Servië Archives - Pagina 2 van 7

Foto: European External Action Service (cc)

Servië en Kosovo weer aan de onderhandelingstafel

10 juli 2020 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Aan de vooravond van nieuwe onderhandelingen met Kosovo demonstreren Serviërs in Belgrado tegen hun president Vucic. In Pristina, de hoofdstad van Kosovo, demonstreren veteranen vóór hun president Thaci (op de foto Vucic, rechts, en Thaci met voormalig buitenlandcoördinator Mogherini van de EU bij een vorige onderhandelingsronde).

Met overmacht won de regerende Servische Progressieve Partij (SPP) van president Alexandar Vucic op 21 juni de parlementsverkiezingen. De partij won 63% van de stemmen, terwijl de tweede partij, de socialistische SPS, niet verder kwam dan 10%. De opkomst was nog geen 50%. Na de protestbeweging van het afgelopen jaar riep een aantal oppositie partijen op tot een boycot. Zij vertrouwden er niet op dat de verkiezingen eerlijk zouden verlopen, met name vanwege de dominantie van de regeringsgezinde media.

Dinsdag en woensdag was Belgrado opnieuw het toneel van grote demonstraties. Directe aanleiding voor het protest was de aankondiging van de president dat hij de hoofdstad komend weekend op slot gooit. Van vrijdagavond tot maandagochtend mag niemand de deur uit. Maar de onvrede heeft er vooral mee te maken dat Vucic tot de verkiezingen van 21 juni deed alsof de pandemie voorbij was, terwijl het aantal besmettingen en doden in werkelijkheid opliep, schrijft de NRC. Een aanvankelijk vreedzaam verlopen demonstratie ontaardde tot tweemaal toe in heftige rellen. De oproerpolitie keerde met veel geweld een bestorming van het parlement. Veel journalisten werd het werk onmogelijk gemaakt door de politie, meldt Balkan Insight na de rellen van woensdag. In Belgrado zijn volgens de opgave van het ziekenhuis 19 politieagenten en 17 demonstranten gewond geraakt. Ook in Novi Sad, Nis, Kragujevac en Smederevo vonden demonstraties plaats

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du Jour

Quote du Jour | Servië en Kosovo

30 april 2019 , 11:00 , door Christian Jongeneel

“We need a final settlement between Serbia and Kosovo to get Kosovo a seat in the United Nations and set Serbia on the accession path to the European Union.”

Balkanexpert James Ker-Lindsay zegt hardop wat anderen liever niet benoemen: de hiernieuwde poging om een definitieve oplossing te vinden voor het conflict tussen Servië en Kosovo draait er niet alleen om geweld aan de grens te voorkomen. De EU wil niet de last hebben van een explosief conflict in Europa, maar daarvoor zal ze een worst moeten voorhouden die veel landen thuis moeilijk kunnen verkopen.

Foto: NATO North Atlantic Treaty Organization (cc)

Servië demonstreert tegen nieuwe dictatuur

15 februari 2019 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Demonstraties tegen de regering Vučić breiden zich uit. Tegen ‘een constant klimaat van angst waarin alle kritiek is gesmoord.’

In reactie op de mishandeling van een oppositionele politicus door de politie in Krusevac vond op 8 december vorig jaar de eerste demonstratie plaats van de beweging ‘1 van 5 miljoen’. De beweging groeide nadat op 12 december een aanslag werd gepleegd op Milan Jovanović, een journalist die onderzoek deed naar corruptie. Daarvoor zijn nu een burgemeester van een voorstad van Belgrado en een politieagent gearresteerd. Aanvankelijk waren de bijeenkomsten alleen in Belgrado. In januari breidden de demonstraties op zaterdagen zich uit naar dertig steden, inclusief de Servische gemeenschap in Kosovo.

Het protest is in het algemeen gericht tegen de zittende regering van Aleksandar Vučić, die sinds 2014 aan de macht is, eerst als premier en sinds 2017 als president. Volgens Jelena Anasonovic, een 24-jarige studente die de demonstraties mede organiseert, „creëren Vucic en zijn partij een constant klimaat van angst waarin alle kritiek is gesmoord”. De eisen van de demonstranten lopen uiteen van hervormingen in het kiesstelsel tot toegang tot de door de regering gedomineerde media en het oplossen van de moord op de gematigde Servische politicus uit Kosovo Oliver Ivanovic, nu een jaar geleden. Uiteindelijk draait het om de val van het regime Vučić. Die heeft gezegd dat hij geen enkele van de eisen van de demonstranten zal inwilligen ‘zelfs als het er vijf miljoen zijn’. Sindsdien demonstreren de Serviërs onder het motto ‘1 van 5 miljoen’.

Foto: Allan LEONARD (cc)

Krijgshaftige taal Servische premier

7 december 2018 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - De spanningen lopen weer op rond Kosovo.

‘Ik hoop dat we nooit ons leger zullen hoeven gebruiken, maar op dit moment is het een van de opties, omdat we geen nieuwe etnische zuivering [van Serven] kunnen tolereren,’ zei de Servische premier Ana Brnabic woensdag in Belgrado tegen de pers. Ze reageerde op het plan van Kosovo de vierduizend man sterke, licht bewapende Kosovo Security Force om te vormen tot het officiële leger van Kosovo. Het Kosovaarse parlement stemt volgende week vrijdag over het omstreden voorstel. De Servische media brachten het bericht tezamen met fakenieuws over wapenleveranties van de CIA bestemd voor Zuid-Mitrovica, het Albanese deel van de stad in het noorden van Kosovo waar veel Serven wonen. ‘Leugens’ volgens de Kosovaarse minister van Buitenlandse Zaken. ‘Ons leger gaat in NATO-verband vredesmissies dienen in Afghanistan en Irak’, voegde premier Ramush Haradinaj daar aan toe. NATO-secretaris-generaal Stoltenberg vindt dat het besluit over het leger op het verkeerde tijdstip komt.

In de oorlogszuchtige taal van de Serven weerklinkt volgens de EU-Observer de Russische propaganda tegen de groeiende westerse invloed op de Balkan. Moskou eist dat de internationale troepenmacht KFOR die nog steeds onder NATO-leiding in Kosovo is gestationeerd ingrijpt en een nieuw Kosovaars leger ontmantelt. KFOR moet voorkomen dat Kosovo opnieuw aangevallen wordt door Servië, wat de uitspraken van Brnabic extra pikant maakt.

Ook schrijven voor Sargasso?

Mededeling

Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Martha de Jong-Lantink (cc)

Orthodox Oost-Europa verdeeld

9 november 2018 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Kerk en staat zijn in de oosters-orthodoxe wereld nauwer verbonden dan in het westen. Het conflict tussen Rusland en Oekraïne kon dan ook niet zonder gevolgen blijven voor de kerkelijke organisatie.

Tot grote woede van het Kremlin tekenden president Porosjenko van Oekraïne en patriarch Bartholomeus van Constantinopel (Istanbul), leider van de oosters-orthodoxe kerk, vorige week zaterdag een overeenkomst die de weg vrijmaakt naar een onafhankelijke orthodoxe kerk in Oekraïne. De overeenkomst volgt op het besluit van de kerkelijke synode afgelopen maand waarmee de kerk in Oekraïne op historische gronden het recht werd gegund zich af te scheiden van de Russisch orthodoxe kerk. Dit besluit was voor patriarch Kirill, de geestelijk leider van de Russisch orthodoxen die nauwe banden heeft met het Kremlin, aanleiding de relatie met het Oecumenische patriarchaat van Constantinopel te verbreken. Daarmee was het eerste kerkschisma sinds 954, toen Constantinopel de banden met Rome verbrak, een feit. Het is een flinke tegenvaller voor president Poetin, die via kerkelijke relaties veel geïnvesteerd heeft in zijn populariteit in en buiten Rusland.

‘Ik ben er zeker van dat de onafhankelijkheid van de kerk in Oekraïne zal leiden tot de eenheid van alle gelovigen in het land’, zei Bartholomeus na de de ontmoeting met Porosjenko. Dat lijkt vooralsnog ijdele hoop. Volgens een opiniepeiling steunt een meerderheid van de gelovigen in Oekraïne de onafhankelijkheid. Maar er zijn ook nog genoeg tegenstanders. De verdeeldheid heeft al geleid tot een strijd om het gebruik van de kerk. De orthodoxe kerk is bovendien, behalve een spirituele gemeenschap, ook een commerciële onderneming: met onroerend goed (kerken, kloosters, landerijen) en bedrijven (hotels, sanatoria, banken, fabriekjes). Veel kerkelijke bezittingen in Oekraïne zijn in handen van het Moskouse patriarchaat. Een gevecht om macht en geld ligt in het verschiet.

Foto: D Smith (cc)

Kroatië laat fascistische leuze weer toe

27 april 2018 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Het botert nog steeds niet tussen buurlanden Kroatië en Servië. De tolerantie van de Kroatische regering tegenover herlevend fascisme zet de verhouding wederom onder druk.

Het is de Servische premier Ana Brnabic vorige week niet gelukt haar Kroatische collega Andrej Plenkovic aan de telefoon te krijgen. Ze probeerde het contact te herstellen nadat een Kroatische parlementsdelegatie het bezoek aan Belgrado voortijdig had afgesloten. De delegatie keerder huiswaarts na provocaties van de ultra-nationalistische Servische politicus Vojislav Šešelj, die nog onlangs door de opvolger van het Joegoslavië Tribunaal veroordeeld is tot tien jaar gevangenisstraf wegens oorlogsmisdaden tijdens de burgeroorlog. Šešelj beledigde vorige week de Kroatische gasten door hen voor fascisten uit te maken en op hun vlag te gaan staan.

Zondag werd vervolgens de Servische minister Aleksandar Vulin verhinderd in Kroatië een herdenkinsgdienst bij te wonen van de slachtoffers van de nazi’s in het voormalige concentratiekamp Jasenovac. Over wat daar in de Tweede Wereldoorlog is gebeurd en wie daarvoor verantwoordelijk zijn verschillen de Serviërs en Kroaten hartgrondig van mening. De Serviërs beschuldigen het anti-slavische en antisemitische Ustaša-regime van Ante Pavelić van moord op Joden, Roma, Serviërs en Kroaten die tegen het regime waren. Zij werden in de vazalstaat van Hitler tussen 1941 en 1945 omgebracht in verschillende kampen, waaronder Jasenovac. Vulin vindt dat de Kroatische autoriteiten de misdaden van het Ustaša-regime bagatelliseren. Volgens Joodse organisaties geven de Kroaten een verkeerd beeld van Jasenovac. “Er zijn geen doden te zien op de foto, het lijkt niet op een executiekamp.” Servische anti-fascisten organiseren daarom sinds enkele jaren hun eigen herdenking van de slachtoffers in Jasenovac.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: UN International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia (cc)

Bosnië wacht met spanning op rechterlijke uitspraak Mladic

17 november 2017 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Het Joegoslavië Tribunaal komt volgende week met een oordeel over generaal Ratko Mladic, de aanvoerder van het Servische leger in Bosnië in de burgeroorlog eind jaren negentig.

Mladic, de ‘slager van Bosnië’, wordt beschuldigd van genocide in Srebrenica in 1995 en zes andere dorpen in 1992, vervolging van de niet-Servische inwoners van Bosnië, terrorisering van de inwoners van Sarajevo en gijzeling van leden van de VN-vredesmacht. Zijn aanklagers eisen levenslange gevangenisstraf. Zijn zoon Drako verwacht dat de rechtbank hem vrijspreekt: “if normal criminal law is applied, General Mladic will be on his way home on November 23”. Mladic kon pas in 2011 worden gearresteerd nadat hij jarenlang bescherming had gekregen van de Servische autoriteiten.

In het Servische deel van Bosnië is de generaal nog steeds een held. Mladen Grujicic, de huidige burgemeester van Srebrenica is niet onder de indruk van de aanklacht. Meer dan 8000 inwoners zijn van daar weggevoerd en vermoord. Volgens de burgemeester klopt het aantal niet en heeft Mladic persoonlijk niemand vermoord. Volgens de Bosnische Serviërs voert het Joegoslavië Tribunaal een politiek proces dat alleen Serviërs berecht voor misdaden waarvoor anderen niet eens worden aangeklaagd. Burgemeester Grujicic is woedend over de vrijspraak van Naser Oric, de aanvoerder van de Bosniaks in Srebrenica. De moeders van Srebrenica applaudiseerden toen Oric de rechtbank verliet. Het leek een beetje op de hulde die de Servische nationalist en naaste medewerker van Milosevic Vojislav Seselj vorig jaar ontving van vendelzwaaiende aanhangers op het Plein der Republiek in Belgrado, nadat hij door het Joegoslavië Tribunaal was vrijgesproken. Tot grote woede van vele Kroaten en Bosniaks.

Foto: Herald Post (cc)

NATO breidt uit op de Balkan

18 augustus 2017 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Stap voor stap versterkt het Atlantisch bondgenootschap onder leiding van de Verenigde Staten zijn invloed in de voormalige Joegoslavische republieken. Na Montenegro zien ook Macedonië, Bosnië-Hercegovina en Kosovo uit naar een hechtere band met het westen.

Ondanks Trumps verkiezingsbelofte dat hij meer voor Amerika en minder voor Europa zou doen reisde zijn vice-president Pence deze zomer naar Montenegro, het jongste NATO-lid, om de banden van de VS met de Balkanlanden aan te halen. Hij had daar een ontmoeting met de leiders van andere NATO-landen en aspirant-leden in de regio: Albanië, Kroatië, Slovenië, Bosnië-Hercegovina, Kosovo en Macedonië. Pence prees het besluit van Montenegro om zich aan te sluiten bij het Atlantisch bondgenootschap en prees de moed van de regering om de Russische druk te weerstaan, ‘een inspiratie voor de rest van de wereld’. Hij bracht de groeten over van Trump. ‘He sent me here as a tangible sign of our commitment to Montenegro as the newest member of NATO.’ Volgens de Sloveense ambassadeur bij de NAVO Kacik toont het bezoek van Pence ‘dat de VS de verantwoordelijkheid willen nemen voor stabiliteit, welvaart en vrede in Europa, de EU en de Balkanlanden’.

In Forbes portretteert Doug Bandow Pence als een moderne Rip van Winkle die door langdurige afwezigheid veranderingen in de wereld gemist heeft.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Marco Fieber (cc)

Hoe gaat het verder in Macedonië?

5 mei 2017 , 08:00 , door Jos van Dijk

ELDERS - Vorige week donderdag bestormde een menigte demonstranten het parlement van Macedonië uit protest tegen de benoeming van de Albanees Talat Xhaferi als de nieuwe parlementsvoorzitter. Er vielen honderd gewonden.

Tot nu toe zijn twaalf mensen gearresteerd. De politie heeft nog meer arrestaties in het vooruitzicht gesteld. Een hoge politiefunctionaris, Mitko Cavkov, is door de minister van Binnenlandse Zaken ontslagen omdat hij niet adequaat zou hebben opgetreden tegen de demonstranten. De identiteit van de arrestanten is niet bekend gemaakt maar de sociaaldemocratische partij SDSM heeft foto’s gepubliceerd van relschoppers, alle leden en aanhangers van de conservatieve partij VMRO DPMNE van demissionair premier Gruevski. Talat Xhaferi is deze week gestart in zijn functie als voorzitter van het parlement. Hij heeft president Ivanov laten weten dat alles klaar is voor de formatie van een nieuwe regering. Buiten het parlement demonstreren nog steeds duizenden mensen tegen de Albanezen. Ze eisen nieuwe verkiezingen.

De rellen hebben alles te maken met de vorming van een nieuwe regering waar Gruevski’s partij zeer waarschijnlijk niet aan zal deelnemen. De voormalig premier dreigt onder de nieuwe verhoudingen in staat van beschuldiging gesteld te worden wegens het op grote schaal afluisteren van zijn tegenstanders. Op grond van de uitslag van de verkiezingen die eind vorig jaar na veel strubbelingen zijn gehouden zou een coalitie van sociaaldemocraten en partijen van de Albanese minderheid een regering kunnen vormen. President Ivanov, partijgenoot van Gruevski, heeft dit tot nu toe tegen gehouden. Hij vindt dat de voorwaarden waaronder de Albanezen een coalitie hebben gesloten met de SDSM niet in het belang van het land. De Albanezen, een kwart van de bevolking van Macedonië, willen onder andere dat hun taal erkend en onderwezen wordt als een van de landstalen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.