Bestuurlijke spaghetti of een fatsoenlijke algemene wet mijnbouwschade?

van dr. Gerrit Dijkstra en Prof. dr. Frits van der Meer Er is in de loop der jaren door de stapeling van regelingen een bestuurlijke spaghetti ontstaan (een term gemunt door de Nationale ombudsman) voor de afhandeling van schades van aardbevingen ten aanzien van het Groningerveld. Dit heeft geleid tot een ongelijke behandeling van gedupeerden. Zo hebben de gedupeerden met de meeste schade veelal de geringste bedragen aan schadevergoeding ontvangen. Ongelijk omdat degenen die zich als eerste meldden door de NAM (lees Shell/Exxon Mobile) een bescheiden bedrag van enkele duizenden Euro’s ontvingen, maar wel een vaststellingsovereenkomst dienden te ondertekenden waarbij zij aangaven dat hiermee de schade afgehandeld was. Naarmate de regelingen veel soepeler werden, het aardbevingsgebied ruimer werd gedefinieerd en de schadeafhandeling door de overheid werd overgenomen (IMG) dienden zich ook gedupeerden aan (of die beweerden dat te zijn) die tot enkele tienduizenden Euro’s schadevergoeding ontvingen. Een wrange constatering. Ongelijk ook met andere gasvelden die niet in het kerngebied liggen. Wat houdt die bestuurlijke spaghetti in? Je kunt een claim leggen bij een overheidsinstantie (het Instituut Mijnbouwschade Groningen: IMG). Ben je het niet eens met een besluit van het IMG kun naar de bestuursrechter die laagdrempelig is. En niet te vergeten, er geldt ook de omgekeerde bewijslast. Het IMG moet aantonen dat schades niet het gevolg zijn van de gaswinning en niet andersom. Maar stel, je woont boven een van de kleinere gasvelden en je hebt schade door aardbevingen. Dan moet je naar de Commissie Mijnbouwschade (CM). Het CM geeft dan een advies dat al dan niet wordt overgenomen door de concessiehouder, de NAM. En, ben je het niet eens met het besluit van de NAM, dan moet je naar de civiele rechter met hoge financiële drempels. En ook geen omgekeerde bewijslast. Je zult moeten aantonen dat de schade het gevolg is van bodemdaling of aardbevingen en dat die dan vervolgens weer veroorzaakt zijn door de gaswinning. Dat is lastig of veelal onmogelijk. Ook absurd is natuurlijk de vraag of een aardbeving veroorzaakt door de gaswinning bij het Groningerveld of bij een van de kleinere locaties elders? En ja, IMG en CM hebben convenanten gesloten voor samenwerking, maar een convenant is slechts een lapmiddel. Of wanneer het gaat om zoutwinning in Groningen. Maar deze problematiek speelt uiteraard ook elders in ons land. Opvallend trouwens is ook: de CM opent binnenkort nog een loket in Limburg voor mijnbouwschades. Meer dan 50 jaar na de sluiting van de laatste mijn. Geen fraai vooruitzicht voor de inwoners van de provincie Groningen. De verschillen in behandelingen van mijnbouwschades zijn niet meer uit te leggen. Vandaar dat wij pleiten voor een algemene wettelijke regeling gelijk aan de huidige regeling schades Groningerveld. Is dat dan rechtvaardig voor ook de andere exploitatie van gas, olie en zout, ook buiten het Groningerveld? Wij menen dat dit stellig wel het geval is. Immers een grote onderneming (zoals Shell, Exxon Mobile) krijgt van de overheid een concessie voor de exploitatie. Dat levert de onderneming veel geld op. Is het dan zo onrechtvaardig dat de burger die gedupeerd is niet hoeft te bewijzen dat schades zijn ontstaan door (bijvoorbeeld) aardbevingen en dat die aardbevingen dan weer een gevolg zijn van de winning van mijnbouw? Een burger die dan ook moet procederen tegen een grote onderneming. Een volstrekt ongelijke strijd. En gaat en ging het dan altijd goed met de bestuursrechtelijke afhandeling? Nee is het simpele antwoord, maar dat ligt niet aan de bestuursrechtelijke afhandeling op zich als uitgangspunt maar aan de opeenstapeling van regelingen en een aanpak die absoluut niet gelukkig genoemd kan worden. Dat laat onverlet ons principiële punt. Kort gezegd gedupeerden dienen een claim in bij een overheidsorganisatie. Indien een gedupeerde het daarmee niet eens is, geldt de laagdrempelige bestuursrechtelijke rechtsgang. En, er geldt een omkering van de bewijslast. En niet geheel onbelangrijk, de schades worden door de Staat verhaald op de concessiehouder. En dat wordt bij de concessieverlening direct vastgelegd. En hoeft dan ook geen onderwerp meer te zijn van latere (arbitrage)procedures tussen Staat en concessiehouder zoals nu weer het geval is met Exxon Mobile die weer een nieuw arbitragegeschil tegen de Staat heeft aangekondigd over de sluiting van het Groningerveld. Dit artikel verscheen eerder bij het Montesquieu Instituut.

Door: Foto: 350 .org (cc)
Waan van de dag

Media-offensief om volgende ronde schadevergoedingen Groningse aardbevingen te beperken

, door

In Trouw nota bene:

Een deel van de Groningers gebruikt het geld dat bedoeld is voor aardbevingsreparaties, voor vakanties of het betalen van achterstallige rekeningen. Dat zeggen bouwbedrijven en de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), meldt BNR. […]

Volgens een directeur van een Gronings bouwbedrijf, die anoniem wil blijven, wordt het bijvoorbeeld gebruikt voor een vliegticket naar de zon.

Als ik jouw fiets in elkaar trap, ben je een profiteur als je van de schadevergoeding een nieuw bankstel koopt? Volgens de NAM blijkbaar wel.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

Schadeclaims drama Alphen zijn wanhopige greep in staatskas

, door

Is de miljoenenclaim die de nabestaanden van het schietdrama in Alphen aan de Rijn tegen het politiekorps doen billijk? Criminologe Therese Klok meent van niet.

Volgens nu.nl loopt er een miljoenenclaim tegen de politie van Hollands Midden, mijn oude korps, vanwege de fouten die er mogelijk gemaakt zijn bij het verlenen van de wapenvergunning aan Alphen-schutter Tristan van der Vlis.

Dezelfde dienders die de noodlottige zaterdag 9 april 2011 dagenlang gewerkt, geruimd en getroost hebben, worden nu aangeklaagd door de nabestaanden en slachtoffers.

Dat het die agenten ook niet in hun koude kleren is komen te zitten, zelfs al zijn die kleren een politie-uniform, maakt voor lokale letselschadejurist Orlando Kadir niks uit.

Hij stelt dat “de nabestaanden en slachtoffers met grote financiële problemen kampen. Zaken werden gesloten omdat klanten wegbleven na de schietpartij en ondernemers kunnen door psychische en lichamelijke klachten niet meer werken.”

Ok, misschien krijgen niet diezelfde politieagenten een claim, maar wel hun collega’s van de afdeling bureau Bijzondere Wetten.

Vergunning

Om voor een wapenvergunning in aanmerking te komen, moet je als aanvrager aan bepaalde eisen voldoen. Deze kan schriftelijk worden aangevraagd, middels een formulier, bij de korpschef van de regiopolitie van de desbetreffende woonplaats. Het ligt aan de aard van de vergunning (jacht, verzamelaar of sport) en of je de afgelopen 4 tot 8 jaar een strafblad hebt gecreëerd, of je er een krijgt. Een wapenvergunning is maximaal 1 jaar geldig.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Het uitkleden van de kerk

, door

[qvdd]

De broeders hebben ons uitgekleed. Nu gaan wij de kerk uitkleden.

Twee slachtoffers van seksueel misbruik binnen de katholieke kerk roepen lotgenoten op zich bij hen aan te sluiten om als groep smartengeld en schadevergoeding te claimen. De Volkskrant rept al van een megaclaim, maar die zal het bedrag dat de Rooms-Katholieke Kerk in de Verenigde Staten heeft uitgekeerd aan misbruikslachtoffers vast niet overtreffen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Schikking

, door

“Met geld kun je geen gerechtigheid kopen.”

Trafigura koopt voor 33 miljoen voor de 31.000 slachtoffers de rechtszaak af waarin het werd beschuldigd van het bewust verzwijgen van gezondheidsrisico’s bij het dumpen van afval uit het schip Probo Koala, en Greenpeace is daar niet zo blij mee.

“Een schikking [heeft] niets, maar dan ook niets te maken met de waarheid en feiten. Trafigura probeert de giframp steeds bij een rechter weg te houden, dan heb je blijkbaar veel te verbergen”.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.