Wie gaat in Zweden regeren?

NIEUWS - Na Nederland en Duitsland moet Zweden ook rekening houden met een lastige regeringsvorming.

Het is even zoeken in de media naar een overzichtelijk plaatje. Maar dit zijn dan de meest recente gegevens over de uitslag van de Zweedse verkiezingen: het rood-groene blok heeft net één zetel meer dan het centrum-rechtse blok. De sociaal-democraten verliezen minder dan verwacht, 2,8%. De Zweden Democraten winnen minder dan verwacht, 4,7%, en blijven onder de verwachte 20%. De Centrumpartij wint evenals Links (Vänsterpartiet) en de Christendemocraten. Overige partijen, zoals de feministen en de neo-nazi’s hebben de kiesdrempel niet gehaald. De stemmen van overzee zijn nog niet meegerekend. Het opkomstpercentage was 84,4%.

Maar wat voor regering er komt is zeer onzeker. Links en rechts hebben elkaar uitgesloten. En beide wijzen samenwerking met de extreemrechtse Zweden Democraten af. Premier Löfven heeft direct na de verkiezingen de centrumrechtse Alliantie uitgenodigd voor gesprekken over een nieuwe regering.

Nog wat cijfers van Politico (gezien het gebrek er aan in vrijwel alle media):

Ook in Zweden zweven de stemmen. Maar liefst 41% veranderde van partij sinds de laatste verkiezingen.  Over het geheel genomen is links met 5% achteruitgegaan en bleven de centrumrechtse partijen stabiel. Extreemrechts (SD) kreeg stemmen van alle partijen. De steun voor de SD kwam van 25% van de Zweedse mannelijke kiezers en bij de vrouwen van 13%.

 

Reacties (20)

#1 analist

Het Deense/Rutte-I scenario ligt voor de hand?

  • Volgende discussie
#2 Jos van Dijk

@1: Dacht het niet.

Luister naar Löfven in dit fragment

Hij praat over een partij die Hitler looft,slachtoffers van de holocaust vernedert en journalisten dood wenst. Kan me niet voorstellen dat hij het met de SD op een akkoordje gooit. Hij zal zoeken naar een brede coalitie met centrum-rechts, zoiets als Samsom deed in 2012 voor Rutte II.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 majava

Tijd dat er eens iets anders komt dan die linkse kliek die Zweden economisch zo’n succes maken. /sarc

Ik moet zeggen dat we in Finland niet eens zoveel van de politiek meekrijgen, behalve dan de laatste 2 weken. Het is wel al jaren een thema voor de Finse, rechtse regering, die Zweden vaak als voorbeeld aanhalen op economische thema’s. Zonder dat groene, linkse dan te vermelden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 analist

@2: Ha, met het Deense scenario bedoel ik een centrum rechtse coalitie met extreem rechtse gedoogsteun. Zoals Rutte I. Dat de huidige sociaal-democratische premier daar erg verdrietig van wordt, tsja.

Tijd dat er eens iets anders komt dan die linkse kliek die Zweden economisch zo’n succes maken.

zijn vooral de “neoliberale” hervormingen (met name belastingverlagingen) die de Zweedse economie hebben aangejaagd.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 majava

@4: belastingverlagingen zijn niet noodzakelijk neoliberaal. Zeker niet als ze opgaan voor iedereen en niet alleen bedrijven, of vermogenden. Zweden is in de crisis niet voor bezuinigen (austerity) gegaan. Het neoliberale in je voet schieten door te bezuinigen op overheidsuitgaven (investeringen!) in gezondheidszorg, onderwijs, etc. is niet gebeurd. Dus ja, dan is het goed te verklaren hoe Zweden de laatste crisis beter is doorgekomen dan landen die het wel deden (hallo Finland).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 analist

maar ze waren wel voor bedrijven:
Sweden aims to cut corporate tax rates by 15 percent in 2013 in a move estimated to cost state coffers about 16 billion kronor ($2.4 billion).

“This is the most harmful tax of all,” Prime Minister Fredrik Reinfeldt told reporters during a Thursday press conference.

In a proposal, the government unveiled plans to lower corporate tax rates to 22 percent from the current level of 26.3 percent.

“We want to provide a stimulus for both small and large businesses,” enterprise minister Annie Lööf told reporters, according the Expressen newspaper.

https://www.businessroundtable.org/media/blog/competitiveness-now-sweden-to-cut-corporate-tax-rates

venootschapsbelasting verlaagd naar 22% (hier: 25%)
https://tradingeconomics.com/sweden/corporate-tax-rate

Zweden heeft ook de vermogensbelasting afgeschaft
https://www.ft.com/content/d6f77584-dd4a-11db-8d42-000b5df10621

De vergelijking met Finland is een slechte: Finland zit in de eurozone en was/is veel afhankelijker van een klein aantal grote bedrijven (lees: Nokia).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 majava

@6: ik heb niet gezegd dat ze geen belastingverlaging doorvoerden voor bedrijven, dus waarom die links?

De vergelijking met Finland is inderdaad niet helemaal ok, maar vertel dat mijn stijfrechtse regering maar, die het Nokia verhaal als een voetnoot ziet en bijvoorbeeld maar al te graag wijst naar de lagere arbeidskosten en hogere arbeidsparticipatie in Zweden. Natuurlijk is de vergelijk ook moeilijk door het veel hogere aantal migranten in Zweden…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 analist

@7: ik heb niet gezegd dat ze geen belastingverlaging doorvoerden voor bedrijven, dus waarom die links?

omdat ik niks kon vinden over een verlaging voor lage(re) inkomens. vraag me af of dat uberhaupt heeft plaats gevonden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 majava

@8: geen idee, ik haalde het alleen aan als voorbeeld hoe belastingverlaging ook niet-neoliberaal kan zijn. Dat wat ik schreef over niet bezuinigen op uitgaven is wat ik wel snel kon vinden.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Jan1964

@2: Ik verwacht een minderheidsregering van de centrumpartij evt. aangevuld met de liberalen. Zweden heeft dit soort constructies eerder gehad. Die regering kan door sociaal-democraten, christen-democraten en conservatieven gedoogd worden. Een premier kan in Zweden regeren wanneer er geen absolute meerderheid van 175 zetels tegen hem of haar is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Jan1964

@3: Ik lees in de Finse media altijd veel over de situatie in Zweden, vooral wanneer je Hufvudstadsbladet leest.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Jan1964

@4: Jimmie Åkesson van de ZwedenDemocraten heeft vanmorgen aangegeven dat hij deze keer tegen iedere premier/regering zal stemmen die hem niet genoeg invloed geeft. Hij wil een regering van conservatieven en christen-democraten die hem genoeg invloed geeft maar die twee partijen hebben hem meteen afgewezen. De situatie in Zweden is iets anders omdat de Zweedse staatsinrichting anders is. Ongeveer 2-3 weken na de verkiezingen komt het nieuwe parlement bijeen. Men kiest een voorzitter. De voorzitter van het parlement wijst de nieuwe premier aan na consultaties met de partijen. De kandidaat-premier mag geen absolute meerderheid van 175 zetels of meer tegen krijgen. De voorzitter van het parlement heeft vier pogingen om een premier te laten kiezen. Na de vierde mislukte poging komen er nieuwe (tussentijdse) verkiezingen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 majava

@11: ah, begrijpelijk. Maar Turun Sanomat en Karjalainen (mijn leesvoer, omdat Helsingin Sanomat vervelend doet met betaalmuur en bezorging) doen daar bijna niets aan en online IL en IS al helemaal niet, behalve in geval van schandaaltjes.

@12: dat kan nog problematisch worden dan. Maar hoe dan ook, over de tachtig procent stemde niet voor anti-immigratiepartij Zwedendemocraten, dus waarom ze nu zo ‘entitled’ doen?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 analist

@12: duidelijk. maar ongeacht staatsinrichting is het samenwerken met ZD toch vooral een politieke keuze? hier in NL zeiden VVD en CDA dat ze absoluut nooit met Wilders zouden samenwerken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 Jan1964

@14: De politieke keuzes liggen in Zweden nog op het niveau dat samenwerking met de ZwedenDemocraten door alle partijen wordt uitgesloten. Bij de conservatieven en christen-democraten zat een kiertje maar dat is nu ook dichtgeslagen. In een Noorse krant zag ik de vergelijking met Noorwegen in 1997 staan toen Bondevik premier van Noorwegen werd (leider van de christelijke partij die in het midden stond). In Zweden zijn nu de centrumpartij en de liberalen in die positie. Høyre (de conservatieven) waren in Noorwegen toen ook nog niet aan samenwerking in een coalitie met Fremskrittspartiet toe. In Noorwegen is er nu een minderheidscoalitie van conservatieven en liberalen met de Fremskrittspartiet waarbij de christelijke partij in een gedoogsituatie zit. In Denemarken zit Dansk Folkeparti niet in de regering maar steunt de centrum-rechtse regering. Jimmie Åkesson heeft vanmorgen gezegd dat hij een grote invloed op het regeringsbeleid wil hebben als hij een regering gaat gedogen. Probleem bij de ZwedenDemocraten is dat er een verleden van neo-nazi’s in die partij is terwijl Fremskrittspartiet en Dansk Folkeparti meer uit de anti-belastingpartijen van de jaren zeventig voortkomen. Annie Lööf van de Centrumpartij in Zweden gaf net aan dat de sociaal-democraten contact hebben gelegd met de middenpartijen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Jan1964

In Malmö zijn al gesprekken gaande tussen Moderata (de conservatieven die zich gematigden noemen) en ZwedenDemocraten. Zondag waren er ook gemeenteraadsverkiezingen en een soort provinciale verkiezingen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 analist

@15+16:
interessant Jan. Nog 1 vraag als je wil. Een vriendin met enige bekendheid met Zweden (maar niet woonachtig) is van mening dat het succes van de ZD met name gedreven wordt door irrationele angsten in de (niet mainstream) media over “buitenlanders in stockholm en malmo”. Het bewijs daarvoor zou zijn dat ZD vooral landelijk scoort maar niet lokaal. Hoe zie jij dat?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Jan1964

@13: Er is ook nog Uusi Suomi https://www.uusisuomi.fi/

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Jan1964

@17: Ik zou de resultaten van de lokale verkiezingen eerst zelf moeten bekijken. Het Noorse en Finse nieuws volg ik iets meer dan het Zweedse nieuws.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#20 majava

@17: Ik kan die vraag wel beantwoorden voor Finland en de Ware Finnen/ Perussuomalaiset partij, die vergelijkbaar is met de Zwedendemocraten. Die aanhang is inderdaad op het platteland veel groter dan in de steden. In een piepkleine gemeente waar ik woon en waar geen enkele moslim woont, slechts een handvol blanke, westerse immigranten, heeft de partij geen gemis aan aanhang.

  • Vorige discussie