Vijfduizend Franse vrouwen procederen tegen fabrikant borstimplantaten

ELDERS - In Marseille is deze week het proces begonnen tegen Jean-Claude Mas, de Franse fabrikant van de borstimplantaten die niet bleken te deugen, maar pas na jaren uit de markt werden gehaald.

Wereldwijd hebben naar schatting 400.000 vrouwen prothesen van het merk PIP gekregen bij een plastisch chirurgische ingreep om cosmetische redenen of na een borstkankeroperatie. Enkele jaren geleden bleek dat de implantaten gemakkelijk konden gaan lekken en dat de gel van inferieure kwaliteit en mogelijk kankerverwekkend was.  In Frankrijk zouden al 15.000 van de 30.000 PIP-vrouwen hun implantaten hebben laten vervangen. In Nederland adviseerden de Inspectie Gezondheidszorg en de Nederlandse Vereniging voor plastische chirurgie vorig jaar ook om de PIP-prothesen om te ruilen. Het zou hier gaan om ongeveer duizend vrouwen.

Ruim vijfduizend voornamelijk Franse vrouwen zijn nu de aanklagers in een proces tegen de Franse directeur van PIP, Jean-Claude Mas, die er van verdacht wordt de boel bewust belazerd te hebben. Ze worden bijgestaan door 300 advocaten. De vrouwen zullen een forse vergoeding eisen als Mas schuldig wordt bevonden. PIP zit niet slecht bij kas. Doordat ze een minderwaardige gel gebruikten die tienmaal goedkoper is dan de aanbevolen gel Nusil, kon het bedrijf jaarlijks meer dan een miljoen euro besparen. Mas presenteerde zich woensdag op de eerste dag van het proces tot grote woede van de aanwezige vrouwen als gepensioneerde die leefde van een inkomen van 1800 euro per maand. Maar is hij de enige die aangeklaagd zou moeten worden in deze zaak?

PIP heeft vanaf 2001 tot 2010 de ondeugdelijke implantaten kunnen verkopen. De vraag is waarom de fraude niet eerder aan het licht is gekomen. Mas blijkt een keiharde zakenman die eerder al problemen heeft gehad met zijn silicone producten in de Verenigde Staten en Frankrijk.  Zijn product werd in de VS verboden, maar later in Frankrijk wel weer toegestaan. Om puur financiële redenen ging PIP vanaf 2001 een goedkope, industriële gel gebruiken. Directeur Mas misleidde vervolgens een Duitse keuringsinstantie die hem het Europese certificaat CE bezorgde, waaraan vervolgens alle plastisch chirurgen het vertrouwen ontleenden om het product voor te schrijven. Die keuring stelde niet veel voor, volgens de advocaten van de vrouwen die het proces hebben aangespannen. De keuringsinstantie was meer gespecialiseerd in auto-stoelen en kondigde zijn bezoek ook twee weken van tevoren aan, zodat de foute gel verborgen kon worden.  Het probleem is dat borstimplantaten anders dan geneesmiddelen beschouwd worden als een industrieel product. Bedrijven hoeven geen medisch geschoold personeel in dienst te hebben om de gang van zaken te controleren.

Waarom heeft de Afssaps (Agence Française de Sécurité sanitaire et des Produits de Santé) niet eerder aan de bel getrokken, vragen de advocaten zich ook af. Deze organisatie reageerde pas in 2010 met een verbod. Wij hebben maar zes full time inspecteurs, verontschuldigt de organisatie zich nu. Hadden eerdere processen tegen het bedrijf in de VS en ook in Engeland dan niet tot meer waakzaamheid moeten leiden?

Ook aan de artsen van het toenemend aantal vrouwen dat terugkwam met klachten kan de vraag gesteld worden of ze niet eerder alarm hadden moeten slaan. Maar PIP maakte geen problemen bij vervanging. Mas wekte vertrouwen door de voordelige regelingen die hij trof. De paniek sloeg pas toe toen er een verband werd gesuggereerd tussen de borstimplantaten en het ontstaan van kanker. Dat verband kon niet bewezen worden, maar dat de implantaten gemakkelijk konden breken was uiteindelijk wel aanleiding om het product uit de markt te halen en vrouwen te adviseren de prothesen te vervangen. Britse onderzoekers vonden geen nadelige effecten van de PIP implantaten. De NHS (National Health Service) beloofde vervanging te vergoeden.  Maar de Britse minister van gezondheid Howe vond wel dat het toezicht moest worden verbeterd.

Jean-Claude Guidocolli, een van de 300 advocaten zei bij het begin van het proces, waarvoor een grote congreshal is afgehuurd, dat het allemaal veel te lang heeft geduurd. Hij vreest dat de aangeklaagden inmiddels ruim de gelegenheid hebben gehad om het bewijs van hun onschuld rond te krijgen. En wat hem betreft mogen de gezondheidsautoriteiten ook in de beklaagdenbank plaats nemen in plaats van tussen de aanklaagsters. Een van hen klaagt dat er in het begin niet naar de problemen van vrouwen werd geluisterd. “’t Zit allemaal tussen de oren” kregen zij te vaak te horen. Er is een maand uitgetrokken voor het proces.