Docu: The enemies of reason (1)

Wat hebben religie, New Age, astrologie, wichelroedes en het grote "9/11-complot" met elkaar te maken? Hoewel het voor velen duidelijk zal zijn dat de gemeenschappelijke factor "irrationaliteit" zou moeten heten, zijn dieren (en in het bijzonder mensen) makkelijk te verleiden tot aanname van irrationele, onbewezen stellingen. Waar Richard Dawkins in het boek "The God Delusion" en de documentaire "The root of all evil" religie aanpakte als verkrachter van de werkelijkheid en bron van vele misstanden in de wereld, richt hij nu zijn pijlen op alle vormen van maatschappelijk geaccepteerde irrationaliteit. Want, is zijn betoog, waar irrationaliteit belangrijker wordt, zal (het willen kennen van) de werkelijkheid minder belangrijk worden en daar schuilt een aantal gevaren voor de samenleving in.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Waarom dingen soms naar beneden komen

De woensdagmiddag (of begin avond :-) is op Geencommentaar.nl Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

[url=http://www.nytimes.com/2007/08/09/us/09bridge.html?_r=2&th&emc=th&oref=slogin&oref=slogin]Vorige week werd bekend[/url] dat het instorten van de brug over de Mississippi waarschijnlijk te wijten is aan een fout in het ontwerp van de koppelings platen waarmee de balken aan elkaar zaten. Ook zat er weinig buffer in het ontwerp: als een het zou begeven, zou de hele brug het begeven. Dat laatste is trouwens iets wat willens en wetens in het ontwerp meegenomen moet zijn, maar ik wil hier even inzoemen op die koppelingsplaat en de hysterie die in het algemeen uitgebroken is. Zelfs in Nederland werd er even vragen over gesteld en ook in [url=http://www.nu.nl/news/1193636/24/rss/Doden_bij_instorting_brug_in_China.html]China[/url] zijn instortende bruggen ineens een hot topic.

Moet je nu bang zijn als je over een brug loopt? Zijn ze niet voor de juiste belasting berekend? Ja; natuurlijk. Bij de meeste constructies wordt er gerekend met een zogenaamde veiligheidsfactor: je berekent wat de maximale belasting waarvan je denkt dat die op zal treden en je vermenigvuldigt die dan nog een keer met een factor. Meestal 4 of hoger voor een brug.

Waar gaat het dan mis? Er bestaan legio werken over het maken van ontwerp- en gebruikersfouten. En sinds een paar jaar kun je ook dit soort rampen op Discovery en National Geographic bekijken. Maar toevallig bestaat er ook een erg informatief – en met vlagen vermakelijk – boekje voor ingenieurs wat dit soort zaken behandelt aan de hand van, jawel, instortende bruggen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tsjernobyl biodiversiteitsmythe aangetast

Verdammt noch mal! Weer een mythe minder. Weer een illusie armer. Kon je vroeger nog wegdromen van het post-nucleaire paradijs rondom de verongelukte kernreactor in Tsjernobyl waar reuze bevers, mega-everzwijnen en grote kuddes wilde paarden rondzwierven. Niet gestoord door de mens die deze onheilsplek al meer dan twintig jaar geleden had verlaten. De immer nuchtere wetenschap pakt ook dit van ons af (nadat ze ons ook al het geloof, heksenverbrandingen, het vliegend tapijt en gebedsgenezers afpakten).

Want het is nu bewezen: radiation kills. Een uitgebreide studie naar broedvogels rondom Tsjernobyl heeft aangetoond dat het aantal vogels 66% lager is in de gebieden met verhoogde radioactiviteit. It also reported a decline of more than 50% in the range of species as radiation levels increase (BBC). Met name vogelsoorten die insecten eten die in de bovenste vervuilde bodemlaag rondwroeten hebben het hard te verduren.

Toch verscheen er onlangs een paper in American Scientist dat stelde dat de voordelen van de afwezigheid van landbouw, jacht en houtkap de nadelen van verhoogde radioactiviteit teniet doen? Existing populations multiplied and species not seen for decades, such as the lynx and eagle owl, began to return. (BBC) De onderzoeker van het vogelonderzoek countert dit met de opmerking dat je eerst moet meten voordat je iets weet. We clearly need to be applying scientific method to ecological studies before we can conclude, based on anecdotal observations, that there are no consequences. (BBC). Nuance, aarghh… wat moet je daar als (burger)journalist nu mee?!

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Dodo-Polder

In tijden dat zelfs Egypte en Iran ons landje de les lezen over godsdienstvrijheid hebben we dringend nieuws nodig waar we wél trots op kunnen zijn. Gelukkig bestaat dat nieuws: op het eiland Mauritius in de Indische Oceaan verricht een Nederlandse expeditie dodo-wetenschappers momenteel iets groots. Uit het moeras van Mare aux Songes verrijst een polder: de Dodo-Polder (foto). Niet veel meer dan een stukje land van 3 bij 3 meter, maar toch …Luctor et Emergo! Dat flikken wij Hollanders toch maar weer mooi, zo middenin de tropen. En nu niet eens met de bedoeling om onszelf ten koste van anderen te verrijken maar met een heel nobel doel: de wetenschap. Groot in bescheidenheid, tóóch?!

Dodo-onderzoeker Kenneth Rijsdijk gaat met zijn team de Dodo-Polder millimeter voor millimeter analyseren op de aanwezigheid van botten, zaden, stuifmeelkorrels en fragmenten van insecten. Op deze manier hopen ze een compleet beeld te krijgen van het ecosysteem waarin de dodo zijn tragische lot tegemoet hobbelde. Gisteren was er even schrik: de opgravingen in de Dodo-Polder werden op last van de lokale regering stilgelegd en Rijsdijk werd ontboden op het Ministerie van Kunst en Cultuur. Na een gesprek van een uur viel het allemaal reuze mee: Egyptenaren (dus toch weer..) waren geïnteresseerd om een virtueel museum van de opgraving te maken en verder wilden alle ministeriële bobo’s dodo’s kieken in de polder (audiofragmenten). De expeditie is te volgen op: dodo-expeditie.nl

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Tweespalt – Wisselend bewolkt

de Clown de Wetenschapper Deze waardeloze zomer drukt ons weer eens met de neus op de feiten. Die zijn dat het weer in onze contreien wordt bepaald door de Noord-Atlantische Oscillatie, een buitengewoon chaotisch patroon van lagedrukgebieden en hogedrukgebieden.. ..En broeikaseffect of geen broeikaseffect, meteorologen zijn zelfs gewapend met de allersterkste computers niet in staat te voorspellen hoe de chaos boven de noordelijke Atlantische Oceaan zich gedraagt. Simon Rozendaal. Grote delen van de wereld hebben vanaf het begin van het jaar te maken gehad met extreme weersomstandigheden waaronder overstromingen, hittegolven, stormen en periodes van ongewone kou.. ..De weersextremen komen overeen met de voorspellingen die de klimaatcommissie IPCC van de Verenigde Naties dit voorjaar deed. Of dit najaar ook veel uitschieters zal laten zien is volgens WMO-wetenschapper Omar Baddour nog niet duidelijk. ‘Het is erg moeilijk om voorspellingen te doen over de rest van het jaar.’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende