Noord-Ierland staakt

'De grootste staking in vijftig jaar', kopte Sky Nieuws gisteren. Meer dan 100.000 ambtenaren, onderwijzers en werknemers in de zorg en het openbaar vervoer legden gisteren het werk neer uit protest tegen de politieke impasse die het land al twee jaar verlamt. Er is geen regering sinds de Unionisten er in februari 2022 uitstapten en weigerden na de daaropvolgende verkiezingen een nieuwe coalitie te vormen met Sinn Féin waarin zij de tweede viool zouden moeten spelen. Sindsdien ligt het land stil. Een van de gevolgen is een grote loonachterstand in de publieke sector (hier een lijstje met vergelijkende cijfers). Noord-Ierse docenten hebben al drie jaar geen salarisverhoging gekregen. Wachtlijsten in de zorg zijn nog langer dan in andere delen van het VK. Ambtenaren passen op de winkel onder verantwoordelijkheid van de minister voor Noord-Ierse zaken Chris Heaton-Harris. Maar zij kunnen geen politieke besluiten nemen. Daardoor kunnen bijvoorbeeld gevallen van ernstige milieuvervuiling niet worden aangepakt. Het conflict over de handelsgrens tussen EU en VK in de Ierse Zee, een residu van de Brexit, is nog steeds niet opgelost. De eisen van de Unionistische DUP zijn overdreven, volgens een hoge functionaris van de partij. Er zit geen enkele vooruitgang in de onderhandelingen over het beëindigen van de omstreden grens, een voorwaarde voor de DUP om weer mee te doen aan regeringsvorming. De partij is het niet eens met het aanvullende VK/EU akkoord uit maart vorig jaar waarin onder meer werd vastgelegd dat de douanegrens in de Ierse Zee alleen nog zal gelden voor goederen die via Noord-Ierland worden doorgevoerd naar de Europese markt. Voor alle goederen die in Noord-Ierland blijven, zou de grens vervallen. De DUP wil geen enkele grens. Noord-Ierland moet zonder enige beperking deel blijven uitmaken van het Verenigd Koninkrijk. Ondertussen kan Sinn Féin de verkiezingsoverwinning van twee jaar terug nog steeds niet omzetten in regeringsmacht. De conservatieve regering in Londen laat het allemaal gaan en houdt haar kolonie financieel kort. Volgens de afspraken zou Londen het bestuur moeten overnem en nieuwe verkiezingen moeten uitschrijven als de Noord-Ieren er zelf niet in slagen een regering te vormen. Verwacht wordt dat Londen met een noodwet komt om de deadline daarvoor nog een keer op te schuiven. De Britse regering heeft Noord-Ierland recentelijk bij monde van Heaton-Harris miljarden toegezegd waaronder een bedrag van 534 miljoen pond voor de ambtelijke diensten. Maar dat geld kan alleen worden uitgekeerd als er weer een Noord-Ierse regering is gevormd en het parlement weer werkt. Het ziet er niet naar uit dat dit snel gaat gebeuren. Volgens DUP leider Sir Jeffrey Donaldson kan Heaton-Harris het geld voor de publieke diensten gewoon vrijgeven. Daar heb je volgens hem geen functionerend parlement voor nodig. Maar zelfs als er morgen geld uit Londen komt kan het nog maanden duren voordat de lonen van de ambtenaren kunnen worden aangepast. Heaton-Harris zegt dat de regeling van de ambtenarensalarissen geen zaak is voor Londen. De Noord-Ierse werkers in de publieke dienst hebben er nu schoon genoeg van. De staking van gisteren, uitgeroepen door zestien vakbonden, duurde 24 uur, maar had grote gevolgen. Afspraken in ziekenhuizen zijn afgezegd, inclusief die voor chemotherapie en bortskankeronderzoek. Huisartsen waren alleen voor noodgevallen. De meeste scholen waren gesloten. Het openbaar vervoer lag plat. Op veel wegen werd niet gestrooid, ook al waren ze spekglad door ijs en sneeuw. De stijging van de prijzen voor energie is, zeker nu het ook in Noord-Ierland flink vriest, niet de minste reden voor de massale deelname aan de staking. Terwijl de lonen achterbleven worden de Noord-Ieren al een paar jaar geconfronteerd met stijgende prijzen. Juist gisteren werden de resultaten gepubliceerd van een onderzoek naar de stand van de zaken in de Noord-Ierse economie. Er is nauwelijks sprake van groei. 'Het probleem is vooral de langdurige periode van geringe groei en het gebrek aan beleid om dit te corrigeren.' Iers in rechtszaal Belfast Ondertussen werd in de rechtbank in Belfast deze week geschiedenis geschreven. Conradh na Gaeilge en enkele getuigen uit de Ierse taalgemeenschap stelden zich in het Iers voor aan de rechters. Aangenomen wordt dat het de eerste keer is dat getuigen officieel Iers gebruiken in een rechtbank in Belfast, sinds het verboden werd onder de Administration of Justice (Language) Act (Ierland) 1737. [foto: Son of Groucho, CC . Stormont Castle, het sinds twee jaar niet gebruikte Noord-Ierse parlement ]

Foto: Matthias Berg (cc)

Duitsland staat stil

Treinen rijden niet vanwege een staking van machinisten. En snelwegen worden geblokkeerd door tractoren van protesterende boeren. De sociale onrust in Duitsland neemt toe. De Ampelkoalition is de boeren al op enkele punten tegemoet gekomen. Maar Bondskanselier Scholz wil niet verder gaan. Intussen stijgt de populariteit van extreemrechts.

Niet meer dan 20% van de treinen reed gisteren. De stations blijven leeg. Reizigers lijken zich er bij neergelegd te hebben. Deutsche Bahn heeft de vakbonden opgeroepen weer aan de onderhandelingstafel plaats te nemen. Het bedrijf roept de machinisten op zijn loonaanbod en het plan voor flexibele arbeidstijden serieus te nemen. De leider van de vakbond Weselsky noemde het loonaanbod ‘een provocatie’. De vakbond eist een vermindering van de wekelijkse werkuren voor werknemers in ploegendienst met volledige looncompensatie. Het spoorbedrijf kampt echter met een tekort aan personeel. Met enkele kleinere spoorwegbedrijven zou de vakbond al een overeenstemming hebben bereikt. De woordvoerder van DB bestrijdt dat die in werking kan treden zonder akkoord met haar bedrijf. De stakingen gaan mogelijk ook volgende week nog door.

Goedkope diesel

Het boerenprotest heeft te maken met de bezuinigingen die de regering moet doorvoeren om de staatskas weer op orde te krijgen. In november bepaalde het Constitutioneel Hof in Stuttgart dat de regering een bedrag van 60 miljard, bestemd voor bestrijding van de coronapandemie, niet mag gebruiken voor haar klimaatplannen. Dat veroorzaakte een groot gat in de begroting. Besparingen werden onder andere gevonden in het opheffen van de btw-vrijstelling voor landbouwvoertuigen en het -inmiddels gefaseerd- terugdraaien van het belastingvoordeel dat boeren hebben op het gebruik van diesel. Het eerste voorstel is al teruggedraaid. Maar de boeren eisen het volledige behoud van hun goedkope diesel. Net als in Nederland speelt een meer algemene onvrede mee over de toekomst van het boerenbedrijf. Boerenleider Rukwied: ‘In Duitsland wordt het landbouwbeleid gemaakt vanuit een wereldvreemde stedelijke zeepbel en gericht tegen boerenfamilies en plattelandsgebieden.’

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du jour | Vakbonden

Ik snap wel waarom de Nederlanders het niet snappen […] Er zijn daar immers nauwelijks vakbonden. In België zijn de meeste werknemers lid van een bond. Wat nu door de regering is besloten, pikken ze niet. En ze hebben gelijk.

Zo verklaart ‘befaamd Brusselaar’ en schrijver Geert van Istendael, naar aanleiding van de grootschalige stakingen die België vandaag lamleggen, tegenover Trouw.

De nieuwe, rechtse Belgische regering wil namelijk hervormen. Lees: bezuinigen. Min of meer op precies dezelfde wijze als omringende landen is gebeurt. Dus waar zeuren die gekke Belgen over?

Foto: marcovdz (cc)

Franse stakers geven niet op

Het protest tegen de verhoging van de pensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar in Frankrijk leidde deze week al weer tot de tiende algemene stakingsdag van dit jaar. Het huisvuil wordt nu opgeruimd, maar de acties gaan als het aan de bonden ligt volgende week gewoon verder. Ondanks de uitnodiging van premier Elizabeth Borne aan de bonden voor een gesprek. De Franse regering heeft de woede van de demonstranten flink aangewakkerd door de pensioenwet buiten het parlement om door te drukken. Wat drijft de demonstranten om te blijven protesteren tegen langer werken terwijl in veel omringende landen de pensioenleeftijd al lang verhoogd is?

Klassenstrijd of psychodrama

Vergelijking van pensioenen in verschillende landen is lastig. De grote verschillen in pensioenstelsels maken het al jaren lastig om binnen de EU op dit punt tot harmonisatie te komen. In Frankrijk beargumenteert Macron de pensioenhervorming door te wijzen op de de algemene verhoging van de gemiddelde levensduur en de steeds hogere kosten voor de staatskas. De Fransen hebben daar vooralsnog geen boodschap aan. Ze vinden dat ze zelf al genoeg betalen. In Frankrijk is de pensioenbijdrage hoger dan het OESO-gemiddelde. En ze willen zo lang mogelijk genieten van een leven zonder werkverplichtingen. Sociologen merken op dat Fransen weinig plezier halen uit hun werk, door de relatief lange werkdagen, de sterk hiërarchische structuren waardoor mensen vaak weinig autonoom kunnen werken, en een sinds de Franse Revolutie ingebakken weerstand tegen autoriteit.

Foto: Jeanne Menjoulet (cc)

Frankrijk staakt tegen pensioenhervorming

ELDERS - Veel Parijzenaars zijn het jaar gezond begonnen. Ze moeten lopend of met de fiets naar het werk omdat het openbaar vervoer staakt tegen de hervorming van de pensioenen.

Franse werknemers gingen gisteren opnieuw de straat op om te protesteren tegen de pensioenplannen van premier Edouard Philippe. De bonden blokkeerden ook de toegang tot een aantal havens. Vakbond CGT telde 250.000 mensen, dat is minder dan vorige week toen er nog 370.000 mensen op kwamen. Nu ontbraken de leden van de gematigde bond CFDT.  Zaterdag kondigde Philippe aan de bonden tegemoet te willen komen met een uitstel van het meest omstreden onderdeel van de plannen. De CFDT besloot daarop de acties te stoppen. Maar Philippe heeft de meeste andere bonden niet kunnen overtuigen. Hij is bereid de komende zeven jaar de pensioenleeftijd zonder restricties op 62 jaar te houden. Maar hij deed geen afstand van het voornemen de pensioenen op termijn ingrijpend te hervormen en heeft de bonden tot eind april de tijd gegeven om met nieuwe voorstellen te komen.

Puntenplan

De Franse regering wil een universeel pensioenstelsel ter vervanging van allerlei bedrijfstakgebonden regelingen. In het nieuwe stelsel is voorzien in een puntenstelsel dat langer doorwerken beloont. Stoppen kan als je 62 bent, de huidige pensoenleeftijd voor veel werknemers, maar dan verlies je punten. De nieuwe pensioenleeftijd zou 64 moeten worden voor iedereen. Met langer werken spaar je extra punten. Het wordt van kracht voor wie in 2022 begint te werken. Wie vóór 1975 is geboren, krijgt er helemaal niet mee te maken. De vakbonden zetten in op handhaving van de bestaande regelingen. Op de achtergrond speelt de algemene afkeer van de huidige Franse regering die het afgelopen jaar ook tot uiting kwam in de beweging van de gele hesjes.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Demarit (cc)

Finland onder vrouwelijke leiding

ELDERS - Finland breekt records.

De nieuwe Finse premier Sanna Marin (34) is de jongst zittende premier ter wereld. Zij leidt een vijfpartijen-coalitieregering met uitsluitend vrouwelijke partijleiders. Slechts een van hen is boven de 35. Het nieuwe kabinet telt twaalf vrouwen en zeven mannen en Finland heeft daarmee in Europa het hoogste aantal vrouwen in de regering (hier nog een lijstje feiten over vrouwen in de politiek).

Marin, vice-voorzitter van de sociaal-democratische partij, vervangt haar partijgenoot Antti Rinne, een oud-vakbondsman die nog geen jaar premier was van de coalitieregering. Hij moest onlangs aftreden omdat hij in de afhandeling van een arbeidsconflict het vertrouwen had verloren van de Centrumpartij, de meest rechtse partner in de centrum-linkse regering.

Marin trekt de Finse regering nog wat verder naar links, is de verwachting. Ze wordt door links en rechts gewaardeerd voor haar klare taal. Rechts denkt dat ze het met haar ‘dogmatische linkse ideologie’ moeilijk zal krijgen om compromissen te sluiten. Sinds de verkiezingen van april dit jaar is de Finse regering in handen van een coalitie van de sociaal-democraten (SDP), de Groenen, de Centrumpartij, de Linkse Alliantie en de Zweedse Volkspartij. De SDP was bij de verkiezingen de grootste partij en bleef de extreemrechtse Ware Finnen net voor. De Centrumpartij, de grote verliezer in april, kan het ook de nieuwe premier nog lastig maken als ze te ver naar links uitwijkt.

Foto: IG Metall Regensburg (cc)

Kan BMW ons stakingsrecht beperken?

Onlangs verbood de Nederlandse rechter stakingen bij NedCar en PostNL. Opvallend aan deze verboden was dat in beide gevallen een proportionele beoordeling van de rechter ten grondslag lag aan het verbod. Dat lijkt een terugslag in de ontwikkeling van de jurisprudentie.

Allereerst moeten we vaststellen dat de Nederlandse wet geen stakingsrecht kent en onderworpen is aan de rechtstreekse werking van het Europees Sociaal Handvest (ESH). Het ESH één van de 220 verdragen en conventies tussen de 47 lidstaten van de Raad van Europa, niet te verwarren met de EU.

Het hoogste orgaan in het Nederlandse stakingsrecht is daarom het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR), een comité van vijftien deskundigen die door de lidstaten benoemd worden. Elk land rapporteert jaarlijks over de toepassing van het ESH, het comité stelt vragen en er kunnen klachten worden ingediend.

Uiteindelijk publiceert het ECSR landenrapporten. Hierdoor ontstaat een continu due diligenceproces. Overigens kennen de verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO-verdragen) vergelijkbare due dilligenceprocedures, maar met één groot verschil: de ILO verdragen kennen geen directe werking.

Een complicerende factor is dat het comité de regering aanspreekt op het niet juist toepassen van het ESH, terwijl de regering formeel geen invloed heeft op de rechter. Zo kon het gebeuren dat waar het comité al in 2004, 2006 en 2010 aanmerkingen had op de door Nederlandse rechters opgelegde beperkingen, het tot 2014 duurde voordat de Hoge Raad deze in haar afwegingen betrok (Eneco en Amsta-arrest) .

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 03-03-2022

Jeremy Clarkson: strikers should be “executed in front of their families”

Jeremy Clarkson houdt niet van stakingen in de publieke sector, zo vertelde hij gisteren uit in The One Show.

Ondanks de ongemakkelijke gezichten van de presentatoren, zette Clarkson zijn rant voort:

“I do sometimes use the train to come to London but it always stops in Reading. It’s always because somebody has jumped in front of it and somebody has burst. You just think, why have we stopped because we’ve hit somebody? What’s the point of stopping? It won’t make them better.”

Natuurlijk was het allemaal grappig bedoeld, excuseerde Clarkson vandaag nadat de twittermassa verbolgen reageerde. Kom het salaris van de BBC presentator (£ 1m per jaar) niet uit hetzelfde belastingpotje? Zelfs zijn grote vriend (pas op: samenzwering link) David Cameron vond zijn grap ‘silly’.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende