Wat een een heerlijke wereld. Zonder er echt naar te zoeken vind ik een artikel uit The Anniston Star, een krant uit Alabama. In het plaatselijke landmacht depot (ANAD) belanden de voertuigen die het Amerikaanse leger verlaten en waarvoor een nieuwe bestemming wordt gezocht. Iets wat ook bij de Nederlandse domeinen gebeurd.
Hoewel de domeinen zijn een maatje kleiner. Bij ANAD zijn bijna 7000 mensen in dienst alleen voor het opknappen en verkopen van militaire afdankertjes. Er wordt samengewerkt met civiele bedrijven waarbij de Amerikaanse vestiging van de Britse gigant BAES en het Amerikaanse General Dynamics tot de grootste behoren.
Onlangs werden volgens de Star vijftig M-113 pantservoertuigen voor Libië opgeknapt. Ze zijn de deur niet uitgegaan. Momenteel wordt gewerkt aan een partij van 586 M-113’s en 21 M-88 gepantserde hulpvoertuigen voor Irak. Eerder gingen ook al pantservoertuigen naar Irak, Taiwan en Saoedi-Arabië. Bij de levering aan het laatste land moet ik gelijk denken aan de voertuigen die ik gisteren de door Nederlandse bedrijven gebouwde dam over zag gaan om het regime in Bahrein te helpen bij de onderdrukking van de protesterende bevolking.
Ook Nederland levert zijn tweedehandsgoederen aan landen binnen en buiten de NAVO. Zo kocht Canada Nederlandse Leopard tanks om in Afghanistan te gebruiken en Chili een nog grotere partij van dezelfde tanks. Santiago kan ze goed gebruiken voor spierballenvertoon richting Argentinië, maar vooral Peru. Met dat buurland loopt de wederzijdse onenigheid regelmatig uit de hand.
Overzichtelijk
laat de overheid zien wat ze in de aanbieding heeft.
1 Fokker 50 vliegtuig
1 Fokker 60 vrachtvliegtuig
28 Leopard tanks
26 Pantserhouwitsers (PzH2000)
60 pantservoertuigen met geschut tegen luchtdoelen, Cheetah
333 pantservoertuigen YPR-765 en YPR-806 Ieder jaar komt erbij, wordt er vernietigd en verkocht.
Het afgelopen jaar gingen gingen bijvoorbeeld 2 maritieme Fokker-60 patrouille vliegtuigen naar Peru. Maar de grootste verkoop was die naar Jordanië. Dat land kocht in één klap 520 pantservoertuigen met 25mm munitie, bijna 500 militaire vrachtwagens en 121 houwitsers. Het is een levering van een omvang waar ze in Anniston aan gewend zijn. De regering had haast met de verkoop, want twaalf dagen nadat de Kamer was geïnformeerd was de exportvergunning al rond. Hij bleek een waarde van ruim 28 miljoen te vertegenwoordigen. Niet eens zoveel voor zo’n grote partij wapens.
Het Jordaanse leger is mede verantwoordelijk voor het bewaken van de wankele interne veiligheid. Maar natuurlijk is al “gebleken dat de overdracht geen gevolgen heeft voor de mensenrechtensituatie,” aldus toenmalig minister van Defensie Middelkoop.
De zinsnede komt vrijwel standaard voor in exportvergunningen voor tweedehands wapens en dat is ook niet zo vreemd. Nederland kijkt immers bij iedere levering op grond van een Europese gedragscode of er gevaar is dat de wapens bij mensenrechtenschendingen worden ingezet. Ook wordt gekeken of er sprake is van interne of internationale spanningen. En dan gaat er toch iets wringen. Het Midden-Oosten is het spreekwoordelijke kruitvat en de afgelopen weken tonen aan dat van elke repressieve snelkookpan de deksel kan vliegen en ook dat Nederland aan al die landen wapens leverde.
Bevriende landen kunnen op wapens rekenen. De export en doorvoer van helikopter onderdelen naar Gadaffi laten dit wel heel duidelijk zien. Het is duidelijk dat de ethische critieria maar een deel van de wegingsgronden zijn. Het gaat daarnaast om een economische en financiële afwegingen. Maar ook de steun aan bondgenoten speelt een belangrijke rol. Welk element het zwaarst weegt is inzet van politieke strijd.
Wapenhandel heet handel, maar is dat nauwelijks. Het grootste deel van de wapens wordt gekocht door de overheid bij de industrie in eigen land. En dat na een lange voorbereiding tussen militairen en die zelfde industrie. Aankopen in het buitenland worden vaak gedaan op politieke gronden (zie bijvoorbeeld de JSF). De wapenindustrie is een deel van de militaire capaciteit van landen en die wordt gesteund en gepamperd. Niet voor niets is handel in wapens uitgesloten van handelsverdragen.
Los van vooral de grote leveringen van marineschepen aan Qatar, Oman en vooral Marokko is de Nederlandse overheid zelf de belangrijkste leverancier van wapens aan ‘onze’ repressieve regimes in het Midden-Oosten. Nederland draagt daarmee een steentje bij aan de machtsverhoudingen in de regio. Morgen vergadert de Tweede Kamer hierover.
Meer bij Broekstukken.
Reacties (22)
Zonder wapens waren we hier nu niet met 7 miljard mensen op aarde.
Meneer de ethische helicopterpiloot.
@1
Maar met stukken meer?
Een soort van malthusianisme dat onontkoombaar is?
Oh! Oh! Oh, what a lovely repressive society!
Kom #1, je moet wapens nu ook weer niet de schuld geven van alle ellende in de wereld.
(en verder gaat dit stuk niet over wapens maar over het leveren ervan aan discutabele regimes)
@2 met stukken minder. Deel het maar door 1000, 5000. Wapens krijgen ook dingen gedaan weet je.
Ik ben matig benieuwd naar de vraag hoeveel speelruimte de 2e Kamer denkt te hebben qua ethische ideeën, verandering, gevolgen enz.
Geef mij maar Realpolitik. Met een stevige saus.
Voor mensenrechtenschendingen heb je geen fregatten, pantserwagens of tanks nodig. Recente mensenrechtenschendingen gebeurden met machetes, heel veel machetes. Verder met electrische prikstokken voor vee, en de amerikanen kennen nog een truukje met een theedoek en een emmer water..
@5 Waar moet die saus uit bestaan?
@3 Zonder wapens zouden er minder mensen zijn. Interessante stelling nu nog een onderbouwing.
@5 Ze hebben zoveel speelruimte als ze durven nemen. Ze moeten ook prestige en vrienden durven verliezen.
@6 Je doelt op Rwanda waarschijnlijk met die machettes. Nu is het moorden daar niet mee begonnen. Het is aangewakkert door propaganda en geweervuur. Pas daarna is de hel los gebroken. Tot een paar dagen voor het knallen leverde Frankrijk nog handvuurwapens. (Egypte deed ook vrolijk mee.)
Hamas heeft zo te zien ook wat extra wapens nodig om de eigen bevolking onder de duim te houden aangezien ze vandaag stokken gebruikten:
http://www.nu.nl/buitenland/2469175/hamas-drukt-betoging-gaza-kop-in.html
@Cracken ik zou zeggen zoek een manier om deze acties te ondersteunen.
Goed dat je dit onder de aandacht brengt, maar wapenhandel is wereldwijd. Zodra wij repressieve regimes geld geven in ruil voor spullen, helpen wij hen indirect aan wapens. Tsja.
@JSK mooie redenering, maar wel erg somber en moedeloos en misschien toch ook niet helemaal waar.
Hoezo niet? Ik bedoel, Russen en Chinezen verkopen ook tanks. Misschien wat minder brandstofzuinig maar doden kunnen ze evengoed.
@JSK misschien 1) omdat ik niet van moedeloze redeneringen houd, 2) wij (vooral de VS) geld geven om wapens van te kopen, 3) het hier gaat om koopjes (1.000 voertuigen en nog het e.e.a. voor 28 miljoen euro), 4) als men maar genoeg leurt met producten dan gaat de consument wel voordelig kopen (dat heet een buyers market), dat is ook met wapens zo, en 5) je hoeft landen niet via wapens binnen je invloedssfeer te halen (al gebeurt dat wel altijd. Ook in Oost-Europa, betekent toetreding hogere defensie uitgaven).
2). Niet “vooral de VS”: de benzine die jij in je auto komt is gemaakt uit Saudische olie. Idem voor Russisch gas, Chinese kogellagers en schoenen uit Jordanië.
3). Ik betwijfel of wij ons afgedankt materieel verkopen tegen een prijs die lager is dan de Russen of Chinezen hanteren. We blijven Nederlanders, en die zijn over het algemeen erg goed met geld.
4). Die snap ik niet.
5). Idem.
Mijn punt is vooral: maakt een Nederlands wapenuitvoerverbod echt zoveel uit?
@14
Zou je dan waarschijnlijk binnen Europa moeten afspreken om het enig effect te laten hebben.
Maar aangezien er meerdere Europese landen zijn met een grote defensie industrie denk ik niet dat het een reëel scenario is
@JSK over
3: een goed onderhouden, opgeknapte en van nieuwe technologie voorziene Westers pantservoertuig voor een prikkie wordt verkozen boven een oerdegelijke afgerosde Russisch voertuig.
4: de redenering ‘als wij niet dan doen, dan zij’ is een drogreden. Er wordt geleurd met wapens op een krappe markt. Met name door EU-landen en Rusland. De VS heeft onlangs besloten mee te gaan doen. Er is druk om te kopen en die druk vertaald zich in lage prijzen. Met het gewenste effect, de ‘klant’ koopt. De handel neemt toe.
5: het gaat nauwelijks om handel. Er gaan honderden miljoenen aan subsidie per jaar naar de defensie-industrie, de overheid verstrekt voordelige kredieten, biedt ambtenaren en koninginnen aan om wapens te slijten, wapens worden vervroegd vervangen om de industrie aan orders te helpen etc. Leuk voor de individuele bedrijven, maar nauwelijks lucratief voor de economie van de B.V. Nederland.
@Cracken er is een Europese regeling. Alleen leggen alle landen die anders uit. De oplossing is zoveel mogelijk nationale druk om wel beperkingen op te leggen. Als dat niet in keurige lobby blijft steken dan kan dat werken. Ik zie overal in Europa activiteiten in die richting.
een goed onderhouden, opgeknapte en van nieuwe technologie voorziene Westers pantservoertuig voor een prikkie wordt verkozen boven een oerdegelijke afgerosde Russisch voertuig.
Dat betwijfel ik. Met de veertig jaar oude Tupolev wordt ook veelvuldig gevlogen in de Derde Wereld. And again, ik denk echt niet dat de Nederlanders verkopen onder de Russische, kwaliteitsgecorrigeerde, prijs.
4: de redenering ‘als wij niet dan doen, dan zij’ is een drogreden.
Lijkt me niet. “Helpt het, enigszins?” is de belangrijkste toets voor welke maatregel dan ook.
Er wordt geleurd met wapens op een krappe markt. (…)Er is druk om te kopen en die druk vertaald zich in lage prijzen.
Spreekt dat elkaar niet tegen? Of we hebben een andere definitie van “krap”. (als in: voor mij een krappe markt een markt met “krap” aanbod) Maar goed als het aanbod zeer ruim is en de prijzen laag, dan heeft ons eventueel terugtrekken uit de wereldwijde wapenhandel helemaal geen invloed op de hoeveelheid gekochte wapens.
het gaat nauwelijks om handel. Er gaan honderden miljoenen aan subsidie per jaar naar de defensie-industrie, de overheid verstrekt voordelige kredieten, biedt ambtenaren en koninginnen aan om wapens te slijten, wapens worden vervroegd vervangen om de industrie aan orders te helpen etc. Leuk voor de individuele bedrijven, maar nauwelijks lucratief voor de economie van de B.V. Nederland.
Dan begrijp je de huishoudkunde van de Nlse staat niet. Die uitgegeven subsidies krijgen we echt niet terug als we ons oud materieel niet verkopen. Gegeven dat we oud materieel hebben, zonder enig alternatief gebruik, impliceert dat de verkoop (zelfs voor “een prikkie”) winstgevend is.
Ik wil niet negatief zijn. Maar net zoals de klimaatverandering is dit iets waar we als individueel land heel weinig aan kunnen doen.
@16
Dus er is een Europese regeling die geen Europese regeling is, maar een collectie van nationale interpretaties?
Nu zijn er vast wel individuele gevallen waar de EU het over eens is, of kan worden, om niet uit te voeren. Maar een algeheel verbod op uitvoer naar “repressieve regimes” (als de EU het überhaupt eens kan worden wie daar precies wel en niet onder valt) lijkt me toch nog steeds onwaarschijnlijk.
@18 Member States are determined to prevent the export of military technology and equipment
which might be used for internal repression or international aggression or contribute to
regional instability.
Het staat er echt.
@17 Er is sprake van een krappe vraag.
Dan maakt het dus helemaal niet uit of wij unilateraal beslissen minder wapens te verkopen: voor ons tien anderen.
@21
Maar wij slapen ’s nachts beter, armer, maar beter. ;)