Pleidooi voor een preambule

Onderstaand stuk is op ons verzoek overgenomen van Publiekrecht & Politiek. Het is geschreven door Olaf Tans, rechtstheoreticus aan het Amsterdam University College, en gespecialiseerd in de relatie tussen recht en samenleving. Volgens haar voortgangsoverzicht, zal de Staatscommissie Grondwet binnenkort niet adviseren een preambule op te nemen in de nieuwe Nederlandse grondwet. Het effect van preambules is volgens de commissie onvoldoende aangetoond. Wel zal de Commissie adviseren een hoofdstuk Algemene bepalingen op te nemen, waarin bijvoorbeeld kan worden bepaald dat Nederland een democratische rechtsstaat is waarin menselijke waardigheid wordt gerespecteerd. Op het eerste gezicht is dit advies begrijpelijk. Preambules (inleidende verklaringen van de achtergrond of bedoeling van een wet) staan vaak vol bevlogen kreten, waar men in Nederland van oudsher niet dol op is. Ook de tijdsgeest lijkt een preambule in de weg te staan. Het geloof in absolute beginselen en bedoelingen is tegenwoordig zwak. We leven in een tijd van scepsis en relativering. Wereldwijde communicatie en migratie zorgen voor fragmentatie en versmelting van ideologieën en denkbeelden. Dit lijkt niet te stroken met gevleugelde intentieverklaringen in een grondwettelijk voorwoord.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.