Sturen met techniek

Kan techniek stimuleren dat mensen de juiste keuze maken zonder hen daartoe te dwingen? Ja, leert de zware sleutelhanger in hotels. Tussen individuele keuzevrijheid en sturing door de overheid bestaat altijd een zekere spanning. Het Wetenschappelijk Bureau van GroenLinks en de GroenLinks Academie verkennen een 'derde weg' met een lezingencyclus over 'vrijzinnig paternalisme'. Emeritus hoogleraar filosofie Hans Achterhuis sprak op de laatste discussieavond van de cyclus over de mogelijkheid techniek in te zetten bij het stimuleren van mensen om de moreel juiste keuze te maken zonder hen daartoe te dwingen. Vrijzinnigheid en moralisme hoeven dus niet tegenover elkaar te staan. Neutrale techniek bestaat niet Het klinkt raar: techniek die mensen stimuleert de juiste keuze te maken. Is techniek niet gewoon een neutraal middel? Achterhuis: "Er is een common sense opvatting over techniek die stelt: mensen hebben een bepaald doel en technische middelen kunnen helpen om dat doel tebereiken. Dat is ook de mening van de Amerikaanse National Rifle Association: guns don't kill people, people kill people." Maar volgens Achterhuis is de relatie tussen de mens en de techniek veel complexer. Apparaten hebben invloed op de keuzes die we maken: "Neem de zware bal die aan hotelsleutels hangt. Je kunt die sleutel met zo'n bal in je zak niet makkelijk vergeten." En zo word je eraan herinnerd om de sleutel in te leveren. De zware sleutelhanger doet als het ware een beroep op je.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De trut en de valk

, door

tourdujourVerbazend nieuws uit de Tour de France: er rijdt een man met drie remmen. Pardon? Drie remmen? Een fiets bestaat toch uit 1 zadel, 1 stuur, 1 ketting, 2 wielen, 2 remmen en een heleboel versnellingen? Kennelijk niet altijd. De fiets van de Cofidisrenner Minard is anders.

Dit gegeven houdt mij bezig. Waar heeft Minard drie remmen voor nodig? Is hij van plan om zo hard op de bochten af te stuiven, dat twee remmen niet volstaan om zijn momentum binnen de veilige marges van de bocht te houden? Heeft hij ook een derde wiel met een derde velg waar de derde rem op vastzit?
Nadere bestudering van de fiets van Minard leert dat het laatste in elk geval niet waar is. Zijn fiets heeft dus twee wielen en drie remmen.

Zitten remblok nummer vijf en zes nu op het voorwiel of op het achterwiel? Basale fysica leert dat met hoge snelheid aanremmen op het achterwiel weinig zin heeft. Hoe die basale fysica werkt weet ik ook niet, maar mensen die ingenieur zijn, en mensen die bouwkunde hebben gestudeerd verzekeren mij ervan. In bochten moet je hard aanremmen op je voorwiel, omdat daar meer gewicht op zit ofzoiets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.