Minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking maakt vaart met de afbouw van ontwikkelingshulp. Begin deze maand ontving de Tweede Kamer een brief (pdf) over de voortgang van de uitfasering bilaterale ontwikkelingshulp. Op positieve toon legt Ploumen uit dat de uitfasering over het algemeen soepel verloopt. In 2011 werd er nog 341 miljoen euro verstrekt aan de negentien exit- en transitielanden. In 2016 zullen er daarvan vijftien landen niks meer krijgen en ontvangen Congo, Egypte, Pakistan en Suriname opgeteld nog 2 miljoen euro. Bij het stopzetten van programma’s wordt gezorgd dat ze niet zomaar abrupt afgebroken worden. Om een verantwoord exit-beleid te voeren zijn er daarom verschillende middelen beschikbaar gesteld. Meestal kan het gat dat ontstaat door het uitblijven van Nederlandse hulp worden opgevangen door andere donorlanden of internationale donoren, schrijft de minister. Ook worden multilaterale fondsen die door Nederland gesteund worden ingezet en is er geld beschikbaar gesteld voor de overgang van ‘hulp naar handel’. In sommige gevallen blijft Nederland nog wel indirect steun verlenen via internationale organisaties als UNICEF of de EU. Maar kapitaalvernietiging lijkt onvermijdelijk. Nicaragua, Tanzania en Bolivia krijgen grote klappen te verwerken op het gebied van gezondheidszorg en onderwijs.
Lilianne Ploumen stopt als leider van de PvdA en geeft ook haar Kamerzetel op. Ze zegt “dat het leiderschap van de partij niet goed bij mij past en ik daarmee niet de ideale leider van onze partij ben”.
Ploumen is iets meer dan een jaar partijleider geweest.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Verschillende media berichtten gisteren over de opmerkelijke verontschuldiging van minister Ploumen (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) richting Coolcat. Eind vorig jaar trok de minister publiekelijk ten strijde tegen het kledingconcern omdat ze het Veiligheidsakkoord voor de Bengaalse kledingsector niet wilden ondertekenen, nu bood ze haar excuses aan voor onterechte beschuldigingen.
Met de advocaten van Coolcat-directeur Roland Kahn achter zich aan, lijkt de minister haar strategie van naming and shaming bij te stellen. Waar ze vorig jaar nog scherpe kritiek uitte op Coolcat, Prénatal en Wibra, is nu na overleg met Coolcat een rectificatie opgesteld waarin de beschuldigingen worden afgedaan als verkeerde suggesties, waarna de dagvaarding van Coolcat vervolgens is ingetrokken. In zijn mediaoptreden bij Eva Jinek verdedigt kledingtycoon Kahn zijn merk en beweert dat hij ‘ volledig onterecht is zwart gemaakt’. Zijn kledingketen zou juist voorop lopen met arbeidsomstandigheden en veiligheid, en er is geen sprake van het veronachtzamen van een cruciale ontwikkeling, zoals Ploumen het eerder noemde.
Vanochtend reageerde de Schone Kleren Campagne verontwaardigd en wilde meteen ‘een aantal feitelijke onjuistheden rechtzetten’. Zo zou de bewering dat Coolcat een van de eerste tien kledingbedrijven die het akkoord over veilige werkomstandigheden in Bangladesh ondertekende niet kloppen; het bedrijf was de 137e die haar naam toevoegde aan de lijst, en twaalf Nederlandse bedrijven zijn Coolcat al voorgegaan. Ook wil de Schone Kleren Campagne benadrukken dat ze minister Ploumen niet verkeerd hebben ingelicht. De uitspraken van de minister waren, hoewel Kahn het tegendeel beweert, op 25 november nog wel degelijk juist: de fabrieksramp vond plaats in april, in mei drong de actiegroep aan op ondertekening van het veiligheidsakkoord maar toen zette Kahn nog geen handtekening. De Schone Kleren Campagne wijst op zijn uitspraken bij Pauw en Witteman om 25 november, waarin hij toegeeft dat het akkoord nog niet is getekend.
ACHTERGROND - In opdracht van de Inspectie Ontwikkelingssamenwerking en Beleidsevaluatie (IOB) onderzoekt Francis Weyzig mogelijke effecten van het Nederlandse belastingbeleid voor ontwikkelingslanden. Begin 2014 komt het IOB-rapport uit, maar Weyzig gaf alvast een overzicht van zijn bevindingen tijdens een lezing op het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
In ontwikkelingslanden is er vaak maar een kleine middenklasse die belasting kan betalen. Daarom vormt de belasting op (buitenlandse) vennootschappen er verhoudingsgewijs een grote rol. Tegelijkertijd ondervinden deze landen moeilijkheden met belastingheffing van multinationals om verschillende binnenlandse en regionale redenen. In een aantal ontwikkelingslanden bestaat een groot deel van de begroting dan ook nog steeds uit hulp. Weyzig betoogt dat inkomsten uit belasting meer bijdragen aan de ontwikkeling van een land dan inkomsten uit hulpbronnen. Ook minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking concludeert dat het gebrek aan belastinginkomsten een ongewenste situatie is. ‘Daarom vinden wij dat wij hen moeten bijstaan bij het meer ophalen van eigen middelen, zodat men zelf kan investeren in onderwijs, gezondheid en infrastructuur,’ zegt de minister. De gedeelde financiering om belastingontwijking tegen te gaan, vanuit het ministerie van Financiën en het Ontwikkelingssamenwerkingbudget, vindt Ploumen dan ook een buitengewoon verstandige investering. ‘Zelfstandigheid, het zorg dragen voor basisdiensten uit de eigen begroting en het op een fatsoenlijke manier heffen en innen van belastingen, dat gun je elk land.’
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Lilianne Ploumen wordt maandag door het bestuur van de PvdA voorgedragen als de nieuwe lijsttrekker van de partij. De leden stemmen zaterdag. “Met Ploumen kiest de PvdA voor een ervaren partijlid met een schat aan politieke ervaring”, schrijft nu.nl. Ploumen was eerder voorzitter van de PvdA en was in het vorige kabinet minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.
Ploumen werkte eerder bij de ngo’s Mama Cash, Cordaid en de klimaatstichting HIER. In 2017 zette ze het fonds She Decides op, om vrouwen in ontwikkelingslanden te helpen met seksuele voorlichting, anticonceptie, veilige abortus en kraamzorg.
ANALYSE - Hoe verhoudt de afscheidsbrief Jan Pronk van de PvdA zich tot het beleid van minister Ploumen (PvdA), en welke belangrijke waarschuwingen krijgt Ploumen mee van Pronk? Evert Jan Brouwer analyseert.
Zeven maanden had Jan Pronk nodig voor zijn besluit. Op 29 oktober presenteerden Rutte en Samsom hun regeerakkoord Bruggen Slaan, op 28 mei publiceerde Jan Pronk zijn afscheidsbrief van de PvdA. Als je een halve eeuw actief partijlid bent geweest, beslis je dat niet op een namiddag.
Het was een pittige brief. Rutte en Samsom werd heel wat aangewreven: ze zijn hoogmoedig, kortzichtig, arrogant en zelfgenoegzaam. Daarnaast verweet Pronk Samsom beginselverzaking. Hij had het beginsel van solidariteit, ook internationaal, opgeofferd aan een snelle uitruil tussen PvdA en VVD.
Ik ben geen lid van de PvdA en ik voel me niet geroepen de beginselvastheid van oud-minister Pronk of de PvdA te beoordelen. Wel wil ik Pronks afscheidsbrief naast het nieuwe beleid van minister Ploumen leggen. Het gaat hier om kwesties die niet alleen voor PvdA’ers interessant zijn.
Drie bezwaren
Pronk heeft drie bezwaren tegen Ploumens beleid. Het kabinet:
1. Breekt met de fatsoensnorm van 0,7% BNP voor internationale herverdeling van de welvaart;
2. richt zich teveel op landen en bevolkingsgroepen die al een redelijk bestaanspeil hebben bereikt, in plaats van op de allerarmsten;
INTERVIEW - Vorige week vond in Londen een grote conferentie plaats over Somalië. Politicologe Ayaan Abukar, die actief is in de Somalische diaspora in Nederland, was erbij.
Hoe gaat het eigenlijk met Somalië?
‘Deze vraag is niet met goed of slecht te beantwoorden. Somalië is na 22 jaar burgeroorlog begonnen aan de wederopbouw van het land. Het aantreden van de nieuwe president en het aannemen van een nieuwe grondwet (aug-sep 2012) hebben nieuwe perspectieven gegeven. Landen zoals de Verenigde Staten en Engeland, en het Internationaal Monetair Fonds (IMF), hebben de Somalische regering officieel erkend. Diaspora keren terug naar de hoofdstad en zakenmannen en vrouwen zoeken naar nieuwe kansen in het land.’
‘De troepen van de Afrikaans Unie hebben de Al Shabaab uit Mogadishu en een aantal cruciale en strategische steden verdreven. De verbeterde veiligheidsituatie geeft een enorme boost aan deze ontwikkelingen. Tegelijkertijd zijn de uitdagingen waar de nieuwe regering mee te maken heeft enorm. De veiligheidsituatie is bijvoorbeeld nog steeds fragiel, de recente aanslagen in Mogadishu hebben bewezen dat Al Shabaab weliswaar haar macht in de stad kwijt is maar nog altijd een gevaar kan zijn en de stabiliteit in gevaar kan brengen. Daarnaast zijn er politieke onenigheden tussen de centrale regering en regio’s die federale staten willen oprichten. De bevolking leeft onder extreme armoede, toegang tot gezondheidszorg en onderwijs zijn nog steeds minimaal.’
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Lo, we kunnen Postema niet overend houden. Iemand moet nu bellen dat hij eer aan zichzelf moet houden. Debat is slechts denkbare scenario voor ons. (En dat ligt niet aan Kirsten)
Gisteren kwam op een nogal knullige manier naar buiten dat Lilianne Ploumen wilde dat André Postema, bestuursvoorzitter van LVO én voorzitter van de Eerste Kamerfractie van de PvdA, de eer aan zichzelf zou houden als bestuursvoorzitter van LVO. In dat debat was Postema de gebeten hond:
ACHTERGROND - Exportfinanciering is een van de nieuwe instrumenten in het ontwikkelingsbeleid van minister Ploumen. Er zijn al verhitte debatten over gevoerd, maar wat is exportfinanciering nu precies? Welke lobby zit erachter? En verdient het wel een plaats in het Dutch Good Growth Fund?
In de ontwikkelingshulp nieuwe stijl die door minister Ploumen wordt aangeprezen gaan hulp en handel harmonieus samen. Het Dutch Good Growth Fund (pdf) dat door het nieuwe kabinet is aangekondigd zou een bijdrage moeten leveren aan het slagen van het huwelijk tussen deze voorheen gescheiden partners. Dit revolverend fonds is bedoeld om ondernemers uit lage- en midden-inkomenslanden en Nederlandse ondernemers die in ontwikkelingslanden willen ondernemen financieel te ondersteunen. De concrete inrichting van het fonds moet nog uitgewerkt worden, maar zoals in de onlangs uitgekomen beleidsnota over hulp, handel en investeringen aangekondigd staat, kunnen Nederlandse bedrijven straks bij het fonds aankloppen voor exportfinanciering. De projecten waaraan ze bijdragen moeten dan wel ontwikkelingsrelevant zijn.
Wat is exportfinanciering?
Inmiddels zijn er al veel discussies geweest over exportfinanciering, maar wat behelst dit instrument precies? Het doel van een door de overheid gesteunde exportkredietinstelling (export credit agency, ECA) is het bevorderen van export door een deel van de risico’s van ondernemen in het buitenland van bedrijven over te nemen. Internationale handel doorkruist verschillende nationale juridische, politieke en financiële systemen, waardoor exporteurs (en importeurs) aan verscheidene risico’s worden blootgesteld. Als de goederen zijn verscheept of afgeleverd bestaat het risico dat de exporteur om welke reden dan ook niet betaald wordt. Als de exporteur een betalingstermijn afspreekt met de afnemer, verleent de exporteur dus in feite een krediet aan de afnemer. Het risico dat de exporteur niet betaald wordt, neemt toe naarmate de betalingstermijn langer is.
Ruim anderhalf jaar lang lukte het niet om de Transatlantic Trade and Investment Partnership op de publieke agenda te krijgen, maar vorige week was TTIP, het handelsverdrag tussen de Europese Unie en de Verenigde Staten, trending topic op Twitter. Daarmee is aan een van mijn beleidsprioriteiten aangaande dit verdrag voldaan: maximale transparantie.
Minister Lilianne Ploumen complimenteert Arjen Lubach voor het op de publieke agenda zetten van het TTIP-verdrag. Ze heeft zelf namelijk zo verschrikkelijk hard haar best gedaan, maar het is haar niet gelukt. De lijst met initiatieven van Lilianne Ploumen om de onderhandelingen zo transparant mogelijk te laten verlopen, is natuurlijk eindeloos. Zo vond ze het geen probleem dat de onderhandelingen in het diepste geheim plaatsvonden. Oh wacht, dat is niet echt transparant.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.