Een experiment met Tjitske Jansen

Helemaal aan het begin van haar nieuwe bundel Iedereen moet ergens zijn vertelt Tjitske Jansen dat ze in 2014 haar eigen Wikipedia-pagina heeft aangepast: “Omdat ik wel wat interessantere zaken wist te melden / dan dat ik in pleeggezinnen had gewoond / als serveerster, administratief medewerker / marktkoopvrouw en kokshulp had gewerkt’ (enz.) Het blijkt echt gebeurd te zijn. Wikipedia bewaart alle wijzigingen en pogingen tot wijzigingen en op 16 juli 2014 heeft “Nvd.Ven” geprobeerd precies de wijzigingen aan te brengen die Jansen in haar bundel opsomt. Die zijn verwijderd vanwege ‘kletsen’, daarna heeft “Nvd.Ven” het op dezelfde dag nogmaals geprobeerd, en dat is weer geweigerd. Wat Jansen in haar gedicht niet vertelt is dat ze ook de eerste regel van haar biografie wilde veranderen. In plaats van “dichteres en schrijfster van theaterteksten” wilde ze ervan maken “een schrijfster die in haar teksten poëzie, proza en theater combineert”. Terwijl het hele experiment met Wikipedia daar natuurlijk een voorbeeld van was. Ze wilde van haar biografietje in Wikipedia een gedicht maken, terwijl de redacteur van dienst zulks als ‘kletsen’ beschouwde: Haar lievelingshorloge (een Pontiac Sympatico met groene wijzerplaat) raakte ze ooit kwijt in Praag. Ze liet hem liggen in de sauna. Sindsdien draagt zij geen horloge meer. In een schrijfworkshop over geheimen, die ze aan kinderen gaf, schreef een jongen van 9 ”Mijn geheim is overal waar ik ben ”En het is altijd” Waarom is deze informatie minder geschikt voor een encyclopedie dan een opsomming van baantjes die iemand heeft gehad? De tekst die Jansen ooit had willen verwijderen staat er nog steeds vrijwel ongewijzigd, van de Pontiac Sympatico is nergens een spoor te vinden. De menging van poëzie, proza en theater is in deze bundel totaal. Het is niet duidelijk waar het een begint en waar het ander eindigt. Wel worden behalve in een paar als ‘columns’ aangemerkte stukjes (met een aanduiding van het periodiek waar de columns zijn verschenen) overal de zinnen afgebroken, en zijn de stukjes ook kort en van elkaar afgebakend, als gedichten. Maar als je de regelafbrekingen zou verwijderen, zou je het dan anders lezen? Ik heb het gevoel dat ik dat wel doe, dat ik het tempo waarin ik lees aanpas, mijn ritme laat bepalen door die regelafbrekingen. Maar waarom maken dan niet meer prozaschrijvers daar gebruik van? Waarom laat niet iedereen zijn regels afbreken om accenten te leggen? Je kunt zo toch iets winnen dat je anders met je stem zou bereiken? Het zou het onderwerp van een experiment kunnen zijn. Het lijkt me voor de hand te liggen, maar ik heb niet kunnen vinden dat het ooit is uitgevoerd. Geef één groep Iedereen moet ergens zijn zoals Jansen het heeft laten drukken, en een andere groep een versie zonder de regelafbrekingen. Laat de twee groepen daarna vragen beantwoorden om te zien welke aspecten ze uit de tekst hebben gehaald. Meet of de poëzielezers er inderdaad langer over doen dan de prozalezers. Zet ze elektroden op het hoofd om te zien of de ene groep het inderdaad meer als spreektaal percipieert. Maak een Wikipedia-pagina aan om de bevindingen uit te schrijven. Deze column verscheen eerder hier.

Door: Foto: Tjitske Jansen, Deventer, 3 augustus 2013. Emelha, CC BY-SA 3.0 via Wikimedia Commons

Quote du Jour | Wiki-expertise


 

[Angela Nagle’s] expertise on internet culture is seen, from the book’s opening statement of purpose, to be frequently based on the first page of a given Wikipedia entry.

Angela Nagles Kill All Normies (Zero Books, 2017) is in de era-Trump het go-to boek waarmee mensen trachten te begrijpen hoe allerlei obscure subculturen op het internet in elkaar steken. Van Gamergate tot 4Chan, van Kekistan tot Pepe the Frog; en de opkomst van de AltRight – wat is er toch aan de hand?

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Italiaanse knevelwet: Wikipedia op zwart

In plaats van zich in te zetten om de wel heel erg kwakkelende economie van Italië weer op gang te helpen, want “er is niets aan de hand”, aldus onze premier, wordt momenteel de nieuwe wet op de telefoontaps besproken. Afgeluisterde telefoongesprekken vormen de basis van alle processen tegen diezelfde premier en tevens van alle grote antimaffia-onderzoeken. Een wet om deze praktijk te verbieden of in te perken, is dus op zich al geen goed idee. Maar er is meer aan de hand.

Onder komma negenentwintig wordt meteen even de vrijheid van meningsuiting op internet de nek omgedraaid. De tekst luidt als volgt:

“Voor informatieve websites, daarbij inbegrepen kranten en tijdschriften die op elektronische manier worden verspreid, worden verklaringen en rectificaties binnen achtenveertig uur na verzoek gepubliceerd met dezelfde grafische kenmerken, dezelfde toegankelijkheid als de rest van de website en met dezelfde zichtbaarheid als het bericht waaraan deze refereren.”

Dit wil zeggen dat iedereen die zich beledigd voelt door een bericht op een website, een rectificatie krijgt. Er hoeft niet te worden aangetoond dat het geschrevene onwaar is en er komt geen onafhankelijke derde aan te pas om de gevraagde rectificatie te beoordelen.

Met andere woorden: als ik morgen schrijf dat Marcello Dell’Utri, een zeer invloedrijk politicus uit de kring rond de premier, veroordeeld is wegens banden met de maffia – een feit – en Dell’Utri maakt bezwaar, dan moet ik rectificeren. Een volstrekt onwerkbare situatie dus – niet alleen voor kranten met een online editie, maar ook voor bloggers en wellicht zelfs voor encyclopedische sites.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Rechtszaak tegen de NSA

NIEUWS - Negen Amerikaanse en internationale organisaties spannen een rechtszaak aan tegen de Amerikaanse inlichtingendienst NSA wegens het op groter schaal en ongericht verzamelen van internetverkeer. Tot de groep van negen horen o.a. Wikimedia Foundation, Human Rights Watch, de Amerikaanse tak van Amnesty International, juristenverenigingen en organisaties die strijden voor (online) burgerrechten.

 

 

Wikipedia: #Edit2014

DATA - De Wikimedia Foundation heeft een kort overzicht gemaakt van 2014. Welke Wikipedia pagina’s zijn het meest gewijzigd? De gebeurtenissen die groot in het nieuws zijn geweest: de Olympische Winterspelen in Sochi, de MH17, het WK Voetbal, ISIS, etc.

Brian Keegan heeft, geïnspireerd door bovenstaand overzicht, de data over de wijzigingen in Wikipedia in 2015 in grafieken gevisualiseerd. In onderstaande grafiek heeft hij het aantal andere talen waarin een artikel ook voorkomt voor ieder land gevisualiseerd. Meer visualisaties op zijn eigen website.

Number of other languages having a version of a language’s top Zeitgeist article

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende