Recensie: Het maakbare nieuws

Het moest bijna twee jaar duren voordat er een tegenboek kwam op Het zijn net mensen. Beelden uit het Midden-Oosten van Joris Luyendijk. Lekker actueel. Maar omdat de discussie over (buitenland)journalistiek nog steeds wordt gevoerd, was het blijkbaar nodig om Het maakbare nieuws te schrijven. Herkenbaar Net als voor veel andere journalisten was ook voor mij was het boek van Luyendijk herkenbaar ? en ik heb heel kort bij de NOS gewerkt. Toch begon halverwege het boek Luyendijks verwende toontje me te vervelen: 'Ik probeer hier Hoge Journalistiek te bedrijven, maar de omstandigheden weerhouden me daarvan'. In Het maakbare nieuws schrijven Van Hoogstraten en Jinek dat 'het jammer is dat hij (Luyendijk, AB) aan zijn correspondentschap begon voordat hij journalist was'.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het zijn net journalisten

The riddler (Foto:Flickr/*Your Guide)

Het is jammer dat hij (Luyendijk, red) de journalistiek als wetenschap beschouwde, waarmee hij de absolute waarheid op het spoor kon komen. [..] Hij raakte gedesillusioneerd toen hij ontdekte dat hij die waarheid niet kon vinden.

Aldus Monique van Hoogstraten en haar collega Eva Jinek – buitenlandredactrices van het NOS Journaal – in de inleiding van het boek ‘Het Maakbare Nieuws‘. De dames besloten dat het tijd werd een antwoord te geven op de multi-bestseller ‘Het zijn net mensen‘ van Joris – popgod – Luyendijk, naar eigen zeggen om een realistischer beeld te geven van de buitenlandjournalistiek. Ondanks dat de dames zich geroepen voelden om een tegenboek te schrijven, erkennen ze wel dat er -sinds het boek en de brede discussie die daarna ontstond- het een en ander is veranderd:

Bij een item over Tibet hadden we in het verleden gezegd: Er zouden 19 doden zijn gevallen. Nu zeggen we dat volgens de Chinese autoriteiten 19 doden zijn gevallen, volgens de Tibetaanse regering in ballingschap 203, maar dat er geen journalist het gebied in kan en we het dus niet weten.

Een nuance of daadwerkelijk een verschil?

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.