Opmerkelijke klimaatzaken

De Amerikaanse Climate Change Litigation database telt inmiddels 1224 Amerikaanse klimaatzaken en 368 niet Amerikaanse klimaatzaken. Waarbij een klimaatzaak breder gaat dan enkel rechtszaken, het kan ook gaan om dagvaardingen of dreigingen met een rechtszaak. De database is een initiatief van het Sabin Center for Climate Change Law van de Columbia Law School en Arnold & Porter. De afgelopen weken zijn er een aantal ontwikkelingen die de komende jaren grote gevolgen kunnen hebben. Uitspraak in Ierse klimaatzaak: klimaatbeleid te vaag De Ierse milieuorganisatie Friends of the Irish Environment (FIE) had een zaak aangespannen tegen de Ierse overheid. FIE stelde dat de Ierse overheid niet voldoet aan verplichtingen uit de Climate Action and Low Carbon Development Act, een wet uit 2015 die zegt dat de overheid plannen moet maken om de transitie naar een klimaatneutrale economie in 2050 te realiseren. Een panel van zeven Ierse opperrechters gaf de milieuorganisatie unaniem gelijk.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 03-03-2022
Foto: Cernunnos (Musée de Cluny, Parijs) copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Keltische verhalen

RECENSIE - Als de Vlaamse auteur Herman Clerinx in zijn nieuwe boek Het oudste geheugen op aarde. Verhalen uit de Keltische wereld de La Tène-cultuur moet typeren, de tweede grote fase van de Keltische beschaving, schrijft hij:

deze kunstenaars leefden gelijktijdig met de meesters van de klassieke Griekse kunst. Maar terwijl de Grieken bedreven waren in het realistisch afbeelden van mensen, hadden de Keltische kunstenaars een andere belangstelling. De dagelijkse werkelijkheid boeide hen niet; zij toonden liever hun dromen, hun angsten, hun fantasie en hun mythen. Ook dat herkennen we in de verhalen uit de Keltische wereld. Realistisch kunnen we die moeilijk noemen, fantasierijk des te meer.

Ineens dacht ik: ja, dát is het. Wonderlijke goden met hertengeweien of drie gezichten, toverketels waar allerlei goeds in zit en dat in oneindige hoeveelheden, mensen die ingeklemd zijn in bomen: het zijn droomgezichten, fantasieën en soms ook angsten. Clerinx is een goede docent die vaak precies de juiste formulering weet te vinden.

Navertellen? Niet doen!

Het oudste geheugen op aarde bevat, zoals de ondertitel al aangeeft, verhalen uit de wereld van de Kelten en ik beken dat ik een zekere scepsis voelde toen Clerinx, met wie ik graag lunch als ik in Limburg ben, me vertelde van dit project. Ieder verhaal bestaat uit een plot die je kunt navertellen en uit de woorden waarin de plot is gegoten, en er gaat iets cruciaals verloren als je het een geeft zonder het ander. Het is ook helemaal niet nodig. Je kunt Homeros’ verhaal van Bellerofon moeiteloos (in een vertaling) voorlezen aan een kind van zes. In het Grieks beluisteren zou vermoedelijk nog beter zijn, maar zolang dit niet mogelijk is, zou ik de vertaalde woorden verkiezen boven de navertelling.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Quote du Jour | Geen poker

“The March 29 deadline is self-imposed, nobody in Ireland or the EU is threatening no deal,” Varadkar said. “This is a situation the United Kingdom has created for itself. We’re not playing chicken, we’re not playing poker. We’re just standing by our position.”

De Ierse premier Leo Varadkar zet de deur nog eens duidelijk open naar een uitstel van Brexit. Twee maanden later is nu duidelijk een optie voor de Britten. De EU heeft al 2021 voorgesteld. En er zijn ongetwijfeld velen die aan Sint Juttemis denken.

Foto: The Green Party of Ireland Comhaontas Glas (cc)

Ierse Groenen sluiten regeerakkoord

ELDERS - Ierland wacht nog steeds op een nieuwe regering.

De uitslag van de Ierse parlementsverkiezingen van begin februari voorspelde al een moeilijke regeringsvorming. Grote winnaar in zeteltal was de linkse republikeinse Sinn Féin (SF). Partijleider Mary McDonald slaagde er echter niet in een coalitie met andere linkse partijen te vormen. Daarop grepen de verliezers, de centrumrechtse Fine Gael (FG) van aftredend premier Leo Varadkar en Fianna Fáil (FF) hun kans. De afgelopen honderd jaar hebben deze twee partijen elkaar van samenwerking uitgesloten. De nog altijd wat duistere, historisch gegroeide vijandschap is overboord gezet. Maandag kwam een regeerakkoord tot stand tussen FF, FD én de Groenen, die in het Iers Comhaontas Glas heten. Aangezien de centrum-rechtse partijen niet over voldoende zetels beschikken is een van de kleinere partijen nodig voor een meerderheidscoalitie.

In het akkoord is voorzien dat Varadkar en zijn collega Micheál Martin van Fianna Fáil alternerend premier zullen worden. De Groenen hebben extra investeringen afgedwongen voor het openbaar vervoer en de fiets, een verhoging van de carbon tax, en ambitieuze doelen voor verlaging van de CO2-uitstoot. Het akkoord moet nog aan de leden worden voorgelegd. De partij eist statutair een tweederde meerderheid en dat kan nog spannend worden. Vanaf 2007 hebben de Groenen ook deel uitgemaakt van een regeringscoalitie met Fianna Fáil. Dat kostte de partij in 2011 alle parlementszetels.

Foto: Donna Sutton (cc)

Ierland krijgt regering van verliezers

ELDERS - Voormalige politieke vijanden sluiten vrede in crisistijd.

Mary Lou McDonald, de partijleider van de linkse republikeinse Sinn Féin (SF), net hersteld van een coronavirusinfectie, heeft het nakijken. Ze won de verkiezingen glansrijk met 14 zetels winst. Met 37 zetels kwam SF op dezelfde hoogte als Fianna Fáil van Micheál Martin, die 7 zetels verloor. En ze kreeg twee zetels meer dan de regeringspartij Fine Gael van premier Leo Varadkar. Als er op sommige plaatsen meer Sinn Féin-kandidaten waren geweest zou haar de grootste partij zijn geworden. Ierland wilde in meerderheid naar links bij de verkiezingen begin februari. Achtergrond: de groeiende ontevredenheid bij de Ieren over de woningnood en tekorten in de publieke voorzieningen zoals ziekenhuizen.

Nu dreigen beide verliezende centrum-rechtse partijen het op een akkoordje te gooien. Ze hebben nog wel de steun van een paar anderen nodig, maar een in de honderdjarige geschiedenis van het onafhankelijke Ierland nog nooit vertoonde combinatie zou het land binnenkort kunnen gaan regeren. Fine Gael (FG) en Fianna Fáil (FF) hebben samenwerking tot nu toe altijd uitgesloten. Het is niet geheel duidelijk waarom, het schijnt iets te maken te hebben met het verleden. Beide partijen hebben ook verklaard mordicus tegen een coalitie met de republikeinse Sinn Féin te zijn. McDonald is er dan ook niet in geslaagd een regering te vormen. Niet met FG of FF. En ook niet zonder hen. Voor een linkse coalitie met onder andere Labour en de Groenen had ze te veel onafhankelijke parlementsleden nodig.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Ireland first

Nadat de Britten alle volgens de EU werkbare opties hebben verworpen om een harde grens bij Noord-Ierland te voorkomen na Brexit, stelt Donald Tusk een ultimatum: kom zelf met een oplossing, want anders heeft verder praten geen zin.

“We know today that the UK Government rejects a customs and regulatory border down the Irish Sea, the EU single market, and the customs union. While we must respect this position, we also expect the UK to propose a specific and realistic solution to avoid a hard border. As long as the UK doesn’t present such a solution, it is very difficult to imagine substantive progress in Brexit negotiations. If in London someone assumes that the negotiations will deal with other issues first before the Irish issue, my response would be: Ireland first.”

Foto: Sinn Féin (cc)

Sinn Féin op winst in Ierland

ELDERS - Ierland gaat morgen naar de stembus

I believe it is time for change.” Het is een veelgehoorde uitspraak van kandidaten in verkiezingscampagnes. Mary Lou McDonald (foto), de partijleider van de linkse, republikeinse Sinn Féin (SF), zou morgen wel eens gelijk kunnen krijgen met haar clichématige voorspelling van een breuk in de Ierse politieke verhoudingen. Ierland wordt al bijna een eeuw geregeerd door een van de twee met elkaar concurrerende centrum-rechtse partijen, Fine Geal (FG) van de huidige premier Leo Varadkar en Fianna Fáil (FF) van Micheál Martin. Varadkar nam vorige maand zelf het initiatief voor nieuwe verkiezingen na problemen in het parlement met twee van zijn ministers. Hij hoopte ongetwijfeld op winst en een steviger basis voor een nieuwe termijn. Zijn concurrent Martin staat er in de polls echter beter voor en kan nu misschien het stokje weer van hem overnemen. Maar de grote verrassing in deze verkiezingscampagne is de opkomst van Sinn Féin, ooit de politieke tak van het voormalige Ierse Republikeinse Leger (IRA), een partij die zowel in Ierland als de Noord-Ierland actief is. SF was vroeger de paria van de Ierse politiek en is nu Fine Gael in de polls voorbijgestreefd. Als de partij die positie zaterdag weet te verzilveren mag je dus echt wel spreken van verandering.

Foto: Tiocfaidh ár lá 1916 (cc)

Wie redt de vrede in Noord-Ierland?

ELDERS - Hoe zwaar weegt de vrede in Noord-Ierland voor de Britse regering?

“Het lidmaatschap van het Verenigd Koninkrijk was de lijm die het Goede Vrijdag akkoord in stand hield. De brexit dreigt het weer los te weken.” Dat schrijft Emmet Livingstone op Politico. De brexit zal er toe leiden dat inwoners van Noord-Ierland verschillende rechten krijgen met alle gevolgen van dien voor de onderlinge verhoudingen. Het Goede Vrijdag akkoord, dat een einde maakte aan jarenlang geweld tussen katholieken en protestanten, bepaalde dat Noord-Ieren konden kiezen voor een Brits paspoort, een Iers paspoort of beide. Met de uittreding van het VK uit de EU zullen aan deze paspoorten verschillende rechten zijn verbonden.

Noord-Ieren met een Brits paspoort vragen nu voor de zekerheid ook een Iers paspoort aan. Ongeveer 20% van de bevolking heeft alleen nog een Iers paspoort. De Brexit kan hen buitenlander in eigen land maken. Het is allemaal nog onzeker hoe het er voor verschillende groepen uit gaat zien. De regering werkt er aan, zegt een woordvoerder. Maar voorlopig lijkt May’s grootste zorg toch een -volgens iedereen onmogelijke- aanpassing van het akkoord met de rest van de EU dat haar regering, met de unionistische hardliners van de DUP, overeind kan houden en de eenheid in haar partij enigszins herstelt. In Noord-Ierland doemt het spook van de verdeeldheid weer op.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Liam Lysaght (cc)

Ierland stemt over afschaffing verbod op godslastering

ELDERS - Ierland kiest vandaag een nieuwe president. De kiezers mogen tevens hun oordeel geven over het voorstel om godslastering uit de strafwet te halen.

Het Ierse verbod op godslastering dat in de grondwet van 1937 is vastgelegd sloeg aanvankelijk alleen op de christelijke religie. Omdat dit niet in overeenstemming was met het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel is in 2009 een meer neutrale formulering aangenomen. De wet verbiedt de uiting van “grove beledigingen of belediging van  zaken die door een religie als heilig worden beschouwd, waardoor verontwaardiging wordt veroorzaakt door een aanzienlijk aantal aanhangers van die religie”. In Europa bestaat elders ook nog steeds in een of andere vorm een verbod op godslastering, zoals in Duitsland, Oostenrijk, Finland, Spanje en Italië.

Vanwege de grondwettelijke vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst bleef in Ierland een apart artikel dat godslastering verbiedt omstreden. In de afgelopen jaren is er slechts een keer sprake geweest van toepassing van het nieuwe wetsartikel. Dat was vanwege een klacht tegen de Engelse komiek Stephen Fry. Hem werd in een interview op de Ierse televisie gevraagd wat hij tegen God zou zeggen aan de hemelpoort. ‘Als God zou bestaan’, zou hij hem flink de les lezen, zei Fry:

Foto: Can Pac Swire (cc)

Ierse senaat stemt voor boycot producten kolonisten

ELDERS - Een afwijkend geluid van een EU-lidstaat over de Israëlische bezettingspolitiek.

Het is niet de enige kwestie waarover het moeilijk is binnen de EU eenheid te bereiken, maar wel een van de hardnekkigste: de houding tegenover het conflict tussen Israël en Palestina. In algemene bewoordingen is er nog wel sprake van eensgezindheid inzake de wenselijkheid van een tweestatenoplossing en de onwettigheid van de bezetting van de Westbank, maar als het wat concreter wordt zoals bij reacties op geweldsuitbarstingen of bij de Palestijnse aanvrage van het VN-lidmaatschap is Europa verdeeld en houdt elk land vast aan zijn eigen koers.

De voorkeursbehandeling die Israël dankzij het associatieverdrag met de EU ontvangt wordt echter zelden aangevochten. Ook al worden de bepalingen over de handhaving van mensenrechten regelmatig geschonden. De handel en de samenwerking op wetenschappelijk gebied hebben hebben nog niets te lijden gehad van de toenemende kritiek in Europa op de bezetting, het geweld tegen Palestijnen, de detentie van kinderen etc. Integendeel. De enige maatregel die de EU de afgelopen jaren heeft genomen is de verplichte etikettering van producten die consumenten in staat zouden moeten stellen een keuze te maken Israëls aanwezigheid op de Westbank al dan niet via hun aankopen te steunen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende