Geheim

Met het in ontvangst nemen van je diploma in de gezondheidszorg teken je een onzichtbaar contract: het contract van geheimbewaarder. Patiënten komen naar jou toe met hun vertrouwelijke informatie, en praten daar vrijelijk over. Ze verwachten dat je je taak serieus neemt en je verdiept in de informatie: graag zien ze dat je je ingelezen hebt in hun dossier met wat er de afgelopen tijd gebeurd is. En terecht. Wat samenvalt met die verwachting is dat je dit geheim houdt. Je verteld aan niemand dat dit deze patiënt was, met die geboortedatum, die daar woont: niets van dat alles. Natuurlijk vertel ik thuis verhalen over patiënten aan mijn wederhelft, om mijn dag te bespreken, om mijn hoofd leeg te maken. Heel normaal. Alleen vertel ik daar dan geen details bij die de privacy van de patiënt kunnen schaden. Genoeg binnenpretjes heb ik al gehad over de jaren heen, gniffelen om een grappige naam of combinatie van voornamen en daarmee initialen: het even opkijken als het een (semi) bekende Nederlander is waar je zorg voor mag dragen. Iedereen is mens, ieder heeft een lijf, die soms wat onderhoud nodig heeft. Wij zijn daarin de onpartijdige hulpverlener die dit mag ondersteunen. Ik zie het als een eer, een kijkje te krijgen in alle facetten van iemands leven. Het verval van het lijf met de leeftijd, de geest die nog zo goed is, of juist niet. De openheid waarmee patiënten vertellen vind ik nog steeds magisch, en één van de mooiste facetten van het vak. Ik heb de eer om mee te mogen kijken, in het alledaagse leven, waarin zoveel veel voorkomende dingen te zien zijn. Overbelaste mantelzorgers, pijn op de borst, buikpijn, bijwerkingen van medicatie, seksuele stoornissen, verdriet en rouw, soms nog zo enorm vers na al die jaren. Het is een intimiteit die je niet veel tegenkomt in andere beroepen buiten de gezondheidszorg. Het zorgt bij mijzelf soms voor grappige situaties: als we thuis iets bespreken komt er iets omhoog in mijn hoofd van een situatie op mijn werk, maar heeft met vertrouwelijke gegevens te maken wat ik niet kan vertellen. Soms maak ik daar een opmerking over waarbij ik niets privacygevoeligs vertel, of heb ik een binnenpretje. Met collega’s kan ik het hier wel over hebben. Genoeg situaties waarbij we patiënten bespreken, of we even tegen elkaar zeggen; “oh, daar heb je die en die”, met een knipoog of knikje erbij. Voor mijn blog denk ik hier ook goed over na, en probeer zo min mogelijk informatie te geven. Soms laat ik ziektebeelden weg, of wissel ik ze uit. Wissel geslachten om, of bedenk er iets bij. Zoveel mogelijk dat dit niet terug te halen is welke patiënt het is. De enige die het weet ben ik. Dit stukje maakt dat ik dit het allerleukste vak ter wereld vind. Het mogen meekijken in een stuk van het leven van de patiënt, soms tot het einde, en kunnen helpen waar de patiënt dit wil. Deze column verscheen ook bij zustermerel.nl

Ouwehand geen lijsttrekker Partij voor de Dieren?

Het bestuur van de Partij voor de Dieren heeft besloten Esther Ouwehand niet meer voor te dragen als lijsttrekker, wegens meerdere meldingen van vermeende integriteitsschendingen.

Het bestuur houdt zich op de vlakte om wat voor soort beschuldigingen het gaat (yeah that’s gonna work), maar het moge duidelijk zijn dat de timing niet heel handig is. Of juist wel handig, afhankelijk van wat het doel is.

Zwengel de complotmolen maar aan!

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Hoe voorkomen we een nieuwe WODC affaire?

OPINIE - Één op de zes ambtenaren wordt onder druk gezet tot niet-integer handelen. De WODC affaire zou daarom wel eens de kanarie in de kolenmijn kunnen zijn. Het is dus wachten tot een nieuwe affaire zich aandient. In deze gastbijdrage doet Gjalt-Jorn Peters een voorstel hoe een nieuwe affaire kan worden voorkomen.

Onderzoek is een methode om iets te leren. Overheidsbeslissingen en -beleid moeten gebaseerd zijn op feiten, dus overheden en semi-overheden moeten vaak onderzoek doen om verstandig te handelen. Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (het WODC) zou zulk onderzoek moeten doen voor de overheid. Echter, in 2014 is onder andere door een moedige klokkenluider de klok geluid over WODC-onderzoeken die niet tot feitenkennis, maar tot mogelijk schadelijke misinformatie leidden doordat er politieke belangen meespeelden. Ironisch genoeg gold hetzelfde voor het onderzoek dat vervolgens is ingesteld. In deze tekst doe ik een voorstel om te voorkomen dat dit in de toekomst weer gebeurt. De hoofdpunten:

  • Gebrek aan transparantie kan leiden tot ineffectief en zelfs schadelijk beleid;
  • Open Science principes zijn praktisch gratis en eenvoudig te implementeren;
  • Open Access, Preregistratie, Open Materialen en Open Data besparen geld en voorkomen beïnvloeding van onderzoek;
  • Als onderzoek door en voor (semi-)overheden altijd volgens Open Science principes plaatsvindt, verbetert dat beleid, bespaart dat geld, en redt het levens.
Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Integriteit

Het moet afgelopen zijn met de corruptie op Sint Maarten, sprak de staatssecretaris stoer, terwijl hij een half jaar na dato aankondigde dat Nederland gaat bijdragen aan de herbouw van het door orkaan Irma getroffen eiland. Integriteit voorop! En daarom sturen we een wegens onduidelijk gedoe met geld in opspraak geraakte politicus om te kijken of onze centen netjes besteed worden.

Bedenk, voordat u direct in homerisch gelach uitbarst, dat onze regering in dit soort zaken niet over één nacht ijs gaat. Ze zouden natuurlijk ook een stijle Grunninger kunnen sturen die van iedere cent een bonnetje wil zien, maar dat gaat niet werken. Als de corruptie op Sint Maarten tot Limburgse proporties wordt teruggebracht is dat ook al mooi.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Hedgen en deugd-als-semantiek

COLUMN - Goed doe je; deugd is een daad. Maar soms lijkt deugd semantiek – geen daad, maar een woordenbrij waarin naar een betekenis en overtuiging wordt gestreefd. Dat levert soms heel pijnlijke situaties op waarin de ondervraagde zich semantisch probeert te ontworstelen aan een verantwoordelijkheid die voortkomt uit diens gedrag. Een prachtig voorbeeld is het korte interview met minister van Nieuwenhuizen die als minster vertrekt om te gaan lobbyen voor energiebedrijven.

Eerst is er de strijd om de hedge waarin de minister met linguistische slagen om de arm een hypothetische situatie schetst waarin sprake zou kunnen zijn (<< dit is dus zo’n hedge) van belangenverstrengeling, om tegelijkertijd een regelcomplex op te tuigen om die verstrengeling te voorkomen. Een iconisch voorbeeld van lege taal – hier wordt een niet-bestaande situatie beschreven waartegen de minster vervolgens daadkrachtig is opgetreden. Een soort omgekeerde stroman, zo u wilt.

Foto: Tom Roeleveld (cc)

Integriteit in het parlement: voorstel voor een nieuwe procedure

ANALYSE - Een bijdrage van Prof.Mr. Erik Jurgens.

In De Hofvijver van 29 januari 2018, waarin meerdere interessante bijdragen staan over de toetsing van de integriteit van politici en bestuurders, vraagt Paul Bovend’eert om een procedure binnen de beide Kamers van het Parlement bij vermeende schending van integriteit.

In een artikel in het Tijdschrift voor Constitutioneel Recht, januari 2018, doet hij verslag van zulke regelingen bij enige buitenlandse parlementen.

Ik val hem graag bij, vanuit samen twintig jaar ervaring in elk van beide Kamers. Niet alleen omdat op schending van integriteit sancties moeten staan, maar ook omdat volksvertegenwoordigers zich moeten kunnen weren tegen valse beschuldigingen. Beschuldigingen gaan immers in het huidige media-tumult vaak een eigen leven leiden, tot schade van de betrokkenen, ook al blijken ze onwaar.

De Grondwet waakt terecht krachtig over de onafhankelijkheid van de gekozenen. Van oudsher gold die waakzaamheid met name inbreuk daarop door regeringen. Sinds de parlementaire democratie de norm is geworden heeft het parlement het laatste woord over de regering. Pogingen tot inbreuk op zijn onafhankelijkheid uit die hoek kunnen de Kamers krachtig afweren. De inbreuk komt nu vooral van elders.

De leden “stemmen zonder last”, zo beveelt de Grondwet indringend, in art 67, lid 3. Maar aanvaarden leden wel een last, dan is daarop geen enkele sanctie. Zo spraken sommige fracties af om – bij het raadgevende referendum inzake het Oekraïne-verdrag van de EU – hun stem over de goedkeuring daarvan te laten bepalen door de uitkomst van die volksraadpleging. Daarmee aanvaardden zij dus een last om op een bepaalde wijze hun stem uit te brengen…

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Contextualiseren

Juristen hebben doorgaans geen antenne voor integriteit. Tijdens hun opleiding wordt er immers ingeramd dat de wet de scheidslijn is tussen betamelijk en onbetamelijk. Hun vak is duwen en trekken aan die scheidslijn. De rest is irrelevant. Wanneer je integriteit condificeert in regels komen ze er nog wel uit, maar anders dolen ze in het duister. Wat de fok, dat mag niet? – waar stáát dat dan?

Enfin, er is dus weer eens een integriteitsdingetje op het Ministerie van Justitie (en Veiligheid, maar dat is iets totaal anders). Beetje druk op een onderzoeker gezet om bruikbare resultaten uit een rapportje te kunnen halen. Gewoon, wat contextualiseren. Politici van de tutter. Ministerie schiet in standje verbaasd. Ik geloof in de oprechtheid daarvan. Integriteit? Echt – geen flauw idee.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Verband tussen ‘waarden’ van banken en hun betrokkenheid bij schandalen

Er bestaat geen letterlijk verband tussen de ‘waarden’ waaraan banken zeggen te hechten en wat ze daadwerkelijk doen. Maar de manier waarop ze hun waarden formuleren zegt wel degelijk iets over hun gedrag, toont een nauwgezette academische studie aan.

“Integrity” appeared to be the most common value among the 25 banks, followed by “customer focus.” Nonetheless, over the past 6 years, 15 out of the 25 studied banks were involved in one or more scandals. Scandals can be systematic or caused by rogue employees, and benefitting the firm or their customers—in the latter case, providing an interesting interpretation of the customer focus value. Additionally, we found that courage or its synonyms were barely mentioned among banks’ corporate values, potentially providing an additional explanation for the fast size of the financial crisis. Finally, we found that banks that had inclusive social principles such as respect, solidarity, and equality did not face large-scale scandals.

Foto: Guy Renard (cc)

Corruptie en agenten met migratie-achtergrond

ANALYSE - In onderzoek van het WODC naar corruptie binnen vier rechtshandhavingsorganisaties (politie, douane, marechaussee, FIOD) is naar voren gekomen dat ambtenaren met een migratie-achtergrond vaker dan hun autochtone collega’s betrokken zijn bij ernstige integriteitsschendingen in relatie tot georganiseerde misdaad. Het gaat vooral om politieagenten. Terwijl 7 procent van de agenten een migratie-achtergrond heeft, heeft 40 procent van de bij corruptiezaken betrokken agenten die achtergrond.

Dat er in 2012-2016 256 signalen van corruptie en 80 ernstige zaken waren, en dat dat mede komt door de reorganisatie, is op zich al groot nieuws. De media leggen in hun berichtgeving de nadruk op de oververtegenwoordiging van ‘allochtone’ agenten. Ik bespreek hier enkele kanttekeningen bij de verklaring die hiervoor door de onderzoekers wordt gegeven.

Waarom die oververtegenwoordiging?

De onderzoekers schrijven in het rapport (p.62-64) dat het mogelijk is dat hun oververtegenwoordiging het gevolg is van “overmatige aandacht binnen de diensten die belast zijn met onderzoek naar integriteitsschendingen voor gevallen waarbij functionarissen met een migratie-achtergrond zijn betrokken.” Dit noemen ze selection bias.

Hoewel het niet volledig kan worden uitgesloten, denken de onderzoekers echter dat “we hier niet te maken hebben met een selection bias.” Zowel de kwantitatieve als de kwalitatieve data zouden hiertoe voldoende aanwijzingen geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Volgende