Hoop versus chagrijn

De grote opkomst bij de Feminist March in Amsterdam gaf me weer wat hoop. Hoop dat mensen de zuurrechtse wind die over de aardkloot waait zo langzamerhand wel zat zullen worden. Het valt toch niet vol te houden dag in dag uit het chagrijn van boze machtswellustelingen over ons heen te krijgen? Wat zijn dan de tekenen van hoop dat het tij gekeerd kan worden? De peilingen: volgens Maurice de Hond (in de tabel hieronder MdH) is de huidige coalitie de meerderheid in de Tweede Kamer kwijt en verliest ruim twintig zetels. Een trend die al wat langer gaande is, getuige ook de Peilingwijzer (in de tabel AP = alle peilingen). Maar er is meer. Vandaag begint een 10- daagse estafettestaking tegen de bezuinigingen op het hoger en wetenschappelijk onderwijs. De aftrap is vandaag in Leiden  en 15 april wordt de staking afgesloten in Maastricht (zie persbericht). In Amerika gingen wetenschappers afgelopen vrijdag de straat op tegen Trumps bezuinigingen op wetenschappelijk onderzoek. Op Bluesky stelde iemand voor tegelijkertijd met Amerikanen te protesteren tegen de Trump dictatuur. In Amerika wordt op 14 maart een ‘nationale mars naar Washington’ gehouden. Op Bluesky werd het idee geopperd om dat hier te ondersteunen: Kunnen we in Nederland aansluiten door te demonstreren bij de Amerikaanse ambassade? Gelijk een signaal naar Wilders dat we zijn steun voor Trump verafschuwen Niet alle Amerikanen laten het chagrijn van Trump zomaar over hun kant gaan. Het wanstaltige optreden van Trum zijn maatje Vance tegen Zelensky leidde tot diverse protesten. Dat zijn die kleine tekenen van hoop. Het speelkwartier van de ultrarechtse populisten mag nu wel snel voorbij zijn, vooraleer we in nog grotere puinhopen zitten. Als u ook denkt ‘het is nu wel mooi genoeg geweest met al dat chagrijn’, weet dan: u bent niet alleen.

Door: Foto: R4vi (cc)
Foto: Flagmap of Wallonia (bron)

Het raadsel van Wallonië: Waarom radicaal rechts niet van de grond komt in Franstalig België

ANALYSE - Na bijna vijfhonderd dagen onderhandelen heeft België eindelijk een nieuwe federale regering. Dankzij een recente aflevering van ‘Zondag met Lubach’ weten de meeste Nederlanders dat onze zuiderburen een bijzonder complex politiek systeem hebben. Maar voor comparatief politicologisch onderzoek is België een ideale casus. Ondanks vergelijkbare omstandigheden (een identiek kiesstelsel, gelijktijdige verkiezingen etc.) vindt men in één land twee compleet verschillende partijsystemen.

Van oudsher zijn radicaal rechts-populistische partijen succesvoller in Vlaanderen dan in Wallonië. Al in het begin van de jaren 1990 wist het Vlaams Belang (VB, toenmalig Vlaams Blok) een groot aantal kiezers te overtuigen en boekt sindsdien regelmatig verkiezingswinsten. Wallonië kent daarentegen (nog) geen succesvolle radicaal rechts-populistische beweging. Hoe komt dat?

In een recent verschenen wetenschappelijk artikel onderzoek ik deze vraag. Vanuit een puur theoretisch perspectief is het electoraal succes van rechts-populistische partijen een kwestie van vraag en aanbod. Enerzijds moet er een voedingsbodem zijn, oftewel: er moeten voldoende kiezers zijn die zich aangetrokken voelen door radicaal rechts-populistische partijen. Anderzijds moet er ook een geloofwaardige rechts-populistische partij zijn die deze vraag in stemmen kan vertalen.

De vraagzijde

Uit bestaand onderzoek blijkt dat er wel degelijk een voedingsbodem bestaat voor radicaal rechts in Wallonië. De Franstalige regio van België presteert op economisch vlak ondermaats, en de werkeloosheid is er hoger dan in het noordelijke gedeelte. Bovendien doet migratie er de gemoederen net zo hoog oplopen als in Vlaanderen. Uit kiezersonderzoek blijkt telkens weer dat er nauwelijks verschillen zijn tussen Vlamingen en Walen. De mythe van een rechts Vlaanderen en een links Wallonië kan dan ook definitief worden begraven. Kortom: het potentiële electoraat voor een radicaal-rechtse partij is minstens even groot in Vlaanderen dan in Wallonië. Dat deze partijfamilie minder succes kent in Wallonië dan in Vlaanderen kan met andere woorden niet simpelweg worden toegeschreven aan de houding van de kiezers.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Quote du Jour | de gevolgen van ultrarechts autoritarisme in Hongarije

Police in Hungary on Wednesday at 6am detained an opposition politician, János Csóka-Szűcs, in Gyula, a small town in Békés County, the media outlet Magyar Narancs reported. Csóka-Szűcs is the local leader of an opposition movement called the Kossuth Circle and a supporting member of the Momentum party. Police raided his home and seized his mobile phone and computer, and he was detained and interrogated at the local police station.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.