In Parijs is vorige week een illegale krottenwijk van Roma-zigeuners ontruimd. De bewoners kregen geen vervangende huisvesting. Een deel van hen heeft onderdak gevonden in de tuin van een particulier. De toestand in het zigeunerkamp was volgens sommigen onhoudbaar geworden. De zigeuners hadden hun hoop gesteld op de nieuwe president, Hollande. Ze hoopten dat hij meer voor hen zou doen dan zijn voorganger. Voorlopig is dat nog niet bewezen. De Fransen vinden het goed dat het kamp ontruimd is, maar realiseren zich dat er nog geen oplossing in zicht is. “Het is het verplaatsen van het probleem.”
Frankrijk is voor zigeuners nog heilig vergeleken met de situatie in Oost-Europa. In Tsjechië, Slowakije en Roemenië worden Roma bijeengedreven in ghetto’s zonder water en elektriciteit. In Roemenië is een groep overgebracht naar een verlaten chemische fabriek waar het gif nog aanwezig is. In Hongarije terroriseren de paramilitaire groepen van Jobbik delen van dorpen waar veel zigeuners wonen. Het ERRC, een NGO die opkomt voor de rechten van zigeuners, rapporteerde vorige maand op een congres in Warschau minstens twintig aanvallen op zigeuners met tien dodelijke slachtoffers.
De sociaal-economische kant van de problematiek komt duidelijk naar voren in een recent rapport van de Wereldbank waarin de werkgelegenheid van Roma in Slowakije vergeleken wordt met die van niet-Roma inwoners. Van de zigeuners werkt slechts 20% van de mannen en 9% van de vrouwen. Bij de andere inwoners zijn die cijfers resp. 65% en 52%. De Roma zijn voor hun inkomen in meerderheid aangewezen op een werkloosheidsuitkering, pensioen, bijstand of kinderbijslag (links Roma, rechts niet-Roma, donkerblauw is werkgerelateerd inkomen).
Ook al zou het trekken de zigeuners niet “in het bloed” zitten, in dergelijke omstandigheden ligt de keuze voor de hand om het elders te proberen. En aangezien de grenzen in Europa open zijn is er ook geen belemmering meer om te reizen naar rijkere landen.
Migranten uit Oost-Europa zijn in landen als Frankrijk, Duitsland en Nederland echter niet zo vrij als de ideologie van de vrije markt ons wil doen geloven. Aan de onderkant van de samenleving leiden ze een hard bestaan, soms in omstandigheden die niet ver verwijderd zijn van slavernij. Onder de kop Moderne slavernij is dichterbij dan je denkt publiceerde de Nederlandse organisatie Fair Works gisteren een rapport over “gedwongen arbeid”. Naar schatting 21.000 mensen hebben een werkverband waarin ze geen enkele keuze hebben. Dit aantal is nog exclusief de seksindustrie. Gedwongen arbeid komt voor in de horeca, land- en tuinbouw, bouw, particuliere huishoudens, fabrieken en de havens. Moderne slaven maken daar zwaar onderbetaald in zeer slechte arbeidsomstandigheden lange dagen omdat ze geen keus hebben. Ze zitten op alle mogelijke manieren vast, door leningen, huisvesting of contracten, zijn vaak illegaal en worden soms ook gechanteerd met maatregelen tegen hun familie thuis.
Het rapport van Fair Works is gebaseerd op een rapport van de Internationale Arbeidsorganisatie ILO, die “gedwongen arbeid” in de gehele wereld in kaart heeft gebracht. Wereldwijd telde de ILO ruim 20 miljoen mensen die het slachtoffer zijn van arbeidsuitbuiting. In de Europese Unie gaat het om 880.000 personen.
In Engeland is de situatie in de voedselindustrie onderzocht. Arbeiders uit Polen, Litouwen, Letland en China vertelden dat ze schulden moesten maken om een baan te kunnen krijgen, vervolgens in abominabele werkomstandigheden terecht kwamen, veel overwerk moesten doen, en ook nog eens werden bedreigd en gepest. Ontslag nemen was onmogelijk omdat de baas het paspoort in bezit had, soms ook de arbeidsvergunning of omdat de werknemer anders op straat kwam te staan.
De mensenhandel achter de seksindustrie is een verhaal apart. Onlangs zond NOS Nieuwsuur een reportage uit over Hongaarse vrouwen die in Nederland en andere West-Europese landen onder valse voorwendsels aan het werk werden gezet. De vrouwen zijn afkomstig uit Roma-families en proberen op deze manier de armoede in hun land te ontvluchten.
De marginalisering van Roma en de moderne slavernij zijn kenmerken van de onderkant van de Europese samenleving. De schrijnende situaties komen in beeld als aparte, voor dit rijke werelddeel uitzonderlijke verschijnselen. Zowel hun oorzaak als een mogelijke oplossing kan echter niet los worden gezien van het huidige economische regiem van de EU. De beslissingen die de Europese regeringsleiders dit weekend gaan nemen hebben niet alleen consequenties voor Grieken of Spanjaarden, maar ook voor Hongaarse Roma prostituees op de Wallen en Poolse aspergepluksters in Brabant.
Reacties (16)
Maar wat moet Europa dan ander doen om de Nobelprijs voor de Vrede te krijgen ;-)
Deze toestand met Europese Zigeuners schreeuwt om actie. Ik denk aan het stichten van een pan-Europese particuliere ‘non-profit’ organisatie die fondsen gaat werven waarmee die Tziganes financiële hulp kan worden geboden.
Tot die steun kan ook behoren de oproep aan Europese gezinnen
om Zigeuner-kinderen en zelfs idem-gezinnen te adopteren.
Eigenlijk begrijp ik niet waarom dat allemaal al niet gebeurt?
[Godwin mode] je zou toch zeggen dat we onderhand geleerd hebben….[/Godwin mode].
“Een deel van hen heeft onderdak gevonden in de tuin van een particulier”. Kijk dat zouden meer linksstemmende Europeanen moeten doen. Ze zijn wel flink met hun stellingname, maar als het erop aan komt is het:” Not in my backyard”.
@HPax: hoeveel zigeunerkinderen en -gezinnen heb jij zelf al geadopteerd? Of is jouw actie alleen bedoeld om anderen iets te laten doen?
@ 5
Jos van Dijks verhaal over Zigeuners-in-de-knel houdt nauwelijks verholen – of als een diakonale vanzelfsprekendheid – een pleidooi in voor Europese hulp aan die groep. Zigeuners – onthoudt dat – zijn geen individuen, maar ‘groep’. Een racisme?
Ik ben voor die hulp, op vrijwillige = particuliere basis. Dus niet via belastingen geheven door onze Staat. Denk aan Ontwikkelingshulp. Dat nooit weer.
Die Particuliere Hulp aan Zigeuners (PH-aZ) zal wél moeten worden geregeld. Opzet van een ‘Steun de Zigeuners-organisatie’ is vereist, met personeel, hun onkostenvergoedingen, kantoren, koffiezetapparatuur. De opbrengst van schat ik de eerste 3 pan-Europese inzamelingsacties t.b.v. Zigeunerhulp zal daar wel aan opgaan. Denk aan pensioensregelingen ziekenfondspremies en vertrekpremies. Exuberante salarissen kunnen en hoeven niet, maar onkostendeclaraties zullen daar iets van moeten recupereren.
Dan de vraag welke Zigeuners de PH-Z gaat helpen? Allen? Maar een kind weet dat dát niet kan. Selecteren dus. Maar een tweede kind weet dat dat DISCRIMINEREN met zich meebrengt, en mag dat? Of niet? Maar wat dan? Enfin, zo kan ik nog wel een kilometer doorgaan.
Ik ben voor een tientje per 2 uur oprecht bereid zitting te nemen in een cie. ter voorbereiding van de instituering van de stichting PH-aZ. Van wat uit dat beraad voortvloeit, hangt af of ik Zigeuners in mijn huis ga opnemen. Als die dat zouden willen. En alsof er geen Nederlandse weeskinderen zijn die om adoptie smeken!
Ach ja, vrijwillige, particuliere hulp. Dé manier om er voor te zorgen dat alleen aaibare groepen worden geholpen.
@ 7
Vrijwillige particuliere hulp = De manier van een volk en democratie om 1. niet-aaibare individuen en groepen te weren en 2. simultaan een tyrannieke elite te beletten die onaaibaren door de strot van het volk te duwen.
Onaaibaar = entarted.
#4 kunnen rechts stemmende mensen zigeuners links laten liggen?
HPax: alle hulp is welkom, denk ik, maar vraag het vooral aan betrokkenen. Er gaan ook wel eens dingen mis in die particuliere hulp. Zie http://weblogs.vpro.nl/argos/2012/09/27/29-september-2012-mislukking-rechtsherstel-sinti-en-roma/
Maar daar gaat het niet zozeer om in dit verhaal. De onderkant van Europa, inclusief de zigeuners en andere minderheidsgroepen, kan uiteindelijk alleen maar baat hebben bij een ander beleid.
Hmm, niet om hardvochtig te lijken hoor, maar er zit toch wel een hele harde andere kant aan deze onderkant (de Roma) van Europa. Een van een cultuur die heel erg naar binnen is gericht, die veel barrières opwerpt voor wat ik een gezonde werkhouding zou willen noemen. Zolang daar geen aandacht voor is zijn er geen oplossingen voor wat ik overigens mensonterende omstandigheden vind.
@11
‘Hmm, niet om hardvochtig te lijken hoor, maar er zit toch wel een hele harde andere kant aan deze onderkant (de Roma) van Europa.’
Jouw ‘harde andere kant’ is denk ik mijn – zie mijn c 8 – ‘onaaibare’ kant. De angst die onderkant zo (‘hard’ enz.) te benoemen, is de sociale zweep waarmee we in het gareel worden gehouden.
Let ook op JvDijk’s c 10. ‘De onderkant van Europa, inclusief de zigeuners en andere minderheidsgroepen, kan uiteindelijk alleen maar baat hebben bij een ander beleid.’
