Verbod op kindermarketing onzin

OPINIE - Kindermarketing, het moet er maar eens mee afgelopen zijn, stelt Foodwatch in een persbericht dat vandaag nogal wat aandacht kreeg in de diverse media. Het haalde zelfs het journaal. Bepaald geen minne prestatie, denk ik dan. Meteen bijval ook.

Nee, niet bij mij. Hoe mooi het verhaal ook klinkt (en dat vind ik van dit verhaal overigens niet onverdeeld), ik wil in elk geval even de achtergronden kennen. Daar is makkelijk kennis van te nemen, want Foodwatch heeft op zijn site een omstandig en rijk geïllustreerd rapport geplaatst dat ons duidelijk moet maken hoe ernstig de situatie is.

Boeiend leesvoer. ‘In 2011 was bijna 13 procent van de Nederlandse jongeren te zwaar, een ruime verdubbeling sinds 1980. Daarvan valt 2,7 procent in de categorie ernstig overgewicht.’ Volgens nog een ander onderzoek van het VUmc is de situatie zelfs nog ernstiger en heeft 22 procent van de kinderen tussen 10 en 12 jaar overgewicht, terwijl bij 6 procent sprake is van ernstig overgewicht.
Dat klinkt schokkend. Wat mij betreft reden om eens naar het landelijk gemiddelde bij volwassenen te kijken. Daarover bericht het RIVM in een rapport uit 2011, ook recent dus. De eerste alinea komt meteen ter zake: van de mannen tussen 30 en 70 is 60 procent te zwaar en 13 procent obees. Bij de vrouwen in dezelfde leeftijdsgroep is 44 procent te zwaar en 14 procent obees.

Kuch.

U hebt gelijk: ik vergelijk hier in zekere zin appels met peren. Het zou interessant zijn te weten hoeveel van deze volwassenen als tiener ook al (veel) te zwaar waren, maar als daar cijfers over bestaan, heb ik ze niet kunnen vinden.

Maar wel wordt er iets anders duidelijk: het probleem in Nederland bestaat niet zozeer uit kinderen met overgewicht, maar uit personen met overgewicht, waarbij het wel duidelijk lijkt dat een forse proportie van de ouders niet de ideale persoon lijkt om de kinderen te begeleiden op het pad naar een gezond gewicht.

En daar heb je naar mijn overtuiging een veel belangrijker probleem bij de kop. Niet alleen kinderen bezwijken voor de verleiding van aantrekkelijk gepresenteerd voedsel, ook volwassenen doen dat. En de kans is groot dat ze dat voornamelijk doen doordat ze over onvoldoende informatie beschikken om de juiste keuzes te kunnen maken.

Een verbod? Tja, kinderen willen zoetigheid en vettigheid en dat zal met een verbod op slimme marketing niet veranderen. Die energie kan beter worden gestopt in voorlichting. Zowel volwassenen als kinderen moeten etiketten leren lezen en door onzinclaims als ‘0 procent vet’ op een zuurtje heen leren prikken. En volwassenen moeten leren dat je tegen kinderen best gewoon regelmatig “nee” mag zeggen, vooral als je daarna ook “nee” doet.

Maar kindermarketing? Zijn het niet de ouders die, vóór hun kinderen zelfs maar op een leeftijd komen waarop ze voor slimme marketeers ontvankelijk zijn Liga voor hun kinderen kopen? En Yokidrink? En een vers sapje dat toch zoveel gezonder is dan frisdrank?

Nee, echt. Niet de kinderen zijn het probleem, maar de ouders. Zorg voor een stel goede regels rondom etikettering en reclame (op dat punt is er zeker nog ruimte voor verbetering) en handhaaf die. En leer mensen, zowel groot als klein, zélf goede beslissingen te nemen in plaats meteen weer te vragen wat de regering doet en middels verboden en geboden van alles voor ze te willen regelen. Want dat laatste, daar kun je balkenbrij op zeggen, dat werkt niet.

Via Eetschrijven.

Reacties (19)

#1 Max

Laat de paarse broeken maar verzinnen wat ze willen. De oplossing is kinderlijk eenvoudig. Verplicht supermarkten om ongezonde vreterij op de bovenste schappen te etaleren, in plaats van op kinderoog-hoogte. De dreiners zullen het niet meer zien en er ook niet meer om zeuren.

  • Volgende discussie
#2 roland

= “Tja, kinderen willen zoetigheid en vettigheid en dat zal met een verbod op slimme marketing niet veranderen”
De bewering is dat marketing bij kinderen geen effekt heeft.
Kan dat aannemenlijk gemaakt worden?
NB Wat is “domme marketing”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 majava

Wat denken we van een verschillend btw tarief voor gezond en ongezond? Een beetje gevarieerde salade kost meer dan een berg friet met kipnuggets en vette saus.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Inca

Marketing is, voor zover ik weet, al een tijdje aan de gang. Wie weet zijn de huidige volwassenen daar ook slachtoffer van, doordat ook zij van jongs af aan zijn ingefluisterd door de industrie. Dat zou juist een reden zijn om wel degelijk kritisch te zijn op die marketing.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 Inca

@3: we denken dat de voedingsindustrie ook daar prima de hand mee weet te lichten, door precies dat te gaan produceren wat door de regels als gezond gezien wordt. Ook als dat niet werkelijk gezond is (bv de boel oppompen met zoetstof en rare vulstoffen.)

Bovendien, veel zaken zijn op zich niet ongezond. Eiwitten en vet heb je bv gewoon nodig. Het is meer de verhouding die van belang is. Maar om je daar een oordeel over te vormen is niet zo eenvoudig: je weet niet hoe mensen het combineren. En is het verstandig om essentiele voeding achter hoge prijsdrempels te plaatsen?

Het eenzijdig belasten van dat soort zaken lijkt me vooral de regels nog verder te vertroebelen (met nog meer ruimte voor creatieve rekenaars) en het zou me niets verbazen als dat soort regels geheel anders uitwerken dan bedoeld.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Henk van S tot S

Indien het onderwijs in Nederland en elders de zelfde kwaliteit had als de marketing, was het probleem snel opgelost ;-)
Kritisch denken/handelen is niet een van de beste eigenschappen van de mens.
Welk normaal denkend mens zou eigenlijk meer gaan betalen voor een kledingstuk met een (zichtbaar) merk:
Je maakt gratis reclame en betaald er ook nog voor ;-)

Leugens verpakt als illusies verkopen het best.

Het enige wat echt kan helpen is:
Een opgewaardeerde reclamecodecommissie die boetes mag geven voor onbewezen beweringen.

Een probleem wordt dan wel dat de economie een behoorlijke opdonder krijgt, omdat de mensen niet meer weten hoe ze hun geld nutteloos besteden ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Inca

@6: en als het onderwijs over hetzelfde budget zou kunnen beschikken als marketing, zou die strijd ook wat eerlijker zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Henk van S tot S

@7:
Laten we dan eerst eens goed hoe de Finnen dat doen!
Dan zou het budget wel eens mee kunnen vallen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 Diener

‘Leer mensen zelf goede beslissingen nemen’

En wie gaat ze dat leren dan en wie gaat dat betalen? de markt?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Robert

Je hebt ook nog zo iets als morele verantwoordelijkheid het zal je baan maar wezen kindermarketeer.

De voedingsindustrie loopt precies over de grens wat toelaatbaar is dat zouden we met allen niet moeten willen. Het is daarom voor de kinderen en de ouders een onoverzichtelijke situatie geworden. En moeilijk beslissingen te nemen.

Als je een verantwoorde regering zou hebben had deze al lang ingegrepen.

Kijk eens voor de grap naar gemiddelde kindertv uitzending zoals nickelodeon kinderen worden gewoon gebrainwashed. Het word dan voor een ouder erg moeilijk om nee te zeggen.

Zowel de regering, met reclameverbod bij kinderuitzendingen in ieder geval voor voeding. Als de voedselindustrie die eens eerlijk en verantwoord voedsel zou gaan moeten produceren moeten hun verantwoordelijkheid nemen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 A. de Man

@8: alsof er in Finland geen overgewicht is.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 Henk van S tot S

@11:
Verd…:
Ondanks het ongeveer beste (publieke)onderwijs toch nog veel dikke mensen.
Zouden die marketiers daar ook beter opgeleid worden of zijn de voedselproducenten daar nog corrupter ;-)

Nou ja op den duur houdt het op:
Hoe dikker de mensen des te kleiner de kans op voortplanting ;-)

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 goochem

@10: Helemaal mee eens. Marketing iha algemeen is al slinks, op kinderen gericht is het wat mij betreft gewoon evil.
Dit stuk , het zou me niks verbazen, lijkt geschreven dóór een marketing-pief. Er wordt tenslotte geen korte metten gemaakt met marketing als middel en daarom voor mij reeds verdacht.
Public relations, marketing, framing, media-blaatblaat. Zeer kwalijke shit.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#14 A. de Man

Wordt er niet ook gewoon te veel gegeten?

De marketeers hebben daar natuurlijk ook een vinger in de pap. Niet noodzakelijkerwijs wil een producent jou slechte meuk verkopen, liever wil de producent jou meer verkopen.

Dat kan op verschillende manieren:
– een goedkoper product tegen dezelfde prijs verkopen (goedkoper betekent meestal slechtere ingredienten)
– meer product verkopen. Dit kan dan ook weer op twee manieren:
1. jou herhaald bewegen aan te kopen (dat doe je als je het product goed vindt)
2. jou meer per keer te verkopen (de verpakking vergroten)

Zo kun je trouwens wel door blijven gaan, zie ik. Op aanmaaklimonade staat een geadviseerde verhouding siroop op water van 1 op 7. Veel te zoet naar mijn smaak. In de smeerchocoladereclame wordt er wel heel dik belegd.

Is matiging niet ook gewoon een veel betere stap?

Verder: wel eens met Eetschrijver. De ouders zijn de belangrijkste factor.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#15 roland

@13: een markerier die aangeeft dat marketing nutteloos is met “kinderen willen zoetigheid en vettigheid en dat zal met een verbod op slimme marketing niet veranderen”?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#16 Martijn

Dit artikel gaat uit van de hopeloos achterhaalde gedachte dat mensen rationele beslissingen nemen. Dat doen ze soms ook, 10% van de tijd of zo. Maar uit bergen onderzoek weten we dat dat het merendeel van de tijd niet zo is. Ongezond eten leidt bijvoorbeeld tot typisch verslaafdengedrag. Anders zou die reclame ook niet werken. En als die reclame werkt, dan werken maatregelen tegen die reclame ook.

In De Groene stond laatst een heel mooi interview met socioloog Mark Elchardus (alleen voor abo’s) over juist dit soort zaken. De centrale these, die ik ook hier weer bespeur:

Het lijkt erop dat we onszelf moedwillig blind maken voor de invloed van de commerciële cultuur en de media, met de redenering dat we toch allemaal een vrije wil hebben en de gevolgen daarvan zelf moeten dragen

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#17 frankw

De schrijver maakt een kardinale fout met En de kans is groot dat ze dat voornamelijk doen doordat ze over onvoldoende informatie beschikken om de juiste keuzes te kunnen maken.
Veruit de meeste mensen zijn niet geïnteresseerd in informatie, en zeker niet in meer informatie. Een forse misser.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#18 Rob

@16 Exact wat ik ook al dacht.

@Eetschrijver

Het zou interessant zijn te weten hoeveel van deze volwassenen als tiener ook al (veel) te zwaar waren, maar als daar cijfers over bestaan, heb ik ze niet kunnen vinden.

Vreemd. Het is een van de meer gangbare weetjes dat dikke kinderen ook dikke volwassenen worden. Een uiterst korte google zoektocht levert dit prachtige quoteje op:

It depends somewhat on the definition of childhood overweight and obesity, and it also depends on the age of the child. For example, an overweight or obese adolescent is much more likely to become an obese adult than is an overweight one-year-old. But even down to the youngest ages that I’ve worked with, age five, overweight five-year-olds maybe have a tenfold increased risk of becoming obese adults compared to relatively thin five-year-olds. http://www.time.com/time/health/article/0,8599,1735638,00.html

Niet de kinderen zijn het probleem, maar de ouders.

Geen beter argument om de reclames te verbieden. Het zijn juist de kinderen die in bescherming genomen moeten worden tegen hun ruggengraatloze ouders, die toegeven aan het gejengel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#19 Amateur Commenter

Niet alleen kinderen maar ook ouders wordt voorgelogen. Veel tussendoortjes worden gepromoot als ‘verstandig’ en ‘gezond’ (Liga, Snelle Jelle, Ontbijtkoek) terwijl ze boordevol suikers zitten.

Een voedsel revolutie is nodig. Alles wat er door de tijd ingestampt is moet er uit en eerst weer beginnen bij de basis: water, groenten, fruit, graan en rijst.

  • Vorige discussie