Islamitisch onderwijs – hoe verder?

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Bart Voorzanger, met een stuk dat eerder op zijn eigen weblog verscheen. Het islamitisch onderwijs is weer in opspraak. Nu vanwege vermeende fraude. Er gingen (en gaan) daar dingen niet goed. Zoveel is wel duidelijk. ’t Zal sommige Nederlanders verheugen daar verontwaardigd over te kunnen doen. Maar heel veel verder komen we daarmee niet. Ik ga ervan uit dat het islamitisch onderwijs bestaansrecht heeft – ik zal zo uitleggen waarom – en dat betekent dat de problemen daar moeten worden opgelost. Maar dan moet je ze wel eerst kennen. Een schets daarom van wat naar mijn idee de belangrijkste problemen zijn. Vooraf: het bestaansrecht van islamitisch onderwijs Onderwijs aan kinderen betekent altijd ook het opvoeden van kinderen. Je kunt onderwijs en opvoeding niet scheiden. In ons land is opvoeding een zaak van de ouders. Er zijn landen waar dat anders ligt, waar de overheid de opvoeding dicteert, maar in elk geval ik zou daar niet willen wonen. Je kunt niet opvoeden zonder uit te gaan van een duidelijk stelsel van normen en waarden. Dat stelsel heeft per definitie een bepaalde levensbeschouwelijke kleur. Neutraal opvoeden is een contradictie. Ons openbare onderwijs is niet neutraal, hoe hardnekkig voorstanders ervan ook doen alsof. Het biedt onderwijs en opvoeding in de geest van de min of meer seculiere, min of meer liberale, min of meer ‘verlichte’ meerderheid van het Nederlandse volk. Die meerderheid is zo groot dat het kan lijken alsof hij de norm is, de standaard, waar de minderheid van katholieke, gereformeerde, antroposofische, montessori-, dalton-, … en nu dus ook islamitische scholen, als ‘bijzonder’ bij afsteekt. Maar dat is onzin. Ons onderwijs is noodzakelijk verzuild – noodzakelijk omdat het om opvoedende instellingen gaat – en het openbaar onderwijs is daarbinnen gewoon de grootste zuil.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Vrijheid van onderwijs en de PVV

, door

Een gastbijdrage in woord en beeld van Ad van der Stok

De huidige samenstelling van de Eerste en de Tweede Kamer maakt verandering van artikel 23 van de grondwet mogelijk. Het uit 1917 stammende artikel dat “de vrijheid van het bijzonder onderwijs betreffende de keuze der leermiddelen en de aanstelling der onderwijzers” eerbiedigt. Dit artikel staat – in seculiere woorden – het onderwijzen van een scheppingsverhaal toe waar geen evolutie in voor komt. Tevens laat het – in PVV taal – haatzaai-imams de sharia met de paplepel naar binnen gieten. Indien alle seculiere partijen voor verandering of schrappen van artikel 23 zijn, dan is daarvoor genoeg steun in beide Kamers. De onbegrijpelijke positie van de PVV is hierbij echter cruciaal.

Eerst iets over die grondwet, die verander je niet zomaar. In zowel de Eerste als de Tweede Kamer moet er twee maal over gestemd worden. Eerst over een overwegingswet, die met een gewone meerderheid moet worden aangenomen. Na erop volgende verkiezingen, dienen beide kamers met tweederde meerderheid in te stemmen. Tegenstanders zijn er met name in Christelijke hoek, waar het een gevoelige zaak is. [link op zondag niet bereikbaar] Maar slinkende zetelaantallen – met name bij het CDA – maakt het tegenhouden van zo’n verandering steeds moeilijker. Een solide seculiere tweederde meerderheid in beide kamers lijkt de komende jaren waarschijnlijk. Dat artikel 23 komt dus op de agenda. En of dat nu gebeurd of over enkele jaren hangt af van de PVV en de politieke handigheid van de oppositie.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Is religie slechts een mening?

, door

D66-raadslid Thijs Kleinpaste en prominent PvdA’er Marcel Duyvestein knalden er vorige week keihard in: ze stelden dat religie ‘maar’ een mening is. En daarom moet de overheid zich niet met religie bemoeien. In hun ogen worden religieuze mensen stelselmatig voorgetrokken ten opzichte van de niet-religieuze meerderheid: in het onderwijs, met de belasting, in de Grondwet. Kleinpaste en Duyvestein streken daarmee tegen de haren van christelijk Nederland in. SGP-, CDA- en ChristenUnie-jongeren, maar ook een progressieve christen uit GroenLinks stelden dat religie meer dan een mening is. Daar moeten Duyvestein en Kleinpaste rekening mee houden, zo stelden ze. Waar staan progressieve liberalen tussen de radicale anti-klerikale atheïsten en orthodoxe confessionele christenen?

