Minister Klink gaat vandaag opnieuw met de Tweede Kamer overleggen over het Elektronische Patiëntendossier (EPD). Daarin zal hij waarschijnlijk aangeven dat de invoering uitgesteld moet worden. Dit mede op aandringen van de kamer.
Er zitten een paar problemen aan dit toneelstukje. Het eerste probleem is dat de meeste partijen in de zorg al heel lang roepen dat het tempo van invoering niet haalbaar is. Zelfs de hoogste ambtenaren in het ministerie van Klink onderschrijven dat. Maar dat was tot nu toe geen reden om te vertragen. Er was immers een politieke keuze gemaakt vorig jaar om tempo achter de zaak te zetten.
Het tweede probleem is de plotselinge zorg van de Tweede Kamerleden voor de veiligheid en de privacy. Een terechte zorg overigens, want er zijn zaken die duidelijk beter geregeld kunnen worden. Maar ook hier geldt weer dat er niets nieuws onder de zon is. Al lang was duidelijk dat de opzet en implementatie de nodige gaten had.
Maar ook dit was tot oktober vorig jaar voor de Tweede Kamerleden, met name de fracties van het CDA en PvdA, geen reden om een uitstel te vragen. Sterker nog, heel 2008 hebben ze alleen maar lopen pushen bij de minister dat hij er haast mee moest maken.
Wat is er dan veranderd waardoor met name de grote regeringsfracties ineens het tempo willen aanpassen? Heel eenvoudig: de publieke verontwaardiging sinds het versturen van de EPD brief naar alle burgers.
Die brief zorgde ervoor dat ineens heel veel mensen begrepen wat er ging gebeuren. Dat veroorzaakte de nodige publiciteit en aandacht voor de manco’s in veiligheid en privacy. En dat had weer tot gevolg dat inmiddels meer dan 300.000 mensen een bezwaar hebben ingediend.
En dat zet de Tweede Kamerleden wel in beweging. Maar dat lijkt wel heel erg op een toneelstukje opvoeren. Nu er publieke verontwaardiging is ineens gaan roepen dat het allemaal veiliger moet en langzamer terwijl je een half jaar geleden nog op snelheid aandrong is behoorlijk hypocriet. Bovendien kan je dan vragen stellen over het gehalte “volksvertegenwoordiging” in de volksvertegenwoordigers. Het kan toch niet zo zijn dat ze in oktober nog dachten dat hun kiezers het allemaal wel goed zouden vinden en nu 180 graden gedraaid zijn? Hebben ze dan geen vinger aan de pols bij hun achterban? Hebben ze dan niet uitgelegd wat er ging gebeuren en gevraagd wat men er van vond? Heeft men alleen maar met zorgverleners gesproken soms?
Wat ik me ook afvraag is of de volksvertegenwoordigers nu eindelijk ook eens gaan kijken naar die hele reeks andere maatregelen die inbreuk doen op de privacy. Misschien moeten ze bij de ministers aandringen op het sturen van een brief over iedere maatregel. Eens kijken wat de burgers er werkelijk van vinden zodat ze daar als volksvertegenwoordigers alsnog te laat op kunnen reageren.
Waarschijnlijk zullen ze dat niet aandurven. Want dan kon nog wel eens blijken dat de meerderheid van de volksvertegenwoordigers jaren besluiten heeft genomen die van geen meter gedragen worden door de meerderheid van het volk.
Tot slot nog een vraag voor het debat van vandaag. Als besloten wordt tot uitstel van het EPD en veranderingen in de opzet van de beveiliging, krijgen alle burgers dan een nieuwe brief en moet iedereen dan opnieuw de kans krijgen om bezwaar te maken? De huidige bezwaren zijn dan namelijk niet meer van toepassing immers.
Reacties (14)
Ik ken ook heel veel zorgverleners die het epd drie keer niets vinden, overigens.
@Steeph. Mee eens, al denk ik dat de reactie van die huisartsen in Twente en TNO op de proef met een ‘locaal’ EPD misschien nog meer zoden aan de dijk heeft gezet. Zie ook #1.
Man, wees blij dat ze eindelijk eens een beetje naar jou luisteren, ze beginnen eindelijk een beetje bij te draaien en dan verwijt jij ze weer ‘hypocriet’ te zijn. Het moet wel een keer goed zijn hoor.
Er ontstaat nu inderdaad een heel vreemde situatie. Om aan de voorwaarden van de kamer te voldoen zal het project deels wel doorgang moeten vinden. Er zijn ondertussen al een kleine 100 systemen aangesloten en er gaan al gegevens over de lijn. Dat betekent dat er dus al een paar 100.000 mensen in het EPD staan. Is dat nu wel of niet veilig? Mag je -zonder expliciete toestemming- die gegevens gebruiken als proefkonijnen om de kinderziektes uit het systeem te halen.
@Anoniem nee, niet blij. nog lang niet. want net zo makkelijk als ze nu bijdraaien omdat het in de publiciteit is, draaien ze weer de andere kant op.
Het zou een beetje helpen als diezelfde woordvoerders zouden zeggen “we hadden het fout en dat willen we nu graag goed maken. Sterker nog, we gaan dit punt in breder verband aan de orde stellen.”. Maar dat schijnt politieke zelfmoord te zijn.
Hoi,
je schrijft “Een terechte zorg (voor veiligheid en privacy; JH) overigens, want er zijn zaken die duidelijk beter geregeld kunnen worden.”
Maak nou eens concreet welke zaken volgens jou beter geregeld kunnen worden. Het is gemakkelijk om dit soort algemeenheden te roepen (en daar ben je niet de enige in), maar ik mis de concrete verbeterpunten.
Ik ben benieuwd.
Jaap
@6: Mag ik die vraag beantwoorden?
1. Op mijn werk zou een authorisatiesysteem het onmogelijk moeten maken in door collega’s gemaakte dossiers te kijken, waar ik niks te zoeken heb. Het systeem werkt nog steeds niet. Zo lek als een mandje.
2. Uit veiligheidsoverwegingen sluit de inlog af als je een paar minuten niks doet. Goeie regeling, want terwijl je even naar de wc bent zou een ander onbevoegd op je scherm kunnen turen.
Alleen erg lastig als ik, met dossier voor mijn neus, telefonisch overleg pleeg en dan de hele inlogrimram moet doen. Hoe weet ik niet, maar dat moet beter kunnen.
3. Ik kan vrijelijk knippen uit een dossier en het in een mailtje plakken.
Zou ik dus informatie op onrechtmatige wijze naar buiten willen brengen, dan kan dat.
4. Omdat het natuurlijk wel de bedoeling is dat diverse collega’s op wel toegetane wijze informatie uit dossiers kunnen bekijken, wordt het systeem steeds groter, logger en faalt om de haverklap.
Ik begrijp dat dit niet alleen binnen mijn organisatie het geval is.
Het gevolg? Om te kunnen werken beginnen de eerste papieren schaduwdossiers te ontstaan. Dat is niet de bedoeling.
5. Net als bij de huisartsen is nog niet elke relevante afdeling en collega up-to-date met de in te voeren dossiers.
De achterstand is, behalve door bovengenoemde technische vervelendheden, veroorzaakt
door overige toegenomen administratieve verplichtingen, die tot op vandaag groeien.
6. …. wat zit ik hier eigenlijk te doen? Als helke groepen huisartsen, ziekenhuizen en zorginstellingen al hun nood hebben geklaagd, waarom twijfel jij dan nog of er zaken beter geregeld kunnen worden?
@Jaap Holm, bij het schrijven van het stuk ga ik er van uit dat mensen hier al wat langer rondlopen. Klik op de tags EPD of privacy en je zult eerdere stukken zien waar meer ingegaan wordt op de tekortkomingen van het EPD in het bijzonder en privacy systemen van de overheid in het algemeen.
Fraai stukje Steeph. Dat bezwaar maken kan trouwens altijd hoor. De brief van Klink wekt de suggestie dat je bezwaar moest maken voor half december 2008. Maar de Wet Bescherming Persoonsgegevens bepaalt dat je ten alle tijden bezwaar kunt maken tegen het gebruiken (“verwerken”) van je persoonsgegevens.
De brief van Klink was dus ook op dit punt klinklare onzin.
@Remco maar het is ook omgekeerd. Misschien dat mensen die al bezwaar hebben gemaakt, na de aanpassing het bezwaar eigenlijk willen intrekken.
Oftewel, je moet de brief opnieuw sturen en dat uitleggen. Vraag me af of dat gebeurd.
@Peter #7: Dat is het probleem waarmee alle “beveiligde” systemen te maken hebben. Het niveau van beveiliging is omgekeerd evenredig aan de werkbaarheid.
Zoals je in #4 terecht constateert, heeft een “zwaar” beveiligd systeem tot gevolg dat er schaduw copieën gaan rondzweven om aan de praktijkeisen te kunnen voldoen. Het zou mij overigens niet verbazen als het per organisatie meerdere schaduwcopieën zou betreffen.
Imho is het EPD een “leuk en idealistisch” idee dat bij implementatie, naast de functionele bottlenecks, een onwerkbare overhead tot gevolg gaat hebben. Dus wordt dit prestige-project weer stervens duur met massa’s ingebakken faalfactoren. En zoiets moet je niet willen.
@9: bezwaar maken kan altijd. De datum 15/12 betreft het maken van bezwaar _op voorhand_ Dit zodat je vooraf dus al kan uitsluiten dat je in het systeem terecht komt en er tegen je zin al gegevens uitgewisseld worden. Uiteraard kan je ook altijd je bezwaar weer intrekken, je zal dan wel met je behandelaars moeten afspreken dat ze alsnog bekend maken in het systeem dat ze gegevens van je beschikbaar hebben.