De droom van goedkope kernenergie
Om te begrijpen waarom dingen zijn zoals ze zijn kun je het beste naar de geschiedenis ervan kijken. En zo is het ook met kernenergie. De droom van goedkope kernenergie is een erfenis van wetenschappers die tijdens WOII het dodelijkste wapen ooit hadden gemaakt. Gedreven door schuldgevoel besloten zij om hun kennis op een positieve manier in te zetten voor de wereldvrede: met de nieuwe kernenergie kon een bijna onbeperkte hoeveelheid energie worden opgewekt met zeer weinig “brandstof”: grammen Uranium leverden even veel energie als tonnen steenkool. Het optimisme van die tijd over de mogelijkheden van de wetenschap en het vertrouwen dat mensen hadden in wetenschappers kunnen we ons nu niet meer voorstellen. Het was echt een Brave New World. Kijk bijvoorbeeld naar dit promotie filmpje van General Electric voor kernenergie:
[youtube=4×3]fN1osLamdgw[/youtube]( Prachtige jaren 50-stijl animatie overigens, voor de liefhebber is hier deel 2)
De droom
In de wederopbouwtijd na WO-II hoopten veel mensen dat wetenschap alle sociale problemen zou kunnen oplossen. Er waren zelfs genootschappen zoals Technocracy Inc die de politiek wilden afschaffen en vervangen door wetenschap – beter dan door politici kon de maatschappij ingericht worden door wetenschappers met rationele planning en beleid. Een roep overigens die we ook nu nog wel horen: het optimisme is weliswaar verdwenen, maar de naïviteit allerminst.
Wat betreft kernenergie is de uitkomst bekend : de politiek en commercie gingen er mee aan de haal. Politici beloofden een gouden toekomst met goedkope energie. Grote bedrijven als Westinghouse Electric Company en General Electric zagen er een kans in om geld te verdienen. Maar toen bleek dat het ontwerp van de centrales inherent onveilig was waren de ondernemers niet bereid om hun ontwerp aan te passen en waren de politici niet instaat om hen hiertoe te dwingen. De Licht Water Reactor is oorspronkelijk ontworpen als motor voor atoomonderzeeërs. Men heeft het aangepast voor toepassing in kerncentrales door het op te schalen – van 6 (*) mega watt tot 1000 mega watt. Het beveiligingssysteem dat is ontworpen voor kleinschalig toepassing (in een onderzeeër of vliegdekschip) is echter niet berekend voor het opgeschaalde model. Bij ongelukken kunnen daardoor grote hoeveelheden radioactief materiaal ontsnappen. Deze feiten waren al in de jaren 70 bekend: een citaat uit onderzoeksrapport uit die tijd: