WW: Hoe nuttig ben jij in het verleden?

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. Het is een ietwat nerderig, maar daarom zeker niet minder leuk gedachtenexperiment: wat moet je doen in het geval je teruggestuurd (of geworpen) wordt in de tijd? Welke technische en wetenschappelijke kennis bezit je die je nuttig kan gebruiken of verspreiden onder de onwetende bewoners van het verleden? Een probleem is natuurlijk dat heel veel technische kennis pas nuttig bij een zekere ontwikkeldheid van de wereld. Zo heb ik aan mijn basis-programmeerkennis niet veel als ik teruggeworpen wordt voor 1950, laat staan als ik in de prehistorie belandt. Deze vraag bewoog Alex Marchand om een quiz te maken waarmee je kan testen tot welk niveau je de mensheid technologisch kan verlichten. Haal je het tot de Middeleeuwen of kom je niet verder dan wat stokjes tegen elkaar wrijven voor wat warmte? Test het zelf! Daarnaast is bij topatoco.com een poster te krijgen die onmisbaar is voor iedere tijdreiziger. Op deze poster staan een aantal erg handige technologische weetjes die van pas komen als je teruggeworpen wordt naar minder geavanceerde tijden. Plak de poster aan de binnenkant van je tijdmachine! Goed, tijdreizen is voorlopig nog even niet aan de orde en ook in het komende wetenschapsjaar zal het er allemaal wel niet van komen. Alsnog een heel goed 2010 gewenst!

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De hoax die climate gate heet – intermezzo

Al Gore als draak? (Foto: Flickr/wstera2)

Fox News GeenStijl heeft de kwalijke rol op zich genomen om in het debat aan de klimaatsceptische kant van het spectrum te gaan staan. Ze kunnen zich dan wel altijd achter de bedrijfsfilosofie ’tendentieus, ongefundeerd en nodeloos kwetsend’ verschuilen, maar een groot deel van hun lezers slikt de informatie die de site verspreidt als zoete koek.

Zo ook dit artikel, waarin de site roept dat de klimaathoax al maar groter wordt. Volgens de site is het belangrijkste adviesorgaan van de Nieuw-Zeelandse overheid onder vuur komen te liggen wegens het manipuleren van data.

En dat klopt, er is informatie aangepast. Maar dit waren wel wetenschappelijk verantwoorde correcties, omdat de meetstations bijvoorbeeld verplaatst waren van zeeniveau naar ruim 100 meter boven zeeniveau. Dat levert significante temperatuurschommelingen op, waar gecorrigeerd voor moet worden, en dat is iets wat de critici – waarschijnlijk bewust – niet doen. Ze vergelijken dus oudere meetreeksen op zeeniveau (warmer) met nieuwe (kouder), en concluderen dat er geen temperatuurstijging was, terwijl die er wel was, gecamoufleerd door de verhuizing.

Deze informatie was al bekend op het moment dat GeenStijl haar stukje schreef, en dus kan geconcludeerd worden dat de site bewust bezig is slechts een kant van het verhaal te vertellen. ‘Fair and Balanced‘, zoals het hoort te zijn.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De hoax die climate gate heet (2)

Al Gore als draak? (Foto: Flickr/wstera2)

Het gonst op het internet nog steeds over “climate gate”, een stel gestolen emails van de Climate Research Unit van de East Anglia universiteit. Die zouden aantonen dat de – al dan niet door mensen veroorzaakte – opwarming van de aarde een hoax is. De beschuldigingen focussen zich op een aantal emails.

In een serie kijkt GeenCommentaar naar de volgens de klimaatsceptici meest in het oog springende emails. Vandaag is dat de beschuldiging dat klimaat-sceptici het werken onmogelijk werd gemaakt, en specifiek naar deze quote:

“I can’t see either of these papers being in the next IPCC report. Kevin and I will keep them out somehow ? even if we have to redefine what the peer-review literature is!”

Deze quote is van Michael Mann, de maker van de hockey stick-grafiek, en komt uit deze mail, en op het eerste gezicht lijkt het inderdaad alsof er het een en ander wordt tegengewerkt.

Maar aan deze quote is wel het een en ander vooraf gegaan. De betrokken wetenschappers vertrouwen de onpartijdigheid van het blad Geophysical Research Letters (GRL) niet meer, omdat er in de periode daarvoor een aantal klimaatsceptische artikelen waren verschenen. Deze artikelen hadden moeten sneuvelen in het peer-review proces. En dat verontrustte de wetenschappers, want er was een campagne gaande waarin sceptici hun eigen “wetenschappelijke” bladen gebruikten waar ze zonder een al te lastige peer-review hun stukken konden plaatsen en in redacties van klimaatbladen binnen probeerden te komen. Zo was het blad “Climate Research” al ten prooi gevallen aan een sceptische – en blijkbaar onwetenschappelijke – redactie. Ook daar verschenen artikelen die de wetenschappelijke toets der kritiek niet konden weerstaan.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Climate Gate 2.0?

Al Gore als draak? (Foto: Flickr/wstera2)

En dan schakelen we nu over naar Rusland, om een nieuwe ontwikkeling in Climategate te verslaan. Gisteren werd bekend dat het IEA, een Russisch instituut, naar buiten heeft gebracht dat het Hadley Center for Climate Change heeft gerotzooid met Russische klimaatdata (origineel document, Russisch, samenvatting Engels).

Volgens de Russen heeft het centrum slechts 25% van de Russische weerstations meegenomen in haar rapporten waardoor 40% van Rusland, een land dat ruim 10% van het aardoppervlak bestaat, niet is meegenomen in de wereldwijde temperatuurmetingen.

De specifieke data die niet zijn meegenomen laat volgens het instituut vaak geen opwarming zien tussen de laat 20e en begin 21e eeuw.

Het hele klimaathoax-kamp roept weer “wolf!”, en buitelt over elkaar heen om te vieren dat nu echt de nagel in de doodskist van de klimaatwetenschap is geramd.

Maar wat weten we nu precies? Eigenlijk niks. Een Russisch instituut beweert iets, maar we weten niet:

1. Of het instituut gelijk heeft
2. Zo ja, waarom dat gebeurd is
3. Of dat wetenschappelijk te verantwoorden is

Het Hadley Center heeft nog niet gereageerd, en na die reactie moeten we wachten tot onafhankelijke bronnen hun licht hierover laten schijnen. Tot die tijd kan ik als leek alleen maar vanaf de zijlijn toekijken.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De hoax die Climate Gate heet (1)

Al Gore als draak? (Foto: Flickr/wstera2)

Het gonst op het internet nog steeds van ‘Climate Gate’, een stel gestolen emails van de Climate Research Unit van de East Anglia universiteit. Die zouden aantonen dat de – al dan niet door mensen veroorzaakte – opwarming van de aarde een hoax is. De beschuldigingen focussen zich op een aantal emails.

GeenCommentaar kijkt of deze beschuldigingen terecht zijn en zal de komende tijd regelmatig zo’n mail behandelen. Vandaag kijken we naar misschien wel de beroemdste mail, eentje van 12 november 1999:

“I’ve just completed Mike’s Nature trick of adding in the real temps to each series for the last 20 years (ie from 1981 onwards) amd from 1961 for Keith’s to hide the decline.”

Op het eerste gezicht klinkt dit ernstig. Het lijkt erop dat deze wetenschapper een afkoeling in zijn resultaten wegmoffelt met een ’truukje’, en het zo doet voorkomen dat er geen afkoeling, maar opwarming is. Zo wordt het ook gepresenteerd in klimaat-sceptische media.

Maar als je even verder zoekt, dan zie je al snel dat dit complete onzin is. Het gaat hier niet over de temperatuur, maar over het kleiner worden van jaarringen, terwijl de temperatuur in werkelijkheid niet afnam. Wetenschappers gebruikten namelijk jaarringen om de temperatuur te schatten. Voor 1960 klopten deze gegevens met de bekende, door mensen gemeten temperatuur en bijvoorbeeld ijskern-metingen. Maar vanaf die tijd lopen de jaarringen uit de pas met de temperatuur. Dit was al voor deze mail geconstateerd en besproken in de literatuur (.pdf). Aangedragen verklaringen zijn droogte, vervuiling en zure regen. Het ’truukje’, in de wetenschappelijke spreektaal vaak gebruikt als substitutie voor een techniek, zorgde ervoor dat de data verkregen van boomringmetingen vanaf 1960 werd uitgefaseerd, en dat de officiële temperatuurmetingen door middel van instrumenten leidend werden.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Waar blijft kernfusie?

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Wanneer sterft mijn naam uit?

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

GeenCommentaar Heraldiekbanner (Plaatje: Victor)

Mijn WW-stuk van vorige week over het uitsterven van achternamen liet me de afgelopen week toch niet helemaal los en daarom is de WW van deze week min of meer een vervolg op het stukje van vorige week(*). In dat vorige stuk kwamen we op de Galton-Watson vergelijking aan de hand waarvan we dus kunnen bepalen wat de kans is dat een achternaam na X generaties uitgestorven is.

Aangezien via de site van het Meertens Instituut de data over Nederlandse achternamen gemakkelijk te verkrijgen is, was het relatief makkelijk om een online webpagina te maken waarop voor iedereen deze kans op uitsterven te vinden is. Daarom presenteren we verder zonder omwegen de:

Grote GeenCommentaar Naam-Uitsterf Calculator

Op deze pagina kan je gemakkelijk zien hoe groot de kans is dat je familienaam het nog lang uithoudt. Veel plezier.

(*) Overigens wees Bismarck mij erop dat er grote problemen zijn met het verhaal van de oorsprong van Nederlandse en Koreaanse namen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende