Daarom haten ze ons

Een andere kijk op het Midden-Oosten. In het dominante beeld over het Midden-Oosten zijn weinig lichtpuntjes te vinden. De beelden van oorlog, vluchtelingen, terrorisme en religieuze dictatuur krijgen jammer genoeg zelden enige context. We zien de ellende doorgaans zonder voorgeschiedenis en zonder de rol die Europa en de Verenigde Staten daarin gespeeld hebben. Buiten het mainstream beeld blijft ook de achtergrond van de argwaan van de bevolking van het Midden-Oosten tegenover het westen. De Belgische vredesactivist Ludo de Brabander geeft met zijn boek Oorlog zonder grenzen het noodzakelijke en urgente tegenwicht tegen een eenzijdige en contextloze publieke opinie. Hij schreef zijn boek na de terroristische aanslagen in Brussel van maart dit jaar. Het terrorisme is echter voor hem niet het begin maar het eind van het verhaal. En datzelfde geldt voor de toestroom van vluchtelingen naar Europa. De Brabander wil ons op de eerste plaats vertellen wat er aan vooraf ging. En dat verhaal gaat niet over de islam maar over kolonialisme.

Quote du Jour | Oorlogspresident

In October 2002, then Senator Obama, an orator of rare talent with keen mind and extraordinary youthful vigour and promise, announced he was “opposed to dumb wars”. He was going to be different. He said so. He lied.

Well … not quite. He was different. After all, he’s the only two-term president in US history who has waged war every single day of his eight years in office. Indeed, not to be outdone by the hawkish George W Bush, Obama conducted air strikes on seven countries: Afghanistan, Iraq, Pakistan, Somalia, Yemen, Libya and Syria. That’s three more than Bush bombed.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: slagheap (cc)

Het redelijke midden is geen antwoord op terrorisme

De zogenaamde tegenstelling tussen ‘veiligheid’ en ‘humanisme’ bestaat niet. Integendeel: humanisme bevordert veiligheid. Het wordt, lijkt mij, tijd om daar nu eindelijk eens echt werk van te maken.

Van de vele reacties die er natuurlijk weer kwamen op de aanslag in Nice viel me er één in het bijzonder op. Het betrof het stuk van de overigens door mij zeer gewaardeerde Jona Lendering, dat onder meer hier op Sargasso gepubliceerd werd.

In dit pleidooi van Lendering zullen vele mensen zich herkend hebben. Lendering stelt zich namelijk op als lid van ‘het redelijke midden’, dat zich gevangen ziet tussen twee extremen. Aan de ene kant staan de rechtse haviken die bij iedere aanslag roepen om nog hardere repressiemaatregelen. Aan de andere kant de linkse knuffelaars, die bij iedere ramp met vluchtelingen oproepen tot het opnemen van nog meer vluchtelingen. Dit is volgens Lendering een tegenstelling die inherent is aan twee verlangens die met elkaar in conflict zin: het verlangen naar veiligheid, en het verlangen naar humaniteit.

Het is een verleidelijke gedachte, maar volgens mij berust ze wel op een denkfout.

Wat Lendering hier schetst is mijns inziens een schijntegenstelling, gebaseerd op twee impliciete en helaas foutieve aannames.

De gedragsbioloog en de Bijbel

ACHTERGROND - Vorige week zaterdag publiceerde De Volkskrant een interview met de gedragsbioloog Carel van Schaik en de Duitse wetenschapsjournalist en historicus Kai Michel, die het joodse deel van de Bijbel hebben gelezen vanuit het perspectief van biologisch antropologen. Dat kan de moeite waard zijn – ik heb het boek niet gelezen – maar van het interview wordt een mens niet vrolijk.

De Bijbel heeft niets te maken met het woord van God, maar alles met het woord van de mens.

Duh. Teksten worden geschreven door mensen en mensen scheppen zich – als we ons tot religie beperken – goden, gebeden, mythen, rituelen, verhalen, regels. Dat geldt voor het Egyptische Dodenboek, dat geldt voor de teksten uit het oude Babylonië, dat geldt voor de Perzische Avesta, en dat geldt voor joodse religieuze teksten. Ik denk dat er onder de lezers van De Volkskrant niet één is die de geciteerde platitude niet heeft herkend.

Van Schaik licht toe dat de Bijbel werd samengesteld omdat de joodse samenleving in het reine moest zien te komen met de maatschappelijke veranderingen die het gevolg waren van het ontstaan van de landbouw. Die had de wereld nogal op zijn kop gezet en dus waren er gedragsregels, rituelen en wetten nodig. Dat is waar; het is immers een logische tautologie. De menselijke cultuur (waarvan gedragsregels, rituelen en wetten een onderdeel zijn) is nu eenmaal – met excuus voor het jargon – de extra-somatische vorm van adaptatie waarmee mensen reageren op hun veranderende omgeving.

Quote du Jour | Sykes-Picot is dead, now what?

The post-Sykes-Picot order will be the result of fighting in the coming years between regional powers – first and foremost Iran and Saudi Arabia – and their religiously motivated auxiliaries, such as the Shia Hezbollah or the Sunni Islamic State. Any Western military intervention would only exacerbate the situation.

The era when a Western hegemon could maintain control of the Middle East, by military force if necessary, is over. Regional forces, not external powers (including Russia), will create the new order in the Middle East emerging out of the remains of the Sykes-Picot system. By the time proxy wars like the one in Syria have finished their work, the Sykes-Picot Agreement will be history.

Foto: themostinept (cc)

De pest van het fundamentalisme

COLUMN - Boodschappen van de krant: een wanhopige Irakees hangt zich op in zijn cel, want hij krijgt zijn paspoort niet om terug te keren naar zijn familie. De wanhopige Irakees bleek acht voorgangers te hebben, allen in het bezit van de gruwelijke vrijheid, die een mens soms gewordt als hij van alles beroofd is. In zijn land heerst een dodelijke epidemie, de pest. Wij krijgen de vluchtelingen.

Nog zo’n boodschap: de burgemeester van Ede last het debat over het vluchtelingenbeleid in zijn gemeente af, omdat hij het niet meer als mogelijk beschouwt. De verbruining van ons politiek systeem rukt op, de straat regeert. Of is ons systeem failliet?

Zekerheden van het westen

Goethe schreef:

Het grootste kwaad dat een mens kan overkomen is dat hij slecht over zichzelf gaat denken. Alles wat daarmee ontstaat, is waard dat het te gronde gaat.

Ik denk slecht over mijzelf en mijn politieke omgeving. Vluchtelingen, uitzichtloze oorlogen en haat, bemoeizucht met anderen, strijd om beeldvorming, vrekkigheid, ik zie het op veel plekken om me heen. Het is een wormstekigheid in onze politieke contacten, die ik slecht kan hebben.

Een “hemels Noord Korea” noemde Christopher Hitchens het religieuze denken van de fundamentalisten, de christelijke evenzeer als de islamitische, met ‘een goddelijke Kim’ die je moet aanbidden en vrezen. Daarin is de dood verkieslijker dan het leven, zoals de zelfmoord terroristen bewijzen.

Foto: David Evers (cc)

Vrouwenhaat en vluchtelingen: Brenda Stoter en de taxichauffeur

De gemeenschappelijke wijsheid van tegenwoordig is dat het Midden-Oosten een broeinest is van patriarchaat en misogynie, en dat de islam daar de centrale rol in speelt. Enis Odaci en Arnold Yasin Mol plaatsen enkele kritische kanttekeningen bij het zoveelste stuk dat dit beeld nog maar eens bevestigde.

Brenda Stoter is sociologe en reist door het Midden-Oosten om te schrijven over vrouwen, kinderen en huiselijk geweld. Haar taxichauffeur in Jordanië is een beschonken iemand die Stoter vertelt dat zij de helft van zijn mannelijke verstand bezit, omdat het in de Koran staat.

Stoter concludeert: “Zijn woorden zeggen zoveel over de positie van vrouwen in de Arabische wereld.” Stoter geeft haar chauffeur overigens een fictieve naam mee, namelijk, Mohammed. Tja, toeval natuurlijk.

Relatie

Deze scène staat beschreven in Trouw van 16 januari jl. en vormt het begin van een beschouwing op de vrouwenrechten in het Midden-Oosten.

Tenminste, dat denken we, gezien de ontmoeting met de patriarchale taxichauffeur. De kop van Stoters essay luidt echter: De vrouwenhaat vlucht mee. Zegt Stoter dat er een link is tussen de achtergestelde positie, háát zelfs, van vrouwen in islamitische regio’s en de stroom vluchtelingen richting Europa? Wordt er haat geïmporteerd? Het is de opmaat tot een reeks bijzondere verbanden. Net zo min Stoter een logische relatie heeft met de taxichauffeur, net zo min heeft vrouwenhaat in essentie een logische relatie met vluchtelingen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-09-2022

Oorlog en Vrede

ANALYSE - De deskundige in Buitenhof, net terug van een conferentie over internationale politiek, zegt dat om de andere zin het woord kernwapens valt. Ongewone ‘strong stuff’: hoe zijn we uit de euforie van het “Einde van de geschiedenis” ineens in deze dreiging beland? Koude Oorlog terug? Explosief Midden Oosten? Krachteloos Europa? Politiek lamme V.S.? Hadden de dingen ook anders kunnen lopen? Redenen te over om somber te zijn.

Het is iets om te overdenken. Ik verken een paar mogelijkheden. Een praktisch politieke, die de huidige situatie hadden kunnen vermijden. Een gedachte uit de speltheorie, met als kern dat de vrede nadert als het kanonnenvoer geen trek meer heeft in het vuile werk. Een gedachte aan de menselijke dimensie, die de opkomst van de religieuze dimensie had kunnen tegengaan.

De “rode lijn”

Hadden de V.S. kunnen handelen, als Kerry zich niet had versproken rond het gifgas? De Russen vonden het prachtig dat Assad onder de vlag van de Verenigde Naties zijn voorraad gifgas zou inleveren, want zo kon hun vriend en hun belang veilig worden gesteld.

Obama had het nakijken, kon zijn “red line” dreigement niet waarmaken, door volkenrechtelijke verstrikking en door de politieke polarisatie in de V.S. Maar kon het anders? Zo groot is de luchtmacht van Assad nu ook weer niet, dus het uitschakelen van de helikopters, die de bomvaten gooien had gekund. Daarna had met de Russen een “no fly zone” kunnen worden gesproken. Het zou vele doden en gewonden hebben gescheeld en de vlucht van Syriërs hebben beperkt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Head to Head: generaal Michael T. Flynn

Al Jazeera’s Mehdi Hasan bevraagt voormalig hoofd van de Amerikaanse militaire inlichtingendienst en daarvoor bevelhebber van geheime militaire operaties (J-SOC) Michael T. Flynn. Het levert een opmerkelijk inkijkje in de gedachtenwereld van Amerikaanse militaire elite.

Vergeet de losse standpunten, die zijn helemaal zo belangwekkend niet. Wat wel van belang is, is de rol die Flynn de VS tussen de regels door toebedeelt in de wereld, de achterliggende visie die de man er op na houdt.

Zo spreekt hij over het Midden-Oosten alsof het de normaalste zaak van de wereld is (ja, de wereldvrede zelfs dichterbij brengt) dat de VS de leiding neemt bij het herinrichten en reorganiseren van dit deel van de globe. Gek is dat, aangezien honderd jaar bemoeienis van de Westerse mogendheden bij het Midden-Oosten die plek er niet veiliger op hebben gemaakt.

Net zo opmerkelijk is dat hij Iran voor geen cent vertrouwt vanwege haar ‘bad behavior’: ze heeft decennialang terrorisme en foute regimes gesponsord. Kennelijk heeft deze generaal een blinde vlek voor de terreurgroeperingen, rebellenlegers, staatsgrepen en dictaturen die de VS de afgelopen halve eeuw heeft gesponsord.

Van de half miljoen communisten die Soekarno in Indonesië in ’65-66 met de zegen van de VS af liet maken, tot de beulen, terroristen en doodseskaders die de CIA en de Amerikaanse militaire dienst trainden om Latijns-Amerikaanse landen voor het marxisme te behoeden, de mujahedeen die door de VS werden gesteund om de Sovjets hun Vietnam in Afghanistan te bezorgen; de VS begaat precies hetzelfde kwalijke gedrag als dat deze generaal Iran aanwrijft, en dan nog op een veel grotere schaal.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Vorige Volgende