Nog even de Paus een trap nageven
, door
Richard Dawkins geeft de Paus even wat repliek. Het filmpje waart weer rond, nu de Paus is vertrokken. En terecht: het is even lekker zwelgen in anti-papisme.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Het evangelie van Richard Dawkins
, door
In ‘The greatest show on earth’ legt Richard Dawkins nogmaals uit dat evolutie werkelijk de enige, want wetenschappelijk verantwoorde verklaring is voor het leven op aarde. Vooral interessant voor fans.
Meteen al op de eerste pagina’s van zijn nieuwe boek trekt Richard Dawkins een vergelijking tussen creationisten en holocaustontkenners. Zo komt de stemming er lekker in. Dit is geen boek dat op geduldige toon probeert creationisten uit te leggen dat ze er echt naast zitten. Alle uitleg van de evolutie staat in dienst van de polemiek die hij al jaren voert.
Met die uitleg zelf zit het wel snor. Dawkins ontleent zijn reputatie immers aan het glasheldere ‘The selfish gene’, waarin hij inmiddels alweer dik dertig jaar geleden doorbrak als auteur. De manier waarop natuurlijke selectie leidt tot de evolutie van nieuwe soorten, zeker onder geïsoleerde omstandigheden als op de Galápagos eilanden, wordt keurig uit de doeken gedaan, net als onderliggende biologische processen. Er komt zelfs de nodige geologie aan te pas. Dawkins weet daarbij precies de goede mix te vinden tussen abstracte uitleg en voorbeelden.
Dat is echter niet de reden om dit boek te lezen. Het interessante punt zit in de interactie met creationistische wereldbeelden. Zo zit er een mooie passage in waarin Dawkins nadenkt over wat het betekent als iets een theorie is. Het pure feit dat er sprake is van een ‘evolutietheorie’ lokt immers al kritiek uit dat het ‘maar een theorie’ is. Dit klopt niet, stelt Dawkins. Dat soorten uit elkaar evolueren is een vaststaand feit.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Bestaat de ‘eigen’mening?
, door
Hoe eigen is mijn eigen mening? Die vraag kwam bij me op na het zien van een commercial over een Franse auto. De voice over in de reclame zegt zoiets als: “Eerst moest je niets van meisjes hebben, later wel. Eerst moest je niets van kinderen hebben, later wel. Eerst moest je niets van saaie middenklassers hebben, later wel.” Bij mij kwam de boodschap over, dat de factor tijd van grote invloed is op je mening. En, dat iedereen op den duur verandert in een grijze muis. Geen opwekkende boodschap. En vast niet zo bedoeld door de reclamejongens en meisjes. Door de commercial vroeg ik me af, in hoeverre we werkelijk een eigen mening hebben en in hoeverre die mening wordt gevormd door andere factoren? Bestaat een ‘eigen mening’ wel?
Keeping up appearances
Zoals de commercial laat zien, is de factor tijd van grote invloed op onze meningsvorming. Kinderen, pubers, jongvolwassen en senioren, over het algemeen veranderen opvattingen alleen al door het verstrijken der jaren. Naast de factor tijd, is de omgeving van invloed op meningsvorming. Het volgende onderzoekje dat ik in een boek van Ap Dijksterhuis heb gelezen laat dat zien. De vraag in het onderzoek luidde: ‘zou je liever 100.000 € verdienen in een land waar het gemiddelde jaarsalaris 200.000 € is, of geef je de voorkeur aan een jaarsalaris van 60.000 € in een land waar het gemiddelde jaarsalaris 30.000 € bedraagt?’ Uiteraard bleven de overige omstandigheden in dit hypothetische voorbeeld gelijk. Het merendeel van de mensen koos voor de 60.000 €. Hier berooft de ‘schone schijn ophouden’ de meeste mensen van zo’n 40 mille.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Jordaanse prins geeft Richard Dawkins lesje theologie
, door
… maar of dit nu boven het niveau uitkomt van ‘Je kunt niet bewijzen dat het niet zo is!’ en ‘Miljarden mensen voelen het zo, dus is het rationeel gerechtvaardigd om het voor waar te houden!’, is maar de vraag.
Opvallend, want deze prins is hoogleraar in de islamitische filosofie, met academische graden in de theologie aan de universiteiten van al-Azhar en Cambridge.
En toen kwam er een knorrige grijze olifant met een lange snuit, en die blies al die theologische hersenspinsels als een nachtkaars uit.
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Zomercollege | The genius of Darwin
, door
Er is wat overlap met de aflevering van vorige week over Peter Singer, maar dit uitgebreide interview – nooit uitgezonden – is zeker de moeite waard om te kijken, al was het maar omdat Richard Dawkins hier de vragen stelt en zowaar in de verdediging wordt gedrukt.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
QvdD: Christenen zijn altijd het pispaaltje?
, door
“Christenen zijn altijd al gebruikt om tegen te schoppen, maar ik had gehoopt dat we, in een samenleving waarin we respect willen tonen voor alle mensen en overtuigingen, misschien over dit soort onzin heen gegroeid zouden zijn.”
Aldus Jonathan Edwards, algemeen secretaris van de Baptisten in Groot Brittannië. Dit naar aanleiding van een actie door Borders book stores om een kaartje met “O come all ye faithless” weg te geven bij Richard Dawkins zijn boek ‘The God Delusion’.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.