Law enforcement gone wrong

Hugo Chavez dreigt de oliekraan naar de VS dicht te draaien als Exxon niet een herziene deal over Venezolaanse olie accepteert. Dit is het antwoord van Venezuela op een actie van het Amerikaanse Exxon dat afgelopen donderdag via de rechter er in is geslaagd om 12,3 miljard dollar (8,5 miljard euro) aan tegoeden van de Venezolaanse staatsoliemaatschappij PdVSA te laten bevriezen (NRC). Wie is de sterkste in dit conflict? Wie is hier David en wie is Goliath?

Chavez wil dat met o.a. hogere belastingen voor Exxon meer oliegeld richting de sloppenwijken laten stromen: een nobel streven als we deze flamboyante president op z’n woord mogen geloven. Het dreigement dat Venezuela nu uit zou de olieprijs explosief kunnen laten stijgen, 200 dollar wordt zelfs genoemd. Maar anderzijds kan Venezuela ook niet zonder het oliegeld uit de VS. Op het eerste gezicht lijkt het een dappere daad van het ‘kleine’ Venezuela om de grootste particuliere oliemaatschappij ter wereld en het machtigste land op aarde uit te dagen. Wederzijdse afhankelijkheid doet -net als in de mythologie- de machtsverhouding tussen David en Goliath echter snel omklappen.

Wie denkt aan de ‘machtige olieindustrie’ denkt aan bedrijven als Exxon, Shell en BP. Toch hebben deze particuliere bedrijven ‘slechts’ zeggenschap over 10% van de wereldolieproductie (Economist). De rest, 90% is in handen van staatsbedrijven en het lijkt erop dat nationale oliebedrijven als Gazprom en het Saoedische Aramco hun positie alleen nog maar versterken. Kijk maar naar de recente move van Moskou in het Sakhalin II project ten koste van Shell en ten faveure van Gazprom (RTLZ). Ook de situatie in Venezuela toont hoe relatief zwak particuliere oliebedrijven soms staan tegenover een overheid die op haar strepen gaat staan. Als het Venezuela lukt om haar olie elders te slijten -wat opzich lastig is aangezien deze olie een hoog zwavelgehalte heeft waar raffinaderijen buiten de VS niet op ingesteld zijn- dan staan Exxon en de VS in principe machteloos. Of zouden de VS (onder leiding van Obama/McCain) hier een militaire invasie voor over hebben? Vooralsnog lijkt het Hugo David Chavez de beste kaarten te hebben om Goliath Exxon op de knieën te krijgen.