Twijfelt u over de Europese Kiezerspas? Kies voor de wetenschap

Hij staart me al een tijdje aan, vanaf de schoorsteen: de kiezerspas voor de Europese Verkiezingen op 22 mei aanstaande. En telkens raak ik weer in een overpeinzing verzonken over nut en noodzaak. Sinds in 1992 aan de oevers van de Maas het eerste EU-akkoord werd gesloten, is de Europese werkelijkheid een stuk weerbarstiger geweest dan wat Kok en Kohl c.s. gehoopt hadden. De Euro is gesmolten, de 4% begrotingsdiscipline is in zowel Noord als Zuid niet te handhaven en de politieke unie loopt stroef omdat onder andere het vrije verkeer van mensen en diensten op weerstand is gestuit. Waarom nog stemmen? En waarom nog voor Europa stemmen? Maar bij het plussen en minnen strepen is er nog een belangrijke plus die ik in de afgelopen drie jaar met eigen ogen heb gezien. Ik heb aan den lijve ondervonden hoe collega’s uit verschillende Europese landen met een totaal andere manier van werken toch, doordat zij hetzelfde einddoel voor ogen hadden, gezamenlijk een succesvol en belangrijk project konden afronden dankzij Europese subsidies. Europa is als gezamenlijke wetenschappelijke organisatie namelijk veel sterker dan de som van haar delen en de enige sparringpartner die met China en de VS mee kan.

Burgers gaan meebeslissen over onderzoek Nederlandse universiteiten

Zo meldt het NRC:

Nederlandse burgers gaan meebepalen welk wetenschappelijk onderzoek de universiteiten gaan uitvoeren. Dat hebben minister Jet Bussemaker (PvdA) en staatssecretaris Sander Dekker (VVD) van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aangekondigd. Voorbeelden die nu worden genoemd zijn onder meer ‘gezond ouder worden’ en ‘big data’. […]

Met de agenda komen de minister en staatssecretaris tegemoet aan de groeiende roep dat onderzoek maatschappelijk nut moet hebben. De vraag is wel of er voor de onderzoekers zelf nog vrijheid overblijft in hun onderzoekskeuze. De gekoesterde autonomie van de jaren ’70 en ’80 was al verminderd door de groeiende samenwerking met het bedrijfsleven. Nu krijgt ook de burger inspraak. Toch is die groeiende verknoping met de maatschappij en het bedrijfsleven nodig volgens de minister, omdat het de uitwisseling van kennis versnelt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: FaceMePLS (cc)

Wetenschapsverdraaiing: Slenteren niet beter voor de gezondheid

ANALYSE - De Universiteit Maastricht haalde afgelopen week het nieuws met hun persbericht getiteld ‘Slenteren beter voor de gezondheid dan sporten.’ Een bizarre conclusie vindt Esther Bakker, universitair docent gezondheidspsychologie, als je het originele artikel leest.

De onderzoekers uit Maastricht vroegen achttien studenten gedurende vier dagen drie verschillende bewegingsregimes te volgen. In het eerste regime kregen studenten de opdracht elke dag veertien uur zittend door te brengen; in het tweede regime brachten studenten dertien uur per dag zittend door, en sportten zij één uur; in het derde regime werd zes uur zittijd verruild voor vier uur lopen en twee uur staan. Uit het onderzoek bleek dat deelnemers na het derde regime gunstigere bloedwaarden hadden ten opzichte van de andere regimes.

Wat zegt dit nu? In ieder geval niet dat slenteren beter is voor de gezondheid dan sporten. Wel dat langdurig zitten niet goed is voor onze gezondheid, en dat het vervangen van zit-uren door actieve uren ten goede komt aan bepaalde waarden in ons bloed. Kortom: dagelijks een uurtje sporten compenseert de negatieve effecten van een zittende levensstijl niet, meer uren niet zittend doorbrengen zou beter zijn.

Deze conclusie trekken de onderzoekers zelf gelukkig ook in hun onderzoek. Echter, de manier waarop dit onderzoek naar buiten is gebracht is pure wetenschapsverdraaiing die bovendien nog schadelijk kan zijn voor de volksgezondheid ook. Hoeveel mensen zullen door dit bericht concluderen dat ze het als niet-sporter best wel aardig doen? Een dergelijk bericht doet veel schade aan de enorme investering die er al jaren wordt gedaan om mensen meer aan het bewegen te krijgen, ten gunste van hun gezondheid.

Foto: Claire Brownlow (cc)

Gebruik materiaal biobanken beter regelen

ANALYSE - Pathologen beheren in Nederland zo’n vijftig miljoen stukjes mens, van veertien miljoen personen. Dat is veel, en het vergroot de noodzaak om voor alle soorten opslag en gebruik van lichaamsmateriaal goede regels te maken.

Een buisje bloed, een stukje tumorweefsel, uitstrijkjes, huid, nierstenen. Van bijna ieder van ons ligt wel ergens een stukje materiaal opgeslagen.

Het gebruik van lichaamsmaterialen neemt een hoge vlucht. De opkomst van biobanken is daarvan een treffend voorbeeld: de grootschalige opslag en het gebruik van lichaamsmateriaal in combinatie met persoonlijke gegevens. De weefselarchieven groeien met twee miljoen bestanden per jaar.

Gebruiksdoelen

Menselijk archiefmateriaal dient vele doelen. Het kan heronderzocht worden ten behoeve van de patiënt zelf – het hoofddoel. Daarnaast is er het ‘nader gebruik’, zoals alle andere doelen heten. Voor de medische wetenschap vormen de archieven een goudmijn aan informatie, die bovendien met het voortschrijden van de techniek steeds beter ‘leesbaar’ wordt. Zo is tumorweefsel bruikbaar om het verband op te sporen tussen genen en levensstijl in het ontstaan van kanker. Verder worden de lichaamsmaterialen benut voor de ontwikkeling van geneesmiddelen. Op medische opleidingen doet het lichaamsmateriaal dienst als didactisch materiaal.

Voorlichting

Driekwart van de Nederlandse burgers weet niets van opslag en nader gebruik van lichaamsmateriaal, blijkt uit het boek Nader gebruik nader onderzocht. Zeggenschap over lichaamsmateriaal van het Rathenau Instituut. 91% Zegt bovendien nooit te zijn ingelicht door hun arts hierover. De helft wil geïnformeerd worden én weten voor welke doeleinden hun materiaal wordt gebruikt. Nog eens drie op de tien wil hoe dan ook informatie krijgen. Het overgrote deel van de patiënten (81%) stelt die informatie eveneens op prijs.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Nieuw type pacemaker

ONDERZOEK - Wetenschappers van de University of Illinois en Washington University hebben een prototype van een nieuw type pacemaker ontwikkeld. Waar de huidige pacemakers nog min of meer uitgaan van een one-size-fits-all aanpak, is deze pacemaker op maat gemaakt en wordt in de vorm van een elastisch membraam op het hart geplakt.

In de video is een konijnenhart te zien dat door de pacemaker aan de gang wordt gehouden in zuurstof- en voedingsrijke oplossing. Volgens de onderzoekers is het niet zomaar een nieuw type pacemaker, maar meer een kunstmatig hartzakje dat het functioneren van het hart in de gaten kan houden en bij problemen op exact de juiste plek een elektrische stimulans kan geven.

Grootschalige toepassing van zo’n nieuw type pacemaker laat echter nog wel even op zich wachten: 10 tot 15 jaar is de verwachting. De resultaten van dit onderzoek zijn gepubliceerd in Nature Communications.

(via)

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige