Recensie Zomergasten: het kosmisch humanisme van Thomas Hertog

‘We zijn alleen in het universum’, zei kosmoloog en theoretisch natuurkundige Thomas Hertog ergens halverwege deze eerste aflevering van Zomergasten 2023. Precies op dat moment besloot de regie om hem en interviewer Theo Maassen van de grootste mogelijke afstand te laten zien. Daar zaten ze, alleen in de immense ruimte die het nieuwe decor vormt van Zomergasten. Het dak van de camper omgeven door water is ingeruild voor een gigantische loods met projecties die je het gevoel geven dat ze in een gigantische zeecontainer zitten.  Was deze perfecte timing toeval of wist de regie dat Thomas Hertog dit ging zeggen? Of hadden we én te maken met toeval én met een scherpe geest achter de knoppen die op het juiste moment de juiste beslissing nam? Het laatste natuurlijk. De natuurkundige wetten werden hier zodanig gekneed dat vorm en inhoud naadloos samen smolten alsof het nooit anders had kunnen zijn.

Door: Foto: Alleen in het heelal met Theo Maassen en Thomas Hertog.
Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | De tunnelclub van Ajax en de kromming van de ruimte

COLUMN - Op weg naar de Arena las ik in de eerste van de Zeven korte beschouwingen over natuurkunde van Carlo Rovelli over de Algemene Relativiteitstheorie en hoe de zwaartekracht de ruimte kromt. Dat de aarde eigenlijk rechtdoor wil vliegen, maar doordat de zon de ruimte kromt, cirkelt de aarde om de zon heen. Als een knikker in een trechter. Zo werkt het ook met voetbalclubs. Die moeten, om zich staande te houden tussen giganten als Chelsea en Barcelona, hun aantrekkingskracht steeds maar weer vergroten. En dan kom je soms op ideeën die wat ver af lijken te staan van waar het werkelijk om draait.

We hadden de hele Arena rondgelopen voordat we op onze plek zaten. Achter het doel van Heerenveen. ‘Wat is een tunnelclub?’, vroeg mijn zoontje. Hij wees naar de overkant, waar de F-side een spandoek omhooghielden. ‘Ajax is een doodlopende ‘tunnel club’’ las ik. Daaronder hielden anderen een spandoek omhoog met ‘Fuck de commercie’.

Ik wist niet waar het spandoek op sloeg. De broer van mijn vrouw met wie wij hier waren, wist het ook niet. Ik ging er maar vanuit dat die doodlopende tunnel kritiek was op het beleid van de directie. Wellicht hadden ze last van een tunnelvisie. Of kwam er maar geen licht aan het eind van de tunnel. Werd het alleen maar donkerder omdat de tunnel doodlopend was.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.