Scheefwonen of scheefhuren, er is geen verschil

We hadden de afbraak van de (sociale)woningmarkt wel aan kunnen zien komen. Want afbraak is het. Alleen huizenbezitters zijn volwaardige burgers in de ogen van de VVD en zij krijgen zeer lucratieve aftrekvoordelen. Het is zelfs nog schever, hoe rijker je bent hoe meer voordeel je geniet. Het nu zichtbare gevolg daarvan is een standenmaatschappij die de democratie aantast, meent Harry Bleeker. Scheefhuren De poging van de VVD om de sociale aspecten in de woningmarkt te framen met termen als “scheefhuurder” is niet alleen zorgelijk en betreurenswaardig, maar soms ook ronduit lachwekkend. Laat ik een poging wagen dit aan te tonen. Scheefhuurders dat zijn vreselijke mensen die in een sociale huurwoning wonen terwijl ze best veel meer huur zouden kunnen betalen. Dit wordt met droge ogen gezegd, terwijl het in de huidige woningmarkt voor starters op de koopmarkt, maar ook voor huurders, onmogelijk is om een betaalbaar huis te vinden. Er is een inkomensgrens waarboven je niet in aanmerking komt voor sociale huur of huurtoeslag. Ik bespreek hier de term scheefwonen en heb het niet over de huursubsidie. Wat het spiegelbeeld is en waarover nog geen onenigheid bestaat. Soms ga je, tijdelijk of niet, meer verdienen dan die inkomensgrens en dan huur je volgens de VVD dus scheef (te weinig huur=positief scheef wonen).  Waarom een inkomensgrens? Omdat je geacht wordt een bepaald gedeelte van je inkomen aan huur te moeten besteden. Je doet de starters op de woningmarkt te kort door te blijven zitten in een voor jou te goedkope huurwoning. Is dat zo? Doe je starters niet veel meer te kort door de woningmarkt over te laten aan diegenen die, gefaciliteerd door Stef Blok, bakken geld hebben om te investeren en huurders slechts zien als de ultieme suffe melkkoeien. Op zijn minst merkwaardig in dit verband vind ik het volgende. Je wordt namelijk geacht een bepaald gedeelte van je inkomen aan woonkosten, in dit geval huur, te besteden. Dit heet de inkomensgrens en deze geldt kennelijk alleen voor de sociale huursector. Je wordt als huurder momenteel gedwongen om de bizarre huren in de door de VVD met opzet geliberaliseerde huursector te betalen. Daardoor ben je soms 70 % van je salaris kwijt aan huur. Het lijkt mij toe dat je dan ook scheef woont (teveel huurkosten =negatief scheef wonen). We hanteren immers het criterium inkomen en dat werkt beide kanten op lijkt me. Op basis van het gelijkheidscriterium in de grondwet zouden ook deze gevallen financieel moeten worden gesteund. Bijvoorbeeld aftrek van kosten boven de inkomensgrens naar analogie van de hypotheekrente aftrek. Ik kan niet wachten tot de gewone rechter ook wetten mag toetsen. De politiek laat het volledig afweten op dit terrein. Scheefwonen Over de koopmarkt hoor je de VVD niet. Daar komt het voor dat één ouder persoon, die geen hypotheekkosten meer heeft, alleen in een huis met 6 kamers woont. Dat is namelijk haar vrijheid. Merkwaardig toch? Het argument dat de sociale woningmarkt door de overheid wordt gefinancierd met onder andere huursubsidie en dat er daarom dus voorwaarden gesteld mogen worden is een goedkoop argument. De hypotheekrenteaftrek kost de staat nog steeds vele malen meer dan de huursubsidie en ander kosten. In sommige achterliggende jaren wel 10 maal zoveel. De CBS cijfers hierover zijn gewoon op te vragen via een zoekmachine. Ook de vaststelling dat de meer dan de helft van het aftrekvoordeel naar de bovenste 10% van de inkomens gaat kan je daar vinden. 'Hypotheek horigen' Ik vind dat het om een toegankelijke woningmarkt als geheel moet gaan en niet alleen om het beknotten van de sociale huur. Het idee dat je door scheefhuren aan te pakken iets zal oplossen is lachwekkend. Het lijkt mij dat burgerschap dat slechts aan vermogen, dus geld gelinkt is, meer dan de helft van de Nederlandse bevolking vreselijk te kort doet. Helaas zijn de “de hypotheek horigen”, zoals ik ze gekscherend zou willen noemen, niet gevoelig voor dit soort argumenten. Immers, vooral de laatste 5 jaar hebben mensen onzedelijke grote bedragen moeten lenen met dito aflossingsverplichtingen. Net als bij zeer arme mensen beperkt de dreiging van het in gebreke blijven met betalen je om helder te kunnen nadenken. Misschien dat dat de reden is waarom de VVD nog steeds zo hoog in de peiling scoort met haar Mantra; “zolang de huizenprijzen maar blijven stijgen”. De markt heeft volledig gefaald als instrument. Het is maar dat u zich dat als burger realiseert en ik hoop maar dat u daar de juiste conclusies uit trekt. P.S. voor meer getallen: Kloof arm-rijk en huurder-huiseigenaar valt steeds meer samen (augustus 2021).

Door: Foto: CorporatieNL (cc)
Foto: Cyril Wermers (cc)

Sociale woningbouw en kleinschaligheid

, door

Er zijn twee manieren om private eigendom te schenden: de eerste is de manier waarop de armen de rijken plunderen: onverhoeds en gewelddadig. De tweede is de wijze waarop de rijken de armen plunderen: traag en legaal.

Het verlies aan zekerheden en veiligheid voor de “kleine inkomens” is geen natuurverschijnsel. De ongelijkheid groeit. Het doet zich ook voor op de woningmarkt, die ik hier wat nader bekijk. Het is een resultaat van decennia van politiek handelen. Het had ook anders gekund. De sociale en egalitaire krachten zijn in het defensief.

Het begrip stille klassenstrijd past. In 2.4 miljoen corporatiewoningen wonen ongeveer 4.5 miljoen stemgerechtigden. Zij worden geraakt door het huurbeleid, door de verhuurdersheffing, maar ook door  veranderingen in het huurrecht (tijdelijke contracten).

De bedoelingen zijn die van het marktgeloof: meer opbrengst voor de eigenaar, minder bescherming voor de huurder, meer markt en minder overheidsinterventies. Waarom heerst het geloof in de vrije markt zo onverkort? Is de simplistische marktvisie van Minister Blok bepalend voor ons denken over wonen en huisvesting?

Kapitalisme voor velen?

Inspirerend is Robert Reich, “Saving Capitalism, for the many, not the few”. Hij was minister van arbeid onder Bill Clinton en fileert het marktdenken. Ook mijn openingszinnen komen uit dit boek. Hij biedt verweer tegen de mythe van de vrije markt, die niets in de weg moet worden gelegd. Bouwstenen van het kapitalisme zijn:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.