Macht, misbruik, en gezeur

De VPRO had zondag een documentaire over de zogeheten manosphere: de rommelige verzameling van theorieën van mannen over de rol die hen toevalt, nu vrouwen zich meer hebben geëmancipeerd. Dat ‘rommelig’ zeg ik niet voor niets: de ideeën binnen deze manosphere lopen nogal uiteen. Die variëren van mannen die oprecht nadenken over wat ‘mannelijkheid’ tegenwoordig behelst en op zoek zijn naar een herijking daarvan, tot mannen die vooral uit zijn op de bevestiging van hun ‘biologisch gedetermineerde’ dominantie over vrouwen. Tussen die twee extremen, die in deze manosphere op één hoop worden geveegd, zit zacht gezegd nogal wat verschil – om niet te zeggen: frictie, ruzie en tegengestelde belangen.

Door: Foto: Afbeelding van MirceaIancu op pixabay.com
Foto: Gwydion M. Williams (cc)

Het onbehagen tussen de seksen

COLUMN - De manosphere: wie de Engelstalige blogwereld een beetje volgt, is er ongetwijfeld al eens tegenaan gelopen. Een hoekje van het internet waar mannen, maar ook vrouwen, pleiten voor een terugkeer naar meer traditionele verhoudingen tussen de seksen.

Sommigen zouden dit hoekje misschien beschrijven als de onderbuik van het internet, maar eerder is het pijnpunt, het kruis. Want juist daar doet het zeer: hun tirades gaan naast relationele en maatschappelijke trends, vooral over seksualiteit en genderidentiteit.

De manosphere wordt bevolkt door een zeer diverse groep bloggers. Sommigen grossieren in stereotyperende versiertrucs. Anderen zijn zijn heilig overtuigd van de inherente inferioriteit van vrouwen. Er zijn zelfs allerakeligste types die seksueel misbruik bagatelliseren of rechtpraten. Weer anderen zijn vanuit een rechts-conservatieve levensvisie overtuigd van vastomlijnde rollen voor mannen en vrouwen. Ook zijn er, die door een nadruk op het werken aan bepaalde klassieke deugden, een nieuwe invulling trachten te geven aan man-zijn in deze tijd.

Het is te makkelijk, deze diffuse community af te doen als een stelletje reactionairen die de boot naar een post-feministische samenleving hebben gemist. Ze leggen iets bloot, wat – gezien de groeiende lezersaantallen – mannen, maar ook vrouwen na aan het hart ligt. Er is, of je nu wilt of niet, een spanningsveld tussen gelijke rechten en plichten en het juist interessante verschil tussen mannen en vrouwen. Hoe houd je het spannend in bed, gezellig in huis en fair in het maatschappelijk verkeer?

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.