Einde van de Kraakbeweging? (2)

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Harm van der Veen, die lange tijd zelf actief was in de Groninger Kraakbeweging. Vandaag het tweede deel. Dit artikel verscheen eerder in het lokale ledenblad van GroenLinks Groningen. Lees ook deel 1 van dit artikel. De reactie van de overheid op het kraken heeft zich lange tijd in de sfeer van de jurisprudentie afgespeeld. Niet de politiek maar de rechters reageerden dus op de sinds begin jaren zeventig ontstane behoefte aan wetgeving. Op basis van vaak heel oude wetten die oorspronkelijk bedoeld waren als huisvredebescherming en huurrecht, formuleerden de rechters grenzen en richtlijnen voor de krakers. Er ontstond zodoende een rechtsvacuüm waar de kraakbeweging garen bij spon.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Einde van de Kraakbeweging? (1)

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Harm van der Veen, die lange tijd zelf actief was in de Groninger Kraakbeweging. Het artikel verscheen eerder in het lokale ledenblad van GroenLinks Groningen.

Een uitspraak van de Hoge Raad legde bijna 40 jaar geleden een gat in de wetgeving bloot, die een legale basis aan het kraken gaf. Sinds 1971 heeft de overheid veel tijd en inspanning nodig gehad om met een adequaat antwoord te komen. Vanaf 1 oktober van dit jaar is er dan eindelijk een wet die het kraken verbiedt. Daarmee is het moment aangebroken voor een analyse van de ontwikkeling van de kraakbeweging en de reactie van de overheid daarop. Een artikel over kraken, maar vooral ook over de kraakbeweging die er op gebouwd werd.

Wat men later de ‘kraakbeweging’ is gaan noemen werd oorspronkelijk eind zeventiger jaren gegroepeerd rond een netwerk voor het ‘kraken’ van woningen. Zij was door haar successen echter binnen vijf jaar uitgegroeid tot een massale beweging die op vooral anarchistisch-socialistische grondslag een vrijdenkend alternatief wilde vormen voor wat krakers zelf de ‘burgerlijke maatschappij’ noemden.

De ideologische basis van de kraakbeweging is moeilijk onder één noemer te vangen. Vaste waarden zijn uitgangspunten van collectieve autonomie, zelfredzaamheid, kleinschaligheid en eigen beheer. Maar heel prominent is ook het besef dat al het persoonlijke politiek is en dat al het politieke samenhangt. Samen vormt dit het concept van de ’totaalstrijd’. Het kraken van een individu wordt ‘woonstrijd’ en dat raakt binnen de ’totaalstrijd’ verbonden met andere ‘deelstrijden’ als inkomensnivellering, veganisme, anti-racisme, -sexisme, -militarisme, -repressie, -imperialisme en -kapitalisme. De kraakbeweging groeide daarmee uit tot veel meer dan een alternatieve woonvoorziening, het groeide uit tot een beweging van bewust onmaatschappelijken, die een alternatief voor de gehele maatschappij nastreefden; een staat in de staat. Het kraken zelf bleef daarin om twee redenen echter een belangrijke rol spelen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.