Ladies and gentlemen, watch Ruth! Zelden in popmuziek zo'n waanzinnig gebruik van de marimba gezien. Met dank aan Ruth Underwood, die percussie speelde in de beste jaren van Frank Zappa. Het hele nummer (Don’t You Ever Wash That Thing?) is hier te beluisteren. Bij Sargasso zetten we zo nu en dan een bepaald instrument in de spotlight. Bij Kunst op Zondag paradeerde koperblazers (trombone, trompet en tuba). We doken de piano in. En bij de dagsluiters was er speciale aandacht voor de fagot, de theremin en de chapman stick. Het slagwerk, met name de percussie, bleef wat onderbelicht. Eenmaal besteedden we wat aandacht voor de tabla. Aan het spel van Ruth Underwood ontlenen we nu de inspiratie om de marimba centraal te stellen. Het instrument is vooral bekend van volksmuziek en klassieke muziek. In popmuziek zien we het niet zo vaak, bij jazz weer wat meer. Waar Ruth Underwood haar inspiratie vandaan haalde om ook de marimba in haar korte muzikale carrière te betrekken, is niet te achterhalen. In 1977 stopte ze met publieke optredens. Maar twee voorbeelden hebben wellicht een aanzet gegeven. Gloria Parker (1921 – 2022) en haar big band (helaas slechte opname, geluid loopt niet synchroon). https://www.youtube.com/watch?v=kWM4920xtSA En een van de eerste composities voor orkest en marimba: ‘Concertino for Marimba’, een compositie van Paul Creston (1906 – 1985). . In 1940 in première gegaan en destijds uitgevoerd door Ruth Stuber Jeanne (1910 – 2004) en het ‘Orchestrette Classique’. Daar is geen filmpje van. We hebben wel deze uitvoering van deel 3 uit dat concertino, gespeeld door de Koreaans Song Hye Bin, begeleid door piano. https://www.youtube.com/watch?v=FyqhXV-xzYo De marimba wordt, zoals we schreven, vaker aangesproken in de (ook hedendaagse) klassieke muziek. Bijvoorbeeld de ‘Solo voor marimba’, gecomponeerd door Florian Magnus Maier. Hier uitgevoerd door Tatiana Koleva, een van de beste marimbaspelers en docent aan het Gronings conservatorium. https://www.youtube.com/watch?v=LVGDM3L0h2k We houden het kort, naar muziek luisteren kost immers meer tijd dan plaatjes van beeldende kunst kijken (wat niet zo zou moeten zijn…). Een compositie van de vorig jaar overleden Louis Andriessen. Voor woodblocks en marimba. Uitgevoerd door Konstantyn Napolov. https://www.youtube.com/watch?v=NsFnEVqLqGc&t=12s Fijne dag verder.
Slagmann is Slagwerk Den Haag samen met technoproducer Talismann. Voor de serie ‘Inviting the Producer’ nodigde Slagwerk Den Haag elektronische muziekartiesten uit om “het analoge instrumentarium van de groep te verkennen als geluidsbank.” Een van de resultaten is het album KRYSALIS (2019). Voor de artiesten zelf was het een “ritualistic experience”, en dat hoor je ook.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
In onze rubriek ‘ritme-instrumenten’ hoort en ziet u vandaag de ‘bones’. Beenderen dus. En waar lijkt dat op?
Nee, niet de lepeltjesmuziek. Wel is het sterk verwant aan kleppermuziek. Waarschijnlijk zijn er nog maar weinig mensen die het oudhollands liedje ‘Klepperdekklep’ kennen. AVRO’s Kinderkoor zong in 1933:
Klepperde, klepperde klep klep klep,
‘k Ben zo blij, dat ik, ‘k ben zo blij, dat ik,
‘k Ben zo blij, dat ik ze heb.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Van alle instrumenten en meer specifiek percussie, die op Sargasso in het zonnetje zijn gezet, ontbreken de kleinsten tot nu toe. U denkt meteen aan de triangel, of de tamboerijn (die hier wel aan bod kwam). Vandaag aandacht voor de claves.
Twee stokjes, vooral bekend uit de Latijns-Amerikaanse muziek. Deze compositie van Tania León, is een ode aan de claves. Prominent ritme-instrument in de ‘son’ (een Cubaanse rumba).
Vandaag zou Galina Oestvolskaja 102 geworden zijn, ware het niet dat ze in 2006 op 87-jarige leeftijd overleed. Van deze bijzondere Russische componiste hoort en ziet u ‘Dies irae’(popi vertaald: een heel kwade dag) voor piano, slagwerk en acht contrabassen.
U ziet nu ook waar Matthijs van Nieuwkerk het idee vandaan haalde om een bandje op een steiger te laten spelen. Dat geheel terzijde.
Galina Oestvolskaja is in Nederland bekend geworden dankzij Reinbert de Leeuw (vorig jaar overleden). In 1994 en 1997 maakte Cherry Duyns samen met Reinbert de Leeuw de serie ‘Toonmeesters’, acht korte documentaires over componisten van ‘klassieke muziek uit de 20e eeuw’.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.