Kunst op Zondag | Kunst en rock-‘n-roll

Hoe rock-‘n-roll kan kunst zijn? Dat vraagt Art Rocks 2014 aan elke muzikant die wil meedingen naar een optreden op Eurosonic Noorderslag en 1000 euro in de wacht wil slepen. Elk genre is toegestaan. Van pop tot jazz. Van rappers tot singersongwriters. Art Rocks wordt georganiseerd door Museum Boijmans Van Beuningen, Centraal Museum Utrecht en het Groninger Museum in samenwerking met de Grote Prijs van Nederland. De geïnteresseerde bandjes, singersongwriters, dj’s, rappers en crooners kunnen kiezen uit dertig kunstwerken. Dat is een beetje jammer. Het had leuk geweest als de muzikanten vrij konden kiezen uit de totale collectie. Met leuke taferelen als gevolg. Rondrennende muzikanten, gitaar of keyboardje onder de arm, die je bij kunstwerken een riedeltje ziet uit proberen. Op dit moment heeft Art Rocks al 32 inzendingen binnen. De kunst van Museum Boijmans Van Beuningen (14 inzendingen) en Centraal Museum Utrecht (ook 14 inzendingen) inspireert blijkbaar het meest. Het Groninger Museum scoorde nog maar vier inzendingen. De winnaar van Art Rocks 2012 was Try Acrobatics, die ‘La reproduction interdite’ van René Margritte kozen als inspiratie voor hun ‘Replica’. http://www.youtube.com/watch?v=uT_Wz_qWOS0#t=22 Er circuleren op internet wat lijstjes over kunst en muziek.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Waar zijn de dromers anno nu?

Mijn ouders hadden het makkelijk. Geboren in de jaren ´50 hadden ze de dromen voor het uitzoeken. Voor iedereen was er een droom op maat. Verkopers brachten hun waar op excellente wijze aan de man. Denk maar aan dominee King, hij droomde van een wereld waarin ieder mens gelijk was.Luister naar het beroemde liedje van John Lennon, waarin hij zich een wereld zonder grenzen voorstelt. Hoor de beroemde speech van Kennedy in Berlijn in 1962, waarin hij sprak over vrijheid. ¨Freedom is indivisible, and when one man is enslaved, all are not free¨ Verkiezingen voor de Val van de Muur kon je vergelijken met een zevenspong. Iedere richting bracht je naar een andere, mooiere en betere wereld. Nu lijken verkiezingen meer op een snelweg. Een snelweg vol conformisten: iedereen rijdt gedachteloos dezelfde kant uit. De schijnkeuze is de linker- of de rechterrijbaan, maar de eindbestemming blijft gelijk. Meer produceren, meer consumeren, meer welvaart. Waarom niet: meer ontspannen, meer gezondheid en meer geluk?

Niet alleen de politiek kent dromenverkopers, iedereen kan dromenverkoper worden. Wat te denken van popmuzikanten? Bob Dylan, The Stones, Janis Joplin: dat waren de dromenverkopers van de jeugd van mijn ouders. Nu zouden de genadeloze Nick en Simon wel raad weten met dat stelletje onbenullen. Matige zangkwaliteiten, rare danspasjes en een te afwijkende sound. Kortom: geen hitpotentie. Lady Gaga is het idool van nu. Ze zingt niet vals en ze heeft het best met de wereld voor. Maar waar droomt ze van? Dat weten we niet. Dat komt, omdat ze niet echt bestaat. Ze is een product. Een product van deze tijd, bedacht door verkopers die veel geld willen verdienen. Toegegeven, ze hebben hun werk goed gedaan, maar ik geef toch de voorkeur aan een mens van vlees en bloed.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Popcultuur? Later wordt het beter

Gisteren publiceerde generatiegenoot en cultuurwetenschapper Thimon de Jong in NRC een opmerkelijk opiniestuk met de titel Wo sind denn die Superhits? Wo sind sie geblieben? Kern van het verhaal is dat het vroeger allemaal beter was. ‘Onze muziekcultuur is sterk gefragmenteerd – iedereen luistert naar zijn eigen muziek. Er zijn geen superhits meer die iedereen kent. En dat is een verlies,’ betoogt De Jong. Hij deelt met zijn opiniestuk een pluim uit aan de heersers van louter commercieel gewin en omzet in de muziekindustrie. En heeft De Jong zich afgevraagd hoe men vóór de komst van de jeugdcultuur van de jaren vijftig en zestig muziek consumeerde?

De nacht ervoor hoorde ik trouwens nog zo’n neonostalgicus verkondigen op Radio 1 dat we in onze downloadcultuur maar alles bijelkaar jatten. ‘Wij zijn dat maar doodnormaal gaan vinden,’ verzuchtte thrillerschrijver Charles den Tex in het nachtprogramma Casa Luna. Ironisch genoeg werd nog niet zo lang geleden de documentaire over de totstandkoming van Exile on Main Street van The Rolling Stones uitgezonden; corrupte managers, een bizar belastingstelsel; is het gesitueerd in de siksties, dan vinden we armoede van muzikanten ineens romantisch. Vrijwel alle groten uit de relatief jonge popgeschiedenis zijn gigantisch benadeeld vanwege schimmige contracten met platenmaatschappijen en managers. David Bowie praat graag mee. In deze digitale tijden is de macht aan de consument én de artiest, hoe democratisch wil je het hebben?

The Neptunes en Marilyn Manson

Maar terug naar Thimon De Jong en zijn zucht naar tijden van weleer. ‘Radio wordt steeds minder voor nieuwe muziek beluisterd en de top-40 is op sterven na dood. Jongerenzender MTV zendt al jaren geen muziek meer uit overdag en heeft ook geen eigen hitlijsten meer. Hierdoor worden er geen nummers meer ‘stukgedraaid’. Wanneer heeft u iemand voor het laatst horen zeggen: ‘Ik kan dit nummer echt niet meer horen!’? Daarnaast zijn er geen nieuwe muziekstijlen meer. De jaren zestig tot en met de jaren negentig kenmerkten zich door grote en snelle veranderingen in de populaire cultuur. Het was zo goed als onmogelijk om een liedje uit begin jaren zeventig te verwarren met eentje uit het einde van dat decennium.’

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Marco, de miljoenen en de media

jakhalzenJournalist/schrijver Menno Pot schreef onlangs voor de Volkskrant dit artikel over de financiële malaise van Marco Borsato. Ook schreef Menno Pot op zijn Hyves-pagina een bespiegeling over het verhaal achter de persconferentie. Sargasso plaatst met toestemming Pots bevindingen.

Ik was erbij woensdag, toen Marco Borsato zijn verhaal deed in de bovenzaal van Paradiso, tijdens een persconferentie. Officieel kwam hij alleen maar vertellen dat de Symphonica In Rosso-concerten met Diana Ross kunnen doorgaan, dat hij zelf twee shows gaat geven om de medewerkers te betalen en dat Mojo Concerts te hulp is geschoten.

Maar natuurlijk vertelde hij vooral over het failissement van The Entertainment Group, de financiële gevolgen voor hemzelf en – erg belangrijk – hoe hij het allemaal heeft ‘beleefd’. Ik moest verslag doen voor de Volkskrant, samen met economie-collega Peter de Waard.

Ik heb als journalist vrijwel alleen te maken met collega-popjournalisten uit binnen- en buitenland, en mensen van min of meer serieuze (cultuur)redacties en muziekbladen. Dat is een selectieve populatie binnen de mediawereld: over het algemeen redelijk kalm en integer volk, met een zeker gevoel voor decorum.

Heel soms (de Borsato-bijeenkomst was daar een voorbeeld van) doet zich in de periferie van de popmuziek een gebeurtenis voor waar ook andere soorten media op af komen: van RTL Boulevard, Shownieuws en de roddelpers tot DWDD en het NOS Journaal.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour | Peter Pan of pop

Peter Pan lives on and will never be forgotten just the same as Elvis, Bob Marley and Frank Sinatra“.

Je zult die titel maar meekrijgen bij je overlijden: de Peter Pan van de pop. Niet echt een waardering om de komende eeuwen als de Beethoven van de moderne popmuziek de historie in te gaan. Bovenstaande quote van een evidente bewonderaar geeft tegelijk ook de zwakte aan van Michael Jackson als fenomeen in het popgebeuren. In één adem genoemd met drie andere bovenmatig goede artiesten, kan de moonwalker er nog best mee door. Maar om hem nu als de King of Pop te voetstukken? De kindartiest die vooral dankzij producer Quincy Jones twee gave albums aan elkaar zong, die in enkele meesterlijk vormgegeven videoclips optrad en die vooral dankzij het visuele aspect zijn roem vergaarde….zo iemand overlijdt in de schaduw van nog levende artiesten als Bob Dylan of Bruce Springsteen.
Veroorzaakte deze intragische figuur een tsunami in de branding van de rockhistorie met zijn Thriller? Welnee, dat was vooral Quincy die op het juiste moment een restyling toepaste in het tot dan toe brave werk en die voor het eerst de kracht van het beeld gebruikte om een nieuwe dimensie te geven aan de onderliggende muziek. Maar meer dan een rimpeling in de vijver van de popgeschiedenis zal het uiteindelijk niet zijn…
Des te verwonderlijker is het dat een poll (mirror) op de Volkskrant-website (Was hij volgens u de grootste popartiest aller tijden?) meer dan 50 procent jaknikkers oplevert. Ik bedoel, als Madonna verklaart dat ze tranen met tuiten heeft gelaten vanwege het verlies van deze grootse figuur, dan moeten de wenkbrauwen bij muziekminnaars toch even gaan fronsen. Over een paar weken ligt zijn hele CD/DVD-oeuvre in de aanbieding en daarna wordt hij net als Elvis, Bob en Frank een collectors item. Een legende, een droevig sprookje, een vette voetnoot in de pophistorie.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende