De noodzaak van burgerparticipatie

De Haagse stolp krijgt steeds meer trekken van een woning bij Zeerijp. De ene schok is nog niet voorbij of de andere dient zich aan. En een oplossing ligt niet in het verschiet. De woning vertoont scheuren en is onstabiel geworden. Het gezin dat er woonachtig is doet niet veel anders dan te trachten het hoofd boven water te houden, maar de psychische schade is inmiddels ook aanzienlijk. Verwijten over en weer en een groeiende inertie is waar de familie inmiddels aan lijdt. Ze zitten achter stapels dossiers en paperassen terwijl de rommel in huis zich opstapelt. De deur klemt en bezoek wordt niet op prijs gesteld. De buren maken zich zorgen. Ik kan met deze parabel nog een tijdje doorgaan maar duidelijk is dat men er in Den Haag niet echt meer uitkomt. Misschien komt er een nieuw kabinet, samengesteld uit de vier partijen die zijn gestruikeld over de Toeslagen-affaire, maar veel nieuws hoeven we daar niet van te verwachten. D66 de enige partij van wie de mensen misschien nog hopen dat deze een frisse wind zou kunnen brengen is inmiddels een ‘systeem’-partij geworden volgens hun wetenschappelijk bureau.[1] Van Mierlo stelde in 1967 nog in een paginagrote advertentie in de krant: “Ons politiek bestel is ziek en moe. Het schippert, het weifelt. Zeurt. Wat kunnen wij doen om het te herscheppen – weer fair en vitaal te maken?” Nou, niet mevrouw Van Huffelen (staatssecretaris van Financiën) aan het roer van het zinkende schip van de Kindertoeslagen-affaire dat zij vlot zou moeten trekken en trouwens ook niet mevrouw Olongren in de regen met stukken rond laten lopen of de stemprocedure dusdanig laten herzien dat burgers niet meer begrijpen op wie ze moeten gaan kiezen dadelijk [2] zou ik nu 55 jaar later zeggen. Tja, dat zei Van Mierlo in 1967 dus, niet voorziende dat er een Mark Rutte premier zou worden, die er op een ongelooflijk knappe manier in slaagt om de gekste dingen uit te halen, zodat de partijen die met hem samenwerken flinke klappen krijgen en toch zelf overeind blijft. Democratische vernieuwing was de leus. Hij vond dat het ‘regentendom’ zich niet openstelde voor ‘gewone’ mensen. Na het min of meer echec van de focus op referenda gaan in onze tijd andere landen ons voor in het gebruikmaken van een nieuwe tool namelijk: burgerpanels. In Frankrijk heeft een dergelijk burgerpanel dat zich moest buigen over de klimaatcrisis en de energietransitie heel succesvol gewerkt. Alleen toen het politiek geïmplementeerd moest worden ging het mis. Haal je de koekoek! Stel dat je zoiets in Nederland zou instellen, waarop overigens Alex Brenninkmeijer nu studeert, en ze komen met aanbevelingen om per direct op te houden met de CO2-opslag onder de grond, dan wordt zoiets niet met gejuich ontvangen. Met name niet door de partijen die daarin een mogelijkheid zien om niet echt substantieel iets aan de CO2-uitstoot van de fossiele industrie te hoeven doen. Kortom de inzet van burgerpanels is leuk maar de uitkomst ervan moet wel passen binnen de lijnen van de grootste partijen en met name dus de VVD. In Frankrijk: Macron moet er wel wat in zien natuurlijk. Enfin, ik heb een ander idee, een beetje out of the box. Van Huffelen kan het duidelijk niet aan. De Raad van Europa heeft zich er al mee bemoeid en Nederland gekapitteld over de politieke en ambtelijke cultuur naar aanleiding van de Toeslagen-affaire [3]. Zulke negatieve boodschappen richting ons land komen tegenwoordig niet alleen van de Raad van Europa. Is het misschien een idee om onder leiding van de inmiddels afgetreden Amsterdamse ombudsman Arre Zuurmond een aantal gepensioneerde juristen te zetten op de dossiers die mevrouw Van Huffelen en haar Uitvoeringsorganisatie Herstel Toeslagen niet meer kunnen behappen??? Ik meld mezelf onmiddellijk aan. Dan combineer je het nuttige met het aangename. De oudjes die nog scherp van geest zijn en zich dagelijks afvragen of ze nu naar Frankrijk zullen gaan of toch maar weer eens wat verder weg, zullen ongetwijfeld met liefde en enthousiasme zich storten op deze nieuwe uitdaging: Hoe de failliete boedel van het ministerie van Financiën er weer bovenop te helpen? En natuurlijk vooral de slachtoffers eindelijk recht te doen!!! [1] NRC Opinie 13 oktober: “D66 moet via de Eerste Kamer de nieuwe coalitie naar links trekken”. [2] Zij wil ipv namen cijfers zetten bij de te kiezen personen, begrijp ik. [3] Zie Trouw van 12 oktober: “Versterking positie parlement en Kamerleden moet nieuwe toeslag-affaire voorkomen”. Dit artikel verscheen eerder op www.joycehes.nl

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.