Weg uit de crisis, kansen voor wereldleiderschap

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dit is een gastbijdrage van Worldconnectors Jos van Gennip (voorzitter Society for International Development), Johan van de Gronden (directeur WNF), Hans Eenhoorn (voormalig topman Unilever en associate professor aan Wageningen Universiteit), Leontien Peeters (Business in Development Network), Tineke Lambooy (Universiteit Utrecht, Nyenrode Business Universiteit), Herman Mulder (voormalig topman ABNAmro).

worldconnectors1Het is crisis. Maar in Londen schijnt donderdag de lentezon. Zal het de uitkomsten van de G20-top aldaar positief beïnvloeden? Zal het de grootheden wat warmer – en harder – doen lopen voor een geïntegreerde, en gedurfde, lange-termijn visie op de aanpak van deze crisis, die zovele gezichten kent? Er lijkt geen andere keuze dan in te zetten op een omslag naar mondiale duurzame ontwikkeling.

Vorige maand formuleerde een keur aan geëngageerde leiders uit het politieke, maatschappelijke, religieuze en bedrijfsleven (met Desmond Tutu als beschermheer en aangemoedigd door de Britse premier Gordon Brown) samen de ‘Ubuntu Declaration for a Just and Sustainable World Economy’. Worldconnector en oud ABN Amro topman Herman Mulder droeg bij aan deze Verklaring, die een oproep doet aan de G20 om de crisis vooral als kans te zien. Een kans om expliciet te kiezen voor een duurzamer en rechtvaardiger wereld. En dan niet alleen voor de eigen burgers.

Volgens de Ubuntu Verklaring vraagt de weg uit de crisis om een nieuw wereldwijd economisch bestel dat evenveel gewicht toekent aan economische stabiliteit als aan sociale rechtvaardigheid en verantwoord milieubeheer. Al in september 2008 spraken Worldconnectors zich in de media uit over het failliet van de ‘het kan niet op’ economie en de mogelijkheden die de financiële crisis biedt om ferme stappen te zetten richting duurzaamheid. Wij maken ons echter grote zorgen of die ferme stappen ook daadwerkelijk gezet zullen worden. Mede daarom hebben de Worldconnectors de Ubuntu Verklaring ondertekend en per brief aanbevolen aan onze Minister President, hopende dat hij er donderdag inspiratie uit zal putten tijdens zijn tête à tête met hooggeachte collega’s.

Onze zorg betreft ten eerste de klap die de Millennium Ontwikkelingsdoelen wordt toegebracht als we – in reactie op de crisis – alleen maar over korte-termijn oplossingen in het Noorden spreken. Laat geen twijfel bestaan: ontwikkelingslanden worden het hardst getroffen door de crisis. De dalende katoenprijs is een drama voor Mali, vrouwen op het Oegandese platteland hebben de grootste moeite de magen te vullen van familieleden die in de stad hun baan zijn kwijtgeraakt, en overal slinkt de geldstroom naar Afrika vanuit de Afrikaanse diaspora (in veel landen van groter belang dan het westerse ontwikkelingsgeld). Minister Koenders pleit er daarom terecht voor dat er méér geld moet komen voor ontwikkelingslanden die zich niet kunnen verdedigen tegen westers protectionisme en zelf het geld niet hebben voor grote stimuleringspakketten. Deze landen, zo moge duidelijk zijn, zitten in Londen niet aan tafel.

Ten tweede maken wij ons zorgen over de impact van de financiële crisis op de internationale bereidheid om de strijd tegen klimaatverandering met woord en daad te blijven voeren. Afgelopen weken werd steeds duidelijker dat de duurzame energiesector, ook in Nederland, hard door de crisis wordt getroffen. Europa presenteert zichzelf als wereldleider op het gebied van klimaat en ons kabinet zegt van Nederland één van de schoonste en zuinigste energielanden van Europa te willen maken. Om dat te bereiken zijn meer dan ooit heldere keuzes en een werkelijk lange-termijn visie onontbeerlijk. Het is van levensbelang dat ook snel groeiende industriële economieën zoals India en China deze visie delen.

Er zijn lichtpuntjes. China, het land dat elke week een nieuwe kolencentrale bouwt, heeft vorige week een stimuleringspakket aangekondigd voor zonne-energie. India is de vierde grootste gebruiker van windenergie in de wereld. Worldconnectors verdiepten zich het afgelopen jaar in een derde vorm van hernieuwbare energie: duurzame bio-energie.

Heldere criteria en internationale richtlijnen moeten ervoor zorgen dat de productie van bio-energie géén bedreiging vormt voor biodiversiteit en voedselzekerheid.ii Met deze garantie kan duurzame bio-energie een belangrijke bijdrage leveren aan de vermindering van de CO2 uitstoot wereldwijd. Bovendien biedt duurzame bio-energie productie kansen voor kleine boeren in ontwikkelingslanden. Zij hebben nieuwe inkomstenbronnen nu meer dan ooit nodig. Wij roepen daarom de leiders van de G20 op de kansen die bio-energie biedt met beide handen aan te grijpen.

De komende decennia zal de wereldhandel in biomassa voor energiedoeleinden sterk groeien. Rotterdam is op weg dé ‘bio-haven’ van de wereld te worden. Nederland kan een belangrijke rol gaan spelen in het bevorderen van de handel in duurzame biomassa én in het tegengaan van handel in de niet-duurzame varianten. Ons kabinet heeft aangekondigd méér te zullen gaan investeren in duurzame energie. Korte-termijn denken op het gebied van energie kan ons kabinet zich inderdaad niet veroorloven. Korte-termijn denken en een smalle geografische horizon kan géén van de G20 landen zich veroorloven. We roepen daarom Minister President Balkenende op deze overtuiging, die de lijn is van de Ubuntu Verklaring, tijdens de G20-top in te brengen en te verdedigen.

Tenslotte benadrukken we dat grote en snelle stappen op het terrein van duurzaamheid alleen te realiseren zijn als naast overheden ook burgers en bedrijven zich inzetten om klimaatverandering tegen te gaan. Iedereen draagt verantwoordelijkheid voor de gewenste ‘groene versnelling’ – of de lentezon indachtig: iedereen kan de kans grijpen het lichtende voorbeeld zijn op weg naar een sociaal en ecologisch meer duurzame wereld.

De Worldconnectors zijn betrokken en prominente Nederlanders uit alle sectoren van de samenleving die zich inzetten voor een duurzame, rechtvaardige en vreedzame wereld. Worldconnectors presenteerden recentelijk een advies over de mogelijkheden voor duurzame productie van bio-energie. Zie: www.worldconnectors.nl

Reacties (17)

#1 gadget

Bovendien biedt duurzame bio-energie productie kansen voor kleine boeren in ontwikkelingslanden

Ik hoop dat daar niet teveel op gegokt wordt. Tegen de tijd dat die kleine boeren omgeschakeld zijn is wellicht directe zonne-energie een goedkoper alternatief geworden. Zijn ze weer werkeloos.

  • Volgende discussie
#2 klaplong

De worldconnectors, het is gewoon pijnlijk lachwekkend. De namen die daar tussen staan horen bij de vaste poppenkast van NCDO. Leuke naam aan gegeven. Scheut subsidie en klaar is kees. Voor de rest af en toe aanhangen aan andermans werk en dan lijkt het net of er iets zinnigs gedaan wordt.

Het is om te huilen van een zinloze triestigheid.

Eens kijken of er nog een journalist is die ook hier weer de vuile was naar buiten weet te halen aangaande de geldstromen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Steeph

@klaplong Uit het gebrek aan inhoudelijk commentaar meen ik op te maken dat je het dus geheel en al eens bent met wat hierboven geschreven staat. Maar dat je vanwege je aard dan maar gaat schieten op de boodschapper?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 klaplong

@ Steeph

Dat is precies mijn punt. De boodschap is oke, maar de hoeveelheid geld die er weer mee gemoeid is om de boodschap uit te dragen maakt dat een kunststuk is van de corrupte geesten die daar rond waren.

Om wille van het doel mag iedereen graaien uit de ruif. Dat is de filosofie. Ik val het doel niet aan. Heel helder. Ik val de middelen en de mensen die daarmee gemoeid zijn aan.

En laat het heel helder zijn, Eenhoorn is een topper, een enkele andere in dat lijstje ook, maar verder is het een totale scam. Er wordt gebruik gemaakt van de namen van andere mensen om zelf credibility te verdienen als subsidiepot.

Het is leuk dat je dat wil terugbrengen tot mijn aard steeph heel leuk. Maar jij weet ook wat de schandalen zijn van BKB en NCDO, uitgebreid uitgemeten in de krant. Verder ook het laatste schandaal met Helmich en Koenders, dan nog de extreem twijfelachtige verantwoording van de bezigheden van de NCDO.

Als het al terug te voeren is op mijn aard, dan is dat op mijn gevoel van rechtvaardigheid en idealisme.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 klaplong

Overigens laat ik het hierbij, het staat iedereen vrij om hier wel inhoudelijk op te reageren. Dat is ook veel belangrijker dan de wijze waarop dergelijke samenwerkingen tot stand komen.

Het is niet mijn bedoeling iemand af te houden van de behoorlijke discussie over het onderwerp.

Excuus voor het uit de slof schieten.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Hemaworstje

Bekende Nederlanders lobbykutten voor een duurzaam rechtvaardig en vreedzame samenleving ter eigen bevrediging.

Waar heb ik dat eerder gehoord..

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 mescaline

Deze materie is een grote racebaan met de ene politieke, financiele en culturele hindernis na de andere.

Voor zijn voedselvoorziening kan Afrika b.v. al lang niet meer bij zichzelf terecht. Zijn export is beperkt tot de ruwste grondstoffen tegen (dus) de laagste prijzen. Zet daar nog eens een strakke clientencultuur bij waarin recht geen recht is maar gekocht moet worden, en waardoor korte afstanden opeens erg lang worden.

Het zijn bijna universele barrieres. Het moment van het formuleren van mooie doelstellingen is niettemin goed gekozen. Er is echter weinig tijd.

Grote geldstromen vormen tijdelijk niet langer de motor van de wereldeconomie. Deze hickup zal echter spoedig voorbij zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 richard

Effe Tjekke:

Ik neem aan dat het Walhalla van de duurzame wereld e.d. zal worden bereikt door meer overheid en minder vrije markt?

Waarom dan niet de Grote Sprong Voorwaarts en gewoon alle bedrijvigheid nationaliseren? Een dag is immers pas een dag als er een bank is genationaliseerd.

Mag ik de sargassolezertjes er op wijzen dat we die optie al eens eerder hebben getest en dat dat honderden miljoenen mensen het leven heeft gekost? En dat het moorden nog steeds doorgaat? Of is men hier zo kort van memorie?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Carlos

Richard, uit het gebrek aan inhoudelijk commentaar meen ik op te maken dat je het dus geheel en al eens bent met wat hierboven geschreven staat. Maar dat je vanwege je aard dan maar je pijlen richt op (fictieve?) mede-lezers van dit medium?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 richard

Carlos,

Deze snurkers zijn zo wacked-out dat ze zelfs roepen om religieuze leiders om het klimaatsprobleem op te lossen. Jezus op de fiets?

Wie dat serieus neemt, ziet ze vliegen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 richard

Carlos,

Ik heb een vraagje voor jou (vanwege dat betweterige toontje van je):

Als je mocht kiezen: Het klimaatsprobleem in 2100 opgelost hebben of 60.000 mensen in Darfur van de dood redden

Welke zou je kiezen?

Of ga je me nu vertellen dat dit ‘niet reeel’ is?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Carlos

Richard, zou je mij en alle hooggeachte meelezers kunnen uitleggen waarom de auteurs van dit stuk volgens ‘Richard’ “wacked-out snurkers” zijn die “ze zien vliegen als ze religieuze leiders willen inschakelen bij het klimaatprobleem”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Carlos

Richard, mijn toon is geenszins ‘betweterig’ hooguit wat verbaasd. Verbaasd over de stelligheid waarmee je een weinig onderbouwde mening over tafel slingert.

Aangaande je keuzevraag over Darfur kan ik melden dat de huidige problemen in Darfur deels te wijten zijn aan klimaatverandering. Door het verschuiven van regenzones in de Sahel kwamen achter het groene gras aanhobbelende herders in conflict met gevestigde boeren. Inzetten op klimaatadaptatie kan in ontwikkelingslanden deze eeuw miljoenen levens redden. In Niger (vergelijkbaar ecosysteem) zijn er door een simpele verandering in het rechtssysteem: maak lokale mensen eigenaar van de bomen vervolgens honderdduizenden bomen in de Sahel bijgekomen met alle positieve gevolgen van dien (schaduw, voedsel voor vee, minder erosie, meer vruchtbaarheid bodem).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 richard

Carlos,

> Aangaande je keuzevraag over Darfur kan ik melden dat de huidige problemen in Darfur deels te wijten zijn aan klimaatverandering.

Tjonge, jonge. Wat een niveau.

Waarom wordt die idioot Bashir (die trouwens een ere penning aan de gemeenteraad van eindhoven heeft gegeven) dan gezocht voor genocide?

Stond de gasvlam te hoog toen hij zijn tegenstanders kookte in de bouillon?

En ja, iemand die religie en klimaatsverandering niet uit elkaar kan houden, is wacked-out. Plus dat het idee dat de overheid iets beter kan dan de burger, behalve geld verbrassen, echt zereneus van de pot gerukt is.

Als je iets wilt doen aan arme mensen, dan is de meest effectieve en verreweg de eenvoudigste manier:
– Schaf landbouwsubsidies af
– Schaf tarief muren af
– Verhoog de belasting op olie
– Verlaag de belasting op arbeid

Oftewel: VERKLEIN DE INVLOED VAN DE OVERHEID.

CAN’T YOU SEE? IT’S THE GOVERNMENT WHO IS DOING THIS SHIT TO US!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 larie

Wat Mescaline zegt..je duikt duidelijk onder de maalstroom der dingen maar was me net iets sneller af *kuch..alweer*

Beste remedie tegen hikken is onverwacht schrikken.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 su

De archilleshiel in de Ubuntu Concordat lijkt mij het geloof dat de ondertekenaars hebben in de private sector om verantwoorde stappen te nemen. Voorzover wij gezien hebben blijft elk poging tot verantwoord ondernemen vooral stranden in intentie en veelal uitmonden in ontkenning. Neem nou bijvoorbeeld de Body Shop die expliciet in het Concordat wordt genoemd. Het is hun duidelijk gelukt om in het westen een image van verantwoordelijkheid over te brengen. De praktijk blijkt uiteindelijk weer ontnuchterend.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 KLaplong

@ SU

Ik denk dat je wel moet samenwerken met de private sector, wil je echt wat teweeg brengen in de wereld.

Aan de ene kant allerlei statelijke projecten ontwikkelen terwijl aan de andere kant de private sector nog verder derailleert zou natuurlijk vechten tegen de bierkaai zijn.

Het gaat natuurlijk wel mis, en nog wel vaker mis, maar we moeten blijven proberen om de boel wel goed te krijgen.

  • Vorige discussie