Neanderthaler, medium gebakken graag

Ja, je leest het goed, de mens heeft de Neanderthaler als soort de dood in geconsumeerd. Dit wijst onderzoek uit van Fernando Rozzi van het Franse Centre National de la Recherche Scientifique. Hij trof namelijk in een nederzetting van mensen een Neanderthaler-bot aan met daarin dezelfde soort inkepingen als die op andere botten, waarvan het vlees geconsumeerd is. Rozzi claimt dat de mens het vlees van Neanderthalers at, hij de schedel als trofee hield en van de tanden een ketting maakte. Rozzi: "Jarenlang is geprobeerd om het bewijs van kannibalisme te verbergen, maar ik denk dat we moeten accepteren dat dit heeft plaatsgevonden". Gelukkig wordt er nog wat aan wederhoor gedaan tegen het eind van het artikel, en daar leveren andere wetenschappers voorzichtig kritiek. Ook in het originele artikel in de Guardian is nog wat kritiek te vinden. En terecht. Sterker nog, ze hadden met de kritiek moeten beginnen. Want waar baseert Rozzi zijn claims op? Op dat ene bot? Kan je daarmee het uitsterven van een soort verklaren? En waarom noemt hij het kannibalisme? Hoe dicht ze ook bij de mens stonden, het is technisch gezien een andere soort. Feit is dat de beste man wel één kaakbot heeft gevonden, en daaraan vergaande conclusies verbindt. Dat is een teken van slechte wetenschap. Zijn ontdekking verdient zeker nadere bestudering, maar zonder dat kwalificaties als "uitsterven" en "kannibalisme" er aan worden verbonden. Maar ja, het bekt natuurlijk wel lekker.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.