"One of the main things in food inflation is that it has attracted the speculators for short-term profit at the expense of people living a dignified life" (Telegraph) Unilever CEO Paul Polman bekritiseert speculanten die de afgelopen jaren naar de voedselmarkt zijn getrokken en kortetermijnwinst maken, over de rug van de 'gewone' consument. Polman heeft onlangs gesproken met eurocommissaris Michel Barnier (interne markten) over de mogelijkheden om speculanten te verplichten om hun posities te openbaren. Speculatie in goederen drijft (onnodig) de prijs op en staat los van de factoren die werkelijk het aanbod danwel de schaarste beïnvloeden: voorraden, droogten en overstromingen. Bij hard commodities als goud, ijzer en zilver heeft dit (slechts) een indirect effect op het leven van mensen. Maar bij soft commodities als graan, koffie en soja heeft direct consequenties voor het dagelijks leven, met name voor mensen in ontwikkelingslanden die een relatief groot deel van hun inkomen kwijt zijn aan eten. Uit een onderzoek van de Universiteit Utrecht in opdracht van de Triodos Bank naar de koffiemarkt bleek dat sinds 2004 de prijsontwikkeling in toenemende mate door speculatie wordt bepaald. Voor andere soft commodities is dat niet veel anders. Het record dat in december werd gebroken is naast misoogsten door droogte en overstromingen dan ook voor een groot deel aan speculatie te wijten.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Voor mij persoonlijk is chocolade geen eerste levensbehoefte, maar voor miljoenen (Westerse) vrouwen ligt dat anders. Die houden dagelijks het hoofd boven water door ‘savonds op de bank een reep chocolade (met of zonder nootjes) te verschalken. Het zou voor hen toch jammer zijn als deze reep opeens 10 euro kost? Voor velen was het dan ook even schrikken toen in juli de Britse handelaar Anthony Ward voor 1 miljard dollar ruim vijftien procent van de wereldvoorraad cacaobonen opkocht (NOS). Een partij die goed is voor 15 miljard melkchocolade repen en 7 miljoen kWh Gooische Vrouwen*. Ward speculeert op een prijsstijging om daarna zijn voorraad (opgeslagen in geheime Europese koelhuizen) weer met veel winst te verkopen. Even werkte het: de markt paniekte en de prijs schoot omhoog. Maar nu twee maanden later is de prijs flink gezakt tot wel 26% onder het niveau waarvoor Ward zijn bonen kocht. Pech voor Ward, life is like a box of chocolates: you never know what you gonna get…
Gisteren meldde het Worldwatch Institute dat de wereld cacaoproductie gestaag blijft groeien: +3,6% in 2008. Ondanks (of dankzij?) de economische crisis is er steeds meer vraag naar troostrijke chocolade: +5.9% Verenigd Koninkrijk, +2,6% V.S. +3.2% België, maar vooral in China met +19%. De wereldproductie cacao steeg de afgelopen tien jaar met 44% en het areaal cacaobomen nam met een kwart toe. Gokte Ward op het verkeerde paard? Of zullen dit jaar door La Niña verstoorde weerpatronen de cacao-oogst nog aantasten? Achter de doorklik ziet u waar die productie plaatsvindt:
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
We may not get to the prices of 2008 but this time they could stay high much longer (Guardian)
Senior economist Abdolreza Abbassian van de FAO waarschuwt voor een nieuwe voedselcrisis. De graan- en maïsprijzen zijn onlangs met 30% gestegen. De Verenigde Staten heeft haar graanoogst voor dit jaar met 5,5% naar beneden bijgesteld. Vlees is in 20 jaar niet zo duur geweest. Het brood in Pakistan, de tomaten in Egypte en de knoflook in China naderen recordprijzen. Ondertussen stelt een nieuw FAO rapport dat jaarlijks 30 miljoen hectare landbouwgrond verloren gaat aan degradatie (erosie, verzilting) en urbanisatie. Een trend die op scherp gezet wordt door de groeiende vraag naar biobrandstoffen. Deze waarschuwing van de FAO komt nadat de Wereldbank haar Global Food Crisis Response Program (GFRP) heeft verlengd tot juni 2011 vanwege de volatiliteit (bewegelijkheid) van de voedselprijzen. De World Development Movement in Londen waarschuwt dat speculatie in voedsel door hedge funds en pensioenfondsen de voedselprijzen nog verder kunnen opdrijven. Bon appétit..
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Lezersservice bij poll aftreden Beatrix: Zaterdag wordt Beatrix 71 jaar. Insiders geven aan dat ze dan haar aftreden bekend maakt. Wat denkt u?
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
