Wereldtemperatuur | Update november 2014

Terwijl mogelijk de wereld en zeker Nederland dit jaar een nieuw record qua warmste jaar sinds start metingen gaan halen, hier weer de gewone maandelijkse update over het klimaat.

Door: Foto: Toshiyuki IMAI (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Periodieke veranderingen in temperatuur

, door en

DATA - Dat alleen een Siberische winter nog kan voorkomen dat 2014 het warmste jaar wordt sinds 1901, is inmiddels wel duidelijk. Twee andere recente recordjaren (2006 & 2007) en de stijgende wereldtemperaturen laten een duidelijke opwarming zien. Maar is deze opwarming ook gelijk verdeeld?

Om te bepalen wanneer de veranderingen in temperatuur het grootst zijn, hebben we eerst per dag in het jaar het gemiddelde genomen van de eerste 30 jaar van de temperatuurreeks van het KNMI (1901 – 1930). Onderstaande figuur laat voor iedere dag in alle jaren vanaf 1901 zien hoeveel de temperatuur afwijkt van de gemiddelde temperatuur van de periode 1901 – 1930.

Verandering gemiddelde dagtemperatuur (De Bilt)

Wat gelijk opvalt, is dat de opwarming niet gelijk over het jaar is verdeeld. Met name tijdens de lente en de herfst is het een stuk warmer geworden.

Een ander patroon met betrekking tot veranderingen in temperatuur is te zien bij de gemiddelde minimum en maximum temperaturen.

Verandering gemiddelde minimum en maximum temperatuur per jaar (De Bilt)

De 30-jarig voortschrijdende gemiddelden (zwarte lijnen) voor de gemiddelde minimum en maximum temperatuur per jaar (resp. blauw en rood) laten zien dat de gemiddelde minimum temperatuur geleidelijk stijgt, terwijl het voortschrijdend gemiddelde van de maximum temperatuur een flinke dip in de jaren 70 en 80 laat zien. Bovendien is het verschil tussen de oudste en meest recente waarde van het 30-jarig gemiddelde groter bij de minimum temperatuur dan bij de maximum temperatuur.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update oktober 2014

, door

DATA - Terwijl elders de discussie voortgaat over wat je wel en niet mag zeggen, visualiseren en berekenen over het klimaat, geven wij u hier weer gewoon de maandelijkse update van de trend in de opwarming van de aarde. Let daartoe vooral even op de lijn voor het dertigjaarsgemiddelde.

wereldtemp_201410_475

Verder gaat het de komende twee maanden natuurlijk over het record dat gebroken lijkt te gaan worden. Zowel in Nederland als wereldwijd wordt 2014 waarschijnlijk het warmste jaar sinds de start van de metingen.

Ook de oceaan doet lekker mee.

Vorige maand lieten we het lopende jaargemiddelde zien van alle land based series. Met september kwam het toen net niet tot een nieuwe hoogste waarde. Met oktober wel. We hebben nu dus een nieuw record voor een aaneengesloten periode van 12 maanden:

lopenjaargemiddelde_475

Omdat het “in” is om lineaire trendlijntjes te gebruiken als “bewijs”, hier ook een lekker foute versie van mijn kant:

lopenjaargemiddelde_trend

Hier kunt u overigens “live” meekijken naar hoe ver de temperatuur momenteel wereldwijd afwijkt.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van UAH MSU, RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Foto: martinbroek (cc)

Hogere temperaturen door meer zuidelijke wind? Niet zo snel

, door

DATA - In het beruchte Volkskrant artikel van Frans Dijkstra (geen opwarming in oktober, weerlegd door Steeph) werd een link gelegd naar een sterker dan normale zuidelijke wind als oorzaak van de hogere temperaturen. Reden genoeg om de windgegevens van de KNMI eens nader te bekijken.

Sinds 1951, was afgelopen oktober de op twee na warmste oktobermaand. Alleen 2001 en 2006 waren warmer. In onderstaande figuur is duidelijk te zien dat er afgelopen oktober een sterkere zuidelijke wind was dan normaal in oktober.

okt14

So far, so good. Maar dit is slechts één waarneming, niet echt een solide basis om conclusies op te bouwen. Om een beter beeld te krijgen, de overige negen oktobermaanden uit de top 10:

okt54-13

Het beeld dat naar boven komt is dat warme oktobermaanden vaak gepaard gaan met bovenmatige wind uit het zuiden. Uit de top 10 van warmste oktobermaanden is alleen 1969 een uitzondering. Kijk je echter naar het hele jaar (van de negen warmste jaren) dan is het beeld een stuk minder duidelijk.

y-hot-90-11

Alleen in 1999 en 2000 is een wat duidelijkere afwijking naar het zuiden te zien. Volgens dezelfde doctrine van hogere temperaturen door meer zuidelijke wind, zouden lagere temperaturen het gevolg moeten zijn van meer noordelijke en oostelijke wind (specifiek, meer noordoostelijke wind). In hoeverre wijken de koudste jaren af van het gemiddelde?

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Liegen met grafieken: geen opwarming in de Volkskrant

, door

DATA - Op de opiniepagina’s van de Volkskrant van deze dinsdag ruimte voor scheikundige en statisticus Frans Dijkstra. Hij wil graag aantonen dat de mensen misleid worden door recente warmterecords. Echter, in zijn poging dat te doen, doet hij aan ernstige misleiding en maakt hij ook evident statistische fouten.

In het artikel springt de onderste grafiek het meest in het oog:

grafiek_volkskrant_475
Maar in die grafiek staat bij de zwarte lijn aangegeven dat het om het “20-jarig voortschrijdende gemiddelde” gaat. Dat is sowieso onmogelijk. Om dat te doen moet je namelijk of eerst twintig jaar wachten voor je de lijn kan starten. Of je moet hem doen met de tien jaar ervoor en er achter. In dat geval zouden het begin en einde korter zijn. Aanleiding voor een reconstructie op basis van dezelfde data:

jr_debilt_correct_rev_475

Dan blijkt niet alleen dat de lijn korter is (even voor de vergelijking dezelfde opzet gekozen) maar ook dat die een heel ander verloop kent dat de versie in de Volkskrant. Daar wordt de suggestie gewekt dat er een daling is de laatste periode, terwijl hier in werkelijkheid helemaal geen sprake van is.
Maak gerust zelf een reconstructie en kijk of u tot een andere conclusie komt. Maar of hier is een fout gemaakt, of het is opzettelijke misleiding.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update september 2014

, door

Nederland en de wereld zijn hard op weg een nieuw record te vestigen voor warmste jaar sinds metingen begonnen. Daarom even een dubbelgrafiek deze keer. De eerste is een update van de volledige reeks, zoals u die van ons maandelijks krijgt.

wereldtemp_201409_475

En een versie met uitsluiting van de twee reeksen UAH en RSS, omdat er de laatste tijd veel vraagtekens worden gezet bij de betrouwbaarheid van de metingen.

landbased_475

Hier alleen de reeks voor het lopende jaargemiddelde en het lopende 11-jaarsgemiddelde. Voor die laatste zit het op recordhoogte. Voor het jaargemiddelde is, met september erbij, de op één na hoogste waarde bereikt. Ook in deze reeks maakt het record dus kans om dit jaar gebroken te worden.

Ander nieuws. Het ijsoppervlak rond Antarctica bereikte een nieuw maximumrecord. En dat is eigenlijk geen goed nieuws.

En er was veel te doen over de warmte die op verschillende plekken in de oceaan zit. Veel verwarring en sprankjes van hoop. Maar uiteindelijk toch ook weer slecht nieuws.

Gelukkig wordt er traditiegetrouw weer wel gewoon een horrorwinter voorspeld. Ook als dat toch weer een teken van de opwarming schijnt te zijn. Maar niet zo lang meer.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van UAH MSU, RSS MSU, GISS, Hadcrut4, NCDC en JMA. We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar) , 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Waan van de dag

Amerika en China sluiten klimaatakkoord

, door

Een ambitieus plan waarbij China’s uitstoot in 2030 niet meer groeit, en de VS 26% tot 28% minder uitstoot dan in 2005. Nu de Republikeinen zowel het Huis als de Senaat in handen hebben is het de vraag natuurlijk in hoeverre dit een dode letter is, en in hoeverre China dit weet. En zelfs als het doorgaat, dan nog rijst de vraag of “politiek ambitieus” ambitieus genoeg is.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende