Nieuw Licht is een pamfletreeks over hedendaagse vraagstukken gezien vanuit het perspectief van oude filosofen. Frank Meester en Coen Simon, de redacteuren van deze reeks, stelden aan filosoof Joke Hermsen de vraag: heeft het vandaag nog wel zin om te hopen op een betere toekomst? Of is de hopende mens hopeloos naïef?
Hermsen verdiepte zich voor haar essay in het werk van de Duitse socialistische schrijfster en activiste Rosa Luxemburg (1871-1919). Honderd jaar geleden werd zij, samen met Karl Liebknecht, door extreemrechtse paramilitaire groepen in de nadagen van de Eerste Wereldoorlog gemarteld, vermoord en gedumpt in een Berlijns kanaal. Tijdens de oorlog had ze al enkele jaren gevangen gezeten wegens 'landverraad' omdat ze de internationale solidariteit van de werkende klasse hoger achtte dan de nationalistische motieven van het keizerrijk om de wapens op te nemen tegen Frankrijk.
Joke Hermsen kwam in contact met het werk van Luxemburg via Hannah Arendt, die grote bewondering voor haar had vanwege haar kritiek op het kapitalisme, haar vrijheidsstreven, haar oproep tot geweldloos verzet en de hoop op een betere wereld die Rode Rosa, zoals ze ook wel werd genoemd, ondanks alles bleef verspreiden.
Hermsen voelt zich verwant:
'Hoop maakt blind, zou je ook kunnen zeggen. Misschien, maar zonder hoop gebeurt er helemaal niets. En Rosa Luxemburg was er nu eenmaal van overtuigd dat het roer om moest en we niet langer op dezelfde weg voort konden gaan. Wie niet meer hoopt heeft het bij voorbaat al opgegeven.'
