Dit verslag voor Kunst op Zondag komt vanuit het Natural History Museum in Londen. Vanaf zijn hoge marmeren troon kijkt Darwin ons aan. Het skelet van een grote blauwe walvis (Balaenoptera musculus) dat voor hem hangt, overspant de grote ontvangstruimte van het museum. Een bezoek aan dit museum met ruim 80 miljoen ‘bewoners’ voelt als in de film ‘Een nacht in het museum’ een boek van Milan Trenc en een film met Ben Stiller. In dit museum ‘wonen’ beroemde historische dieren, de collectie varieert van minuscuul klein tot mega groot. De toegang is gratis.
[caption id="attachment_341065" align="aligncenter" width="450"] In het midden van de Hintze Hall, op zijn troon, zit Darwin (1885) © foto Wilma Lankhorst. Beeld © Joseph Boehm (1834-1890)[/caption]
Charles Darwin en de Beagle
Charles Robert Darwin (1809-1882) is bekend en beroemd vanwege zijn evolutietheorie. Zijn theorie beschrijft hij in 1859 in de eerste uitgave van het boek ‘On the Origin of Species’. Hierin lees je dat ontwikkeling van soorten wordt gestimuleerd door natuurlijke selectie, de ‘survival of the fittest’. Van 1831-1836 reisde hij mee op de onderzoekreis aan boord van het zeilschip de Beagle. Op deze wereldreis bezochten ze Zuid-Amerika, Australië, het zuiden van Afrika en verschillende eilandengroepen in de Grote en Indische Oceaan. Overal bestudeerde Darwin de plaatselijke dieren, planten, fossielen en de geologie. Na deze reis heeft hij veel tijd gewijd aan het onderzoeken en het classificeren van de verzamelde voorwerpen. Zo ontwikkelde hij zijn theorie over het ontstaan van soorten.
[caption id="attachment_341064" align="aligncenter" width="450"] Plattegrond van het Natural History Museum © foto Wilma Lankhorst.[/caption]
Keuze uit vijf collecties
Het is wel handig om vooraf na te denken wat je graag wilt zien. De selectie uit de 80 miljoen objecten die je kunt zien, zijn verdeeld over vijf thema’s: botanica, entomologie, mineralogie, paleontologie en zoölogie. Alles zien gaat simpelweg niet lukken, ook al zou je een nacht in het museum mogen logeren. We gaan het imposante gebouw binnen op Cromwell Road. Niet alleen de collectie is de moeite waard, ook het museumgebouw is prachtig. Zowel buiten als binnen ontdekken we allerlei dieren en planten verwerkt in de versieringen en zuilen.
[caption id="attachment_341063" align="aligncenter" width="450"] Zowel in de collectie als in het gebouw ontdek je allerlei dieren. © foto Wilma Lankhorst.[/caption]
Hoe is dit museum ontstaan?
De basis van het museum ligt in een ander bekend Londens Museum: het British Museum. De bouw van het museum dat wij bezoeken, begon in 1873 en is in 1880 afgerond. De nieuwe locatie is in 1881 geopend, de verhuizing van de collectie uit het British Museum heeft tot 1883 geduurd.
Nog twee aardige feitjes: de hertogin van Cambridge (Prinses Kate) is de beschermvrouw en er werken bijna 850 mensen in dit museum. Ouder dan het gebouw is de basis van de collectie. Hans Sloane (1660-1753), een arts uit het Noord-Ierse Ulster begon met de verzameling. Naast arts was Sloane botanicus en een verzamelaar van zogenaamde rariteiten. Deze verzamelaar verkocht zijn aanzienlijke collectie aan de Britse overheid. In 1756 werd de collectie bewaard in het Montagu House in de Londense wijk Bloomsburry. Van 1759 tot 1840 was dit huis de eerste vestiging van het British Museum tot het huidige British Museum werd gebouwd.
[caption id="attachment_341086" align="aligncenter" width="450"] Dippy is nu te zien in het Natural History Museum © foto Wilma L.[/caption]
Beroemde ‘bewoners’ in dit museum
Een van de beroemdste bewoners is 'Dippy' de 32 meter lange replica van het skelet van een Diplodocus carnegii. Dippy is tot 2 januari 2023 op zaal te zien in Londen. Wij hebben op tijd online een kaart besteld en zijn reuze benieuwd. Helaas kijken we niet naar het echte skelet, maar naar een gegoten geraamte. De Schots-Amerikaanse ondernemer Andrew Carnegie heeft deze replica cadeau gegeven aan het British Museum. Als voorbeeld diende het geraamte van een dinosaurus uit het Amerikaanse Pittsburgh.
De skeletonderdelen zijn in 36 kratten verpakt en naar Londen verscheept. Dippy was hier op 12 mei 1905 voor het eerst te zien. Toen Carnegie het succes van zijn cadeau zag, liet hij nog meer replica’s maken. Verschillende Europese musea kregen er een te leen om er tentoonstellingen mee te organiseren. En zo werd Dippy het meest bekeken dinosaurusgeraamtes ter wereld. De dinosaurus is te zien in verschillende tekenfilms en de film One of Our Dinosaurs Is Missing (1975). In 2017 begon Dippy aan een grote tournee door Groot-Brittannië, en nu is het skelet weer terug in Londen.
Evoluerend van zee naar land en weer terug,
vormen walvissen een van de grootste evolutionaire puzzels.
Uitspraak Charles Darwin
[caption id="attachment_341062" align="aligncenter" width="450"] Enkele beroemde bewoners, boven de blauwe vinvis © foto Wilma L.[/caption]
De blauwe walvis
De tweede beroemdheid is de blauwe walvis. Zijn skelet heeft Dippy verdrongen uit de centrale hal. In 1934 werd de eerste tentoonstelling gehouden van deze 25 meter lange en 10 ton wegende vinvis. Dit is dus wel een authentiek skelet. Deze walvis strandde in 1891 in de monding van de Ierse Wexford Harbour. Het dier was verzwakt nadat het was verwond door walvisjagers. Na zijn dood heeft het geraamte van de walvis 42 jaar lang in de museumopslag gelegen. Sinds 2017 zweeft het skelet voor de ogen van Darwin in de centrale, de Hintze Hall. De operatie waarin Dippy werd vervangen door het walvisgeraamte, is door de BBC gefilmd in de uitzending 'Horizon: Dippy and the Whale’ (2017). David Attenborough sprak hierbij het commentaar in.
[caption id="attachment_341061" align="aligncenter" width="450"] Het oudste fossiel is gevonden door Mary Anning (1799-1847) de fossiel-vrouw uit Dorset © foto Wilma Lankhorst.[/caption]
Archie woont in een tank
De derde beroemdheid hier is Archie, een acht meter lange reuzeninktvis die in 2004 levend werd gevangen in een visnet bij de Falklandeilanden. Deze inktvis is te zien in het Darwin Centre. Na aankomst bij het museum werd de reuzen inktvis direct ingevroren en begon het team met de voorbereidingen voor zijn permanente opslag. Voor Archie is een 9,45 meter lange tank van acrylvezel gebouwd.
[caption id="attachment_341081" align="aligncenter" width="450"] Darwin Centre in het Natural History Museum © foto Wilma Lankhorst.[/caption]
Uitbreidingen van het museum
Ondanks de enorme omvang van het museum is het complex in de laatste jaren verder uitgebreid met het Darwin Centre en de Attenborough Studio. Het Darwin Centre is ontworpen als nieuwe huisvesting voor de collectie van tientallen miljoenen exemplaren op sterk water. Het Darwin Centre is zowel de werkruimte voor onderzoekers en je kunt het bezoeken voor nieuwe educatieve ervaringen. Achter de schermen, in de Tank Room, worden grotere vissen, zoals Archie, bewaard in de alcoholvaten. Je kunt hier ook de niet-tentoongestelde stukken 'achter de schermen' bekijken. Dit laatste kan alleen tijdens een georganiseerde/geboekte rondleiding.
https://youtu.be/VRaGE3cKm_k
In de Attenborough Studio worden ‘nature live-evenement’ georganiseerd. In samenwerking met de National History afdeling van de BBC, verzorgt de Attenborough Studio educatieve evenementen. Op de museumsite staat de agenda voor liefhebbers van de ervaringen van presentator Sir David Attenborough.
[caption id="attachment_341066" align="aligncenter" width="450"] Twee dodo's in de vitrine met uitgestorven en bedreigde diersoorten. Boudewijn Buch was jaren op zoek naar de Dodo.© foto Wilma L.[/caption]
Het Natural History Museum is dagelijks geopend van 10.00 tot 17.00 uur. Alleen tijdens de kerstdagen (24 t/m 26 december) is het museum gesloten. Je kunt gratis naar binnen. Vanwege de grote belangstelling wordt aangeraden om vooraf online een time-slot vast te leggen.
Natuurhistorische musea in Nederland en België
Zowel in ons land als in België hebben we enkele musea die ook een natuurhistorische collectie hebben. Het bekendste is, ook mede door de expositie van een dinosaurus, Museum Naturalis in Leiden. Velen zullen dit museum kennen vanwege de tentoonstelling T-Rex in Town (2018-2019). In Rotterdam kun je naar het Natuurhistorisch Museum Rotterdam en het derde museum van dit type staat in Maastricht het Natuurhistorisch Museum Maastricht. In de Belgische hoofdstad Brussel vind je het Museum voor Natuurwetenschappen.
© tekst en foto’s Wilma Lankhorst
© gebruik van de afbeeldingen met dank aan en toestemming van het Natural History Museum.
