Amsterdam, die vreselijk antisemitische stad

Wat een belachelijke rel nu weer over ''antisemitische incidenten'' in Amsterdam. Hooligans, of misschien gewoon doorsnee Israëli's, fans van Maccabi Tel Aviv, gaan op een nacht door de stad, trekken Palestijnse vlaggen van gevels. mishandelen een taxichauffeur (zag hij eruit als een Arabier? Of was hij wellicht inderdaad een Arabier?), zongen liederen van ''Er zijn geen scholen in Gaza want er zijn geen kinderen meer'', dansten en zongen met Israëlische vlaggen op de Dam dat het Israëlische leger onoverwinnelijk is, maakten de volgende dag lawaai toen tijdens de wedstrijd met Ajax een minuut stilte werd gehouden en gingen daarna met hun sloopwerk verder... tot een kleine menigte Amsterdammers achter hen aan kwam. En o wee, of moeten we zeggen oi w'awoi, wat waren ze toen ineens slachtoffer. Slachtoffer van verschrikkelijke antisemitische uitwassen, En dat net toen deftig Joods Amsterdam de Kristallnacht aan het herdenken was, het begin van de Jodenvervolgingen van de nazi's, Een herhaling van de Kristallnacht werd er geroepen! Dat dit opnieuw in Europa mogelijk was!! Netanyahu sloeg in de vroege ochtend alarm. Dat was te verwachten, dat past bij hem. Dat de gloednieuwe minister van Buitenlande Zaken Gideon Sa'ar naar Nederland komt om erover te praten past ook in het plaatje. Israël laat geen kansen liggen om te blijven benadrukken dat Joden overal en altijd slachtoffer zijn. Zelfs al is het land volop bezig een gigantische genocide te plegen in Gaza en Libanon weer eens volop af te straffen voor het bestaan van Hezbollah, ze blijven altijd het slachtoffer. Ze moeten ook hun reputatie hooghouden dat ze ''het recht hebben zichzelf te verdedigen'', een recht dat blijkbaar het recht geeft om iedereen en alles ervan langs te geven, en eventueel te vernietigen. Maar dat Nederlandse politici, premier Schoof voorop, onmiddellijk beginnen te praten over onacceptabele antisemitische daden, dat Gert-Jan Segers praat over ''een jacht op Joden in Amsterdam die doet denken aan de donkerste dagen van onze geschiedenis'', dat Mirjam Bikker het heeft over ''misselijkmakend geweld in de straten van onze hoofdstad'', dat andere politici zonder de voorgeschiedenis te vermelden het verhaal van de Maccabi-supporters zonder meer nabauwen, dat was gewoon onzin. Het doet denken aan de protesten bij de opening van het Holocaust Museum in maart tegen het feit dat Isaac Herzog, de president van een land dat volop bezig was aan genocide, en iemand die daar volledig achter stond, was uitgenodigd. Ook toen werd volstrekt ten onrechte geroepen dat de protesten antisemitisch waren. Gelukkig werd dat op dat moment niet door de politie en door burgemeester Femke Halsema beaamd. Jammer genoeg deed ze dat vrijdag op de persconferentie met de politiecommissaris en officier van Justitie, na een doorwaakte nacht, wèl. Er was genoeg materiaal aangedragen door de Maccabi-aanhang om een tegenreactie uit te lokken, en die kwam er ook. Als je het mij vraagt was die niet eens buitensporig te noemen, slechts vijf lichtgewonden. Deels een wraakactie van taxichauffeurs vanwege het molesteren van één van hen. Misschien gingen er een paar over de schreef, maar wat dan nog? Vijf lichtgewonden. Vijf! Maar vanuit Israël kwam meteen een lawaai alsof er minstens tien doden waren. Zoals gezegd ging Halsema er dit keer wèl voor door de knieën. Ze maakte excuses en zei dat dit een zwarte dag voor Amsterdam was geweest waarvoor ze zich diep schaamde. De politiecommissaris en officier van justitie sloten zich daarbij aan. Helaas, helaas. Ik moet constateren dat Israëli's die Palestijnse vlaggen van gevels rukken in het gelijk zijn gesteld en kritische Joden terecht zijn gewezen. Officieel Joods Nederland is heel tevreden. Wij minder. Van nu af aan moeten we op onze tellen passen. Ingaan tegen mensen die ontkennen dat er een genocide plaats vindt, of vrolijk zingen dat er in Gaza geen scholen zijn omdat alle kinderen dood zijn, maken ons verdacht. Israëli's zijn altijd het slachtoffer, dat moeten we heel goed onthouden. Het protest tegen Herzog was met terugwerkende kracht waarschijnlijk gewoon ook antisemitisch. Genocide was niet bewezen, wie dachten we wel dat we waren? We doen er verstandig aan ons te houden aan de lessen van het Centrum Informatie en Documentatie Israël, die geven tenminste zorgvuldig uitgezochte pro-Israëlische feiten. Het is vast ook tijd voor wat scherpere pro-Israëlische wetgeving. Antisemitisme, daarvoor is namelijk geen plaats in Amsterdam.

Foto: Dylan Shaw, via Unsplash. Flower Thrower (Love is in the Air), Banksy, mural in Beit Sahour (West Bank) in 2020

Is er een nieuwe tijd aangebroken voor Hamas?

ACHTERGROND - door Pien Barnas

Onlangs werd bekend dat Hamas-leider Yahya Sinwar door het Israëlische leger is gedood. Wat betekent dit voor de positie van Hamas? Islamoloog Joas Wagemakers is gefascineerd door deze groepering en legt ons uit welke belangen Hamas had en heeft in de oorlog met Israël. Maar daarvoor moeten we wel eerst een kleine veertig jaar terug in de tijd.

Fataal verkeersongeluk

Om de rol van Hamas in het Israëlisch-Palestijns conflict beter te begrijpen, moeten we terug naar het jaar 1987, toen een Israëlische vrachtwagenchauffeur op 8 december een verkeersongeluk veroorzaakte met de dood van vier Palestijnen als gevolg. De jaren voorafgaand aan dit moment bestonden uit toenemende Israëlische onderdrukking van de Palestijnen, onder andere in de vorm van landonteigening en de bouw van illegale nederzettingen in de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook. De fatale aanrijding was de druppel die de emmer deed overlopen. De Palestijnse bevolking kwam in reactie op het incident massaal in opstand. De zes jaren die hierop volgden worden de Eerste Intifada genoemd, wat in het Arabisch “afschudden” betekent en in Palestijnse context staat voor “burgeropstand”.

Toen de opstand uitbrak bestond Hamas nog niet, legt islamoloog dr. Joas Wagemakers uit. Hamas is als een zijtak ontsproten uit de Moslimbroederschap; een internationale islamitische beweging, opgericht in Egypte, die veel terughoudender was in het voeren van een gewapende strijd. Zij onderhielden een werkbare relatie met Israël en wilden die niet overboord gooien. Voor hen was niet Israël de grootste vijand, maar waren dat seculiere Palestijnse fracties, zoals communistische en socialistische partijen, vervolgt Wagemakers. Voor Israël was de samenwerking met de Moslimbroederschap een “mooie manier om de wind uit de zeilen te halen bij nationalistische groepen”, aldus de islamoloog.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Oppositie lacht als Netanyahu ‘vrede’ zegt

Treurig en grappig tegelijk: bij zijn inauguratie van afgelopen donderdag zegt Netanyahu plechtig dat zijn nieuwe regering, met Gods hulp, zal werken aan veiligheid …  (korte pauze) … en vrede.

Waarop de oppositie in lachen uitbarst.

Foto: Catholic Church England and Wales (cc)

Gaza laat zien dat het Westen geen boodschap heeft aan internationaal recht

ANALYSE - Misschien zijn er mensen die geloven dat Israel er alleen op uit is om de leden van Hamas te doden, schreef ik 27 oktober verleden jaar. Ik neem aan dat er nog steeds mensen zijn die dat geloven, maar hun aantal zal intussen waarschijnlijk flink zijn uitgedund. Intussen kunnen we ook de vraag stellen of er mensen zijn die geloven dat Israel in Libanon alleen probeert de geëvacueerde Israeli’s uit het noorden terug naar huis te laten gaan, of dat Israel misschien ook andere plannen probeert uit te voeren. Het feit dat drie belangrijke leden van de Palestijnse organisatie Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP) in Beirout werden gebombardeerd in hun flat, of dat bij Tripoli in het noorden in het Badawi-vluchtelingenkamp een plaatselijke commandant van Hamas met vrouw en twee kinderen werd gedood, lijkt op wat anders te wijzen. Israel zet ook zijn oorlog met Palestijnen voort. Zoals het ook de oorlog met Palestina op een ander plan voort zet op de Westoever. Er kwam er een straaljager aan te pas om in Tulkarem een Hamas-lid om zeept te helpen, waarbij 17 andere Palestijnen ”collateral damage” werden.

Israel voert meer plannen uit, laat zich niet stoppen en gaat uiterst gewelddadig te werk, Het probeerde aanvankelijk Gaza van zijn bewoners te ontdoen in een Nakba 2.0 door ze over de grens naar Egypte te laten vertrekken. Dat hield Egypte tegen, en vervolgens is het ontaard in een langzame maar onmiskenbare moordpartij, voorlopig zonder uitzicht op een einde. Iedere dag nieuwe dodelijke slachtoffers, iedere dag nieuwe gewonden. Het zijn er nu 42.000 maar ik denk dat 62.000 of 72.000 een iets realistische getal is. Steeds wordt de bevolking rondgestuurd naar weer een ander plekje dat zogenaamd veilig is om vervolgens ook daar te worden gebombardeerd. Er is een tekort aan alles, maar om een onverklaarbare reden blijft de echte finale hongersnood uit.

Foto: fotdmike (cc)

Nederland en Israël al jaren wapenbroeders

ACHTERGROND - Het oplaaiende geweld in Israël en Palestina in de herfst van dit jaar zet de schijnwerper voluit op de gevolgen van de decennialange bezettings- en apartheidspolitiek van Israël. Terwijl de bevolking in Gaza zwaar te lijden heeft onder het geweld van het Israëlische leger en het afsluiten van toegang tot eerste levensbehoeften was de Nederlandse regering er snel bij om de gruwelijke aanval van Hamas scherp te veroordelen. De uitgesproken onvoorwaardelijke solidariteit met Israël staat in scherp contrast hiermee. Die krijgt ook vorm in Nederlandse betrokkenheid bij Israëlische bewapening en banden met de wapenindustrie in dat land, schrijft Mark Akkerman (Stop Wapenhandel).

Nederland voert sinds het begin van deze eeuw een ‘restrictief’ wapenexportbeleid jegens Israël, waarbij in principe geen wapenleveringen worden toegestaan tenzij duidelijk is dat deze niet bij mensenrechtenschendingen, in het bijzonder in Gaza en de Westbank, gebruikt kunnen worden. De rechtstreekse Nederlandse wapenuitvoer naar Israël is dan ook relatief beperkt, de waarde ervan over het laatste decennium bedraagt nog geen 20 miljoen euro. Opmerkelijk is wel dat meer dan de helft hiervan voor rekening komt van de export van ‘delen voor geleide projectielen en raketmotoren’ in 2022, waarbij niet duidelijk is wat dit precies inhoudt. In datzelfde jaar verkoopt de Nederlandse krijgsmacht ook overtollige munitie aan het Israëlische wapenbedrijf Rafael. Maar dat is niet het hele verhaal.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Al-Nakba

LONGREAD - Ik moet heel eerlijk bekennen dat ik tot voor (relatief) kort nog nooit van de Nakba had gehoord, terwijl het voor ieder bescheiden beginnetje van begrip van het Arabisch-Israëlisch conflict essentiële context is – ook als je de lezing die het woord ‘Nakba’ impliceert tegenspreekt dien je ervan te weten.

Misschien ben ik uitzonderlijk onwetend en bekommer ik me te weinig om de wereld buiten mijn directe zicht, of misschien wordt het gewoon niet vaak genoeg genoemd in de televisiejournaals waar ik toch regelmatig naar kijk. (Of allebei.)

Foto: Israel Defense Forces (cc)

Israëlische afschrikkingspolitiek werkt niet meer

ANALYSE - Het is vandaag drie maanden geleden dat Israël werd opgeschrikt door een massale aanval van Hamasstrijders op dorpen aan de andere kant van de grens met Gaza. Het bloedbad dat zij aanrichtten kostte 1200 Israëliërs en buitenlandse gastarbeiders het leven. Zo’n 240 mensen werden ontvoerd en worden door Hamas gevangengehouden. Israël heeft zich tot 7 oktober 2023 relatief veilig gewaand door een grootschalige en intensieve afschrikkingspolitiek tegen de Palestijnen in Gaza en op de West-Bank. Die is nu kennelijk uitgewerkt, tot ontsteltenis van de Israëlische regering en de westerse wereld over dit onverwachte tijdelijke succes van een guerrillabeweging tegen een overmachtig geacht modern leger. Hoe heeft dat kunnen gebeuren? En hoe zal Israël dit gaan verwerken nadat Gaza is platgebombardeerd en de gijzelaars zijn vrijgelaten? Een terugblik en analyse van Kees Kalkman, eerder verschenen in het Vredesmagazine.

Misleiding heeft een rol gespeeld in het uitvoeren van de aanval door Hamas. Via berichtenverkeer, waarvan ze wisten dat het werd afgeluisterd, werd de indruk gewekt dat Hamas zich vooral druk maakte om sociaal-economische problemen, hoe ze hun administratie konden financieren en het aantal vergunningen voor Palestijnen om in Israël te werken. En dat ze zich nog veel te zwak vonden om aan te vallen. Militaire oefeningen werden zelfs deels openlijk uitgevoerd om te laten zien dat ze vooral bezig waren met exerceren en zeker niet met een geheime actie. Intussen namen de mensen die bezig waren met de planning strikte radiostilte in acht en maakten ze geen gebruik van mobiele telefoons voor deze operatie. Waarschijnlijk is er helemaal teruggevallen op koerierswerk, ondergrondse tunnels en camouflage. Het informantennetwerk dat de Israëli’s wel zullen gehad hebben in de Gazastrook, ondanks de draconische bestraffing van verraad, heeft kennelijk geen enkele lucht opgesnoven van de plannen. De Israëli’s hebben teveel vertrouwd op elektronisch afluisteren, observeren en bewaken.

Foto: Arenda Oomen, bewerkt door Sargasso (fair use)

Mark, tijd om op te rutten

Het is natuurlijk allang tijd voor Mark om op te rutten, maar hoe meer redenen erbij komen, hoe dringender en urgenter het oprutten wordt. En wij weten het natuurlijk allang, maar het is altijd fijn als iemand je helpt je punt te illustreren. Daarom danken we Mark R. en zijn demissionaire kabinet voor het keer op keer aantonen van de eigen onkunde en zijn ongeschikte karakter om minister-president te zijn. Het ligt er inmiddels zo dik bovenop dat het lastig is om Hanlon’s razor te blijven toepassen, maar wat voor een keuze hebben we? Op welk moment wordt onkunde verwijtbaar?

Was het dat moment dat nog maar eens duidelijk werd dat het kabinet Rutte-III gewoon schijt heeft aan het Urgenda-vonnis en de dreigende ontwrichtende gevolgen van klimaatverandering? Dat de CO2-uitstoot gewoon weer aan het stijgen is, ook hebben twee rechters gezegd dat het kabinet hiermee de zorgplicht verzaakt en mensenrechten schendt, en dat Rutte daar niks aan doet?

Of was het dat moment dat Rutte dacht dat het een goed idee was om vanaf zijn @minpres-account te tweeten: “Het is onacceptabel dat Hamas willekeurig raketten op de burgerbevolking afvuurt. Nederland steunt het recht van Israël op zelfverdediging”, waarmee hij jarenlang stelselmatig Israëlisch geweld en vele VN-resoluties negeerde?

Hasbarazombies op RTL5

ANALYSE - (re: dit) Vandaag wordt Al-Nakba herdacht, dus vanavond om 20:30 zendt RTL5 World War Z uit.

Geen geweldige film, maar interessant vanwege een merkwaardig blokje van ongeveer zes minuten dat door de The Times of Israel wordt geloofd als:

[T]he greatest piece of cinematic propaganda for Israel since ‘Exodus.’

En ze hebben geen ongelijk.

We weten dat mensen het meest vatbaar zijn voor politieke beïnvloeding wanneer ze niet doorhebben dat ze eraan worden blootgesteld, en tijdens dit blokje van ongeveer zes minuten – dat wordt verkocht en geconsumeerd als vermaak – wordt een aantal denkbeelden versterkt die met de beste wil van de wereld (zoals The Times of Israel bewijst) niet als iets anders dan propaganda gezien kunnen worden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Patrick Rasenberg (cc)

Zelf je huis slopen om hoge rekeningen te vermijden

Woningnood in bezette gebieden.

Abd el-Ghani al-Dweik, een inwonere van Silwan (Jeruzalem) heeft zaterdag zijn huis gesloopt om de boete te besparen voor als de gemeente Jeruzalem dat zou doen. 

De gemeente zond hem een brief dat het huis gesloopt moest worden omdat er geen vergunning voor was, en dat hij de (hoge) kosten van de sloop zou kunnen besparen als hij het zelf deed.

Palestijnen bouwen vaak zonder vergunning omdat het nu eenmaal niet anders kan. De procedures van het aanvragen van een vergunning duren lang, soms meerdere jaren, zo vond het Applied Research Institute – Jerusalem (ARIJ) uit op basis van getuigenverklaringen,  en zijn heel duur. De kosten kunnen oplopen tot  zo’n 300.000 shekel (ruim 60.0000 euro). En aangezien vier van de vijf Palestijnse bewoners van Jeruzalem onder de armoedegrens leven, betekent dat een vergunning alleen al daarom niet bereikbaar zijn voor de meeste Palestijnen.

Een ander bericht, dat nu inmiddels ook door de krant Haaretz is overgenomen, is dat uitzetting dreigt voor een groot aantal inwoners van een gebied op de noordelijke Jordaanoever, dat valt binnen de gemeente al-Maleh. Volgens Amira Hass van Haaretz  gaat het om een gebied van 550 dunam (55 hectare) waar een 300-tal Palestijnen woont in de dorpjes Ein al-Hilweh and Umm Jamal. De bewoners hebben bij elkaar 4.000 schapen, 200 kamelen en 600  koeien. Niemand heeft gezegd waar ze naar toe zouden moeten. Het land waarop ze wonen is overigens hun privé eigendom of van de Katholieke kerk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende