Kunst op Zondag | Een nacht in Madrid

Bij het begin van dit moppie muziek zou je kunnen denken dat het van deze tijd is. Wat er daarna volgt doet wel ietsje ouder vermoeden. Maar dan komt er weer eens stukje wat net zo goed onder ‘hedendaagse gecomponeerde serieuze muziek’ (wel met een kwinkslag) lijkt te vallen. Of wordt er een loopje genomen met barokke muziek? Nou ja, dit strijkkwintet speelt ‘Musica notturna delle strade di Madrid. Opus 30, No. 6, gecomponeerd door Luigi Boccherini (1743 – 1805). Ofwel 'eine kleine Nachtmusik' uit Madrid. De compositie is 243 jaar oud (hoor ik daar ergens in het laatste deel een soort ‘lang zal ze leven’?), de uitvoeringen klinken tegenwoordig of het van deze eeuw is. Awel, het moppie muziek verhaalt van de geluiden die ’s nachts in de straten van Madrid te horen zijn. Althans, in de tijd van Boccherini. De klok van een kerk die oproept voor het Ave Maria gebed, trommels van soldaten, blinde bedelaars die door de straten schuifelen, de kraaltjes van de rozenkrans, straatzangers die langslopen, nog een trommel en als de nacht ten einde loopt trekt ook de militaire nachtwacht zich terug uit de straten van Madrid. Waarmee ik maar wil zeggen: goedemorgen! https://www.youtube.com/watch?v=qRQs-ZBUL4E

Closing Time | Tien vingers en een viool

Gisteren zagen we heel het gezin La Berge Dramm op de bühne van Closing Time, vandaag alleen de dochter in de spotlights.

Diamanda La Berge Dramm speelt hier het door Gart Knox voor viool gecomponeerde ‘Ten Fingers’. Een fraai combinatie van pizzicato en percussie. Het is een van de acht stukjes uit ‘Violin Spaces’. Elk stukje behandelt een specifieke speeltechniek voor viool.

Het idee is geïnspireerd op het gegeven dat musici niet alleen complete muziekstukken oefenen, maar los daarvan ook verschillende technieken oefenen. Zoals een voetballer zijn baltechniek moet onderhouden, zo onderhoudt een musicus ook zijn/haar technieken.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Schermafbeelding concert Picatrix in Museum Speelklok 2017

Kunst op Zondag | Picatrix

Nora Mulder is pianiste, improvisator en instrumentenbouwer. Ze is artistiek leider van 7090, een collectief kunstenaars die (muzikale) performance, geluidskunst en installatiekunst maakt.

In 2019 kreeg ze voor haar werk de Willem Breuker Prijs. Volgens de jury is Nora Mulder “een echt authentieke, muzikaal erudiete en eigenzinnige musicus, die de term ‘mensen-muziek’, ooit door Willem Breuker bedacht, ruimschoots eer aan doet.”

Mary Oliver is violiste,  hoogleraar aan de Hogeschool voor de Kunsten Amsterdam en maakt deel uit van het wereldvermaarde ICP (Instant Composers Pool), ooit opgericht door pianist Misha Mengelberg (in 2017 overleden), drummer Han Bennink en rietblazer Willem Breuker (ook veel te vroeg overleden in 2010).

Greetje Bijma is zangeres, of moeten we ‘stemkunstenares’ zeggen? Lang geleden werkzaam als leerkracht voor kleuters, als improviserend musicus volledig autodidact, en in 1990 de eerste vrouwelijke winnaar van de Boy Edgar Prijs.

Gezamenlijk vormen ze Picatrix. In 2017 maakten ze hun debuut op het Le Guess Who? Festival in Utrecht. In januari 2019 kwamen ze twee dagen bij elkaar om in Splendor (wij schreven daar hier over) hun eerste cd op te nemen.

Gaat u er even voor zitten en geniet van het bijna drie kwartier durende concert dat in 2017 in Museum Speelklok plaatsvond.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Funk de viool

Je staat als solist op het programma, dan wil je ook solo. Dat er een heel orkest zit te wachten tot je klaar bent, ach, het orkest wordt toch wel betaald.

Maar violist Josef Špaček speelde ‘Funk the string’ niet zomaar. Om te beginnen natuurlijk om zijn virtuositeit even alle ruimte te geven. Maar ook om duidelijk te maken dat er aardig wat overeenkomsten zijn met het ‘grotere werk’ dat hij diezelfde avond moest spelen: het eerste vioolconcert van componist Bohuslav Martinů.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Closing Time | Kronos Quartet

Het Kronos Kwartet (sinds 1973) speelt drie stukken in dit Tiny Desk Concert van NPR Music.

Het is me een raadsel waarom dit kwartet zich heeft vernoemd naar een mythsich wezen dat zijn eigen kinderen opvrat en ze later ook weer uitspuugde. Ja, die Kronos deed het op zijn manier.

Over een maandje of negen wordt het kwartet in Utrecht verwacht. Dan lopen ze al weer tegen hun vijftigjarig bestaan aan (in 2023). U ziet: wellicht het meest inclusieve strijkkwartet (ze spelen oud en hedendaags klassiek, pop- en jazzmuziek, volksmuziek en combinaties van dat al) is ‘foverer young’.

Closing Time | Water

Hoe komt de in Amerika geboren en getogen Brittney Denise Parks er bij als artiestennaam voor ‘Sudan Archives’ te gaan? Dat vertelde ze in dit interview.

My mom nicknamed me “Sudan,” and that country happens to have a lot of violin music, which I thought was really cool. “Archives” refers to the musicologist archives that I always try to find, but it also means if you wanna be yourself, you gotta dig deep.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende