Yanis Varoufakis over The Global Minotaur

Het aardige van Yanis Varoufakis is dat hij een helder denker is die - voordat hij noodgedwongen de politiek inging en de Griekse minister van financiën werd - met lucide analyses kwam over de wereldwijde economie, en waarom de huidige economische crisis niet vanzelf over zal waaien. In deze boekpresentatie van The Global Minotaur uit 2011 geeft hij in vijfentwintig minuten tijd een panoramisch overzicht van de naoorlogse economie. Na Tweede Wereldoorlog zaten de Verenigde Staten met een productieoverschot. De oplossing die Keynesianen daarvoor bedachten was om afzetmarkten in Europa en Japan te creëren met behulp van leningen en investeringen, de dollar tot internationale handelsstandaard te maken en tegelijkertijd de Duitse en Japanse industrie weer op te bouwen, zodat hun sterke munt als schokdemper zou kunnen dienen in tijden van recessie. Men noemde dit het systeem van Bretton-Woods. Tegen de jaren '70 liep de VS tegen een probleem op: ze had niet langer een productieoverschot. Integendeel, ze importeerde inmiddels meer dan ze exporteerde. De oplossing hiervoor was door geld te lenen en Wallstreet de aantrekkelijkste kapitaalinvesteringsmarkt te maken. De VS werd zodoende afzetmarkt voor de productieoverschotten van Duitsland, Japan en China, en het kapitaal dat daarmee in die landen verzameld werd, werd vervolgens weer teruggezonden naar de VS in de vorm van aandelenhandel op Wallstreet. We hebben het dan over 3 tot 5 miljard dollar per werkdag, twintig jaar lang. Dit systeem van het recyclen van kapitaal in de tweede na-oorlogse periode zorgde eveneens voor redelijke stabiliteit. Met een allusie op de mythe van de Minotaurus, waarin de koning van Minos de vrede aan het Middelandse zeegebied oplegde, in ruil voor schatting van de Atheners om het beest onder zijn paleis te voeden, noemt Varoufakis dit systeem 'de wereldwijde Minotaurus'. De investeringsbanken op Wall Street zagen echter mogelijkheden om op de rug van al dat geld een lekkere bijverdienste te creëren, door de uitvinding van allerlei synthetische financiële constructies met bundels leningen en uitstaande schulden die zij aan elkaar en investeerders ruilden en verkochten, en die de vorm aannamen van een soort van quasi-geld. Toen die piramide van quasi-geld in 2008 onder haar eigen gewicht ineenstortte, heeft dit de economische 'Minotaurus' die sinds de jaren '70 voor stabiliteit zorgde, dodelijk verwond. Probleem van de Eurozone is dat die is gebaseerd op de stabiliteit die de economische 'Minotaurus' bood. Nu die stervende is, dreigt een implosie. Men wilde eigenlijk van de EU een soort supervariant van de Duitse economie maken, met een navenant sterke munt. Maar, zegt Varoufakis, dat is helemaal niet mogelijk, want we kunnen nu eenmaal niet allemaal netto-exporteurs zijn. Als een aantal landen met elkaar handel drijven en de helft is netto exporteur, dan is de andere helft netto-importeur. En Duitsland heeft dan wel het voordeel dat ze superieure goederen maakt en dus minder last heeft van investeringsvlucht naar lagelonenlanden, zoals Italië; maar er moet wel iemand zijn die je goederen kan betalen. Probleem is derhalve dat de Europese muntunie op onjuiste veronderstellingen is gebaseerd en haar architectuur drastisch veranderd zal moeten worden.

Door:

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.