Impliciet bij hem lijkt mij JvD’s overtuiging dat ‘een ander beleid’ – een zal wel voor de minderheden in kwestie gunstiger beleid – van de Europese regeringsleiders zal moeten komen.
De idee dat die minderheden er zelf ook wel eens een ander beleid (cultuur) op zouden mogen of eigenlijk moeten nahouden, lijkt mij buiten JvD’s denkwereld te vallen.
Zijn innerlijk universum lijkt bevolkt met MINDERHEDEN die als zodanig altijd van ‘ons’ de dupe zijn. Dat er onaangename, slopende, gevaarlijke ‘minderheden’ bestaan, lijkt niet in zijn hoofd te kunnen opkomen. Of misschien dat wel, maar ze zo te noemen ontoelaatbaar, onbespreekbaar.
Het is om die dwingende reden dat enige steun aan ‘minderheden’ de zeef van het particuliere initiatief zal moeten passeren. Altijd. Dat verhindert rampen en belet een staatskliek – denk aan Herfkens* ontwikkelingshulp – zich aan hulpverlening te verrijken. Trieste verhalen ophangen, op kosten van anderen de weldoener uithangen, de zakken tot berstens toe vullen. En wil je niet meedoen, dan ben je ongevoelig en eigenlijk een fascist o.i.d. zie c 9. Een maatschappelijk schervengericht ligt op de loer.
’t Is intrigerend hoe overheidsingrijpen steevast wordt weggezet als ‘niet van het volk’ en privaat als ‘wel van het volk’.
Terwijl iedere burger een beetje invloed kan hebben op de overheid, en private ondernemingen over het algemeen beperkt zijn tot de mensen die over voldoende geld en/of overige resources (bv energie en gezondheid) beschikken.
(Overigens zijn private initiatieven naast beleid gewoon mogelijk, dus ook dat het het een of het ander zou moeten zijn is een valse tegenstelling.)
Beste Inca,
ik werk bij het Rijk en geloof mij: ik en de meeste van mijn collega’s hebben zo weinig invloed op beleid dat zelfs de meest gevoelige seismograaf het niet kan waarnemen. En dat geldt voor 99,9% van alle burgers. Bij bedrijven kun je nog invloed hebben door bijvoorbeeld wel of niet te consumeren van een merk.
@Inje: het ging ook over burgers, niet over ambtenaren! En die hebben wel degelijk een heel klein beetje invloed, oa via de verkiezingen. En ja, dat maakt uit. Het beleid verandert best wel behoorlijk afhankelijk van de partijen die er zitten (dat heeft het afgelopen kabinet geloof ik wel duidelijk geillustreerd.) De verkiezingen kunnen er in elk geval een puinhoop van maken. Dat is ook invloed. Die zouden we ook positief kunnen aanwenden.
Zodra je aan de onderkant van de samenleving bungelt mis je ook de consumenteninvloed. Niks fair trade of scharrelvlees bij een winkel met goede arbeidsvoorwaarden: dat wordt echt niet meebegroot in uitkering of minimumloon, laat staan gerespecteerd door de schuldhulpverlening of bijzondere bijstand. Ook de voedselbank biedt volgens mij geen speciale bio-pakketten. Niks goede doelen steunen. Niks lid worden van belangenorganisaties.
In een democratie/rechtstaat heb je tenminste nog grondrechten die je kunt opeisen, gewoon, omdat je mens bent, en ingezetene van dit land. Als consument zonder geld ben je letterlijk niks waard. (En we hebben dat toch allemaal al eens meegemaakt, de nadelen van de (voorwaardelijke) liefdadigheid, en het vernederende? Dat was juist de reden dat we de grondrechten hebben geintroduceerd… Gaan we die fout nou weer opnieuw maken?)
@ Inca
als ambtenaar is je invloed al verwaarloosbaar, laat staan als gewone burger. Een stem maakt geen verschil. En je hebt al helemaal geen invloed als burger wanneer je rekening houdt met:
1: nog geen procent is lid van een politieke partij. En partijen stellen de kieslijsten vast.
2: formaties
3: getrapte verkiezingen voor de eerste kamer
4: partijdiscipline voor ‘dissidenten’
5: ministeries bepalen of een bestuurder slaagt of niet. Het paard (ambtenarij) is vaak sterker dan de ruiter (politicus)
6: 60 procent van de wetgeving komt vanuit de EU, waar de EC het recht van initiatief heeft
7: lobbygroepen in de EU de EC voorzien van ‘informatie’.
8: Rechters, die ondemocratisch verkozen zijn en vaak wetgeving inkleuren.
9: 1 stem maakt geen verschil. Geen enkel verschil
Dat in ogenschouw nemende stel je als burger geen reed voor. Je recht halen is ook niet zomaar even geregeld, zoals jij doet overkomen. Niet iedereen heeft daar genoeg kennis en/of middelen voor.
Al met al sta je als consument sterker denk, omdat je niet al die tegenwerpingen hebt.