Einde van de Kraakbeweging? (2)

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Harm van der Veen, die lange tijd zelf actief was in de Groninger Kraakbeweging. Vandaag het tweede deel. Dit artikel verscheen eerder in het lokale ledenblad van GroenLinks Groningen. Lees ook deel 1 van dit artikel. De reactie van de overheid op het kraken heeft zich lange tijd in de sfeer van de jurisprudentie afgespeeld. Niet de politiek maar de rechters reageerden dus op de sinds begin jaren zeventig ontstane behoefte aan wetgeving. Op basis van vaak heel oude wetten die oorspronkelijk bedoeld waren als huisvredebescherming en huurrecht, formuleerden de rechters grenzen en richtlijnen voor de krakers. Er ontstond zodoende een rechtsvacuüm waar de kraakbeweging garen bij spon.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Einde van de Kraakbeweging? (1)

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Harm van der Veen, die lange tijd zelf actief was in de Groninger Kraakbeweging. Het artikel verscheen eerder in het lokale ledenblad van GroenLinks Groningen.

Een uitspraak van de Hoge Raad legde bijna 40 jaar geleden een gat in de wetgeving bloot, die een legale basis aan het kraken gaf. Sinds 1971 heeft de overheid veel tijd en inspanning nodig gehad om met een adequaat antwoord te komen. Vanaf 1 oktober van dit jaar is er dan eindelijk een wet die het kraken verbiedt. Daarmee is het moment aangebroken voor een analyse van de ontwikkeling van de kraakbeweging en de reactie van de overheid daarop. Een artikel over kraken, maar vooral ook over de kraakbeweging die er op gebouwd werd.

Wat men later de ‘kraakbeweging’ is gaan noemen werd oorspronkelijk eind zeventiger jaren gegroepeerd rond een netwerk voor het ‘kraken’ van woningen. Zij was door haar successen echter binnen vijf jaar uitgegroeid tot een massale beweging die op vooral anarchistisch-socialistische grondslag een vrijdenkend alternatief wilde vormen voor wat krakers zelf de ‘burgerlijke maatschappij’ noemden.

De ideologische basis van de kraakbeweging is moeilijk onder één noemer te vangen. Vaste waarden zijn uitgangspunten van collectieve autonomie, zelfredzaamheid, kleinschaligheid en eigen beheer. Maar heel prominent is ook het besef dat al het persoonlijke politiek is en dat al het politieke samenhangt. Samen vormt dit het concept van de ’totaalstrijd’. Het kraken van een individu wordt ‘woonstrijd’ en dat raakt binnen de ’totaalstrijd’ verbonden met andere ‘deelstrijden’ als inkomensnivellering, veganisme, anti-racisme, -sexisme, -militarisme, -repressie, -imperialisme en -kapitalisme. De kraakbeweging groeide daarmee uit tot veel meer dan een alternatieve woonvoorziening, het groeide uit tot een beweging van bewust onmaatschappelijken, die een alternatief voor de gehele maatschappij nastreefden; een staat in de staat. Het kraken zelf bleef daarin om twee redenen echter een belangrijke rol spelen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.