De kern van het betoog van Kleinpaste en Duyvestein kwam op het volgende neer: “Het probleem zit hem in de neiging het geloof in god net even hoger te waarderen dan willekeurig welke andere mening. (…) Dan is het idioot dat de ene mening meer bescherming geniet dan de andere.” En daarom “[moeten] [p]rivileges voor religies en gelovigen dus zoveel mogelijk uit de wet- en regelgeving geschrapt worden”.

Daar tegenover stelde zich een groep politieke christenen van divers pluimage. Zo stellen een drietal jongeren vanuit CU, SGP en CDA: “[e]en religie, komt [in tegenstelling tot een mening] niet uit de mens voort, maar is een geopenbaarde waarheid met transcendente oorsprong”. En dat heeft volgens SGP-jongere Nijsink morele en politieke implicaties: “Het geloof in God, als moreel kader, verkies ik boven een relativerende visie waarin alles gelijk is en waar er geen mening boven een andere mening telt.” En juist daarom pleit hij voor de vrijheid van godsdienst, tegenover de gelijkstelling van meningen: “Wie gelijkheid afdwingt verkleint vrijheid en wie vrijheid predikt moet ervan doordrongen zijn dat vrijheid op den duur leidt tot ongelijkheid, omdat mensen niet gelijk zijn.” Theo Brand, een exponent van een progressief-christelijke traditie stelt dat: “dat kerken vaak plaatsen zijn waar liefdadigheid plaatsvindt, waar mensen zich bezinnen, waar ruimte is voor opvang van uitgeprocedeerde asielzoekers” niet erkend wordt door Duyvestein en Kleinpaste.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Competentiegericht leren? Boeien!

, door

SaillantLOGOZolang er onderwijs bestaat, zolang wordt er over geklaagd. De kritiek van de laatste jaren is wel erg fundamenteel: er wordt niet meer geleerd. Vooral het zogenaamde competentiegerichte onderwijs zou daar debet aan zijn. Ook luidt de kritiek dat er nauwelijks meer wordt les gegeven. Dus daarom maar terug naar toen? Eén ding is duidelijk: juist aan de onderkant van onderwijsland rommelt het. En dat is juist waar je gerommel het slechtst kunt gebruiken. Diversiteit in het onderwijsaanbod, in plaats van fusies, kan een oplossing zijn. Die vermaledijde wet op de vrijheid van onderwijs kan zo eindelijk nuttig worden ingezet.

Veel kennis heeft een houdbaarheidsdatum. Dus waarom kinderen nu iets leren dat bij hun diploma-uitreiking verouderd is. Het alternatief: competentiegericht leren. Niet zozeer proberen heel veel kennis in de kids te pompen, maar er voor zorgen dat leerlingen – vraaggestuurd – vaardigheden en houdingen krijgen waar ze een leven lang lerend profijt van hebben. Daar is iets voor te zeggen. Maar de kritiek – zowel van docenten als leerlingen zelf – is dat hierdoor te weinig geleerd wordt. Docenten moeten zich daarbij meer als een soort coach opstellen en leerlingen in relatieve vrijheid aan hun competenties laten werken.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Apart eten op de As Siddieqschool

, door

“In de pauzes moesten we apart eten. Wij mochten niet hetzelfde begroet worden als moslimonderwijzers, niet met het woord salem, vrede, want niet-moslims kunnen niet weten wat vrede is. Andersdenkenden worden bestempeld als ongelovig.”

Hennie Metsemakers klapt uit de school over haar voormalige werkgever, de As Siddieqschool. De lerares hield er misschien een iets te vrijzinnige visie op onderwijs op na, want het noemen van gebruiken van andere religies dan de islam leverde haar al een schorsing op. Maar je bent natuurlijk al snel vrijzinnig op een school waar je als leraar, volgens Metsemakers, de opdracht krijgt aan je leerlingen te vertellen dat het christendom zal worden afgeschaft.

Het lijkt niet een incident te zijn: eerder vertrokken al leraren vanwege de ‘uitzonderlijk orthodoxe houding van het bestuur’.

Fatima Elatik, prominente Amsterdamse PvdA’er, liet laatst merken diep te hebben nagedacht over het plaatsen van het fenomeen Wilders in de wereldgeschiedenis. Misschien kan ze hier ook eens hard over nadenken. Er zijn vast historische gebeurtenissen die vergelijkbaar zijn met de praktijken op de As Siddieqschool zoals Metsemakers die verwoordt.