WW: Supercomputers breken Petaflops grens

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. We leven niet langer alleen maar in de Petabyte Age, we weten sinds vandaag dat we ook in de PetaFLOPS Age zijn aanbeland. Maandag werd de nieuwe toplijst bekend gemaakt, waarop de twee snelste supercomputers ter wereld deze snelheidsgrens glorieus hebben doorbroken. En daarmee breekt niet alleen voor onderzoekers een nieuwe tijd aan, ook gamers en beurshandelaren spinnen garen bij de snellere snelsten. Dat je laptopje waarschijnlijk niet de snelste ter wereld is, had je waarschijnlijk al wel langer vermoed. Al sinds de opkomst van de thuis-PC in de jaren zestig is er een parallele ontwikkeling in het allerhoogste segment gaande. De eerste CRAY supercomputers rolden in dat decennium van de lopende band. Deze monsters (want ze nemen in de regel meerdere vierkante meters in beslag) worden sinds die tijd gebruikt voor rekentaken die gigantisch veel berekeningen vereisen. In de wetenschap, maar ook op de beursvloer is men al jaren erg blij met de inzet van de bakbeesten. Bij het grote publiek is vooral de schaakcomputer Deep Blue bekend. Deze special purpose supercomputer versloeg in 1997 de wereldkampioen schaken, een prestatie die een paar jaren daarvoor onmogelijk geacht werd. Deep blue was helemaal niet zo intelligent als je zou verwachten: de immense rekenkracht waarmee Deep Blue de vele mogelijke stellingen berekende leverde hem uiteindelijk de overwinning op.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Voorstel tot aankoop van de Ivy League

Klimop (Foto: Flickr/Drown)

Sommige beleidsmakers in Nederland maken zich zorgen over het feit dat wij geen ’topuniversiteiten’ bezitten. Er zijn twee toonaangevende ranglijsten waar wordt aangegeven wat de ‘beste’ universiteiten ter wereld zijn, uitgegeven door de Jiao Tong-universiteit van Shanghai en de Britse Times, en Nederlandse universiteiten halen op deze lijsten vaak wel de top 100, maar eigenlijk nooit de top 40, top 20, of top 10. De top van de lijsten wordt gedomineerd door Amerikaanse universiteiten, en met name op de misschien niet geheel onpartijdige lijst van de Times doen ook een paar Britse universiteiten het erg goed.

Er zijn andere lijsten waar de Nederlandse universiteiten wel veel indruk maken. Een paar jaar geleden verscheen er bijvoorbeeld een studie over universiteiten binnen de EU. Een identificeerde 22 universiteiten binnen de EU met de grootste impact in de wetenschap, en hiervan waren er maar liefst zeven Nederlands. Maar voor onze ambitieuze beleidsmakers is zo’n succes niet genoeg. We leggen het op dit punt af tegen de Amerikanen, en dat steekt.

Het zou misschien verstandig zijn ons hier niet blind op te staren. De VS, het land van de topuniversiteiten, heeft het succes op de lijsten gedeeltelijk bereikt door bij de inrichting van de maatschappij andere prioriteiten te stellen. De angst voor een tweedeling in de samenleving is er minder sterk. In Amerika is er een hele dunne toplaag van mensen die Nobelprijzen winnen, en een grote meerderheid van mensen die, zelfs als ze een ‘college’ bezocht hebben, bijvoorbeeld niet weten dat Afrika een continent is, en geen land. Wij, in Nederland, neigen ertoe meer geld te willen investeren in de opleiding van mensen die het minder goed getroffen hebben. De logische consequentie is dat er voor onze toplaag minder geld overblijft.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Antidepressiva in Groninger drinkwater

Elke week maakt GeenCommentaar ruimte voor een artikel van de satirische website de Speld! Nieuws zonder de ‘feitish’ van de reguliere media.

Waterzuiveringsinstallatie (Foto: Flickr/FaceMePLS)

De gemeente Groningen overweegt per 1 juni 2009 te beginnen met het op proef toevoegen van een lage dosering antidepressiva aan het drinkwater. Aanleiding is de constatering van de Raad voor Gezondheidsonderzoek dat depressie druk bezig is de belangrijkste ziekte in Nederland te worden. In hun op 29 oktober gepresenteerde advies ‘Van gegevens verzekerd. Kennis over de volksgezondheid in Nederland nu en in de toekomst.’ staat te lezen dat op basis van longitudinaal epidemiologisch onderzoek geconcludeerd kan worden dat depressie en aan depressie verwante ziektes binnen vijf tot tien jaar de belangrijkste reden van werkverzuim zullen zijn en een zwaarwegend beroep op de gezondheidszorg zullen vormen.

Prof. dr. Spakkers, hoogleraar psychiatrie van het UMC St. Radboud, heeft zich positief uitgelaten over dit voorstel. Volgens haar zijn de torenhoge kosten van werkverzuim te voorkomen door een preventieve toediening van een lage dosis SSRI’s (stoffen die de heropname van serotonine in de hersenen blokkeren), die van haar eigenlijk geen ‘medicatie’ mag heten. Ze vergelijkt het met het toevoegen van jodium aan keukenzout ter voorkoming van schildkliervergrotingen: “Daar was in het begin ook weerstand tegen, maar uiteindelijk blijkt een kleine, haast onschuldige dosis jodide veel gezondheidsproblemen te voorkomen. Zo moet het voornemen van Groningen ook worden bezien: water drinken wordt niet de genezing van depressieve patiënten, daar is de dosis SSRI natuurlijk veel te laag voor, maar met deze pre-emptive strike wordt het prevaleren van lichte depressie naar schatting met 25 tot 30 procent teruggedrongen. Het in lichte mate prikkelen van de neurotransmitters blijkt daarvoor dus al voldoende te zijn.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Chocola maken van apekool

Gastredacteur Les Nars componeerde een stukje voor de 30% sargassolezers die ‘wetenschapsnieuws’ willen bij de vrijdagmiddagborrel

Geef een oneindig aantal apen een typemachine, en ze zullen ooit een toneelstuk van Shakespeare schrijven. Een gedachtenexperiment dat het goed doet op een vrijdagmiddagborrel of aan de salontafel. De kans dat apen literatuur bedrijven is nihil. “Alleen omdat we niet weten hoe we hun schrijfsels moeten lezen”, zegt wiskundige prof.dr.ir. Henk van Tilburg van de Technische Universiteit Eindhoven. Wat blijkt? Chimpansees kunnen wel degelijk schrijven. Van Tilburg publiceert binnenkort in Nature, “maar mijn chimps verdienen de Nobelprijs voor de literatuur.”

In een hok met hooi en fruit vlooit chimp Cindy “Kroonenberg” zilverrug Hugo “Mulisch”. De bijnamen danken ze aan hun manuscripten, die op een roestvrijstalen tafel liggen in een observatieruimte van safaripark Beekse Bergen. Cindy en Hugo zijn afkomstig van het primatencentrum BPRC in Rijswijk. De ‘Chimpensionado’s’, zoals Van Tilburg de apen noemt, hebben jarenlang gediend als proefdier. Sinds het verbod op medische proeven op mensapen in 2002, zijn de apen gebruikt om een gedachte-experiment in de praktijk te brengen. “Het voorbeeld van een oneindig aantal apen dat ooit het oeuvre van Shakespeare zal schrijven, wordt gebruikt om de term ‘bijna-oneindig’ te illustreren”, zegt Van Tilburg. “De kans dat dit gebeurt is bijzonder klein. Als ieder atoom in het heelal een schrijvende aap zou vertegenwoordigen, die iedere seconde een miljard toetsaanslagen haalt, dan zou er na vijf jaar een sonnet van Shakespeare uit kunnen komen. Als je geluk hebt.”

Helaas zijn apen niet zo productief. Een experiment van studenten van de universiteit van Plymouth in 2003 liet zien dat zes kuifmakaken (macaca nigra) in vier weken tijd vijf pagina’s volschreven, voornamelijk met de letter S. De Britse studenten concludeerden dat het experiment zinloos was. Bij wijze van gimmick werden de schrijfsels nog wel gebundeld in een boekje:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Zware klap voor intelligent design

Darwin

Intelligent design (ID), de gedachte dat de natuur niet door evolutie is ontstaan maar door God is ontworpen, is zijn geloofwaardigste voorstander in Nederland kwijt. Nanotechnoloog Cees Dekker heeft er nog eens diep over nagedacht en is tot de conclusie gekomen dat ID niet klopt.

Dekker gelooft nu in theïstische evolutie, wat erop neer komt dat evolutie het instrument is waarmee God de wereld geschapen heeft. Zo doet hij niet alleen een stap terug in de richting van de wetenschap, maar ook een stap in de richting van de intellectuele traditie van de kerk, die al sinds Augustinus accepteert dat het scheppingsverhaal uit het bijbelboek Genesis niet letterlijk genomen moet worden. Met name binnen de evangelische kerken, een stroming uit de achttiende eeuw, is een letterlijke interpretatie echter nog altijd extreem populair.

Het front tegen het Darwinisme is verdeeld, constateert het Reformatorisch Dagblad. En dat is natuurlijk gevaarlijk. Andries Knevel schoof onder invloed van Dekker op van creationisme naar intelligent design (bij creationisme is God niet alleen de ontwerper maar ook de maker van de wereld, liefst in zes dagen). Voor je het weet stopt de EO met het knippen in documentaires.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende