kinderopvang verbrandt om het bij elkaar harken van een minimumloon te financieren. Natuurlijk, werk is mooi, maar je kan het geld maar één keer uitgeven, en 80 euro per kind extra voor iedereen is ook mooi. Dan kom je dus in de politieke discussie terecht.

#69 Bismarck

@65: “Studenten maken doorgaans deel uit van het huishouden van hun ouders, vaak in letterlijke zin (grote groep blijft thuiswonen). De ouders van studenten zijn gemiddeld bovenmodaal verdieners en dat zullen studenten ook zijn. Je moet wel een erg kortzichtige student zijn als je vier, vijf jaar een basisinkomen van 900 euro ruilt tegen veertig a vijftig jaar (veel) meer belasting betalen.”
Het feit dat het aantal studenten dat niet uit huis gaat om te studeren relatief hoog is de laatste paar jaar, heeft juist typisch te maken met het feit dat ze geen basisinkomen meer hebben (de toch al voor levensonderhoud onvoldoende studiebeurs is vervangen door een langlopende lening, sindsdien is het aandeel thuisblijvers onder WO-studenten met 16% gegroeid). Overigens is het gevolg van dat leenstelsel dat ex-studenten 35-40 jaar lang hun lening (met rente) aan het terugbetalen zijn, bovenop hun belasting. Als zodanig schieten ze dus onder het huidige stelsel niets op (in tegendeel) ten opzichte van een basis-inkomen.

#70 Klokwerk

Bovendien verdienen zeker niet alle academici zomaar boven de 68.000 per jaar (om in de hoogste belastingschijf te vallen). Als je als je afgestudeerd bent al een academische carrière begint, dan verdien je de eerste jaren honderd procent zeker veel minder, en als je dan moeizaam bent opgeklommen tot doctor en je krijgt die leerstoel, dan kom je er nog meestal niet aan. En in het bedrijfsleven kan je ook met een bachelor of zelfs masterdiploma zeker niet zomaar bij de raad van bestuur aanschuiven of zelfs maar bij het hogere management.

Academici vind je in praktijk overal en nergens, en vaak ook in opvallend bescheiden baantjes. Dat beeld van die academici die allemaal maar vanzelf schathemeltjerijk worden en waar je dus (bijna) nooit medelijden mee mag hebben is weer één van die misvattingen in het debat over sociale zekerheid en inkomensverdeling en in dit geval dan de studiefinanciering.

#71 beugwant

@70: Sterker nog: je mag met je kersverse bul een x-tijd onbetaald stage lopen bij deze of gene toko van naam, want o wee als er een gat in je CV zou zitten.

In de boekenbijlage van Het Parool van za 27/4/’19 (blz 58) werd nog eens haarfijn uit de doeken gedaan hoe armetierig boekvertalers en aanverwanten worden betaald. Ik weet niet waar dat beeld vandaan komt dat die zich allemaal in een eigen huisje in Zuid-Frankrijk kunnen terugtrekken: voor velen is een eigen werkkamer al een onbereikbare luxe.

#72 Johannes Feringa

Het toptarief van d einkomstenbelasting verhogen naar 72% zal de inkomstenbelastingopbrengsten verminderen in plaats van verhogen. ‘Deadweight loss’ heet dat fenomeen.

Zie bv. ‘De prijs van gelijkheid’ van Bas Jacobs of https://www.cpb.nl/sites/default/files/publicaties/download/cpb-policy-brief-2013-04-over-de-top.pdf

#73 Klokwerk

Kijk daar zit wel wat in. Gezien ook minder dan 5% van de mensen in NL in het toptarief zit, hoef je daar sowieso niet meer van te verwachten. Het levert in de rekensom van het Nibud ook “maar” 2,4 miljard van de benodigde 171 miljard op.

Als het gaat om herverdeling en het tegengaan van puissante rijkdom denk ik dat in Nederland veel meer te winnen valt met het progressief belasten van reële vermogensgroei. Als ik 2,4 miljard zou willen zoeken bij de rijkste mensen in ons land, zou ik eerder daaraan denken.

#74 gronk

Omdat de verpleegster, de docent op de middelbare school, de man achter de bar in de buurtkroeg en de bouwvakker nog niet weg geoptimaliseerd zijn. Sterker nog, deze zijn niet aan te slepen (!).

De zorg (en ook onderwijs) zijn bij uitstek sectoren waar de betaling te laag ligt en het overspannenheidsrisico veel te groot is. De instroom naar de WIA piekt in die sectoren. Dat is bij uitstek een organisatieprobleem, maar ‘de sector’ of ‘ het management’ vind de manier waarop de dienstverlening nu is georganiseerd in die sectoren prima, omdat er nog steeds een voldoende grote influx is van idealistische mensen die graag hun steentje willen bijdragen.

Ondertussen zetten ze met emotieberichten de teneur in de media dat er grote tekorten zijn in deze secotren (en dat het dus lonend is om een betere baan op te geven voor een onderbetaald, stressvol bestaan als leraar). En het werkt, want figuren zoals analist tuinen met open ogen in dit soort propaganda.

Analist maakt z’ n nick verder niet waar omdat-ie mist dat je eind jaren 70 met een inkomen een gezin prima kon onderhouden, maar tegenwoordig kun je zelfs met 2 inkomens maar net rondkomen. Dat zit hem voor een flink deel in gestegen woonlasten en een hogere belastingdruk. Het aandeel van ’tastbare producten’ (voedsel, gadgets, kleding) in je budget is de afgelopen dertig jaar steeds lager geworden, terwijl je wel steeds ‘meer/betere’ producten kreeg.

Maar ‘ woonlasten’ en ‘belastingdruk’ zijn uiteindelijk allemaal zaken waarmee geld herverdeeld wordt. Er is geen schaarste. Er is dus ook geen reden waarom je geen fatsoenlijk basisniveau zou kunnen neerzetten voor iedereen. De enige reden die je hebt is een ideologische; dat je vind dat mensen moeten lijden als ze zichzelf niet totaal onnodig het schompes werken. Want lijden moet.

#75 Klokwerk

… én dan als ze zich het schompes werken nog steeds moeten lijden natuurlijk, want met twee flexbanen als schoonmaker en thuiszorgmedewerker kan je nog steeds niet fatsoenlijk een gezin onderhouden.

Nee, je wordt pas écht beloond als de “maatschappelijk nuttig” werk doet als “marketing-manager” en je target is een deel marktaandeel van de concurrent weg te snoepen, of mensen aanzetten tot meer consumeren van troep die ze niet nodig hebben. Helemaal spekkoper ben je als je rapporten mag schrijven over het herinvesteren van miljoenen die al dan niet uitgevoerd worden.

Het gaat fan-tas-tisch in onze zogenaamde ‘meritocratie’!

#76 Janos

Dit dit dit: #70

En dan vooral DIT:

Dat beeld van die academici die allemaal maar vanzelf schathemeltjerijk worden en waar je dus (bijna) nooit medelijden mee mag hebben is weer één van die misvattingen in het debat over sociale zekerheid en inkomensverdeling en in dit geval dan de studiefinanciering.

(nog een keer ‘quoted for truth’, zoals dat tegenwoordig geloof ik heet)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*