Europa en de Amerikaanse spionnen

De Amerikaanse National Security Agency (NSA) bespioneert de hele wereld. Enkele recente reacties uit verschillende Europese landen. Het Duitse blad Der Spiegel onthulde deze week op basis van documenten van klokkenluider Edward Snowden dat de NSA -anders dan president Obama beweert- veel verder gaat in zijn spionage dan de bestrijding van het terrorisme. Amerikaanse spionnen zijn actief in de Verenigde Naties, de Europese Unie, het Internationaal Atoomagentschap in Wenen en vele bevriende landen. Het doel is eenvoudig en klassiek: een informatievoorsprong opbouwen op iedereen.  Op politiek, economisch en veiligheidsgebied. Sommigen reageren laconiek: dit is van alle tijden en elk land probeert dat. Het is weliswaar in strijd met diplomatieke codes en internationale verdragen, maar het gebeurt nu eenmaal en is moeilijk tegen te houden. De "fout" van de NSA is alleen dat ze ontdekt zijn. Maar niet iedereen legt zich er zo gemakkelijk bij neer.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Prachatai (cc)

NSA-affaire niet eenduidig, en mening Amerikanen erover ook niet

ACHTERGROND - Wat vindt u van de NSA-afluisterpraktijken? Lastige vraag? Dat is niet zo gek – ‘de’ NSA-affaire is niet zo eenduidig, maar eerder een bord spaghetti. Het Pew Center for People and the Press bedacht daarom in juli dit jaar een experiment. Daarin onderscheidden de onderzoekers vier dimensies van ‘de’ affaire en stelden daar vervolgens bij 2.002 volwassen Amerikanen vragen over. Die vier dimensies waren: 1) bent u voor of tegen het verzamelen van metadata/inhoud (van mails, gesprekken, etc) door de overheid; 2) bent u voor of tegen het monitoren van e-mails of van telefoongesprekken, 3) bent u voor of tegen als de NSA een gerechtelijke goedkeuring voor het vergaren van informatie heeft en, ten slotte 4) bent u voor of tegen als het programma van de NSA als het onderdeel uitmaakt van anti-terrorismebeleid?

Wat bleek?

Met de name de verwijzing naar de gerechtelijke goedkeuring en als onderdeel van anti-terrorisme beleid hadden grote effecten op de goed-/afkeuring van ‘de’ NSA-affaire door ondervraagde Amerikanen. ‘Among the roughly 1.000 respondents who heard the government surveillance program described as occuring “with court approval” support was 12 points higher than among the other 1,000 who heard no mention of the courts.’ En als ondervraagden hoorden dat het NSA-programma onderdeel was van anti-terrorisme beleid, kreeg het negen punten meer steun dan als ondervraagden dat niet hoorden. Met deze statistieken in de hand, onderscheidt PEW zestien verschillende manieren om ‘de’ NSA-affaire te omschrijven en dus (minimaal) zestien verschillende beelden van die affaire waarmee burgers een antwoord geven.

Foto: Riccardof (cc)

Zuid-Amerika: Braziliaanse gluurders, boren in Yasuní, Venezolaanse sloppenwijk

ELDERS - Deze week vanuit Latijns-Amerika: ondanks ophef over PRISM spioneren Braziliaanse dames met een app op hun vriendjes; een fotoreportage vanuit Ecuador’s nationale Yasuní park waar mogelijk (meer) naar olie geboord zal gaan worden; en een interessante korte videorepo uit een bekende ‘verslopte’ wolkenkrabber in Caracas, Venezuela.

Terwijl delen van Brazilië nog boos zijn over het gespioneer van de NSA in hun land, komt de New York Times met een kleiner gluurschandaal: Brasileiras maken namelijk gretig gebruik van een mobiele applicatie om op hun vriendjes te letten. Die app installeren de dames op vriendlief zijn telefoon, waarna zij onder meer zijn smsjes en GPS-locaties kunnen meelezen. De ontwikkelaar wast zijn handen in onschuld want “in de voorwaarden staat dat er toestemming moet zijn van de telefooneigenaar voor installatie.” Mmmm-hm.

Het tweede nieuws komt uit Ecuador. Zoals al eerder gerapporteerd mislukte daar het plan om met geld van de internationale gemeenschap olieboringen af te kopen in het natuurgebied van Yasuní. The Guardian toont in een mooie fotoreportage de natuurlijke weelde die nu potentieel in gevaar is.

Tot slot een interessante inside blik in een bekende sloppenwijk van Caracas, gehuisvest in een half afgebouwde wolkenkrabber. Hoewel er vooral veel sfeerbeeld in het filmpje zit zijn de korte interviews met bewoners de moeite waard. De videoreportage doet ook denken aan Louis Theroux’ documentaire vanuit Johannesburg: wat voor sommigen de hel is, noemen anderen thuis.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Michael Chavarria (cc)

Amerika’s geheimste dienst uitbesteed

ANALYSE - Is Edward Snowden de enige die ontslagen werd na zijn historische lekkage van duizenden documenten? Booz Allen Hamilton, het bedrijf waar hij werkte (en niet de NSA, waarover meer) stuurde hem op 11 juli al de laan uit. Je zou verwachten dat na hem ambtelijk en politiek verantwoordelijken zouden volgen. En masse, gezien de band tussen de NSA en Booz Allen Hamilton. Want welke fatsoenlijke rechtsstaat besteedt haar geheimste dienst uit aan een bedrijf met winstoogmerk? Juist. Reden genoeg, zou je denken.

Je zou veiligheid een staatsaangelegenheid kunnen noemen; geen onderwerp voor bedrijven die winst moeten maken. Niet in Amerika. Booz Allen Hamilton heeft niet alleen toegang tot explosief materiaal, gezien Snowdens harddrives. Ook andere commerciële partijen zijn schaamteloos betrokken bij Amerika’s geheimste dienst. Zo ontwikkelden telecombedrijven software in opdracht van de dienst om hun klanten mee te kunnen bespioneren (schrijft de WSJ). Nog maar net gewend aan PRISM en xKeynote, blijken ook geheime projecten te bestaan als ‘Blarney, Fairview, Oakstar, Lithium and Stormbrew, among others, filter and gather information at major telecommunications companies. Blarney, for instance, was established with AT&T Inc. former officials say. AT&T declined to comment.’

Blijkbaar besteden Amerikanen niet alleen diensten en de ontwikkeling van software uit aan marktpartijen met een beursnotering. Daarmee hebben ze ook de ambtelijke en politieke verantwoordelijkheid weggemoffeld. En als dan iemand er met een laptop vol geheimen vandoor gaat, zijn er ook geen personele of organisationele consequenties. Ik ben eigenlijk wel benieuwd welke Nederlandse bedrijven betrokken zijn bij de AIVD – hoe hun vertakking er met de commercie precies uitziet.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Het zwarte, geheime budget voor spionage in de VS blijkt $52,6 miljard groot te zijn

UPDATE: Van dat budget krijgt de NSA een aardig deel, meldde The Washington Post. En de NSA besteedt miljoenen van het hun toebedeelde geld aan het zogenaamde Corporate Partner Access Project, waarbij Amerikaanse telecomaanbieders betaald worden om klantgegevens aan de NSA te leveren. In 2012 werd er 278 miljoen dollar aan uitgegeven, in 2011 nog veel meer: 394 miljoen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende