Het Nederlandse casino-kapitalisme

Het Nederlandse poldermodel wordt volgens Hans van Zon sluipenderwijs om zeep geholpen. Vervolg van zijn artikel over de nadelen van loonmatiging voor de Nederlandse economie. In de jaren negentig, toen de Nederlandse economie het beter leek te doen dan de buurlanden, werd de Nederlandse variant van het kapitalisme, het poldermodel, alom geprezen. Later bleek dat de economische groei in die periode vooral op een onroerend goed bubbel was gebaseerd. Sinds 2008 zit de groei, voor zover die er nog was, vooral in de export geleid. Juist die aspecten die bijdroegen tot het relatieve succes van het Nederlandse kapitalisme (coöperatieve aspecten in samenhang met competitie) zijn de laatste decennia ondermijnd. Tegenwoordig wordt alles ondergeschikt gemaakt aan korte termijn financiële doelstellingen. Die financialisering geldt ook voor de semi publieke en publieke sector. Een gigantische financiële sector heeft de Nederlandse economie getransformeerd in een casino. Zelfs de vroeger zo degelijke pensioenfondsen zijn hier deel van gaan uitmaken. Het zo typerende ‘maatschappelijke middenveld’ is ondermijnd terwijl het publieke belang ondergeschikt is gemaakt aan het private belang.

Door: Foto: foto: en.wikipedia.org
Waan van de dag

Crisis in dienst van het grootkapitaal

, door

De Portugese socioloog Boaventura de Sousa Santos heeft een duidelijke opvatting over De Crisis:

Omdat hij een alles omvattende en permanente karakter heeft aangenomen en zo ook de verklaring geworden is voor alles wat slecht gaat: de salarissen worden ingeperkt omdat het crisis is. De pensioenen gaan omlaag, omdat het crisis is. De gezondheidszorg wordt geprivatiseerd, omwille van de crisis.

De hele sociaal-democratie in Europa wordt afgebouwd in naam van de crisis. Een crisis die voorgesteld wordt als een schuldencrisis van de soevereine staten maar die in feite een financiële crisis is van een systeem dat volkomen kleptocratisch en crimineel is. Een crisis veroorzaakt door een gedereguleerd financieel kapitaal dat speculeert met de miserie van de mensen. Hoe meer landen er bankroet gaan, hoe meer dit systeem zich verrijkt.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: foto: pixabay.com

Klimaatverandering vereist ook verandering groene beweging

, door

OPINIE - De lessen van Naomi Klein voor GroenLinks en andere wereldverbeteraars.

“Verander nu, voor het klimaat alles verandert.” Buitengewoon scherp beschrijft Naomi Klein in haar nieuwe boek No Time de urgentie van de verandering die noodzakelijk is om het leven op aarde te redden. Haar goed gedocumenteerde en overtuigend gebrachte boodschap kan worden gezien als het zo node gemiste antwoord op een reeks van economische crises en milieurampen waarmee de wereld in de afgelopen decennia is geconfronteerd. Klein’s verhaal laat ook zien dat de groene beweging de kans gemist heeft om vanaf haar oorsprong het groene programma een steviger basis te geven.

In de nadagen van de CPN werd aan Ina Brouwer, de laatste fractievoorzitter in de Tweede Kamer, eens gevraagd waarom zij voorstander was van een samengaan van haar partij met de PPR, de PSP en de EVP in GroenLinks. Wat hadden communisten eigenlijk met ‘groen’ en het milieu? Brouwer beantwoordde die vraag door er op te wijzen dat de communistische beweging ontstaan is uit verzet tegen alle vormen van uitbuiting. Lang ging dat vooral over de uitbuiting van de arbeiders en de uitbuiting van de koloniën. De uitbuiting van vrouwen is daar in een laat stadium door de feministen aan toegevoegd. Maar ook de strijd tegen uitbuiting van de aarde ligt geheel in het verlengde van de oorspronkelijke communistische ideologie. De aarde is een collectief bezit en dat mag niet opgeofferd worden aan particuliere korte termijn belangen ten koste van de gemeenschap.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Chris Hedges over de verwoesting van de VS

, door

Terwijl de zwarte bevolking in Amerikaanse steden als Baltimore opstaat tegen het politiegeweld en de rechteloze positie waarin deze bevolkingsgroep zich bevindt, is het de moeite waard het plaatje iets breder te trekken en te zien welke verwoesting ongebreideld kapitalisme uitlokt in Amerikaanse gemeenschappen, zwart én blank.

In 2012 bevroeg Bill Moyers journalist Chris Hedges over diens samenwerking met tekenaar Joe Sacco over de gevolgen van het kapitalisme voor de Amerikaanse regio’s waar het huishoudt.

Ze maakten een boek over wat ze aantroffen: Days of Destruction, Days of Revolt (2012).

It ain’t a pretty picture.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Waan van de dag

Basisinkomen: ‘Do They Owe Us a Living?’

, door

ANALYSE - Er ontbreekt wel eens wat in de discussie over het basisinkomen. In elk geval twee van die dingen worden besproken in dit stuk van Jacobinmag-redacteur Peter Frase. Ten eerste de principiële rechtvaardigheid van een universeel basisinkomen. Zoals Frase het uitdrukt:

[the Universal Basic Income] directly addresses one of the most fundamental objectionable things about capitalism, namely the fact that it makes almost everyone dependent on performing wage labor in order to survive.
Waan van de dag

Killing the Commons

, door

ANALYSE - Noam Chomsky over het verloren gebruik van publiek bezit en gebruik van land, het systeem van privé-eigendomsrechten dat ervoor in de plaats kwam (ook wel kapitalisme genoemd) en de inmiddels even merkbare als tragische gevolgen voor de planeet van dat systeem – die à propos de quasi-rationele wijsheid van de zogeheten “tragedy of the commons” duidelijk weerspreken.

(plus een link naar een gratis .pdf-je van de 150-jarige-jubileumeditie van The Nation waar dit stuk deel van uitmaakt … )

Quote du Jour

Quote du jour | Verplaatsen

, door

[…] de ongemakkelijke waarheid is dat steeds meer mensen werk doen waar we eigenlijk prima zonder kunnen. Voor deze mensen geldt dat, als ze plotseling stoppen met hun werk, ze de wereld niet armer, lelijker of leger achterlaten. Denk aan de handige beurshandelaar die rijk wordt ten koste van een of ander pensioenfonds. Denk aan de slimme advocaat die eindeloos procedeert tegen een ander bedrijf. Of denk aan de briljante copywriter die de slogan van het jaar verzint, waardoor een concurrent failliet gaat.

Het zijn stuk voor stuk mensen die geen welvaart creëren, maar vooral verplaatsen.

Natuurlijk is de scheiding tussen creëren en verplaatsen niet absoluut. In veel banen gebeurt het allebei. Zo is er geen twijfel aan dat de financiële sector kan bijdragen aan onze welvaart (en andere sectoren beter kan laten functioneren). Maar de banken zijn inmiddels zo groot dat veel van hun activiteit puur verplaatsend is geworden, of zelfs vernietigend. De explosieve groei van het bankwezen heeft de koek niet groter gemaakt, maar grotendeels opgeslokt.

Waan van de dag

‘Socialisme leeft in Groot-Brittannië’

, door

Uiteraard geen nieuws, maar niettemin opnieuw mooi verwoord:

Socialism lives in Britain, but only for the rich: the rules of capitalism are for the rest of us. […] […] when the financial system went into meltdown in 2008, it was not expected to stand on its own two feet, or to pull itself up by its bootstraps. Instead, it was saved by the state, becoming Britain’s most lavished benefit claimant. More than £1tn of public money was poured into the banks following the financial collapse. […]

Glyn, a former gas fitter from Manchester, was sanctioned three weeks before Christmas 2013, and received no money. He had missed a signing-on day because he was completing a job search at Seetec, one of the government’s corporate welfare-to-work clients. Then there’s Sandra, a disabled Glaswegian who lives with her daughter. She was sent a form asking to declare whether she lived with someone; assuming it meant a partner, she said no, and was called in to a “compliance interview”. Because her daughter was not in full-time education, Sandra was stripped of her entitlement to her £50 per week severe-disability allowance. While the financial elite could depend on the state to swoop to their rescue, those who suffered because of their greed felt the chill winds of laissez-faire.

Quote du Jour

Quote du jour | Love of capitalism

, door

The fundamental problem for business is that, while Thatcher achieved many things, when she reformed the UK she failed in one crucial area. She did not manage to teach the country to understand, let alone love, capitalism.

John McTernan, voormalig politiek secretaris van Labour-leider Tony Blair, beklaagt zich in de Financial Times dat bedrijven onvoldoende moeite doen om de zaak van het kapitalisme publiekelijk te promoten.

Waan van de dag

Financial Times: ‘Pikkety knoeit met z’n data’

, door

Nu is de Financial Times natuurlijk wel een van de parochieblaadjes van de zittende kapitalistische klasse, maar als ze het hier bij het rechte eind hebben, slaat het wel een deuk in Pikkety’s betoog (om over z’n reputatie nog maar te zwijgen):

…there is little evidence in Prof Piketty’s original sources to bear out the thesis that an increasing share of total wealth is held by the richest few.

Prof Piketty, 43, provides detailed sourcing for his estimates of wealth inequality in Europe and the US over the past 200 years. In his spreadsheets, however, there are transcription errors from the original sources and incorrect formulas. It also appears that some of the data are cherry-picked or constructed without an original source.

For example, once the FT cleaned up and simplified the data, the European numbers do not show any tendency towards rising wealth inequality after 1970. An independent specialist in measuring inequality shared the FT’s concerns.

Vorige Volgende