Bruggen slaan moet samen gebeuren

Samenwerken is te trainen, samenwerken moet je leren, samenwerken moet je voeden en onderhouden. Tom van Doormaal schrijft over Sennett, over samenwerking in de coalitie van VVD  en PvdA, met Marco Polo, Kublai Kan en Italo Calvino als getuigen. “Bruggen slaan,” ja, dat is het wel, vonden Mark en Diederik. Er zit iets in, als je het politieke midden wilt heroveren. 'Samen voor ons eigen.' zong de Tegenpartij decennia geleden. Maar Koot en Bie hadden een perfecte antenne voor het levensgevoel dat nog moest komen. “Samen” werd de titel van het CDA-programma. En Obama, net herkozen, wist dat Amerikanen geschapen zijn voor dit moment en 'dat we het zullen grijpen, zolang we het maar samen grijpen.' “Samen” is een beetje een buzzword, maar heeft het betekenis? Kun je het politiek gebruiken of misbruiken, zoals het begrip vrijheid? Samen gaat over verenigen en verbinden, hetgeen meestal mooi is. Maar je kunt ook samen een kraak zetten, een concurrent liquideren of een voorbijganger het ziekenhuis in schoppen. Ik geef toe, geen diepzinnige overpeinzingen, tot ik struikelde over een boek van Richard Sennett, met de titel Together. Dat moest ik lezen natuurlijk.

Door: Foto: Martin F (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De flexibele mens en zijn angsten

, door

Jobhoppen, relatiehoppen en religieshoppen, daaruit bestaat het leven tegenwoordig. Vaste relaties hebben we als ketens van ons af geworpen om ons helemaal te richten op vrijheid en zelfontplooiing. Daarmee hebben we echter een hoop waardevols weggegooid, dat niet zo makkelijk weer te hervinden is. Richard Sennett stelt in zijn werk deze cultuurpessimistische diagnose van de hedendaagse maatschappij, die haast geen samenleving meer te noemen is. Hoe krijgen we weer vaste grond onder de voeten?

Prof. dr. Joep Dohmen geeft in zijn lezing over Sennett in de serie Levenskunst van Studium Generale Utrecht toe dat hij de praktische uitwerking van Sennetts ideeën niet op alle punten overtuigend vindt. In de praktijk van bedrijfsleven en politiek zullen idealen als vakmanschap en respect gestalte moeten krijgen. Dohmen constateert dat er een spanning is tussen het individuele verlangen om een ‘vakman’ te worden en het verlangen naar sociale cohesie, zoals beide door Sennett beschreven worden.

Het kapitalisme heeft ons beroofd van de vaste pijlers die we hadden. Natuurlijk leidde die vastigheid ook tot vervreemding en verveling. Maar, vraagt Sennett, zal flexibilisering werkelijk het kwaad van de routine genezen? We zijn ‘flexibele mensen’ geworden. Aan de ene kant is dat omdat we voortdurend onszelf voorop zetten en niet meer loyaal zijn aan een ander, laat staan een werkgever. Aan de andere kant is het een uitwas van de manier waarop de economie werkt. Vandaag werd bekend gemaakt dat in 2011 nog maar 2000 mensen direct een vast contract kregen in een nieuwe functie, tegenover 83.000 in 2010. Het gaat verder dan dat: een op de vijf kinderen groeit op in een gezin zonder beide biologische ouders en nog veel meer huwelijken stranden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Despicable Me and Craftmanship

, door

despicable meSince Despicable Me was shamefully ignored in the Academy Awards nominations, I decided to dedicate a post to it, putting together a few thoughts I had while reading Richard Sennett’s The Craftsman.

In the book, Sennett describes craftsmanship as such (Kindle edition):

“Craftsmanship names an enduring, basic human impulse, the desire to do a job well for its own sake. Craftsmanship cuts a far wider swath than skilled manual labor. Craftsmanship focuses on objective standards, on the thing in itself. Social and economic conditions, however, often stand in the way of the craftsman’s discipline and commitment: schools may fail to provide the tools to do good work, and workplaces may not truly value the aspiration for quality.” (Loc. 101-10)

For Sennett, craftsmanship involves dedication to work for the sake of work itself, the production of quality. For the craftsman, there is no separation between intellectual and manual labor, with one valued over the other.But the labor process is not simply a means to an end. It is valued in and of itself, as perpetual training in skill as well as opportunity to resolve problems and improve one’s craft. The work of the craftsman is the work of constantly problem-finding and problem-solving.

Craftsmanship is therefore a lifelong process of complete engagement with one’s craft. The craftsman does not wing it, or phone it in. The constant problem-finding / problem-solving dynamic challenges one’s skills to evolve, building on experience, obedience to rules of one’s craft and personal answer to the challenges. That takes time and patience. But this is also why the craftsman does not find repetition boring. Boredom and ennui, as demonstrated in several plates in Diderot’s Encyclopedia, are traits of the idle (and unskilled and useless) aristocratic classes.