De lange arm van de farmaceutische industrie

Zaterdag 9 september had het radioprogramma Argos een reportage over het vertrek van Dick Bijl als hoofdredacteur van het Geneesmiddelenbulletin: luis in de pels van de farmacie. Bijl heeft zijn baan opgegeven na een aantal onaangename ervaringen met de invloed van de farmaceutische industrie die zijn wetenschappelijke bijdragen over de werking van geneesmiddelen niet kon waarderen. De druppel was een proces dat hem voor de tuchtrechter bracht vanwege zijn melding van schadelijke bijwerkingen bij volwassenen van methylfenidaat in middelen tegen ADHD zoals Concerta. De Europese Registratie Autoriteit EMA heeft Concerta om die reden geen licentie verleend, maar daar is geen bekendheid gegeven. Dat deed Bijl wel in het Geneesmiddelenbulletin. Het College voor de Beoordeling van het gebruik van Geneesmiddelen sloot zich bij het negatieve oordeel over dit middel aan. Psychiaters blijven de middelen echter gewoon voorschrijven en als je er naar zoekt op internet lijkt het een normaal geaccepteerd middel.Terwijl de Europese Registratie Autoriteit vanwege het bedrijfsgeheim de beoordeling van publicaties van de kant van de fabrikant niet mag openbaren, mogen onderzoekers die in opdracht van de fabrikant werken hun positieve bevindingen zonder bezwaar publiceren. Een Amsterdamse psychiater schakelde de tuchtrechter in tegen de openbaarmaking van het oordeel van de Europese Registratie Autoriteit in het Geneesmiddelenbulletin. Volgens Bijl een vreemde stap omdat de tuchtrechter, die gaat over de beroepsuitoefening van artsen, geen enkele autoriteit heeft voor de beoordeling van wetenschappelijke publicaties. Hij werd tweemaal vrijgesproken, maar trok na alle commotie de conclusie dat het genoeg was geweest en zegde onlangs zijn baan op. Want zijn positie was in de afgelopen jaren ook al meerdere keren onder druk komen te staan.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: samantha celera (cc)

Zin en onzin van de griepprik

ANALYSE - Waarin de auteur zich afvraagt waarom mensen zo gewillig een griepprik gaan halen. Is dat wel nodig?

Sinds een week of twee staan ze ongeduldig te trappelen aan de balie van de dokterspraktijk. De patiënten die voorzichtig en bezorgd vragen of ze ‘m wel krijgen dit jaar: de griepprik.

Ik begreep het eerst niet zo goed. Waarom zou je zo graag een prik willen? Tenzij het voor een goed doel is, zoals een Gele Koorts of Hepatitis A-vaccinatie omdat je naar een ver en tropisch land op vakantie gaat. Geloof mij ook dat de mannen die voor een gonorroeprik komen, niet zo jofel de datum in hun agenda zetten. Aan de griepprik wordt als onderdeel van een grootschalig vaccinatie-verhaal ontzettend veel geld aan verdiend, allemaal in het kader van nationale gezondheid. Maar hoe noodzakelijk zijn die massavaccinaties? Worden we niet gewoon opgelicht?
Het RIVM stelt dat elk jaar tussen de 1000 en 2000 mensen overlijden aan de gevolgen van griep. Het CBS heeft dit nog eens nagerekend en komt uit op 100 a 200 sterfgevallen per jaar. Dat scheelt nogal. Er is echter nooit onderzoek gedaan het nut van de griepprik. Terwijl het best zou kunnen. Je kan kijken naar eventueel ziekteverloop (of doodsoorzaak) van mensen die de prik hadden moeten krijgen, maar hem niet komen halen. Dat zou zelfs op basis van dossierstudie kunnen, of middels selfreport. Intussen krijgen alleen risicogevallen in Nederland de influenza-vaccinatie vergoed: 60-plussers (was 65+), chronisch zieken (longziektes zoals astma, COPD, hart- en of vaatziekte, diabetes mellitus, HIV- en nierpatienten), mensen met verminderde weerstand door een ziekte of door een medische behandeling en mensen die in een gezin leven waarvan een familielid in een van de voorgaande categorien vallen. Hypochonders mogen ‘m ook, maar die betalen de 17 euro vaccin-kosten en het zetten van de prik uit eigen zak. Uiteindelijk halen vier miljoen mensen in Nederland jaarlijks de griepprik, dit kost de Nederlandse overheid zo’n 55 miljoen euro.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het uur van Ab Klink

Het kabinet is inmiddels toe aan het eerste Ab-Klink-momentje in zijn bestaan zegt GB van Publiekrecht & Politiek: het boerka verbod.

Dat is namelijk een maatregel waarbij het van belang is waarom je hem neemt. Je verbiedt iets wat naar iemands eigen overtuiging een uitdrukking van haar geloof is, en dat soort beperkingen van grondrechten vereisen om te beginnen een legitiem doel.

Het persbericht van de ministerraad zet een (voor mij) tot nog toe onbekende beperkingsgrond in:

het kabinet acht een beperking van de godsdienstvrijheid in deze, indien daar sprake van is, nodig en gerechtvaardigd in het belang van de bescherming van het karakter en de goede gewoonten van het openbaar leven in Nederland.

Deze formulering past niet onmiddellijk op de beperkingsgronden uit de Grondwet (bescherming gezondheid, belang van het verkeer, openbare orde) of het EVRM (openbare orde, veiligheid, gezondheid, goede zeden, rechten en vrijheden van anderen). Met enige goede wil valt er echter een combinatie van goede zeden en openbare orde in te lezen. Problematisch is het doel van de beperking in de rechtspraak echter zelden, al heeft het EHRM de Griekse overheid wel eens gecorrigeerd toen die kwam aanzetten met het ‘upholding of Greece’s cultural traditions and historical and cultural symbols.’

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De politicus van het jaar: Klink

Twee winnaars in de politieke schoonheidswedstrijd: Mark Rutte en Geert Wilders. Dat is toch wel een beetje verwarrend. Natuurlijk: Rutte is open en spreekt helder Nederlands. Dat is een opluchting als je hem vergelijkt met de ratelende en ontwijkende Balkenende. En Geert Wilders is de meester van de one-liner en de aansprekende hyperbool. (“de flutbegroting van het slechtste kabinet ooit”) Dat zijn wel dingen die werken in de media-cratie.

Maar hebben de mannen ook iets te bieden aan de kiezer? Is er een bewuste keuze gedaan voor een bepaalde samenleving, ten nadele van een andere visie? Onze democratie leeft met de gedachte dat de kiezers een richting bepalen voor de ontwikkeling. Is dat gebeurd?

Dat is niet zo gemakkelijk. Cohen merkte, niet ten onrechte op dat de verkiezingen, als zij een week later waren gehouden, vermoedelijk tot de status van grootste voor de PvdA had geleid. Daar staat tegenover dat een verkiezing twee weken eerder tot een eclatante VVD-overwinning zou hebben geleid. Het is en blijft een moment, waarop gepiekt moet worden.

Maar wat zegt het resultaat? Is er een verandering in de verhouding links-rechts? De vraag is om te beginnen wat links of rechts is: gezien de programma’s is dat niet altijd even helder. De PVV wordt conservatief en rechts geacht, maar op een aantal aspecten ook klassiek links. D66 toont zich, conform de traditie wat moeilijk in te delen, Groen Links lijkt door Halsema meer een soort radicaal liberalisme te omhelzen dan het klassiek linkse gedachtengoed. En de PvdA? Moeilijk te zeggen, waar die partij staat, wanneer de klassieke definities worden toegepast.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Gelegitimeerd verzet

[qvdd]

Dit congres geeft me wel de moed om verder te gaan, ook de komende jaren. Wat dat betreft ligt er nog een hele taak.

De dissidente kamerleden van het CDA voelen zich gesterkt door de 32% die tegen het regeerakkoord heeft gestemd. Ook Ab Klink vind dat ze hierdoor “gelegitimeerd zijn om hun verzet vol te houden”.

Klink vertelde verder dat hij zich geërgerd heeft aan de houding van het partijbestuur, dat niet de geringste twijfel meer leek te hebben om het gedoogkabinet door te zetten, ondanks de grote oppositie binnen de partij. Hirsch Ballin noemde de partij “diep verdeeld”.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Verhagen, Klink en de media

Is Verhagen een leerling van Macchiavelli? De krant wil ons die richting uit laten denken. Ik pak zijn standaardtekst uit de kast en lees de pagina waar mijn eerste gele plakker zit: “De mensen namelijk wisselen gaarne van heer, gelovend er op die wijze op vooruit te gaan. Dat geloof doet hun naar de wapens grijpen tegen hun heerser. Zij vergissen zich echter, want zij komen door ervaring aan den lijve tot de overtuiging dat zij er eerder op achteruit zijn gegaan.”

Wat is het toch aardig als je de klassieken een beetje bij de hand hebt! De rust van Verhagen valt op. Sinds Macchiavelli hebben we geleerd conflicten anders te beslissen dan door gewapende strijd, maar dit citaat kan de rust van Verhagen verklaren. De mensen hebben zich van het CDA (“we rule this country”) afgekeerd, wisselen van heer, maar het zal ze nog lelijk opbreken. Je ziet het hem bijna denken, als hij voor de vierde keer een nietszeggende formule over eenheid prevelt tegen een wanhopige journalist.

Maar ook Klink is politicus: anders in houding en visie, uit een andere geloof afkomstig, maar toch ook wel een vakman geworden. Hij kijkt toch een slag anders naar de principes, die de politiek moeten vorm geven. Daarover moet je niet lichtzinnig doen. Soms moet je zelfs, volgens Macchiavelli gemeen zijn: “Er is dan ook in het leven een zeer groot verschil tussen hetgeen is en hetgeen zou behoren te zijn; wie met het eerste geen rekening houdt en zich uitsluitend naar het laatste richt, graaft zijn eigen graf. Een mens die in alle omstandigheden het goede wil doen, gaat onder te midden van de velen, die niet goed zijn.” Verheldert dit de aanvaring tussen de beide CDA voormannen? Klink vindt de vorm en inhoud van de PVV-politiek verwerpelijk en vindt dat daarmee niet kan worden gepacteerd. Verhagen heeft wat minder oog voor de sociaal-psychologische werking van zo’n pact en ziet simpel politiek handwerk, waarover daarna een oordeel kan worden gegeven. Klink beschouwt hetgeen gebeurt in de informatie-onderhandelingen als ingrijpend en splijtend, voor zijn eigen partij, maar eigenlijk ook voor de samenleving.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Aan het eind van de rit

,,Aan het eind van de rit zullen we weten of de bezwaren zijn weggenomen”, aldus Klink vannacht na afloop van het spoedberaad. Dat hij zich in een brief aan de CDA-top definitief tegen samenwerking met de PVV keerde en nu toch het resultaat zal afwachten, vindt hij niet een kwestie van onbetrouwbaarheid. Het ging hem erom dat hij niet meer een overtuigd onderhandelaar kon zijn, zei hij tegen ANP.

Wat heeft zich gisteravond afgespeeld? Een aantal steekwoorden: de-islamiseren, grondbeginselen, Provinciale Statenverkiezingen, katholieke martelwerktuigen, rode hoofden, fractiediscipline, lacht in zijn vuistje, Donner, Ferrier en Koppejan. Komt u er maar in…

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende