Wie van de acht: de verliezers

Nieuwe politieke partijen begonnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. In de korte serie ‘Wie van de acht?’ zochten we uit of er kanshebbers bij waren. De (nog onofficiële) uitslag wijst uit: ze stonden  op achterstand, ze bleven op achterstand. De Piratenpartij-De Groenen (gezamenlijke lijst, jongerenpartij LEF, de sociaaldemocratische Splinter, de libertaire LP,  de Politieke Partij voor Basisinkomen, PartijvdSport, Nederland met een PLAN en Samen voor Nederland (allen in dit artikel beschreven) zijn nog niet eens in de buurt van één zetel gekomen. Hier het aantal stemmen dat ze hebben gehaald (bron: NOS), vergeleken met hun resultaten bij de vorige verkiezingen. De vier partijen die ook in 2021 meededen hebben verlies geleden. Waarbij opgemerkt moet worden dat de stemmen ‘Samen voor Nederland’ niet helemaal zuiver vergeleken kunnen worden. De partij komt voor uit de beweging die tegen de Covid-maatregelen waren. In 2011 deed de partij niet mee, maar wel waren twee andere partijen uit dezelfde hoek present. Blanco lijst 30 (partij van Anna Zeven en Willem Engel, later Hart voor Vrijheid geheten) en Vrij en Sociaal Nederland haalden in 2021 respectievelijk   8.277 en 942 stemmen. ‘Nederland met een PLAN’ had aardig wat kandidaten uit de hoek van ‘Hart voor Vrijheid’ op de lijst staan. Als we de stemmen voor deze partij optellen bij die van ‘Samen voor Nederland’, dan zouden we kunnen stellen dat de anti-coronabeweging nu zo’n 1.593 stemmen meer wist te trekken dan in 2021. De Piratenpartij en ‘De Groenen’ hadden in 2021 geen gezamenlijke lijst en haalden toen respectievelijk 22.816 en 119 stemmen. Het spektakel van lijsttrekker Daniël van Duyn, als behanger en als deelnemer aan het slotdebat, heeft de partij LEF geen spectaculair aantal stemmen opgeleverd. Misschien hebben veel jongeren toch ook strategisch gestemd en hebben voor oudjes als Wilders, Timmermans of Omtzigt gekozen? De LP (libertaire partij) heeft het met 4.192 stemmen moeten afleggen tegen Belang voor Nederland (53.224 stremmen). In OP1 (21 november) zat BVNL-lijsttrekker Wybren van Haga klinkklare libertaire taal uit te slaan. Soevereiniteit is belangrijk, soevereiniteit van Nederland, van individuen, van families, van bedrijven. Misschien ingefluisterd door Toine Manders (nr. 44 op de lijst van BVNL), die ooit lijsttrekker en lijstduwer voor de LP was. Hekkensluiters ‘PartijvdSport’ en ‘Politieke Partij voor Basisinkomen’ kunnen zich met elk 0,04% van de stemmen af gaan vragen of een ‘politieke bestaanszekerheid’ wel hun toekomst moet zijn. Eén ding is zeker: dit waren niet de verkiezingen voor nieuwe partijen.

Door: Foto: Logo's nieuwe politieke partijen TK Verkiezingen 2023
Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Het grote Sargasso verkiezingstopic en liveblog

, door

Vandaag is de dag. Wat voor dag moet nog blijken, maar het ziet er voor de gemiddelde Sargasso-bezoeker niet al te best uit. Een nieuwe ruk naar rechts en krijgt links wederom klappen, of valt het mee? En waarom lijkt Nederland nu al een aantal verkiezingen tégen het eigenbelang in te kiezen? Wat doet links fout?

Sargasso is ook benieuwd: U heeft misschien al gekozen, of gaat nog kiezen. Op wie en waarom? Waar hoopt u op? Wat worden de verrassingen? Of u geeft er dit jaar helemaal de brui aan? En vergeef ons onze afkeurende reflex, ook dan zijn we benieuwd naar het waarom.

Genoeg gespreksonderwerpen in ieder geval, onder dit topic kunt u al uw vragen, opmerkingen, voorspellingen, ergernissen en favoriete huisdieren kwijt. Na afloop graag wel weer ophalen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Waan van de dag

Rechtsstaat en mensenrechten in verkiezingsprogramma’s

, door

Ons overzicht van stemwijzers en stemhulpen is weer aangevuld. Een door de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) ingestelde commissie heeft net als bij voorgaande verkiezingen een groot deel van de verkiezingsprogramma’s langs de rechtsstatelijke meetlat gelegd: bij tien van de achttien onderzochte partijen zijn voorstellen aangetroffen die de toets aan de minimumnormen van de rechtsstaat niet kunnen doorstaan. In 2021 gold dit voor zeven van de veertien onderzochte partijen. Amnesty International presenteert een ‘mensenrechtenwijzer’ met een overzicht van standpunten van partijen met betrekking tot dertien stellingen. En er is een tweede Jongerenkieswijzer, waarbij je (met de mobiele versie) door twintig stellingen heen kunt swipen.

Foto: Logos partijen overig 2023

Wie van de acht: dan hebben we deze partijen nog

, door

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag in vogelvlucht: LP (Libertaire Partij),  Politieke Partij voor Basisinkomen, Nederland met een PLAN, Samen voor Nederland en Partij voor de Sport.

Kort dag

Nog maar één dag en dan is het stemmen geblazen. In krap 4,5 maand hebben politieke partijen zich voorbereid op de Tweede Kamerverkiezingen. Afgedwongen omdat Rutte IV het vroegtijdig voor gezien hield. Dat is kort dag, in aanmerking genomen dat als het kabinet de reguliere zittingsduur had uitgezeten, we pas in maart 2026 naar de stembus zouden zijn gegaan.

Mede om die korte voorbereidingsperiode hebben we niet uitgebreid stil kunnen staan bij alle acht partijen die meedoen en niet eerder Kamerzetels haalden. Daarom op de drempel naar het verkiezingsfeest 2023: dan hebben we deze partijen nog…..

LP (Libertaire Partij)

De Libertaire Partij doet voor de vijfde keer een poging de Tweede Kamer te bestormen. De partij werd in 1993 opgericht (toen als ‘Libertarische Partij’) en nam in 1994, 2012, 2017 en 2021 deel aan de Tweede Kamerverkiezingen. Zonder succes. Ook bij Provinciale Statenverkiezingen (2015) en gemeenteraadsverkiezingen (2014 en 2018) kwam de partij niet aan de bak.

Foto: James Royal-Lawson (cc)

AI als stemhulp

, door

Met nog een week te gaan tot de Tweede Kamerverkiezingen, telt ons overzicht van stemwijzers en stemhulpen meer dan 30 tools en overzichten die je helpen je stem te bepalen. Naast de bekende StemWijzer en meerdere varianten van het Kieskompas, zijn er zeven kieswijzers met stellingen over specifieke onderwerpen en nog eens zeven stemhulpen die je stem bepalen op basis van historisch stemgedrag van partijen in de Tweede Kamer in de afgelopen jaren. We vonden daarnaast vijftien overzichten van standpunten op specifieke onderwerpen zoals klimaat, vrouwenrechten, duurzame economie, open overheid en mensenrechten.

De opkomst van generatieve AI die zelf teksten en beelden kan maken – denk aan ChatGPT en DALL-E – zorgt uiteraard voor een aantal nieuwe stemhulpen gebaseerd op AI. Kieswaizer, gemaakt door een softwarebedrijf, is de meest experimentele AI-tool die we tegenkwamen. Na het beantwoorden van tien door kunstmatige intelligentie gegenereerde vragen worden de antwoorden geanalyseerd met behulp van AI en rolt er een persoonlijke stemadvies uit. In de disclaimer lezen we: “geen garanties voor de juistheid, volledigheid of geschiktheid van de verstrekte informatie.” WijsStemmer [edit: is inmiddels offline] is een AI-chatbot die vragen beantwoordt over de verkiezingsprogramma’s, met verwijzingen naar de relevante passages in de verkiezingsprogramma’s. Je kunt ook kiezen voor ‘simpele taal’ maar ons viel op dat deze versie niet altijd het volledige standpunt weergeeft. De AI-stemwijzer is een simpele tool die je helpt met het doorzoeken en vergelijken van verkiezingsprogramma’s. Het meest verrassend is de AI-toepassing van de Stichting Politieke Academie die met behulp van DALL·E 3 – een AI die beelden creëert uit tekstuele beschrijvingen – verkiezingsprogramma’s visualiseert.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Waan van de dag

Weer een update overzicht stemwijzers TK2023

, door

Het Kieskompas ‘met een vleugje regio’ is online, hoewel het aandeel ‘regio’ in de 30 stellingen nog steeds zeer gering is, maar misschien is dat ook wel een juiste weergave van het politieke landschap. Verder hebben we in de afgelopen dagen ook YoungVoice toegevoegd, de stemwijzer van ProDemos voor jongeren, en overzichten van standpunten over natuur en meer democratie. Vandaag komt ook de Dierenkieswijzer online. Aanvullingen ontvangen we graag via ons contactformulier.

Foto: Logos partijen LEF

Wie van de acht: LEF – Voor de Nieuwe Generatie

, door

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag: LEF – Voor de Nieuwe Generatie.

Natuurlijk stond Buitenhof ook afgelopen zondag in het teken van de Tweede Kamerverkiezingen. Deze keer met de lijstrekkers van Partij voor de Dieren, D66 en BBB. En met een entr’acte, uitgevoerd door een speciale gast: de behanger van LEF.

Presentator Pieter Jan Hagens bleek te falen qua live journalistiek. Hij deed in ieder geval of hij zijn ogen niet kon geloven (“ik kan niet precies lezen wat er op staat”). Esther Ouwehand kon het wel waarderen (“Ik mag het wel, een beetje buiten de lijntjes kleuren”). En die mevrouw van BBB bleek niet in staat buiten haar denkraam te kijken en zag het verschil niet tussen ludieke acties en aanslagen (“Ik vind het eng dat iemand zomaar op een ladder klimt en een actie uitvoert. Nu is het een poster, maar een ander met wél kwaad in zin, kan zo op een idee worden gebracht en met zwaarder geschut komen.”)

Foto: DALL·E-2023-10-27-21.59.12 Een groep diverse mensen van verschillende afkomsten en geslachten staan in een halve cirkel met boeken in hun handen

Verkiezingsprogramma’s over taal: NSC, BBB, Denk

, door

ANALYSE - Marc van Oostendorp heeft de verkiezingsprogramma’s doorgeworsteld en zocht naar de standpunten over taal en literatuur. Het eerste artikel (met VVD, PVV, JA21 en FvD) verscheen ook bij Sargasso. Op zijn eigen webstek volgden analyses van de programma’s van CDA, CU, SGP (30 oktober), PvdA/GL, BIJ1, SP, PvdD (1 november), D66 en Volt (3 november) en gisteren sloot hij af met NSC, BBB en DENK, hieronder integraal overgenomen.

Tenzij er de komende tijd ineens nog een partij uit het niets als een komeet komt opklimmen. zijn we aan de laatste partijen in dit overzicht beland, die eerlijk gezegd weinig meer met elkaar gemeen hebben dan dat ze allemaal betrekkelijk laat waren met het formuleren van hun verkiezingsprogramma.

NSC

De partij van Pieter Omtzigt heeft de meest complete tekst over een regionaal taalbeleid – wat sowieso naast het Engels op de universiteit hét taalonderwerp is bij de huidige Tweede Kamerverkiezingen:

Regionale talen

Regionale identiteiten en culturen verdienen erkenning, waardering en bescherming. Hierover zijn concrete afspraken gemaakt in het Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden en in het Kaderverdrag inzake de bescherming van nationale minderheden. Deze afspraken moeten serieus worden nageleefd. We zetten hierbij in op bewustwording, zichtbaarheid en een stevige wettelijke verankering en naleving van de verdragen.

  • We houden ons aan de verplichtingen uit het Europees Handvest en het Kaderverdrag om in het onderwijs goed aandacht te besteden aan regionale geschiedenis, cultuur en taal, zoals het Fries, Nedersaksisch, Limburgs, Jiddisch en Sinti-Romanes.
  • Wij erkennen het belang van andere Europese (taal)minderheden en bevorderen de samenwerking tussen de verschillende taalregio’s.
  • Het Fries is een officiële taal in Nederland en moet in de Grondwet worden erkend. Dat geldt ook voor de Nederlandse taal zelf en voor de Nederlandse Gebarentaal.
  • Wij werken vanwege de relatie met de eilanden Aruba, Bonaire en Curaçao actief mee aan het verbeteren van de taalpositie van het Papiaments.
Waan van de dag

Update overzicht stemwijzers TK2023

, door

Vanaf vandaag kan het Kieskompas weer ingevuld worden en daarmee telt ons overzicht van stemwijzers 20 actieve stemhulpen. In tegenstelling tot de StemWijzer en veel andere stemhulpen geeft het Kieskompas geen ranking van partijen maar laat het je eigen positie en de positie van partijen zien in het ‘politieke landschap’ dat wordt weergegeven als een assenstelsel met twee dimensies: een sociaal-economische dimensie (links/rechts) en een sociaal-culturele dimensie (progressief/conservatief). Er zijn aparte Kieskompassen voor de thema’s wonen, zorg en energie en er is een Kieskompas met gesproken tekst en uitleg van moeilijke begrippen. Nieuw is ‘KiesHart’ waarmee je kunt ontdekken op welke politicus je het meest lijkt qua ’type mens’. Aan het overzicht van stemwijzers hebben we ook diverse overzichten en analyses van standpunten over specifieke thema’s toegevoegd (o.a. feministische onderwerpen, duurzame economie en beleid rondom ongedocumenteerde mensen).

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Wie van de acht: Piratenpartij – De Groenen

, door

Nieuwe politieke partijen beginnen bij voorbaat op achterstand in de ‘ratrace naar het pluche’. Landelijke media besteden amper tot geen aandacht aan ze. Zitten er toch kanshebbers bij? Dat zoeken we uit in de korte serie ‘Wie van de acht?’ Vandaag: Piratenpartij – De Groenen.

PvdA en GroenLinks zijn niet de enige partijen die gezamenlijk de verkiezingen in gaan. Ook de Piratenpartij en De Groenen trekken gezamenlijk op (lijst nr. 17). Dat doen ze al wat langer en de samenwerking heeft in ieder geval drie keer op een rij een zetel opgeleverd in het waterschap AGV (Amstel, Gooi en Vecht).

Verder hebben ze, samen met de Basis (Partij voor Basisinkomen) zetels in vier Amsterdamse stadsdeelcommissies. De Amsterdamse gemeenteraad bleek nog een bruggetje te ver.

Niet echt nieuw

De Piratenpartij en de Groenen zijn geen nieuwe partijen, maar omdat ze niet eerder een zetel in de Tweede Kamer haalden worden ze wel als zodanig gezien. Dat doet natuurlijk een beetje onrecht aan de geschiedenis van de partijen.

De Groenen is de oudste ‘bloedgroep’ van lijst 17. In 1983 opgericht onder de naam ‘Europese Groenen’, later omgedoopt tot ‘Federatieve Groenen’ (1985).  Vier jaar later werd het ‘De Groenen’.

Volgende